block:2023
| ۱۲۲۷ | Q | همچو آن شخصِ درشتِ خوش‌سخن | * | در میانِ ره نشانْد او خاربُن |
| ۱۲۲۷ | N | همچو آن شخص درشت خوش سخن | * | در میان ره نشاند او خار بن |
| ۱۲۲۸ | Q | ره‌گذرْیانش ملامت‌گر شدند | * | بس بگفتندش بکَن این را نکَند |
| ۱۲۲۸ | N | ره گذریانش ملامت‌گر شدند | * | بس بگفتندش بکن این را نکند |
| ۱۲۲۹ | Q | هر دَمی آن خاربُن افزون شدی | * | پای خلق از زخمِ آن پُر خون شدی |
| ۱۲۲۹ | N | هر دمی آن خار بن افزون شدی | * | پای خلق از زخم آن پر خون شدی |
| ۱۲۳۰ | Q | جامه‌های خلق بدْریدی ز خار | * | پایِ درویشان بخستی زار زار |
| ۱۲۳۰ | N | جامه‌های خلق بدریدی ز خار | * | پای درویشان بخستی زار زار |
| ۱۲۳۱ | Q | چون بِجد حاکم بدو گفت این بکَن | * | گفت آری بر کَنم روزیش من |
| ۱۲۳۱ | N | چون به جد حاکم بدو گفت این بکن | * | گفت آری بر کنم روزیش من |
| ۱۲۳۲ | Q | مدّتی فردا و فردا وعده داد | * | شد درختِ خارِ او مُحْکَم نهاد |
| ۱۲۳۲ | N | مدتی فردا و فردا وعده داد | * | شد درخت خار او محکم نهاد |
| ۱۲۳۳ | Q | گفت روزی حاکمش ای وعده کژ | * | پیش آ در کارِ ما واپس مغَژ |
| ۱۲۳۳ | N | گفت روزی حاکمش ای وعده کژ | * | پیش آ در کار ما واپس مغز |
| ۱۲۳۴ | Q | گفت اَلْأَیّامُ یا عَم بَیْنَنا | * | گفت عَجِّلْ لاَ تُماطِلْ دَیْنَنا |
| ۱۲۳۴ | N | گفت الایام یا عم بیننا | * | گفت عجل لا تماطل دیننا |
| ۱۲۳۵ | Q | تو که می‌گویی که فردا این بدان | * | که بهَر روزی که می‌آید زمان |
| ۱۲۳۵ | N | تو که می‌گویی که فردا این بدان | * | که به هر روزی که می‌آید زمان |
| ۱۲۳۶ | Q | آن درختِ بد جوانتر می‌شود | * | وین کَننده پیر و مُضْطَر می‌شود |
| ۱۲۳۶ | N | آن درخت بد جوانتر می‌شود | * | وین کننده پیر و مضطر می‌شود |
| ۱۲۳۷ | Q | خاربُن در قُوَّت و برخاستن | * | خارکَنْ در پیری و در کاستن |
| ۱۲۳۷ | N | خار بن در قوت و برخاستن | * | خار کن در پیری و در کاستن |
| ۱۲۳۸ | Q | خاربُن هر روز و هر دم سبز و تر | * | خارکَن هر روز زار و خشکتر |
| ۱۲۳۸ | N | خار بن هر روز و هر دم سبز و تر | * | خار کن هر روز زار و خشکتر |
| ۱۲۳۹ | Q | او جوانتر می‌شود تو پیرتَر | * | زود باش و روزگارِ خود مبَر |
| ۱۲۳۹ | N | او جوانتر می‌شود تو پیرتر | * | زود باش و روزگار خود مبر |
| ۱۲۴۰ | Q | خاربُن دان هر یکی خوی بَدَت | * | بارها در پای خار آخِر زدت |
| ۱۲۴۰ | N | خار بن دان هر یکی خوی بدت | * | بارها در پای خار آخر زدت |
| ۱۲۴۱ | Q | بارها از خوی خود خسته شدی | * | حس نداری سخت بی‌حسّ آمدی |
| ۱۲۴۱ | N | بارها از خوی خود خسته شدی | * | حس نداری سخت بی‌حس آمدی |
| ۱۲۴۲ | Q | گر ز خسته گشتنِ دیگر کسان | * | که ز خُلقِ زشتِ تو هَست آن رسان |
| ۱۲۴۲ | N | گر ز خسته گشتن دیگر کسان | * | که ز خلق زشت تو هست آن رسان |
| ۱۲۴۳ | Q | غافلی باری ز زخمِ خود نه‌ای | * | تو عذابِ خویش و هر بیگانه‌ای |
| ۱۲۴۳ | N | غافلی باری ز زخم خود نه‌ای | * | تو عذاب خویش و هر بیگانه‌ای |
| ۱۲۴۴ | Q | یا تَبَر برگیر و مَردانه بزن | * | تو عَلی‌وار این دَرِ خَیْبَر بکَن |
| ۱۲۴۴ | N | یا تبر برگیر و مردانه بزن | * | تو علی‌وار این در خیبر بکن |
| ۱۲۴۵ | Q | یا بگُلْبُن وصل کُن این خار را | * | وصل کُن با نار نورِ یار را |
| ۱۲۴۵ | N | یا به گلبن وصل کن این خار را | * | وصل کن با نار نور یار را |
| ۱۲۴۶ | Q | تا که نورِ او کُشَد نارِ ترا | * | وصلِ او گُلشن کند خارِ ترا |
