block:1001
| ۱ | Q | بشنو این نی چون شکایت می‌کند | * | از جداییها حکایت می‌کند |
| ۱ | N | بشنو از نی چون حکایت می‌کند | * | از جداییها شکایت می‌کند |
| ۲ | Q | کز نیستان تا مرا ببریده‌اند | * | در نفیرم مرد و زن نالیده‌اند |
| ۲ | N | کز نیستان تا مرا ببریده‌اند | * | در نفیرم مرد و زن نالیده‌اند |
| ۳ | Q | سینه خواهم شَرحه شَرحه از فراق | * | تا بگویم شرح درد اشتیاق |
| ۳ | N | سینه خواهم شرحه شرحه از فراق | * | تا بگویم شرح درد اشتیاق |
| ۴ | Q | هر کسی کو دور ماند از اصلِ خویش | * | باز جوید روزگارِ وصل خویش |
| ۴ | N | هر کسی کاو دور ماند از اصل خویش | * | باز جوید روزگار وصل خویش |
| ۵ | Q | من بهر جمعیَّتی نالان شدم | * | جفت بَد حالان و خوش حالان شدم |
| ۵ | N | من به هر جمعیتی نالان شدم | * | جفت بد حالان و خوش حالان شدم |
| ۶ | Q | هر کسی از ظنِّ خود شد یارِ من | * | از درونِ من نجُست اسرارِ من |
| ۶ | N | هر کسی از ظن خود شد یار من | * | از درون من نجست اسرار من |
| ۷ | Q | سرِّ من از نالهٔ من دور نیست | * | لیک چشم و گوش را آن نور نیست |
| ۷ | N | سر من از ناله‌ی من دور نیست | * | لیک چشم و گوش را آن نور نیست |
| ۸ | Q | تن ز جان و جان ز تن مستور نیست | * | لیک کس را دیدِ جان دستور نیست |
| ۸ | N | تن ز جان و جان ز تن مستور نیست | * | لیک کس را دید جان دستور نیست |
| ۹ | Q | آتشست این بانگِ نای و نیست باد | * | هر که این آتش ندارد نیست باد |
| ۹ | N | آتش است این بانگ نای و نیست باد | * | هر که این آتش ندارد نیست باد |
| ۱۰ | Q | آتشِ عشق است کاندر نَیْ فتاد | * | جوششِ عشقست کاندر مَیْ‌فتاد |
| ۱۰ | N | آتش عشق است کاندر نی فتاد | * | جوشش عشق است کاندر می‌فتاد |
| ۱۱ | Q | نی حریفِ هر که از یاری بُرید | * | پرده‌هااش پرده‌های ما درید |
| ۱۱ | N | نی حریف هر که از یاری برید | * | پرده‌هایش پرده‌های ما درید |
| ۱۲ | Q | همچو نَیْ زهری و تریاقی که دید | * | همچو نَیْ دمساز و مشتاقی که دید |
| ۱۲ | N | همچو نی زهری و تریاقی که دید | * | همچو نی دمساز و مشتاقی که دید |
| ۱۳ | Q | نَیْ حدیثِ راهِ پُر خون می‌کند | * | قصّه‌های عشقِ مجنون می‌کند |
| ۱۳ | N | نی حدیث راه پر خون می‌کند | * | قصه‌های عشق مجنون می‌کند |
| ۱۴ | Q | مَحْرَمِ این هوش جز بی‌هوش نیست | * | مر زبان را مشتری جز گوش نیست |
| ۱۴ | N | محرم این هوش جز بی‌هوش نیست | * | مر زبان را مشتری جز گوش نیست |
| ۱۵ | Q | در غمِ ما روزها بیگاه شد | * | روزها با سوزها همراه شد |
| ۱۵ | N | در غم ما روزها بیگاه شد | * | روزها با سوزها همراه شد |
| ۱۶ | Q | روزها گر رفت گو رَوْ باک نیست | * | تو بمان ای آن که چون تو پاک نیست |
| ۱۶ | N | روزها گر رفت گو رو باک نیست | * | تو بمان ای آن که چون تو پاک نیست |
| ۱۷ | Q | هر که جز ماهی ز آبش سیر شد | * | هر که بی‌روزی است روزش دیر شد |
| ۱۷ | N | هر که جز ماهی ز آبش سیر شد | * | هر که بی‌روزی است روزش دیر شد |
| ۱۸ | Q | در نیابد حالِ پُخته هیچ خام | * | پس سخن کوتاه باید و ٱلسّلام |
| ۱۸ | N | درنیابد حال پخته هیچ خام | * | پس سخن کوتاه باید و السلام |
| ۱۹ | Q | بند بگسِل، باش آزاد ای پسَرْ | * | چند باشی بندِ سیم و بندِ زَرْ |
| ۱۹ | N | بند بگسل، باش آزاد ای پسر | * | چند باشی بند سیم و بند زر |
| ۲۰ | Q | گر بریزی بحر را در کوزه‌ای | * | چند گنجد قِسْمتِ یک روزه‌ای |
| ۲۰ | N | گر بریزی بحر را در کوزه‌ای | * | چند گنجد قسمت یک روزه‌ای |
| ۲۱ | Q | کوزه‌ی چشم حریصان پُر نشُد | * | تا صَدف قانع نشُد پُر دَر نشد |
| ۲۱ | N | کوزه‌ی چشم حریصان پر نشد | * | تا صدف قانع نشد پر در نشد |
| ۲۲ | Q | هر که را جامه ز عشقی چاک شد | * | او ز حرص و عیب کُلّی پاک شد |
| ۲۲ | N | هر که را جامه ز عشقی چاک شد | * | او ز حرص و عیب کلی پاک شد |
| ۲۳ | Q | شاد باش ای عشق خوش سودای ما | * | ای طبیب جمله علَّتهای ما |
| ۲۳ | N | شاد باش ای عشق خوش سودای ما | * | ای طبیب جمله علتهای ما |
| ۲۴ | Q | ای دوای نَخْوَت و ناموس ما | * | ای تو افلاطون و جالینوس ما |
| ۲۴ | N | ای دوای نخوت و ناموس ما | * | ای تو افلاطون و جالینوس ما |
| ۲۵ | Q | جسم خاک از عشق بر افلاک شد | * | کوه در رقص آمد و چالاک شد |
| ۲۵ | N | جسم خاک از عشق بر افلاک شد | * | کوه در رقص آمد و چالاک شد |
| ۲۶ | Q | عشق جان طور آمد عاشِقا | * | طور مست و خرَّ موسی صاعِقا |
| ۲۶ | N | عشق جان طور آمد عاشقا | * | طور مست و خر موسی صاعقا |
| ۲۷ | Q | با لب دمسازِ خود گر جُفتمی | * | همچو نَیْ من گفتنیها گفتمی |
| ۲۷ | N | با لب دمساز خود گر جفتمی | * | همچو نی من گفتنیها گفتمی |
| ۲۸ | Q | هر که او از هم زبانی شد جدا | * | بی‌زبان شد گر چه دارد صد نوا |
| ۲۸ | N | هر که او از هم زبانی شد جدا | * | بی‌زبان شد گر چه دارد صد نوا |
| ۲۹ | Q | چون که گل رفت و گلستان در گذشت | * | نشنوی ز ان پَس ز بلبل سَرگذشت |
| ۲۹ | N | چون که گل رفت و گلستان در گذشت | * | نشنوی ز ان پس ز بلبل سر گذشت |
| ۳۰ | Q | جمله معشوقست و عاشق پَرده‌ای | * | زنده معشوقست و عاشق مرده‌ای |
| ۳۰ | N | جمله معشوق است و عاشق پرده‌ای | * | زنده معشوق است و عاشق مرده‌ای |
| ۳۱ | Q | چون نباشد عشق را پروای او | * | او چو مرغی ماند بی‌پَر، وای او |
| ۳۱ | N | چون نباشد عشق را پروای او | * | او چو مرغی ماند بی‌پر، وای او |
| ۳۲ | Q | من چگونه هوش دارم پیش و پس | * | چون نباشد نور یارم پیش و پس |
| ۳۲ | N | من چگونه هوش دارم پیش و پس | * | چون نباشد نور یارم پیش و پس |
| ۳۳ | Q | عشق خواهد کین سخن بیرون بود | * | آینه غمَّاز نبود چون بود |
| ۳۳ | N | عشق خواهد کاین سخن بیرون بود | * | آینه غماز نبود چون بود |
| ۳۴ | Q | آینه‌ت دانی چرا غمَّاز نیست | * | ز انکه زنگار از رخش ممتاز نیست |
| ۳۴ | N | آینه‌ت دانی چرا غماز نیست | * | ز انکه زنگار از رخش ممتاز نیست |
block:1002
| ۳۵ | Q | بشنوید ای دوستان این داستان | * | خود حقیقت نقدِ حالِ ماست آن |
| ۳۵ | N | بشنوید ای دوستان این داستان | * | خود حقیقت نقد حال ماست آن |