| ۱۲۴۶ | N | تا که نور او کشد نار تو را | * | وصل او گلشن کند خار تو را |
| ۱۲۴۷ | Q | تو مثالِ دوزخی او مؤمنست | * | کُشتنِ آتش بمؤمن مُمکِنست |
| ۱۲۴۷ | N | تو مثال دوزخی او مومن است | * | کشتن آتش به مومن ممکن است |
| ۱۲۴۸ | Q | مصطفی فرمود از گفتِ جحیم | * | کاو بمؤمن لابه‌گر گردد ز بیم |
| ۱۲۴۸ | N | مصطفی فرمود از گفت جحیم | * | کاو به مومن لابه گر گردد ز بیم |
| ۱۲۴۹ | Q | گویدش بگْذر ز من ای شاه زود | * | هین که نورت سوزِ نارم را ربود |
| ۱۲۴۹ | N | گویدش بگذر ز من ای شاه زود | * | هین که نورت سوز نارم را ربود |
| ۱۲۵۰ | Q | پس هلاکِ نار نورِ مؤمنست | * | زانک بی‌ضِد دفعِ ضِد لا یُمکِنست |
| ۱۲۵۰ | N | پس هلاک نار نور مومن است | * | ز انکه بی‌ضد دفع ضد لا یمکن است |
| ۱۲۵۱ | Q | نار ضِدِّ نور باشد روزِ عَدْل | * | کان ز قَهْر انگیخته شد این ز فَضْل |
| ۱۲۵۱ | N | نار ضد نور باشد روز عدل | * | کان ز قهر انگیخته شد این ز فضل |
| ۱۲۵۲ | Q | گر همی‌خواهی تو دفعِ شرِّ نار | * | آبِ رحمت بر دلِ آتش گمار |
| ۱۲۵۲ | N | گر همی‌خواهی تو دفع شر نار | * | آب رحمت بر دل آتش گمار |
| ۱۲۵۳ | Q | چشمهٔ آن آبِ رحمت مؤمنست | * | آبِ حیوان روحِ پاکِ مُحْسِنست |
| ۱۲۵۳ | N | چشمه‌ی آن آب رحمت مومن است | * | آب حیوان روح پاک محسن است |
| ۱۲۵۴ | Q | بس گریزانست نفسِ تو ازو | * | زانک تو از آتشی او آبِ جو |
| ۱۲۵۴ | N | بس گریزان است نفس تو از او | * | ز انکه تو از آتشی او آب جو |
| ۱۲۵۵ | Q | ز آب آتش ز آن گریزان می‌شود | * | کاتشش از آب ویران می‌شود |
| ۱۲۵۵ | N | ز آب آتش ز آن گریزان می‌شود | * | کاتشش از آب ویران می‌شود |
| ۱۲۵۶ | Q | حسّ و فکرِ تو همه از آتشست | * | حسِّ شیخ و فکر او نورِ خَوشست |
| ۱۲۵۶ | N | حس و فکر تو همه از آتش است | * | حس شیخ و فکر او نور خوش است |
| ۱۲۵۷ | Q | آبِ نورِ او چو بر آتش چکد | * | چَک چَک از آتش بر آید بر جهد |
| ۱۲۵۷ | N | آب نور او چو بر آتش چکد | * | چک چک از آتش بر آید بر جهد |
| ۱۲۵۸ | Q | چون کند چک چک تو گُویَش مرگ و درد | * | تا شود این دوزخِ نفْسِ تو سرد |
| ۱۲۵۸ | N | چون کند چک چک تو گویش مرگ و درد | * | تا شود این دوزخ نفس تو سرد |
| ۱۲۵۹ | Q | (ベイトなし) | * | |
| ۱۲۵۹ | N | تا نسوزد او گلستان تو را | * | تا نسوزد عدل و احسان تو را |
| ۱۲۶۰ | Q | بعد از آن چیزی که کاری بر دهد | * | لاله و نسرین و سیسَنْبَر دهد |
| ۱۲۶۰ | N | بعد از آن چیزی که کاری بر دهد | * | لاله و نسرین و سیسنبر دهد |
| ۱۲۶۱ | Q | باز پهنا می‌رَویم از راهِ راست | * | باز گَرَد ای خواجه راهِ ما کجاست |
| ۱۲۶۱ | N | باز پهنا می‌رویم از راه راست | * | باز گرد ای خواجه راه ما کجاست |
| ۱۲۶۲ | Q | اندر آن تقریر بودیم ای حَسود | * | که خَرَت لنگست و منزل دُور زود |
| ۱۲۶۲ | N | اندر آن تقریر بودیم ای حسود | * | که خرت لنگ است و منزل دور زود |
| ۱۲۶۳ | Q | سال بیگه گشت وقتِ کشت نی | * | جز سِیَه‌رُویی و فعلِ زشت نی |
| ۱۲۶۳ | N | سال بیگه گشت وقت کشت نی | * | جز سیه رویی و فعل زشت نی |
| ۱۲۶۴ | Q | کِرْم در بیخِ درختِ تن فتاد | * | بایدش بر کنْد و در آتش نهاد |
| ۱۲۶۴ | N | کرم در بیخ درخت تن فتاد | * | بایدش بر کند و در آتش نهاد |
| ۱۲۶۵ | Q | هین و هین ای راه‌رَوْ بیگاه شد | * | آفتابِ عمر سوی چاه شد |
| ۱۲۶۵ | N | هین و هین ای راه رو بیگاه شد | * | آفتاب عمر سوی چاه شد |