| ۳۶ | Q | بود شاهی در زمانی پیش از این | * | ملک دنیا بودش و هم ملکِ دین |
| ۳۶ | N | بود شاهی در زمانی پیش از این | * | ملک دنیا بودش و هم ملک دین |
| ۳۷ | Q | اتفاقا شاه روزی شد سوار | * | با خواصِ خویش از بهرِ شکار |
| ۳۷ | N | اتفاقا شاه روزی شد سوار | * | با خواص خویش از بهر شکار |
| ۳۸ | Q | یک کنیزک دید شه بر شاهْ راه | * | شد غلامِ آن کنیزك پادشاه |
| ۳۸ | N | یک کنیزک دید شه بر شاه راه | * | شد غلام آن کنیزک جان شاه |
| ۳۹ | Q | مرغ جانش در قفس چون می‌طپید | * | داد مال و آن کنیزک را خرید |
| ۳۹ | N | مرغ جانش در قفس چون می‌طپید | * | داد مال و آن کنیزک را خرید |
| ۴۰ | Q | چون خرید او را و برخوردار شد | * | آن کنیزک از قضا بیمار شد |
| ۴۰ | N | چون خرید او را و برخوردار شد | * | آن کنیزک از قضا بیمار شد |
| ۴۱ | Q | آن یکی خَر داشت، پالانش نبود | * | یافت پالان گرگ خر را در ربود |
| ۴۱ | N | آن یکی خر داشت، پالانش نبود | * | یافت پالان گرگ خر را در ربود |
| ۴۲ | Q | کوزه بودش آب می‌نامد به دست | * | آب را چون یافت خود کوزه شکست |
| ۴۲ | N | کوزه بودش آب می‌نامد به دست | * | آب را چون یافت خود کوزه شکست |
| ۴۳ | Q | شه طبیبان جمع کرد از چپ و راست | * | گفت جانِ هر دو در دست شماست |
| ۴۳ | N | شه طبیبان جمع کرد از چپ و راست | * | گفت جان هر دو در دست شماست |
| ۴۴ | Q | جانِ من سَهلست جانِ جانم اوست | * | دردمند و خَسته‌ام درمانم اوست |
| ۴۴ | N | جان من سهل است جان جانم اوست | * | دردمند و خسته‌ام درمانم اوست |
| ۴۵ | Q | هر که درمان کرد مَر جانِ مرا | * | برد گنج و دُرّ و مرجانِ مرا |
| ۴۵ | N | هر که درمان کرد مر جان مرا | * | برد گنج و در و مرجان مرا |
| ۴۶ | Q | جمله گفتندش که جان‌بازی کنیم | * | فهم گرد آریم و انبازی کنیم |
| ۴۶ | N | جمله گفتندش که جان‌بازی کنیم | * | فهم گرد آریم و انبازی کنیم |
| ۴۷ | Q | هر یکی از ما مسیح عالمیست | * | هر الَم را در کف ما مرهمیست |
| ۴۷ | N | هر یکی از ما مسیح عالمی است | * | هر الم را در کف ما مرهمی است |
| ۴۸ | Q | گر خدا خواهد نگفتند از بَطَر | * | پس خدا بنْمودشان عجزِ بشَر |
| ۴۸ | N | ( (گر خدا خواهد))* نگفتند از بطر | * | پس خدا بنمودشان عجز بشر |
| ۴۹ | Q | ترکِ استثنا مُرادم قَسوتیست | * | نه همین گفتن که عارِض حالتیست |
| ۴۹ | N | ترک استثنا مرادم قسوتی است | * | نی همین گفتن که عارض حالتی است |
| ۵۰ | Q | ای بسا ناورده اِستثنا بگفت | * | جانِ او با جانِ استثناست جفت |
| ۵۰ | N | ای بسا ناورده استثنا به گفت | * | جان او با جان استثناست جفت |
| ۵۱ | Q | هر چه کردند از علاج و از دوا | * | گشت رنج افزون و حاجت ناروا |
| ۵۱ | N | هر چه کردند از علاج و از دوا | * | گشت رنج افزون و حاجت ناروا |
| ۵۲ | Q | آن کنیزک از مرض چون موی شد | * | چشمِ شه از اشکِ خون چون جوی شد |
| ۵۲ | N | آن کنیزک از مرض چون موی شد | * | چشم شه از اشک خون چون جوی شد |
| ۵۳ | Q | از قضا سرکنگبین صفرا فزود | * | روغنِ بادام خشکی می‌نمود |
| ۵۳ | N | از قضا سرکنگبین صفرا فزود | * | روغن بادام خشکی می‌نمود |
| ۵۴ | Q | از هلیله قبض شد اطلاق رفت | * | آب آتش را مدد شد همچو نَفْت |
| ۵۴ | N | از هلیله قبض شد اطلاق رفت | * | آب آتش را مدد شد همچو نفت |
block:1003
| ۵۵ | Q | شه چو عجزِ آن حکیمان را بدید | * | پا برهنه جانبِ مسجد دوید |
| ۵۵ | N | شه چو عجز آن حکیمان را بدید | * | پا برهنه جانب مسجد دوید |
| ۵۶ | Q | رفت در مسجد سوی محراب شد | * | سجده گاه از اشکِ شه پر آب شد |
| ۵۶ | N | رفت در مسجد سوی محراب شد | * | سجده گاه از اشک شه پر آب شد |
| ۵۷ | Q | چون به خویش آمد ز غرقاب فنا | * | خوش زبان بگشاد در مدح و دعا |
| ۵۷ | N | چون به خویش آمد ز غرقاب فنا | * | خوش زبان بگشاد در مدح و ثنا |
| ۵۸ | Q | کای کمینه بخشِشَت مُلکِ جهان | * | من چه گویم چون تو می‌دانی نهان |
| ۵۸ | N | کای کمینه بخششت ملک جهان | * | من چه گویم چون تو می‌دانی نهان |
| ۵۹ | Q | ای همیشه حاجت ما را پناه | * | بارِ دیگر ما غلَط کردیم راه |
| ۵۹ | N | ای همیشه حاجت ما را پناه | * | بار دیگر ما غلط کردیم راه |
| ۶۰ | Q | لیک گفتی گر چه می‌دانم سِرَت | * | زود هم پیدا کنش بر ظاهِرت |
| ۶۰ | N | لیک گفتی گر چه می‌دانم سرت | * | زود هم پیدا کنش بر ظاهرت |
| ۶۱ | Q | چون بر آورد از میانِ جان خروش | * | اندر آمد بحر بخشایش به جوش |
| ۶۱ | N | چون بر آورد از میان جان خروش | * | اندر آمد بحر بخشایش به جوش |
| ۶۲ | Q | در میان گریه خوابش دَر رُبود | * | دید در خواب او که پیری رو نمود |
| ۶۲ | N | در میان گریه خوابش در ربود | * | دید در خواب او که پیری رو نمود |
| ۶۳ | Q | گفت ای شه مژده حاجاتت رواست | * | گر غریبی آیدت فردا ز ماست |
| ۶۳ | N | گفت ای شه مژده حاجاتت رواست | * | گر غریبی آیدت فردا ز ماست |
| ۶۴ | Q | چون که آید او حکیمی حاذقست | * | صادقش دان که امین و صادقست |
| ۶۴ | N | چون که آید او حکیمی حاذق است | * | صادقش دان که امین و صادق است |
| ۶۵ | Q | در علاجش سحر مطلق را ببین | * | در مزاجش قدرت حق را ببین |
| ۶۵ | N | در علاجش سحر مطلق را ببین | * | در مزاجش قدرت حق را ببین |
| ۶۶ | Q | چون رسید آن وعده‌گاه و روز شد | * | آفتاب از شرق، اختر سوز شد |
| ۶۶ | N | چون رسید آن وعده‌گاه و روز شد | * | آفتاب از شرق، اختر سوز شد |
| ۶۷ | Q | بود اندر مَنظره شَه مُنتظِر | * | تا ببیند آنچ بنمودند سِر |
| ۶۷ | N | بود اندر منظره شه منتظر | * | تا ببیند آن چه بنمودند سر |
| ۶۸ | Q | دید شخصی فاضلی پُر مایه‌ای | * | آفتابی در میانِ سایه‌ای |
| ۶۸ | N | دید شخصی فاضلی پر مایه‌ای | * | آفتابی در میان سایه‌ای |
| ۶۹ | Q | می‌رسید از دور مانند هلال | * | نیست بود و هست بر شکلِ خیال |
| ۶۹ | N | می‌رسید از دور مانند هلال | * | نیست بود و هست بر شکل خیال |
| ۷۰ | Q | نیست‌وَش باشد خیال اندر روان | * | تو جهانی بر خیالی بین روان |
| ۷۰ | N | نیست وش باشد خیال اندر روان | * | تو جهانی بر خیالی بین روان |
| ۷۱ | Q | بر خیالی صلح‌شان و جنگشان | * | وز خیالی فخرشان و ننگشان |
| ۷۱ | N | بر خیالی صلح‌شان و جنگشان | * | وز خیالی فخرشان و ننگشان |
| ۷۲ | Q | آن خیالاتی که دامِ اولیاست | * | عکسِ مه رویان بُستان خداست |
| ۷۲ | N | آن خیالاتی که دام اولیاست | * | عکس مه رویان بستان خداست* |
| ۷۳ | Q | آن خیالی که شه اندر خواب دید | * | در رخ مهمان همی‌آمد پدید |
| ۷۳ | N | آن خیالی که شه اندر خواب دید | * | در رخ مهمان همی‌آمد پدید |
| ۷۴ | Q | شه به جای حاجیان فاپیش رفت | * | پیش آن مهمان غیب خویش رفت |
| ۷۴ | N | شه به جای حاجیان واپیش رفت | * | پیش آن مهمان غیب خویش رفت |
| ۷۵ | Q | هر دو بحری آشنا آموخته | * | هر دو جان بی‌دوختن بر دوخته |
| ۷۵ | N | هر دو بحری آشنا آموخته | * | هر دو جان بی‌دوختن بر دوخته |
| ۷۶ | Q | گفت معشوقم تو بودستی نه آن | * | لیک کار از کار خیزد در جهان |
| ۷۶ | N | گفت معشوقم تو بوده ستی نه آن | * | لیک کار از کار خیزد در جهان |
| ۷۷ | Q | ای مرا تو مصطفی من چون عُمر | * | از برای خدمتت بندم کمَر |
| ۷۷ | N | ای مرا تو مصطفی من چون عمر | * | از برای خدمتت بندم کمر |
| ۷۸ | Q | از خدا جوییم توفیقِ ادب | * | بی‌ادب محروم گشت از لطفِ رَب |
| ۷۸ | N | از خدا جوییم توفیق ادب | * | بی‌ادب محروم گشت از لطف رب* |
| ۷۹ | Q | بی‌ادب تنها نه خود را داشت بَد | * | بلکه آتش در همه آفاق زد |
| ۷۹ | N | بی‌ادب تنها نه خود را داشت بد | * | بلکه آتش در همه آفاق زد |
| ۸۰ | Q | مایده از آسمان در می‌رسید | * | بی‌شِری و بیع و بی‌گفت و شنید |
| ۸۰ | N | مایده از آسمان در می‌رسید | * | بی‌شری و بیع و بی‌گفت و شنید |
| ۸۱ | Q | در میانِ قومِ موسی چَند کس | * | بی‌ادب گفتند کو سیر و عَدَس |
| ۸۱ | N | در میان قوم موسی چند کس | * | بی‌ادب گفتند کو سیر و عدس |
| ۸۲ | Q | منقطع شد خوان و نان از آسمان | * | ماند رنجِ زرع و بیل و داسمان |
| ۸۲ | N | منقطع شد خوان و نان از آسمان | * | ماند رنج زرع و بیل و داسمان |
| ۸۳ | Q | باز عیسی چون شفاعت کرد حق | * | خوان فرستاد و غنیمت بر طَبَق |
| ۸۳ | N | باز عیسی چون شفاعت کرد، حق | * | خوان فرستاد و غنیمت بر طبق |
| ۸۴ | Q | باز گستاخان ادب بگْذاشتند | * | چون گدایان زَلهَّ‌ها برداشتند |
| ۸۴ | N | باز گستاخان ادب بگذاشتند | * | چون گدایان زله‌ها برداشتند |
| ۸۵ | Q | لابه کرده عیسی ایشان را که این | * | دایمست و کم نگردد از زمین |
| ۸۵ | N | لابه کرده عیسی ایشان را که این | * | دایم است و کم نگردد از زمین |
| ۸۶ | Q | بد گمانی کردن و حرص‌آوری | * | کْفر باشد پیشِ خوانِ مهتری |
| ۸۶ | N | بد گمانی کردن و حرص آوری | * | کفر باشد پیش خوان مهتری |
| ۸۷ | Q | ز آن گدارویانِ نادیده ز آز | * | آن درِ رحمت بر ایشان شد فراز |
| ۸۷ | N | ز ان گدا رویان نادیده ز آز | * | آن در رحمت بر ایشان شد فراز |
| ۸۸ | Q | ابر برناید پیِ منعِ زکات | * | وز زنِا افتد وَبا اندر جِهات |
| ۸۸ | N | ابر برناید پی منع زکات | * | وز زنا افتد وبا اندر جهات |
| ۸۹ | Q | هر چه بر تو آید از ظلمات و غم | * | آن ز بی‌باکی و گستاخیست هم |
| ۸۹ | N | هر چه بر تو آید از ظلمات و غم | * | آن ز بی‌باکی و گستاخی است هم |
| ۹۰ | Q | هر که بی‌باکی کند در راهِ دوست | * | ره زنِ مردان شد و نَامْرد اوست |
| ۹۰ | N | هر که بی‌باکی کند در راه دوست | * | ره زن مردان شد و نامرد اوست |
| ۹۱ | Q | از ادب پُر نور گشتست این فلک | * | وز ادب معصوم و پاک آمد مَلَک |
| ۹۱ | N | از ادب پر نور گشته است این فلک | * | وز ادب معصوم و پاک آمد ملک |
| ۹۲ | Q | بُد ز گستاخی کُسوفِ آفتاب | * | شد عزازیلی ز جُرْأت رَدِّ باب* |
| ۹۲ | N | بد ز گستاخی کسوف آفتاب | * | شد عزازیلی ز جرات رد باب* |
block:1004
| ۹۳ | Q | دست بگشاد و کنارانش گرفت | * | همچو عشق اندر دل و جانش گرفت |
| ۹۳ | N | دست بگشاد و کنارانش گرفت | * | همچو عشق اندر دل و جانش گرفت |
| ۹۴ | Q | دست و پیشانیش بوسیدن گرفت | * | وز مقام و راه پرسیدن گرفت |
| ۹۴ | N | دست و پیشانیش بوسیدن گرفت | * | وز مقام و راه پرسیدن گرفت |
| ۹۵ | Q | پُرس پُرسان می‌کشیدش تا به صَدْر | * | گفت گنجی یافتم آخِر به صَبْر |
| ۹۵ | N | پرس پرسان می‌کشیدش تا به صدر | * | گفت گنجی یافتم آخر به صبر |
| ۹۶ | Q | گفت ای نور حق و دفع حَرَج‌ْ | * | معنیِ اَلصَّبْرُ مِفتاحُ الَفَرج‌ْ |
| ۹۶ | N | گفت ای نور حق و دفع حرج | * | معنی الصبر مفتاح الفرج |
| ۹۷ | Q | ای لِقای تو جوابِ هر سؤال | * | مُشَکِل از تو حَل شود بی‌قیل و قال |
| ۹۷ | N | ای لقای تو جواب هر سؤال | * | مشکل از تو حل شود بی‌قیل و قال |
| ۹۸ | Q | ترجمانی هر چه ما را در دلست | * | دست گیری هر که پایش در گِلست |
| ۹۸ | N | ترجمانی هر چه ما را در دل است | * | دست گیری هر که پایش در گل است |
| ۹۹ | Q | مَرحَبا یا مُجْتَبَی یا مُرتَضَی | * | إِنَ تَغِبْ جآءَ اْلقَضَاء ضَاقَ ٱلْفَضَا |
| ۹۹ | N | مرحبا یا مجتبی یا مرتضی | * | إن تغب جاء القضاء ضاق الفضا |
| ۱۰۰ | Q | أَنْتَ مَوْلَی ٱلَقَوْمِ مَن لا یَشَتهِی | * | قَدْ رَدَی کَلَّا لَئِنْ لَمْ یَنْتَهِ |
| ۱۰۰ | N | أنت مولی القوم من لا یشتهی | * | قد ردی کَلَّا لَئِنْ لَمْ یَنْتَهِ |
| ۱۰۱ | Q | چون گذشت آن مجلس و خوانِ کرم | * | دستِ او بگرفت و بُرد اندر حَرم |
| ۱۰۱ | N | چون گذشت آن مجلس و خوان کرم | * | دست او بگرفت و برد اندر حرم |
| ۱۰۲ | Q | قصّه‌ی رنجور و رنجوری بخواند | * | بعد از آن در پیشِ رنجورش نشاند |
| ۱۰۲ | N | قصه‌ی رنجور و رنجوری بخواند | * | بعد از آن در پیش رنجورش نشاند |
| ۱۰۳ | Q | رنگِ روی و نبض و قاروره بدید | * | هم علاماتش هم اسبابش شنید |
| ۱۰۳ | N | رنگ رو و نبض و قاروره بدید | * | هم علاماتش هم اسبابش شنید |
| ۱۰۴ | Q | گفت هر دارو که ایشان کرده‌اند | * | آن عمارت نیست ویران کرده‌اند |
| ۱۰۴ | N | گفت هر دارو که ایشان کرده‌اند | * | آن عمارت نیست ویران کرده‌اند |
| ۱۰۵ | Q | بی‌خبر بودند از حالِ درون | * | أستَعیِذُ ٱللهَ مِمَّا یَفْتَرُون |