| ۱۲۶۶ | Q | این دو روزک را که زُورت هست زود | * | پیر افشانی بکُن از راهِ جُود |
| ۱۲۶۶ | N | این دو روزک را که زورت هست زود | * | پیر افشانی بکن از راه جود |
| ۱۲۶۷ | Q | این قَدَر تخمی که ماندستت بباز | * | تا برُوید زین دو دَم عمرِ دراز |
| ۱۲۶۷ | N | این قدر تخمی که مانده ستت بباز | * | تا بروید زین دو دم عمر دراز |
| ۱۲۶۸ | Q | تا نمُردست این چراغِ با گُهَر | * | هین فتیلش ساز و روغن زودتر |
| ۱۲۶۸ | N | تا نمرده ست این چراغ با گهر | * | هین فتیله‌اش ساز و روغن زودتر |
| ۱۲۶۹ | Q | هین مگو فردا که فرداها گذشت | * | تا بکُلّی نگْذرد ایّامِ کَشت |
| ۱۲۶۹ | N | هین مگو فردا که فرداها گذشت | * | تا به کلی نگذرد ایام کشت |
| ۱۲۷۰ | Q | پندِ من بشْنو که تن بندِ قویست | * | کهنه بیرون کن گرت میل نویست |
| ۱۲۷۰ | N | پند من بشنو که تن بند قوی است | * | کهنه بیرون کن گرت میل نوی است |
| ۱۲۷۱ | Q | لب ببند و کفِّ پُر زر برگُشا | * | بُخلِ تن بگْذار و پیش آور سخا |
| ۱۲۷۱ | N | لب ببند و کف پر زر بر گشا | * | بخل تن بگذار و پیش آور سخا |
| ۱۲۷۲ | Q | ترکِ شهوتها و لذّتها سخاست | * | هر که در شهوت فرو شد برنخاست |
| ۱۲۷۲ | N | ترک شهوتها و لذتها سخاست | * | هر که در شهوت فرو شد بر نخاست |
| ۱۲۷۳ | Q | این سخا شاخیست از سروِ بهشت | * | وای او کز کف چنین شاخی بهشت |
| ۱۲۷۳ | N | این سخا شاخی است از سرو بهشت | * | وای او کز کف چنین شاخی بهشت |
| ۱۲۷۴ | Q | عُرْوةُ اؐلْؤثْقَی‌ست این ترکِ هوا | * | برکَشَد این شاخ جان را بر سَما |
| ۱۲۷۴ | N | عروة الوثقی است این ترک هوا | * | بر کشد این شاخ جان را بر سما |
| ۱۲۷۵ | Q | تا بَرَد شاخِ سخا ای خوب‌کیش | * | مر ترا بالا کَشان تا اصلِ خویش |
| ۱۲۷۵ | N | تا برد شاخ سخا ای خوب کیش | * | مر ترا بالا کشان تا اصل خویش |
| ۱۲۷۶ | Q | یوسفِ حُسْنی و این عالَم چو چاه | * | وین رسن صبرست بر امرِ الٰه |
| ۱۲۷۶ | N | یوسف حسنی و این عالم چو چاه | * | وین رسن صبر است بر امر اله |
| ۱۲۷۷ | Q | یوسفا آمد رسن در زن دو دست | * | از رسن غافل مشو بیگه شدست |
| ۱۲۷۷ | N | یوسفا آمد رسن در زن دو دست | * | از رسن غافل مشو بیگه شده ست |
| ۱۲۷۸ | Q | حمد لله کین رسن آویختند | * | فضل و رحمت را بهم آمیختند |
| ۱۲۷۸ | N | حمد لله کین رسن آویختند | * | فضل و رحمت را بهم آمیختند |
| ۱۲۷۹ | Q | تا ببینی عالمِ جانِ جدید | * | عالمِ بس آشکارِ ناپدید |
| ۱۲۷۹ | N | تا ببینی عالم جان جدید | * | عالم بس آشکار ناپدید |
| ۱۲۸۰ | Q | این جهانِ نیست چون هستان شده | * | و آن جهانِ هست بس پنهان شده |
| ۱۲۸۰ | N | این جهان نیست چون هستان شده | * | و آن جهان هست بس پنهان شده |
| ۱۲۸۱ | Q | خاک بر بادست و بازی می‌کند | * | کژنمایی پَرده سازی می‌کند |
| ۱۲۸۱ | N | خاک بر باد است و بازی می‌کند | * | کژنمایی پرده سازی می‌کند |
| ۱۲۸۲ | Q | اینک بر کارست بی کارست و پوست | * | وانک پنهانست مغز و اصل اوست |
| ۱۲۸۲ | N | اینکه بر کار است بی‌کار است و پوست | * | و انکه پنهان است مغز و اصل اوست |
| ۱۲۸۳ | Q | خاک همچون آلتی در دستِ باد | * | باد را دان عالی و عالی‌نژاد |
| ۱۲۸۳ | N | خاک همچون آلتی در دست باد | * | باد را دان عالی و عالی نژاد |
| ۱۲۸۴ | Q | چشمِ خاکی را بخاک افتد نظَر | * | بادبین چشمی بود نوعی دگر |
| ۱۲۸۴ | N | چشم خاکی را به خاک افتد نظر | * | باد بین چشمی بود نوعی دگر |