| ۱۰۵ | N | بی‌خبر بودند از حال درون | * | أستعیذ اللَّه مما یفترون |
| ۱۰۶ | Q | دید رنج و کشف شد بر وی نهفت | * | لیک پنهان کرد و با سلطان نگفت |
| ۱۰۶ | N | دید رنج و کشف شد بر وی نهفت | * | لیک پنهان کرد و با سلطان نگفت |
| ۱۰۷ | Q | رنجش از صفرا و از سودا نبود | * | بوی هر هیزم پدید آید ز دود |
| ۱۰۷ | N | رنجش از صفرا و از سودا نبود | * | بوی هر هیزم پدید آید ز دود |
| ۱۰۸ | Q | دید از زاریش کو زارِ دِلست | * | تن خوشست و او گرفتارِ دلست |
| ۱۰۸ | N | دید از زاریش کو زار دل است | * | تن خوش است و او گرفتار دل است |
| ۱۰۹ | Q | عاشقی پیداست از زاریِ دل | * | نیست بیماری چو بیماریِ دل |
| ۱۰۹ | N | عاشقی پیداست از زاری دل | * | نیست بیماری چو بیماری دل |
| ۱۱۰ | Q | علّتِ عاشق ز علَّتها جداست | * | عشق اصْطُرلابِ اسرارِ خداست |
| ۱۱۰ | N | علت عاشق ز علتها جداست | * | عشق اصطرلاب اسرار خداست |
| ۱۱۱ | Q | عاشقی گر زین سَر و گر ز آن سرست | * | عاقبت ما را بدان سَر رهبرست |
| ۱۱۱ | N | عاشقی گر زین سر و گر ز ان سر است | * | عاقبت ما را بدان سر رهبر است |
| ۱۱۲ | Q | هر چه گویم عشق را شرح و بیان | * | چون به عشق آیم خَجِل باشم از آن |
| ۱۱۲ | N | هر چه گویم عشق را شرح و بیان | * | چون به عشق آیم خجل گردم از آن |
| ۱۱۳ | Q | گر چه تفسیرِ زبان روشنگرست | * | لیک عشقِ بی‌زبان روشنترست |
| ۱۱۳ | N | گر چه تفسیر زبان روشن گر است | * | لیک عشق بی‌زبان روشن تر است |
| ۱۱۴ | Q | چون قلم اندر نوشتن می‌شتافت | * | چون به عشق آمد قلم بر خود شکافت |
| ۱۱۴ | N | چون قلم اندر نوشتن می‌شتافت | * | چون به عشق آمد قلم بر خود شکافت |
| ۱۱۵ | Q | عقل در شرحش چو خَر در گِل بخفت | * | شرحِ عشق و عاشقی هم عشق گفت |
| ۱۱۵ | N | عقل در شرحش چو خر در گل بخفت | * | شرح عشق و عاشقی هم عشق گفت |
| ۱۱۶ | Q | آفتاب آمد دلیلِ آفتاب | * | گر دلیلت باید از وَیْ رُو متاب |
| ۱۱۶ | N | آفتاب آمد دلیل آفتاب | * | گر دلیلت باید از وی رو متاب |
| ۱۱۷ | Q | از وَیْ ار سایه نشانی می‌دهد | * | شمس هر دم نور جانی می‌دهد |
| ۱۱۷ | N | از وی ار سایه نشانی می‌دهد | * | شمس هر دم نور جانی می‌دهد |
| ۱۱۸ | Q | سایه خواب آرد ترا همچون سَمَرْ | * | چون بر آید شمس اِنْشَقَّ ٱلْقَمَرُ |
| ۱۱۸ | N | سایه خواب آرد ترا همچون سمر | * | چون بر آید شمس انْشَقَّ الْقَمَرُ |
| ۱۱۹ | Q | خود غریبی در جهان چون شمس نیست | * | شمسِ جانِ باقي کش اَمس نیست |
| ۱۱۹ | N | خود غریبی در جهان چون شمس نیست | * | شمسِ جان باقیست او را اَمس نیست |
| ۱۲۰ | Q | شمس در خارج اگر چه هست فرد | * | می‌توان هم مثلِ او تصویر کرد |
| ۱۲۰ | N | شمس در خارج اگر چه هست فرد | * | می‌توان هم مثل او تصویر کرد |
| ۱۲۱ | Q | لیک شمس که ازو شد هست اثیر | * | نبْودش در ذِهْن و در خارج نظیر |
| ۱۲۱ | N | شمس جان کاو خارج آمد از اثیر | * | نبودش در ذهن و در خارج نظیر |
| ۱۲۲ | Q | در تصُّور ذاتِ او را گنج کو | * | تا در آید در تصُّور مثلِ او |
| ۱۲۲ | N | در تصور ذات او را گنج کو | * | تا در آید در تصور مثل او |
| ۱۲۳ | Q | چون حدیثِ روی شَمس ٱلدّین رسید | * | شمسِ چارم آسمان سر در کشید |
| ۱۲۳ | N | چون حدیث روی شمس الدین رسید | * | شمس چارم آسمان سر در کشید |
| ۱۲۴ | Q | واجب آید چون که آمد نامِ او | * | شرح کردن رمزی از اِنعامِ او |
| ۱۲۴ | N | واجب آید چون که آمد نام او | * | شرح کردن رمزی از انعام او |
| ۱۲۵ | Q | این نفس جان دامنم بر تافتست | * | بوی پیراهان یوسف یافتست |
| ۱۲۵ | N | این نفس جان دامنم بر تافته ست | * | بوی پیراهان یوسف یافته ست |
| ۱۲۶ | Q | از برای حقّ صُحبت سالها | * | باز گو حالی از آن خوش حالها |
| ۱۲۶ | N | از برای حق صحبت سالها | * | باز گو حالی از آن خوش حالها |
| ۱۲۷ | Q | تا زمین و آسمان خندان شود | * | عقل و روح و دیده صد چندان شود |
| ۱۲۷ | N | تا زمین و آسمان خندان شود | * | عقل و روح و دیده صد چندان شود |
| ۱۲۸ | Q | لا تُکلِّفَنی فإِنّی فی الفَنا | * | کلَّت أَفْهامی فلا أُحصِی ثَنا |
| ۱۲۸ | N | لا تکلفنی فإنی فی الفنا | * | کلت أفهامی فلا أحصی ثنا |
| ۱۲۹ | Q | کُلُّ شَیْءٍ قالَهُ غَیْرُ الْمُفیِق | * | إنْ تکَلُّف أَوْ تَصَلَّفْ لاَ یَلیِق |
| ۱۲۹ | N | کل شی‌ء قاله غیر المفیق | * | إن تکلف أو تصلف لا یلیق |
| ۱۳۰ | Q | من چه گویم یک رگم هشیار نیست | * | شرحِ آن یاری که او را یار نیست |
| ۱۳۰ | N | من چه گویم یک رگم هشیار نیست | * | شرح آن یاری که او را یار نیست |
| ۱۳۱ | Q | شرحِ این هجران و این خونِ جگر | * | این زمان بگذار تا وقتِ دگر |
| ۱۳۱ | N | شرح این هجران و این خون جگر | * | این زمان بگذار تا وقت دگر |
| ۱۳۲ | Q | قالَ أَطْعِمْ نی فَإِنیّ جائِعٌ | * | وَ ٱعْتَجِلْ فٱلْوَقَتُ سَیْفٌ قاطِعٌ |
| ۱۳۲ | N | قال أطعمنی فإنی جائع | * | و اعتجل فالوقت سیف قاطع |
| ۱۳۳ | Q | صوفی اِبنُ ٱلوَقْت باشد ای رفیق | * | نیست فردا گفتن از شرطِ طریق |
| ۱۳۳ | N | صوفی ابن الوقت باشد ای رفیق | * | نیست فردا گفتن از شرط طریق |
| ۱۳۴ | Q | تو مگر خود مردِ صوفی نیستی | * | هست را از نَسْیه خیزد نیستی |
| ۱۳۴ | N | تو مگر خود مرد صوفی نیستی | * | هست را از نسیه خیزد نیستی |
| ۱۳۵ | Q | گفتمش پوشیده خوشتر سِرِّ یار | * | خود تو در ضِمنِ حکایت گوش دار |
| ۱۳۵ | N | گفتمش پوشیده خوشتر سر یار | * | خود تو در ضمن حکایت گوش دار |
| ۱۳۶ | Q | خوشتر آن باشد که سِرّ دلبران | * | گفته آید در حدیثِ دیگران |
| ۱۳۶ | N | خوشتر آن باشد که سر دلبران | * | گفته آید در حدیث دیگران |
| ۱۳۷ | Q | گفت مکشوف و برهنه گوی این | * | آشکارا به که پنهان ذکرِ دین |
| ۱۳۷ | N | گفت مکشوف و برهنه گوی این | * | آشکارا به که پنهان ذکر دین |
| ۱۳۸ | Q | پرده بردار و برهنه گو که من | * | می‌نخسبم با صنم با پیرهن |
| ۱۳۸ | N | پرده بردار و برهنه گو که من | * | می‌نخسبم با صنم با پیرهن |
| ۱۳۹ | Q | گفتم ار عریان شود او در عیان | * | نه تو مانی نه کنارت نه میان |
| ۱۳۹ | N | گفتم ار عریان شود او در عیان | * | نی تو مانی نی کنارت نی میان |