| ۱۲۸۵ | Q | اسب داند اسب را کو هست یار | * | هم سواری داند احوالِ سوار |
| ۱۲۸۵ | N | اسب داند اسب را کاو هست یار | * | هم سواری داند احوال سوار |
| ۱۲۸۶ | Q | چشم حسّ اسبَست و نورِ حق سوار | * | بی‌سواره اسب خود ناید بکار |
| ۱۲۸۶ | N | چشم حس اسب است و نور حق سوار | * | بی‌سواره اسب خود ناید به کار |
| ۱۲۸۷ | Q | پس ادب کن اسب را از خوی بَد | * | ور نه پیشِ شاه باشد اسب رَد |
| ۱۲۸۷ | N | پس ادب کن اسب را از خوی بد | * | ور نه پیش شاه باشد اسب رد |
| ۱۲۸۸ | Q | چشمِ اسب از چشمِ شَه رَهْبَر بود | * | چشمِ او بی‌چشمِ شه مُضطر بود |
| ۱۲۸۸ | N | چشم اسب از چشم شه رهبر بود | * | چشم او بی‌چشم شه مضطر بود |
| ۱۲۸۹ | Q | چشمِ اسبان جز گیاه و جز چرا | * | هر کجا خوانی بگوید نه چِرا |
| ۱۲۸۹ | N | چشم اسبان جز گیاه و جز چرا | * | هر کجا خوانی بگوید نه چرا |
| ۱۲۹۰ | Q | نورِ حق بر نورِ حِس راکب شود | * | آنگهی جان سوی حق راغب شود |
| ۱۲۹۰ | N | نور حق بر نور حس راکب شود | * | آن گهی جان سوی حق راغب شود |
| ۱۲۹۱ | Q | اسب بی‌راکب چه داند رسمِ راه | * | شاه باید تا بداند شاه‌راه |
| ۱۲۹۱ | N | اسب بی‌راکب چه داند رسم راه | * | شاه باید تا بداند شاه راه |
| ۱۲۹۲ | Q | سوی حسّی رَوْ که نورش راکبَست | * | حسّ را آن نور نیکو صاحبست |
| ۱۲۹۲ | N | سوی حسی رو که نورش راکب است | * | حس را آن نور نیکو صاحب است |
| ۱۲۹۳ | Q | نورِ حس را نورِ حق تَزیین بُوَد | * | معنی نُورٌ عَلَی نُورٍ این بود |
| ۱۲۹۳ | N | نور حس را نور حق تزیین بود | * | معنی نُورٌ عَلی نُورٍ این بود |
| ۱۲۹۴ | Q | نورِ حسّی می‌کشَد سوی ثَرَی | * | نورِ حقّش می‌بَرَد سوی عُلَی |
| ۱۲۹۴ | N | نور حسی می‌کشد سوی ثری | * | نور حقش می‌برد سوی علی |
| ۱۲۹۵ | Q | زانکه محسوسات دونتر عالمیست | * | نورِ حق دریا و حس چون شَبْنَمیست |
| ۱۲۹۵ | N | ز انکه محسوسات دونتر عالمی است | * | نور حق دریا و حس چون شبنمی است |
| ۱۲۹۶ | Q | لیک پیدا نیست آن راکب بَرُو | * | جز بآثار و بگفتارِ نکو |
| ۱۲۹۶ | N | لیک پیدا نیست آن راکب بر او | * | جز به آثار و به گفتار نکو |
| ۱۲۹۷ | Q | نورِ حسّی کو غلیظست و گران | * | هست پنهان در سوادِ دیدگان |
| ۱۲۹۷ | N | نور حسی کاو غلیظ است و گران | * | هست پنهان در سواد دیده‌گان |
| ۱۲۹۸ | Q | چونکه نورِ حس نمی‌بینی ز چشم | * | چون ببینی نورِ آن دینی ز چشم |
| ۱۲۹۸ | N | چون که نور حس نمی‌بینی ز چشم | * | چون ببینی نور آن دینی ز چشم |
| ۱۲۹۹ | Q | نورِ حس با این غلیظی مختفیست | * | چون خفی نْبود ضیایی کان صفیست |
| ۱۲۹۹ | N | نور حس با این غلیظی مختفی است | * | چون خفی نبود ضیایی کان صفی است |
| ۱۳۰۰ | Q | این جهان چون خَس بدستِ بادِ غَیْب | * | عاجزیْ پیشِ گرفت و دادِ غیب |
| ۱۳۰۰ | N | این جهان چون خس به دست باد غیب | * | عاجزی پیش گرفت و داد غیب |
| ۱۳۰۱ | Q | گه بلندش می‌کند گاهیش پَسْت | * | گه دُرُستش می‌کند گاهی شِکست |
| ۱۳۰۱ | N | گه بلندش می‌کند گاهیش پست | * | گه درستش می‌کند گاهی شکست |
| ۱۳۰۲ | Q | گه یمینش می‌برد گاهی یسار | * | گه گُلستانش کند گاهیش خار |
| ۱۳۰۲ | N | گه یمینش می‌برد گاهی یسار | * | گه گلستانش کند گاهیش خار |
| ۱۳۰۳ | Q | دست پنهان و قلم بین خط گزار | * | اسب در جولان و ناپیدا سوار |
| ۱۳۰۳ | N | دست پنهان و قلم بین خط گزار | * | اسب در جولان و ناپیدا سوار |
| ۱۳۰۴ | Q | تیر پرَّان بین و ناپیدا کمان | * | جانها پیدا و پنهان جان جان |
| ۱۳۰۴ | N | تیر پران بین و ناپیدا کمان | * | جانها پیدا و پنهان جان جان |
| ۱۳۰۵ | Q | تیر را مشْکن که این تیرِ شهیست | * | نیست پر تاوی ز شصتِ آگهیست |
| ۱۳۰۵ | N | تیر را مشکن که این تیر شهی است | * | تیر پرتابی ز شصت آگهی است |
| ۱۳۰۶ | Q | ما رَمَیْتَ إِذْ رَمَیْتَ گفت حق | * | کارِ حق بر کارها دارد سبق |
| ۱۳۰۶ | N | ما رَمَیْتَ إِذْ رَمَیْتَ گفت حق | * | کار حق بر کارها دارد سبق |
| ۱۳۰۷ | Q | خشم خود بشْکن تو مشْکن تیر را | * | چشمِ خشمت خون شمارد شیر را |
| ۱۳۰۷ | N | خشم خود بشکن تو مشکن تیر را | * | چشم خشمت خون شمارد شیر را |
| ۱۳۰۸ | Q | بوسه ده بر تیر و پیشِ شاه بَر | * | تیرِ خون‌آلود از خون تو تَر |
| ۱۳۰۸ | N | بوسه ده بر تیر و پیش شاه بر | * | تیر خون آلود از خون تو تر |
| ۱۳۰۹ | Q | آنچه پیدا عاجز و بسته و زبون | * | وانچه ناپیدا چنان تُند و حرون |
| ۱۳۰۹ | N | آن چه پیدا عاجز و بسته و زبون | * | و آن چه ناپیدا چنان تند و حرون |
| ۱۳۱۰ | Q | ما شکاریم این چنین دامی کِراست | * | گُویِ چوگانیم چوگانی کجاست |
| ۱۳۱۰ | N | ما شکاریم این چنین دامی کراست | * | گوی چوگانیم چوگانی کجاست |
| ۱۳۱۱ | Q | می‌دَرَد می‌دوزد این خیَّاط کو | * | می‌دَمَد می‌سوزد این نفَّاط کو |
| ۱۳۱۱ | N | می‌درد می‌دوزد این خیاط کو | * | می‌دمد می‌سوزد این نفاط کو |
| ۱۳۱۲ | Q | ساعتی کافر کند صِدّیق را | * | ساعتی زاهد کند زندیق را |
| ۱۳۱۲ | N | ساعتی کافر کند صدیق را | * | ساعتی زاهد کند زندیق را |
| ۱۳۱۳ | Q | زانکه مخلص در خطر باشد ز دام | * | تا ز خود خالص نگردد او تمام |
| ۱۳۱۳ | N | ز انکه مخلص در خطر باشد ز دام | * | تا ز خود خالص نگردد او تمام |
| ۱۳۱۴ | Q | ز انکه در راهست و ره‌زن بی‌حَدَست | * | آن رَهَد کاو در امانِ ایزدست |
| ۱۳۱۴ | N | ز انکه در راهست و ره زن بی‌حد است | * | آن رهد کاو در امان ایزد است |
| ۱۳۱۵ | Q | آینه‌ی خالص نگشت او مُخْلِص است | * | مرغ را نگرفته است او مُقْنِص است |
| ۱۳۱۵ | N | آینه‌ی خالص نگشت او مخلص است | * | مرغ را نگرفته است او مقنص است |
| ۱۳۱۶ | Q | چونکه مُخْلِص گشت مخلص باز رَست | * | در مقامِ امن رفت و بُرد دست |
| ۱۳۱۶ | N | چون که مخلص گشت مخلص باز رست | * | در مقام امن رفت و برد دست |
| ۱۳۱۷ | Q | هیچ آیینه دگر آهن نشد | * | هیچ نانی گندمِ خرمن نشد |
| ۱۳۱۷ | N | هیچ آیینه دگر آهن نشد | * | هیچ نانی گندم خرمن نشد |
| ۱۳۱۸ | Q | هیچ انگوری دگر غُوره نشد | * | هیچ میوهٔ پخته با کوره نشد |
| ۱۳۱۸ | N | هیچ انگوری دگر غوره نشد | * | هیچ میوه‌ی پخته با کوره نشد |
| ۱۳۱۹ | Q | پُخته گرد و از تغیرُّ دُور شَوْ | * | رَو چو برهانِ مُحَقِّق نور شَوْ |
| ۱۳۱۹ | N | پخته گرد و از تغیر دور شو | * | رو چو برهان محقق نور شو |
| ۱۳۲۰ | Q | چون ز خود رَستی همه برهان شدی | * | چونکه بنده نیست شد سُلطان شدی |
| ۱۳۲۰ | N | چون ز خود رستی همه برهان شدی | * | چون که بنده نیست شد سلطان شدی |
| ۱۳۲۱ | N | ور عیان خواهی صلاح دین نمود | * | دیده‌ها را کرد بینا و گشود |
| ۱۳۲۲ | N | فقر را از چشم و از سیمای او | * | دید هر چشمی که دارد نور هو |
| ۱۳۲۳ | N | شیخ فعال است بی‌آلت چو حق | * | با مریدان داده بی‌گفتی سبق |
| ۱۳۲۴ | Q | دل به دستِ او چو مومِ نَرم رام | * | مُهْر او گه ننگ سازد گاه نام |