| ۱۴۰ | Q | آرزو می‌خواه لیک اندازه خواه | * | بر نتابد کوه را یک برگِ کاه |
| ۱۴۰ | N | آرزو می‌خواه لیک اندازه خواه | * | بر نتابد کوه را یک برگ کاه |
| ۱۴۱ | Q | آفتابی کز وی این عالَم فروخت | * | اندکی گر پیش آید جمله سوخت |
| ۱۴۱ | N | آفتابی کز وی این عالم فروخت | * | اندکی گر پیش آید جمله سوخت |
| ۱۴۲ | Q | فتنه و آشوب و خون‌ریزی مجوی | * | بیش ازین از شمسِ تبریزی مگوی |
| ۱۴۲ | N | فتنه و آشوب و خون‌ریزی مجوی | * | بیش از این از شمس تبریزی مگوی |
| ۱۴۳ | Q | این ندارد آخر از آغاز گوی | * | رَوْ تمامِ این حکایت باز گوی |
| ۱۴۳ | N | این ندارد آخر از آغاز گوی | * | رو تمام این حکایت باز گوی |
block:1005
| ۱۴۴ | Q | گفت ای شه خلوتی کن خانه را | * | دور کن هم خویش و هم بیگانه را |
| ۱۴۴ | N | گفت ای شه خلوتی کن خانه را | * | دور کن هم خویش و هم بیگانه را |
| ۱۴۵ | Q | کس ندارد گوش در دهلیزها | * | تا بپرسم زین کنیزک چیزها |
| ۱۴۵ | N | کس ندارد گوش در دهلیزها | * | تا بپرسم زین کنیزک چیزها |
| ۱۴۶ | Q | خانه خالی ماند و یک دَیّار نه | * | جز طبیب و جز همان بیمار نه |
| ۱۴۶ | N | خانه خالی ماند و یک دیار نی | * | جز طبیب و جز همان بیمار نی |
| ۱۴۷ | Q | نرم نرمک گفت شهرِ تو کجاست | * | که علاجِ اهلِ هر شهری جداست |
| ۱۴۷ | N | نرم نرمک گفت شهر تو کجاست | * | که علاج اهل هر شهری جداست |
| ۱۴۸ | Q | و اندر آن شهر از قرابت کیستت | * | خویشی و پیوستگی با چیستت |
| ۱۴۸ | N | و اندر آن شهر از قرابت کیستت | * | خویشی و پیوستگی با چیستت |
| ۱۴۹ | Q | دست بر نبضش نهاد و یک به یک | * | باز می‌پرسید از جورِ فلک |
| ۱۴۹ | N | دست بر نبضش نهاد و یک به یک | * | باز می‌پرسید از جور فلک |
| ۱۵۰ | Q | چون کسی را خار در پایش جهد | * | پای خود را بر سرِ زانو نهد |
| ۱۵۰ | N | چون کسی را خار در پایش جهد | * | پای خود را بر سر زانو نهد |
| ۱۵۱ | Q | وز سرِ سوزن همی‌جوید سرش | * | ور نیابد می‌کند با لب ترش |
| ۱۵۱ | N | وز سر سوزن همی‌جوید سرش | * | ور نیابد می‌کند با لب ترش |
| ۱۵۲ | Q | خار در پا شد چنین دشوارْ یاب | * | خار در دل چون بود وا دِه جواب |
| ۱۵۲ | N | خار در پا شد چنین دشوارْ یاب | * | خار در دل چون بود واده جواب |
| ۱۵۳ | Q | خار در دل گر بدیدی هر خسی | * | دست کی بودی غمان را بر کسی |
| ۱۵۳ | N | خار در دل گر بدیدی هر خسی | * | دست کی بودی غمان را بر کسی |
| ۱۵۴ | Q | کس به زیرِ دُمِّ خر خاری نهد | * | خر نداند دفع آن بر می‌جهد |
| ۱۵۴ | N | کس به زیر دم خر خاری نهد | * | خر نداند دفع آن بر می‌جهد |
| ۱۵۵ | Q | بر جهد و ان خار محکمتر زند | * | عاقلی باید که خاری بر کَنَد |
| ۱۵۵ | N | بر جهد و ان خار محکمتر زند | * | عاقلی باید که خاری بر کند |
| ۱۵۶ | Q | خر ز بهر دفع خار از سوز و درد | * | جُفته می‌انداخت صد جا زخم کرد |
| ۱۵۶ | N | خر ز بهر دفع خار از سوز و درد | * | جفته می‌انداخت صد جا زخم کرد |
| ۱۵۷ | Q | آن حکیم خارچین استاد بود | * | دست می‌زد جا به جا می‌آزمود |
| ۱۵۷ | N | آن حکیم خارچین استاد بود | * | دست می‌زد جا به جا می‌آزمود |
| ۱۵۸ | Q | ز ان کنیزک بر طریقِ داستان | * | باز می‌پرسید حالِ دوستان |
| ۱۵۸ | N | ز ان کنیزک بر طریق داستان | * | باز می‌پرسید حال دوستان |
| ۱۵۹ | Q | با حکیم او قصّه‌ها می‌گفت فاش | * | از مقام و خواجگان و شهر و باش |
| ۱۵۹ | N | با حکیم او قصه‌ها می‌گفت فاش | * | از مقام و خاجگان و شهر تاش |
| ۱۶۰ | Q | سوی قصّه گفتنش می‌داشت گوش | * | سوی نبض و جستنش می‌داشت هوش |
| ۱۶۰ | N | سوی قصه گفتنش می‌داشت گوش | * | سوی نبض و جستنش می‌داشت هوش |
| ۱۶۱ | Q | تا که نبض از نامِ کِی گردد جهان | * | او بود مقصود جانش در جهان |
| ۱۶۱ | N | تا که نبض از نام کی گردد جهان | * | او بود مقصود جانش در جهان |
| ۱۶۲ | Q | دوستان شهر او را بر شمرد | * | بعد از آن شهری دگر را نام بُرد |
| ۱۶۲ | N | دوستان شهر او را بر شمرد | * | بعد از آن شهری دگر را نام برد |
| ۱۶۳ | Q | گفت چون بیرون شدی از شهرِ خویش | * | در کدامین شهر بودستی تو بیش |
| ۱۶۳ | N | گفت چون بیرون شدی از شهر خویش | * | در کدامین شهر بوده ستی تو بیش |
| ۱۶۴ | Q | نامِ شهری گفت وز آن هم در گذشت | * | رنگ روی و نَبضِ او دیگر نگشت |
| ۱۶۴ | N | نام شهری گفت وز آن هم در گذشت | * | رنگ روی و نبض او دیگر نگشت |
| ۱۶۵ | Q | خواجگان و شهرها را یک به یک | * | باز گفت از جای و از نان و نمک |
| ۱۶۵ | N | خواجگان و شهرها را یک به یک | * | باز گفت از جای و از نان و نمک |
| ۱۶۶ | Q | شهر شهر و خانه خانه قصّه کرد | * | نه رگش جنبید و نه رخ گشت زرد |
| ۱۶۶ | N | شهر شهر و خانه خانه قصه کرد | * | نی رگش جنبید و نی رخ گشت زرد |
| ۱۶۷ | Q | نبضِ او بر حالِ خود بُد بیی گزند | * | تا بپرسید از سمرقندِ چو قَند |
| ۱۶۷ | N | نبض او بر حال خود بد بی‌گزند | * | تا بپرسید از سمرقند چو قند |
| ۱۶۸ | Q | نبض جَست و روی سرخ و زرد شد | * | کز سمرقندی زرگر فرد شد |
| ۱۶۸ | N | نبض جست و روی سرخ و زرد شد | * | کز سمرقندی زرگر فرد شد |
| ۱۶۹ | Q | چون ز رنجور آن حکیم این راز یافت | * | اصلِ آن درد و بلا را باز یافت |
| ۱۶۹ | N | چون ز رنجور آن حکیم این راز یافت | * | اصل آن درد و بلا را باز یافت |
| ۱۷۰ | Q | گفت کوی او کدامست در گذر | * | او سَرِ پُل گفت و کوی غاتِفَر |
| ۱۷۰ | N | گفت کوی او کدام است در گذر | * | او سر پل گفت و کوی غاتفر |
| ۱۷۱ | Q | گفت دانستم که رنجت چیست زود | * | در خَلاصت سِحْرها خواهم نمود |
| ۱۷۱ | N | گفت دانستم که رنجت چیست زود | * | در خلاصت سحرها خواهم نمود |
| ۱۷۲ | Q | شاد باش و فارغ و آمِن که من | * | آن کنم با تو که باران با چمن |
| ۱۷۲ | N | شاد باش و فارغ و ایمن که من | * | آن کنم با تو که باران با چمن |
| ۱۷۳ | Q | من غمِ تو می‌خورم تو غم مخور | * | بر تو من مُشفِق‌ترم از صد پدر |
| ۱۷۳ | N | من غم تو می‌خورم تو غم مخور | * | بر تو من مشفق‌ترم از صد پدر |
| ۱۷۴ | Q | هان و هان این راز را با کس مگو | * | گر چه از تو شه کند بس جُست و جو |