| ۱۳۲۴ | N | دل به دست او چو موم نرم رام | * | مهر او گه ننگ سازد گاه نام |
| ۱۳۲۵ | Q | مُهْرِ مومش حاکی انگشتریست | * | باز آن نقشِ نگین حاکی کیست |
| ۱۳۲۵ | N | مهر مومش حاکی انگشتری است | * | باز آن نقش نگین حاکی کیست |
| ۱۳۲۶ | Q | حاکی اندیشهٔ آن زرگرست | * | سلسلهٔ هر حلقه اندر دیگرست |
| ۱۳۲۶ | N | حاکی اندیشه‌ی آن زرگر است | * | سلسله‌ی هر حلقه اندر دیگر است |
| ۱۳۲۷ | Q | این صدا در کوهِ دلها بانگِ کیست | * | گه پُرست از بانگ این کُه گه تهیست |
| ۱۳۲۷ | N | این صدا در کوه دلها بانگ کی ست | * | گه پرست از بانگ این که گه تهی است |
| ۱۳۲۸ | Q | هر کجا هست او حکیمست اوستاد | * | بانگِ او زین کوهِ دل خالی مباد |
| ۱۳۲۸ | N | هر کجا هست او حکیم است اوستاد | * | بانگ او زین کوه دل خالی مباد |
| ۱۳۲۹ | Q | هست کُه کاوا مُثَنَّا می‌کند | * | هست کُه کآواز صد تا می‌کند |
| ۱۳۲۹ | N | هست که کاوا مثنا می‌کند | * | هست که کآواز صد تا می‌کند |
| ۱۳۳۰ | Q | می‌زَهاند کوه از آن آواز و قال | * | صد هزاران چشمهٔ آب زلال |
| ۱۳۳۰ | N | می‌زهاند کوه از آن آواز و قال | * | صد هزاران چشمه‌ی آب زلال |
| ۱۳۳۱ | Q | چون ز کُو آن لطف بیرون می‌شود | * | آبها در چشمه‌ها خون می‌شود |
| ۱۳۳۱ | N | چون ز کوه آن لطف بیرون می‌شود | * | آبها در چشمه‌ها خون می‌شود |
| ۱۳۳۲ | Q | ز آن شهنشاهِ همایون نعل بود | * | که سراسر طُور سینا لعل بود |
| ۱۳۳۲ | N | ز آن شهنشاه همایون نعل بود | * | که سراسر طور سینا لعل بود |
| ۱۳۳۳ | Q | جان پذیرفت و خِرَد اجزای کوه | * | ما کم از سنگیم آخر ای گروه |
| ۱۳۳۳ | N | جان پذیرفت و خرد اجزای کوه | * | ما کم از سنگیم آخر ای گروه |
| ۱۳۳۴ | Q | نه ز جان یک چشمه جوشان می‌شود | * | نه بدن از سبز پوشان می‌شود |
| ۱۳۳۴ | N | نه ز جان یک چشمه جوشان می‌شود | * | نه بدن از سبز پوشان می‌شود |
| ۱۳۳۵ | Q | نه صدای بانگِ مشتاقی درو | * | نه صفای جرعهٔ ساقی درو |
| ۱۳۳۵ | N | نه صدای بانگ مشتاقی در او | * | نه صفای جرعه‌ی ساقی در او |
| ۱۳۳۶ | Q | کو حمیَّت تا ز تیشه و ز کَلَنْد | * | این چنین کُه را بکلّی بر کَنَند |
| ۱۳۳۶ | N | کو حمیت تا ز تیشه و ز کلند | * | این چنین که را بکلی بر کنند |
| ۱۳۳۷ | Q | بو که بر اجزای او تابد مهَی | * | بو که در وی تاب مَه یابد رهی |
| ۱۳۳۷ | N | بو که بر اجزای او تابد مهی | * | بو که در وی تاب مه یابد رهی |
| ۱۳۳۸ | Q | چون قیامت کوهها را بر کَنَد | * | بر سر ما سایه گی می افگند |
| ۱۳۳۸ | N | چون قیامت کوهها را بر کند | * | پس قیامت این کرم کی می‌کند |
| ۱۳۳۹ | Q | این قیامت ز آن قیامت کی کمست | * | آن قیامت زخم و این چون مرهمست |
| ۱۳۳۹ | N | این قیامت ز آن قیامت کی کم است | * | آن قیامت زخم و این چون مرهم است |
| ۱۳۴۰ | Q | هر که دید این مرهم از زخم ایمنست | * | هر بَدی کین حُسْن دید او مُحْسِنست |
| ۱۳۴۰ | N | هر که دید این مرهم از زخم ایمن است | * | هر بدی کاین حسن دید او محسن است |
| ۱۳۴۱ | Q | ای خنک زشتی که خویش شد حریف | * | و ای گُل‌رویی که جُفتش شد خریف |
| ۱۳۴۱ | N | ای خنک زشتی که خویش شد حریف | * | و ای گل رویی که جفتش شد خریف |
| ۱۳۴۲ | Q | نانِ مرده چون حریفِ جان شود | * | زنده گردد نان و عینِ آن شود |
| ۱۳۴۲ | N | نان مرده چون حریف جان شود | * | زنده گردد نان و عین آن شود |
| ۱۳۴۳ | Q | هیزمِ تیره حریفِ نار شد | * | تیرگی رفت و همه انوار شد |
| ۱۳۴۳ | N | هیزم تیره حریف نار شد | * | تیرگی رفت و همه انوار شد |
| ۱۳۴۴ | Q | در نمک‌لان چون خرِ مُرده فتاد | * | آن خری و مردگی یکسو نهاد |
| ۱۳۴۴ | N | در نمک‌لان چون خر مرده فتاد | * | آن خری و مردگی یک سو نهاد |
| ۱۳۴۵ | Q | صِبْغَةَ الله هست خُمِّ رنگِ هُو | * | پِیسها یک رنگ گردد اندرو |
| ۱۳۴۵ | N | صبغة الله هست خم رنگ هو | * | پیسها یک رنگ گردد اندر او |
| ۱۳۴۶ | Q | چون در آن خُمّ افتد و گوییش قُمْ | * | از طرب گوید منم خُم لا تَلُم |
| ۱۳۴۶ | N | چون در آن خم افتد و گوییش قم | * | از طرب گوید منم خم لا تلم |
| ۱۳۴۷ | Q | آن منم خُم خود أَنا الْحَق گفتنست | * | رنگِ آتش دارد اِلّا آهنست |
| ۱۳۴۷ | N | آن منم خم خود انا الحق گفتن است | * | رنگ آتش دارد الا آهن است |
| ۱۳۴۸ | Q | رنگِ آهن مَحوِ رنگ آتشست | * | ز آتشی می‌لافد و خامُش‌وَشست |
| ۱۳۴۸ | N | رنگ آهن محو رنگ آتش است | * | ز آتشی می‌لافد و خامش‌وش است |
| ۱۳۴۹ | Q | چون بسرخی گشت همچون زرِّ کان | * | پس أَنا ٱلنّارست لافش بی‌زبان |
| ۱۳۴۹ | N | چون به سرخی گشت همچون زر کان | * | پس انا النار است لافش بی‌زبان |
| ۱۳۵۰ | Q | شد ز رنگ و طبعِ آتش محتَشَم | * | گوید او من آتشم من آتشم |
| ۱۳۵۰ | N | شد ز رنگ و طبع آتش محتشم | * | گوید او من آتشم من آتشم |
| ۱۳۵۱ | Q | آتشم من گر ترا شکّست و ظن | * | آزمون کن دست را بر من بزن |
| ۱۳۵۱ | N | آتشم من گر ترا شک است و ظن | * | آزمون کن دست را بر من بزن |
| ۱۳۵۲ | Q | آتشم من بر تو گر شد مُشتَبِه | * | رویِ خود بر رویِ من یک دم بنه |
| ۱۳۵۲ | N | آتشم من بر تو گر شد مشتبه | * | روی خود بر روی من یک دم بنه |
| ۱۳۵۳ | Q | آدمی چون نور گیرد از خدا | * | هست مسجُودِ ملایک ز اجْتبا |
| ۱۳۵۳ | N | آدمی چون نور گیرد از خدا | * | هست مسجود ملایک ز اجتبا |
| ۱۳۵۴ | Q | نیز مسجودِ کسی کو چون مَلَک | * | رَسته باشد جانش از طغیان و شَک |
| ۱۳۵۴ | N | نیز مسجود کسی کاو چون ملک | * | رسته باشد جانش از طغیان و شک |
| ۱۳۵۵ | Q | آتشِ چه آهنِ چه لب ببند | * | ریشِ تشبیهِ مُشَبّهِ را مخند |
| ۱۳۵۵ | N | آتش چه آهن چه لب ببند | * | ریش تشبیه مشبه را مخند |
| ۱۳۵۶ | Q | پای در دریا منه کم گوی از آن | * | بر لبِ دریا خُمش کن لب گزان |
| ۱۳۵۶ | N | پای در دریا منه کم گوی از آن | * | بر لب دریا خمش کن لب گزان |
| ۱۳۵۷ | Q | گر چه صد چون من ندارد تابِ بحر | * | لیک می‌نشکیبم از غرقابِ بحر |
| ۱۳۵۷ | N | گر چه صد چون من ندارد تاب بحر | * | لیک می‌نشکیبم از غرقاب بحر |
| ۱۳۵۸ | Q | جان و عقلِ من فدای بحر باد | * | خونبهای عقل و جان این بحر داد |
| ۱۳۵۸ | N | جان و عقل من فدای بحر باد | * | خونبهای عقل و جان این بحر داد |
| ۱۳۵۹ | Q | تا که پایم می‌رود رانم درو | * | چون نماند پا چو بطّانم درو |
| ۱۳۵۹ | N | تا که پایم می‌رود رانم در او | * | چون نماند پا چو بطانم در او |
| ۱۳۶۰ | Q | بی‌ادب حاضر ز غایب خوشترست | * | حلقه گرچه کژ بُوِد نه بر دَرست |
| ۱۳۶۰ | N | بی‌ادب حاضر ز غایب خوشتر است | * | حلقه گر چه کژ بود نه بر در است |
| ۱۳۶۱ | Q | ای تن‌آلوده بگِردِ حوض گَرْد | * | پاک کیَ گردد برونِ حوض مَرد |
| ۱۳۶۱ | N | ای تن آلوده به گرد حوض گرد | * | پاک کی گردد برون حوض مرد |
| ۱۳۶۲ | Q | پاک کو از حوض مهجور اوفتاد | * | او ز پاکیِ خویش هم دُور اوفتاد |
| ۱۳۶۲ | N | پاک کاو از حوض مهجور اوفتاد | * | او ز پاکی خویش هم دور اوفتاد |