| ۱۷۴ | N | هان و هان این راز را با کس مگو | * | گر چه از تو شه کند بس جستجو |
| ۱۷۵ | Q | گورخانهٔ رازِ تو چون دل شود | * | آن مُرادت زودتر حاصل شود |
| ۱۷۵ | N | چون که اسرارت نهان در دل شود | * | آن مرادت زودتر حاصل شود |
| ۱۷۶ | Q | گفت پیغمبر که هر که سِر نهفت | * | زود گردد با مرادِ خویش جفت |
| ۱۷۶ | N | گفت پیغمبر که هر که سر نهفت | * | زود گردد با مراد خویش جفت |
| ۱۷۷ | Q | دانه چون اندر زمین پنهان شود | * | سِرِّ آن سر سبزی بستان شود |
| ۱۷۷ | N | دانه چون اندر زمین پنهان شود | * | سر آن سر سبزی بستان شود |
| ۱۷۸ | Q | زرّ و نقره گر نبودندی نهان | * | پرورش کَی یافتندی زیرِ کان |
| ۱۷۸ | N | زر و نقره گر نبودندی نهان | * | پرورش کی یافتندی زیر کان |
| ۱۷۹ | Q | وعده‌ها و لطفهای آن حکیم | * | کرد آن رنجور را اآمِن ز بیم |
| ۱۷۹ | N | وعده‌ها و لطفهای آن حکیم | * | کرد آن رنجور را ایمن ز بیم |
| ۱۸۰ | Q | وعده‌ها باشد حقیقی دل‌پذیر | * | وعده‌ها باشد مجازی تاسه‌گیر |
| ۱۸۰ | N | وعده‌ها باشد حقیقی دل پذیر | * | وعده‌ها باشد مجازی تاسه‌گیر |
| ۱۸۱ | Q | وعده‌ی اهلِ کرم گنج روان | * | وعده‌ی نااهل شد رنجِ روان |
| ۱۸۱ | N | وعده‌ی اهل کرم گنج روان | * | وعده‌ی نااهل شد رنج روان |
block:1006
| ۱۸۲ | Q | بعد از آن برخاست و عزمِ شاه کرد | * | شاه را ز ان شمّه‌ای آگاه کرد |
| ۱۸۲ | N | بعد از آن برخاست و عزم شاه کرد | * | شاه را ز ان شمه‌ای آگاه کرد |
| ۱۸۳ | Q | گفت تدبیر آن بود کان مَرد را | * | حاضر آریم از پیِ این درد را |
| ۱۸۳ | N | گفت تدبیر آن بود کان مرد را | * | حاضر آریم از پی این درد را |
| ۱۸۴ | Q | مردِ زرگر را بخوان ز ان شهرِ دور | * | با زر و خِلعت بده او را غرور |
| ۱۸۴ | N | مرد زرگر را بخوان ز ان شهر دور | * | با زر و خلعت بده او را غرور |
block:1007
| ۱۸۵ | Q | شه فرستاد آن طرف یک دو رسول | * | حاذقان و کافیانِ بس عُدول |
| ۱۸۵ | N | شه فرستاد آن طرف یک دو رسول | * | حاذقان و کافیان بس عدول |
| ۱۸۶ | Q | تا سمرقند آمدند آن دو امیر | * | پیش آن زرگر ز شاهنشه بشیر |
| ۱۸۶ | N | تا سمرقند آمدند آن دو امیر | * | پیش آن زرگر ز شاهنشه بشیر |
| ۱۸۷ | Q | کای لطیف استادِ کامل معرفت | * | فاش اندر شهرها از تو صِفَت |
| ۱۸۷ | N | کای لطیف استاد کامل معرفت | * | فاش اندر شهرها از تو صفت |
| ۱۸۸ | Q | نَک فلان شه از برای زرگری | * | اختیارت کرد زیرا مِهتری |
| ۱۸۸ | N | نک فلان شه از برای زرگری | * | اختیارت کرد زیرا مهتری |
| ۱۸۹ | Q | اینک این خلعت بگیر و زرّ و سیم | * | چون بیایی خاص باشی و ندیم |
| ۱۸۹ | N | اینک این خلعت بگیر و زر و سیم | * | چون بیایی خاص باشی و ندیم |
| ۱۹۰ | Q | مردْ مال و خِلعتِ بسیار دید | * | غِرّه شد از شهر و فرزندان بُرید |
| ۱۹۰ | N | مرد مال و خلعت بسیار دید | * | غره شد از شهر و فرزندان برید |
| ۱۹۱ | Q | اندر آمد شادمان در راه مرد | * | بی‌خبر کان شاه قصدِ جانْش کرد |
| ۱۹۱ | N | اندر آمد شادمان در راه مرد | * | بی‌خبر کان شاه قصد جانش کرد |
| ۱۹۲ | Q | اسبِ تازی بر نشست و شاد تاخت | * | خونبهای خویش را خلعت شناخت |
| ۱۹۲ | N | اسب تازی بر نشست و شاد تاخت | * | خونبهای خویش را خلعت شناخت |
| ۱۹۳ | Q | ای شده اندر سفر با صد رضا | * | خود به پای خویش تا سوء ٱلْقَضا |
| ۱۹۳ | N | ای شده اندر سفر با صد رضا | * | خود به پای خویش تا سوء القضا |
| ۱۹۴ | Q | در خیالش ملک و عِزّ و مهتری | * | گفت عزرائیل رَوْ آری بَری |
| ۱۹۴ | N | در خیالش ملک و عز و مهتری | * | گفت عزرائیل رو آری بری |
| ۱۹۵ | Q | چون رسید از راه آن مرد غریب | * | اندر آوردش به پیشِ شه طبیب |
| ۱۹۵ | N | چون رسید از راه آن مرد غریب | * | اندر آوردش به پیش شه طبیب |
| ۱۹۶ | Q | سوی شاهنشاه بُردندش بناز | * | تا بسوزد بر سَرِ شمعِ طِراز |
| ۱۹۶ | N | سوی شاهنشاه بردندش به ناز | * | تا بسوزد بر سر شمع طراز |
| ۱۹۷ | Q | شاه دید او را بسی تعظیم کرد | * | مخزنِ زر را بدو تسلیم کرد |
| ۱۹۷ | N | شاه دید او را بسی تعظیم کرد | * | مخزن زر را بدو تسلیم کرد |
| ۱۹۸ | Q | پس حکیمش گفت کای سلطانِ مه | * | آن کنیزک را بدین خواجه بده |
| ۱۹۸ | N | پس حکیمش گفت کای سلطان مه | * | آن کنیزک را بدین خواجه بده |
| ۱۹۹ | Q | تا کنیزک در وصالش خَوش شود | * | آبِ وصلش دفعِ آن آتش شود |
| ۱۹۹ | N | تا کنیزک در وصالش خوش شود | * | آب وصلش دفع آن آتش شود |
| ۲۰۰ | Q | شه بدو بخشید آن مه‌روی را | * | جفت کرد آن هر دو صُحبت‌جوی را |
| ۲۰۰ | N | شه بدو بخشید آن مه روی را | * | جفت کرد آن هر دو صحبت جوی را |
| ۲۰۱ | Q | مدَّتِ شش ماه می‌راندند کام | * | تا به صحّت آمد آن دختر تمام |
| ۲۰۱ | N | مدت شش ماه می‌راندند کام | * | تا به صحت آمد آن دختر تمام |
| ۲۰۲ | Q | بعد از آن از بهرِ او شَرْبت بساخت | * | تا بخورد و پیشِ دختر می‌گداخت |
| ۲۰۲ | N | بعد از آن از بهر او شربت بساخت | * | تا بخورد و پیش دختر می‌گداخت |
| ۲۰۳ | Q | چون ز رنجوری جمالِ او نماند | * | جانِ دختر در وبالِ او نماند |
| ۲۰۳ | N | چون ز رنجوری جمال او نماند | * | جان دختر در وبال او نماند |
| ۲۰۴ | Q | چونکه زشت و ناخوش و رُخ‌زرد شد | * | اندک اندک در دلِ او سرد شد |
| ۲۰۴ | N | چون که زشت و ناخوش و رخ زرد شد | * | اندک اندک در دل او سرد شد |
| ۲۰۵ | Q | عشقهایی کز پیِ رنگی بود | * | عشق نْبود عاقبت ننگی بود |
| ۲۰۵ | N | عشقهایی کز پی رنگی بود | * | عشق نبود عاقبت ننگی بود |
| ۲۰۶ | Q | کاش کان هم ننگ بودی یک سری | * | تا نرفتی بر وی آن بَدْ‌داوری |
| ۲۰۶ | N | کاش کان هم ننگ بودی یک سری | * | تا نرفتی بر وی آن بد داوری |
| ۲۰۷ | Q | خون دوید از چشمِ همچون جویِ او | * | دشمنِ جانِ وی آمد رویِ او |
| ۲۰۷ | N | خون دوید از چشم همچون جوی او | * | دشمن جان وی آمد روی او |
| ۲۰۸ | Q | دشمنِ طاوس آمد پَرِّ او | * | ای بسی شه را بکُشته فَرِّ او |
| ۲۰۸ | N | دشمن طاوس آمد پر او | * | ای بسی شه را بکشته فر او |
| ۲۰۹ | Q | گفت من آن آهَوم کز نافِ من | * | ریخت این صَّیاد خونِ صافِ من |
| ۲۰۹ | N | گفت من آن آهوم کز ناف من | * | ریخت این صیاد خون صاف من |
| ۲۱۰ | Q | ای من آن روباهِ صحرا کز کمین | * | سر بُریدندش برای پوستین |
| ۲۱۰ | N | ای من آن روباه صحرا کز کمین | * | سر بریدندش برای پوستین |
| ۲۱۱ | Q | ای من آن پیلی که زخمِ پیلبان | * | ریخت خونم از برای استخوان |
| ۲۱۱ | N | ای من آن پیلی که زخم پیل بان | * | ریخت خونم از برای استخوان |
| ۲۱۲ | Q | آن که کُشتستم پیِ ما دون من | * | می‌نداند که نخسپد خونِ من |
| ۲۱۲ | N | آن که کشتستم پی مادون من | * | می‌نداند که نخسبد خون من |
| ۲۱۳ | Q | بر منست امروز و فردا بر وِیَست | * | خونِ چون من کس چنین ضایع کِیَست |
| ۲۱۳ | N | بر من است امروز و فردا بر وی است | * | خون چون من کس چنین ضایع کی است |
| ۲۱۴ | Q | گر چه دیوار افکند سایه‌ی دراز | * | باز گردد سوی او آن سایه باز |
| ۲۱۴ | N | گر چه دیوار افکند سایه‌ی دراز | * | باز گردد سوی او آن سایه باز |
| ۲۱۵ | Q | این جهان کوهست و فعلِ ما ندا | * | سوی ما آید نداها را صدا |
| ۲۱۵ | N | این جهان کوه است و فعل ما ندا | * | سوی ما آید نداها را صدا |
| ۲۱۶ | Q | این بگفت و رفت در دَم زیرِ خاک | * | آن کنیزک شد ز عشق و رنج پاک |
| ۲۱۶ | N | این بگفت و رفت در دم زیر خاک | * | آن کنیزک شد ز عشق و رنج پاک |
| ۲۱۷ | Q | زانکه عشق مردگان پاینده نیست | * | زانکه مرده سوی ما آینده نیست |
| ۲۱۷ | N | ز انکه عشق مردگان پاینده نیست | * | ز انکه مرده سوی ما آینده نیست |
| ۲۱۸ | Q | عشقِ زنده در روان و در بصَر | * | هر دمی باشد ز غُنچه تازه‌تر |
| ۲۱۸ | N | عشق زنده در روان و در بصر | * | هر دمی باشد ز غنچه تازه‌تر |
| ۲۱۹ | Q | عشقِ آن زنده گزین کاو باقیَست | * | کز شراب جان فزایت ساقیَست |
| ۲۱۹ | N | عشق آن زنده گزین کاو باقی است | * | کز شراب جان فزایت ساقی است |
| ۲۲۰ | Q | عشق آن بگزین که جملهٔ انبیا | * | یافتند از عشقِ او کار و کیا |
| ۲۲۰ | N | عشق آن بگزین که جمله انبیا | * | یافتند از عشق او کار و کیا |
| ۲۲۱ | Q | تو مگو ما را بدان شه بار نیست | * | با کریمان کارها دشوار نیست |
| ۲۲۱ | N | تو مگو ما را بدان شه بار نیست | * | با کریمان کارها دشوار نیست |
| ۲۲۲ | Q | کُشتن آن مرد بر دستِ حکیم | * | نه پی اومید بود و نه ز بیم |
| ۲۲۲ | N | کشتن آن مرد بر دست حکیم | * | نی پی اومید بود و نی ز بیم |
| ۲۲۳ | Q | او نکُشتش از برای طبع شاه | * | تا نیامد امر و الهامِ اِلٓه |
| ۲۲۳ | N | او نکشتش از برای طبع شاه | * | تا نیامد امر و الهام اله |
| ۲۲۴ | Q | آن پسر را کِش خَضِر بُبرید حلق | * | سِرّ آن را درنیابد عامِ خَلق |
| ۲۲۴ | N | آن پسر را کش خضر ببرید حلق | * | سر آن را درنیابد عام خلق |
| ۲۲۵ | Q | آنکه از حق یابد او وَحْی و جواب | * | هر چه فرماید بود عینِ صواب |
| ۲۲۵ | N | آن که از حق یابد او وحی و جواب | * | هر چه فرماید بود عین صواب |
| ۲۲۶ | Q | آنکه جان بخشد اگر بکشد رواست | * | نایبست و دستِ او دستِ خداست |
| ۲۲۶ | N | آن که جان بخشد اگر بکشد رواست | * | نایب است و دست او دست خداست |
| ۲۲۷ | Q | همچو اسماعیل پیشش سَر بنه | * | شاد و خندان پیشِ تیغش جان بده |
| ۲۲۷ | N | همچو اسماعیل پیشش سر بنه | * | شاد و خندان پیش تیغش جان بده |
| ۲۲۸ | Q | تا بماند جانت خندان تا اَبد | * | همچو جانِ پاکِ احمد با احَد |
| ۲۲۸ | N | تا بماند جانت خندان تا ابد | * | همچو جان پاک احمد با احد |
| ۲۲۹ | Q | عاشقان آنگه شراب جان کَشند | * | که به دستِ خویش خوبانشان کُشند |
| ۲۲۹ | N | عاشقان جام فرح آن گه کشند | * | که به دست خویش خوبانشان کشند |
| ۲۳۰ | Q | شاه آن خون از پی شَهوت نکرد | * | تو رها کن بدگمانی و نَبَرد |
| ۲۳۰ | N | شاه آن خون از پی شهوت نکرد | * | تو رها کن بد گمانی و نبرد |
| ۲۳۱ | Q | تو گمان بُردی که کرد آلودگی | * | در صفا غِش کی هِلَد پالودگی |
| ۲۳۱ | N | تو گمان بردی که کرد آلودگی | * | در صفا غش کی هلد پالودگی |
| ۲۳۲ | Q | بهرِ آنست این ریاضت وین جَفا | * | تا بر آرد کُوره از نقره جُفا |
| ۲۳۲ | N | بهر آن است این ریاضت وین جفا | * | تا بر آرد کوره از نقره جفا |
| ۲۳۳ | Q | بهر آنست امتحانِ نیک و بد | * | تا بجوشد بر سَر آرد زر زَبَد |
| ۲۳۳ | N | بهر آن است امتحان نیک و بد | * | تا بجوشد بر سر آرد زر زبد |
| ۲۳۴ | Q | گر نبودی کارش اِلهامِ اِلٓه | * | او سگی بودی دراننده نه شاه |
| ۲۳۴ | N | گر نبودی کارش الهام اله | * | او سگی بودی دراننده نه شاه |
| ۲۳۵ | Q | پاک بود از شهوت و حرص و هوا | * | نیك کرد او لیك نیكِ بَدنُما |
| ۲۳۵ | N | پاک بود از شهوت و حرص و هوا | * | نیک کرد او لیک نیک بد نما |
| ۲۳۶ | Q | گر خَضِر در بحر کَشتی را شکست | * | صد درستی در شکستِ خِضْر هست |
| ۲۳۶ | N | گر خضر در بحر کشتی را شکست | * | صد درستی در شکست خضر هست |
| ۲۳۷ | Q | وهمِ موسی با همه نور و هنر | * | شد از آن محجوب تو بیی‌پَر مَپَر |
| ۲۳۷ | N | وهم موسی با همه نور و هنر | * | شد از آن محجوب، تو بی‌پر مپر |
| ۲۳۸ | Q | آن گلِ سرخست تو خونش مخوان | * | مستِ عقلست او تو مجنونش مخوان |
| ۲۳۸ | N | آن گل سرخ است تو خونش مخوان | * | مست عقل است او تو مجنونش مخوان |
| ۲۳۹ | Q | گر بُدی خونِ مُسُلْمان کامِ او | * | کافرم گر بُردَمی من نامِ او |
| ۲۳۹ | N | گر بدی خون مسلمان کام او | * | کافرم گر بردمی من نام او |
| ۲۴۰ | Q | می‌بلرزد عرش از مدحِ شقی | * | بد گمان گردد ز مدحش متّقی |
| ۲۴۰ | N | می‌بلرزد عرش از مدح شقی | * | بد گمان گردد ز مدحش متقی |
| ۲۴۱ | Q | شاه بود و شاهِ بس آگاه بود | * | خاص بود و خاصهٔ لله بود |
| ۲۴۱ | N | شاه بود و شاه بس آگاه بود | * | خاص بود و خاصه‌ی اللَّه بود |
| ۲۴۲ | Q | آن کسی را کش چنین شاهی کُشد | * | سوی بخت و بهترین جاهی کَشد |
| ۲۴۲ | N | آن کسی را کش چنین شاهی کشد | * | سوی بخت و بهترین جاهی کشد |
| ۲۴۳ | Q | گر ندیدی سودِ او در قهرِ او | * | کی شدی آن لطفِ مُطْلَق قَهرجو |
| ۲۴۳ | N | گر ندیدی سود او در قهر او | * | کی شدی آن لطف مطلق قهر جو |