| ۱۳۶۳ | Q | پاکیِ این حوض بی‌پایان بود | * | پاکیِ اجسام کم‌میزان بود |
| ۱۳۶۳ | N | پاکی این حوض بی‌پایان بود | * | پاکی اجسام کم میزان بود |
| ۱۳۶۴ | Q | زانک دل حوضست لیکن در کمین | * | سوی دریا راهِ پنهان دارد این |
| ۱۳۶۴ | N | ز انکه دل حوض است لیکن در کمین | * | سوی دریا راه پنهان دارد این |
| ۱۳۶۵ | Q | پاکیِ محدودِ تو خواهد مَدَد | * | ورنه اندر خرج کم گردد عَدَد |
| ۱۳۶۵ | N | پاکی محدود تو خواهد مدد | * | ور نه اندر خرج کم گردد عدد |
| ۱۳۶۶ | Q | آب گفت آلوده را در من شتاب | * | گفت آلوده که دارم شرم از آب |
| ۱۳۶۶ | N | آب گفت آلوده را در من شتاب | * | گفت آلوده که دارم شرم از آب |
| ۱۳۶۷ | Q | گفت آب این شرم بی من کَیْ رود | * | بی من این آلوده زایل کیَ شود |
| ۱۳۶۷ | N | گفت آب این شرم بی‌من کی رود | * | بی‌من این آلوده زایل کی شود |
| ۱۳۶۸ | Q | ز آب هر آلوده کو پنهان شود | * | اَلْحَیَاءُ یَمْنَعُ ٱلِإیمان بود |
| ۱۳۶۸ | N | ز آب هر آلوده کاو پنهان شود | * | الحیاء یمنع الإیمان بود |
| ۱۳۶۹ | Q | دل ز پایهٔ حوضِ تن گِلناک شد | * | تن ز آبِ حوضِ دلها پاک شد |
| ۱۳۶۹ | N | دل ز پایه‌ی حوض تن گلناک شد | * | تن ز آب حوض دلها پاک شد |
| ۱۳۷۰ | Q | گرد پایهٔ حوضِ دل گَرد ای پسر | * | هان ز پایهٔ حوضِ تن می‌کُن حذر |
| ۱۳۷۰ | N | گرد پایه‌ی حوض دل گرد ای پسر | * | هان ز پایه‌ی حوض تن می‌کن حذر |
| ۱۳۷۱ | Q | بحرِ تن بر بحرِ دل برهم زنان | * | در میانشان بَرْزَخٌ لاَ یَبْغِیَانِ |
| ۱۳۷۱ | N | بحر تن بر بحر دل بر هم زنان | * | در میانشان بَرْزَخٌ لا یَبْغِیانِ |
| ۱۳۷۲ | Q | گر تو باشی راست ور باشی تو کژ | * | پیشتر می‌غَژ بدو واپس مغَژ |
| ۱۳۷۲ | N | گر تو باشی راست ور باشی تو کژ | * | پیشتر می‌غژ بدو واپس مغژ |
| ۱۳۷۳ | Q | پیشِ شاهان گر خطر باشد بجان | * | لیک نشکیبند ازو با هِمَّتان |
| ۱۳۷۳ | N | پیش مگر خطر باشد به جان | * | لیک نشکیبد از او با همتان |
| ۱۳۷۴ | Q | شاه چون شیرین‌تر از شکّر بود | * | جان بشیرینی رود خوشتر بود |
| ۱۳۷۴ | N | شاه چون شیرین‌تر از شکر بود | * | جان به شیرینی رود خوشتر بود |
| ۱۳۷۵ | Q | ای ملامت‌گر سلامت مر ترا | * | ای سلامت جُو تُویی واهی ٱلْعُرَی |
| ۱۳۷۵ | N | ای ملامت گر سلامت مر ترا | * | ای سلامت جو تویی واهی العری |
| ۱۳۷۶ | Q | جانِ من کُوره است با آتش خوشَست | * | کوره را این بس که خانهٔ آتشَست |
| ۱۳۷۶ | N | جان من کوره ست با آتش خوش است | * | کوره را این بس که خانه‌ی آتش است |
| ۱۳۷۷ | Q | همچو کوره عشق را سوزیدنیست | * | هر که او زین کُور باشد کوره نیست |
| ۱۳۷۷ | N | همچو کوره عشق را سوزیدنی است | * | هر که او زین کور باشد کوره نیست |
| ۱۳۷۸ | N | برگ بی‌برگی ترا چون برگ شد | * | جان باقی یافتی و مرگ شد |
| ۱۳۷۹ | N | چون ترا غم شادی افزودن گرفت | * | روضه‌ی جانت گل و سوسن گرفت |
| ۱۳۸۰ | N | آن چه خوف دیگران آن امن تست | * | بط قوی از بحر و مرغ خانه سست |
| ۱۳۸۱ | N | باز دیوانه شدم من ای طبیب | * | باز سودایی شدم من ای حبیب |
| ۱۳۸۲ | N | حلقه‌های سلسله‌ی تو ذو فنون | * | هر یکی حلقه دهد دیگر جنون |
| ۱۳۸۳ | N | داد هر حلقه فنونی دیگر است | * | پس مرا هر دم جنونی دیگر است |
| ۱۳۸۴ | N | پس فنون باشد جنون این شد مثل | * | خاصه در زنجیر این میر اجل |
| ۱۳۸۵ | N | آن چنان دیوانگی بگسست بند | * | که همه دیوانگان پندم دهند |