| ۲۴۴ | Q | بچّه می‌لرزد از آن نیشِ حجام | * | مادرِ مُشْفِق در آن دم شادکام |
| ۲۴۴ | N | بچه می‌لرزد از آن نیش حجام | * | مادر مشفق در آن غم شاد کام |
| ۲۴۵ | Q | نیمْ جان بْستاند و صد جان دهد | * | آنچ در وهمت نیاید آن دهد |
| ۲۴۵ | N | نیم جان بستاند و صد جان دهد | * | آن چه در وهمت نیاید آن دهد |
| ۲۴۶ | Q | تو قیاس از خویش می‌گیری و لیک | * | دُورِ دور افتاده‌ای بنْگر تو نیك |
| ۲۴۶ | N | تو قیاس از خویش می‌گیری و لیک | * | دور دور افتاده‌ای بنگر تو نیک |
block:1008
| ۲۴۷ | Q | بود بقالی و وی را طوطیی | * | خوش نوایی سَبز و گویا طوطیی |
| ۲۴۷ | N | بود بقالی و وی را طوطیی | * | خوش نوایی سبز و گویا طوطیی |
| ۲۴۸ | Q | بر دکان بودی نگهبانِ دکان | * | نکته گفتی با همه سوداگران |
| ۲۴۸ | N | بر دکان بودی نگهبان دکان | * | نکته گفتی با همه سوداگران |
| ۲۴۹ | Q | در خطابِ آدمی ناطق بُدی | * | در نوای طوطیان حاذق بُدی |
| ۲۴۹ | N | در خطاب آدمی ناطق بدی | * | در نوای طوطیان حاذق بدی |
| ۲۵۰ | Q | جَست از سوی دکان سویی گریخت | * | شیشه‌های روغنِ گُل را بریخت |
| ۲۵۰ | N | جست از سوی دکان سویی گریخت | * | شیشه‌های روغن گل را بریخت |
| ۲۵۱ | Q | از سوی خانه بیامد خواجه‌اش | * | بر دکان بنْشست فارغ خواجه‌وَش |
| ۲۵۱ | N | از سوی خانه بیامد خواجه‌اش | * | بر دکان بنشست فارغ خواجه‌وش |
| ۲۵۲ | Q | دید پرُ روغن دکان و جامه چرب | * | بر سرش زد گشت طوطی کَل ز ضَرْب |
| ۲۵۲ | N | دید پر روغن دکان و جامه چرب | * | بر سرش زد گشت طوطی کل ز ضرب |
| ۲۵۳ | Q | روزکی چندی سخن کوتاه کرد | * | مردِ بقّال از ندامت آه کرد |
| ۲۵۳ | N | روزکی چندی سخن کوتاه کرد | * | مرد بقال از ندامت آه کرد |
| ۲۵۴ | Q | ریش بر میی‌کَنْد و می‌گفت ای دریغ | * | کافتابِ نعمتم شد زیرِ میغ |
| ۲۵۴ | N | ریش بر می‌کند و می‌گفت ای دریغ | * | کافتاب نعمتم شد زیر میغ |
| ۲۵۵ | Q | دستِ من بْشکسته بودی آن زمان | * | که زدم من بر سرِ آن خوش‌زبان |
| ۲۵۵ | N | دست من بشکسته بودی آن زمان | * | که زدم من بر سر آن خوش زبان |
| ۲۵۶ | Q | هَدْیَه‌ها می‌داد هر درویش را | * | تا بیابد نطقِ مرغِ خویش را |
| ۲۵۶ | N | هدیه‌ها می‌داد هر درویش را | * | تا بیابد نطق مرغ خویش را |
| ۲۵۷ | Q | بعدِ سه روز و سه شب حیران و زار | * | بر دکان بنْشسته بُد نومیدوار |
| ۲۵۷ | N | بعد سه روز و سه شب حیران و زار | * | بر دکان بنشسته بد نومید وار |
| ۲۵۸ | Q | می‌نمود آن مرغ را هر گون نهفت | * | تا که باشد اندر آید او بگُفت |
| ۲۵۸ | N | می‌نمود آن مرغ را هر گون شگفت | * | تا که باشد کاندر آید او بگفت |
| ۲۵۹ | Q | جَوْلَقییّ سَر برهنه می‌گذشت | * | با سرِ بی‌مو چو پُشت طاس و طشت |
| ۲۵۹ | N | جولقیی سر برهنه می‌گذشت | * | با سر بی‌مو چو پشت طاس و طشت |
| ۲۶۰ | Q | آمد اندر گفت طوطی آن زمان | * | بانگ بر درویش زد چون عاقلان |
| ۲۶۰ | N | طوطی اندر گفت آمد در زمان | * | بانگ بر درویش زد که هی فلان |
| ۲۶۱ | Q | از چه ای کَل با کَلان آمیختی | * | تو مگر از شیشه روغن ریختی |
| ۲۶۱ | N | از چه ای کل با کلان آمیختی | * | تو مگر از شیشه روغن ریختی |
| ۲۶۲ | Q | از قیاسش خنده آمد خلق را | * | کو چو خود پنداشت صاحب دلق را |
| ۲۶۲ | N | از قیاسش خنده آمد خلق را | * | کو چو خود پنداشت صاحب دلق را |
| ۲۶۳ | Q | کارِ پاکان را قیاس از خود مگیر | * | گر چه ماند در نبشتن شیر و شیر |
| ۲۶۳ | N | کار پاکان را قیاس از خود مگیر | * | گر چه ماند در نبشتن شیر و شیر |
| ۲۶۴ | Q | جملهٔ عالَم زین سبب گمراه شد | * | کم کسی ز اَبدالِ حقّ آگاه شد |
| ۲۶۴ | N | جمله عالم زین سبب گمراه شد | * | کم کسی ز ابدال حق آگاه شد |
| ۲۶۵ | Q | هَمسَری با انبیا بر داشتند | * | اولیا را همچو خود پنداشتند |
| ۲۶۵ | N | همسری با انبیا برداشتند | * | اولیا را همچو خود پنداشتند |
| ۲۶۶ | Q | گفته اینک ما بَشَر ایشان بشر | * | ما و ایشان بستهٔ خوابیم و خَور |
| ۲۶۶ | N | گفته اینک ما بشر ایشان بشر | * | ما و ایشان بسته‌ی خوابیم و خور |
| ۲۶۷ | Q | این ندانستند ایشان از عَمَی | * | هست فرقی در میان بی‌مُنتها |
| ۲۶۷ | N | این ندانستند ایشان از عمی | * | هست فرقی در میان بی‌منتها |
| ۲۶۸ | Q | هر دو گون زنبور خوردند از مَحَل | * | لیک شد زان نیش و زین دیگر عسل |
| ۲۶۸ | N | هر دو گون زنبور خوردند از محل | * | لیک شد ز ان نیش و زین دیگر عسل |
| ۲۶۹ | Q | هر دو گون آهو گیا خوردند و آب | * | زین یکی سرگین شد و زان مُشکِ ناب |
| ۲۶۹ | N | هر دو گون آهو گیا خوردند و آب | * | زین یکی سرگین شد و ز ان مشک ناب |
| ۲۷۰ | Q | هر دو نَی خوردند از یک آب‌خَور | * | این یکی خالی و آن پر از شکر |
| ۲۷۰ | N | هر دو نی خوردند از یک آب خور | * | این یکی خالی و آن پر از شکر |
| ۲۷۱ | Q | صد هزاران این چنین اشباه بین | * | فرقشان هفتاد ساله راه بین |
| ۲۷۱ | N | صد هزاران این چنین اشباه بین | * | فرقشان هفتاد ساله راه بین |
| ۲۷۲ | Q | این خورد گردد پلیدی زو جُدا | * | آن خورد گردد همه نورِ خدا |
| ۲۷۲ | N | این خورد گردد پلیدی زو جدا | * | آن خورد گردد همه نور خدا |
| ۲۷۳ | Q | این خورد زاید همه بُخل و حسد | * | و آن خورد زاید همه نور احَد |
| ۲۷۳ | N | این خورد زاید همه بخل و حسد | * | و آن خورد زاید همه نور احد |
| ۲۷۴ | Q | این زمینِ پاک و آن شوره‌ست و بَد | * | این فرشتهٔ پاک و آن دیوست و دَد |
| ۲۷۴ | N | این زمین پاک و ان شوره ست و بد | * | این فرشته‌ی پاک و ان دیو است و دد |
| ۲۷۵ | Q | هر دو صورت گر بهم ماند رواست | * | آبِ تلخ و آبِ شیرین را صفاست |
| ۲۷۵ | N | هر دو صورت گر بهم ماند رواست | * | آب تلخ و آب شیرین را صفاست |
| ۲۷۶ | Q | جز که صاحب ذوق کی شْناسد بیاب | * | او شناسد آبِ خوش از شوره آب |
| ۲۷۶ | N | جز که صاحب ذوق کی شناسد بیاب | * | او شناسد آب خوش از شوره آب |
| ۲۷۷ | Q | سِحر را با مُعْجِزه کرده قیاس | * | هر دو را بر مَکر پندارد اساس |
| ۲۷۷ | N | سحر را با معجزه کرده قیاس | * | هر دو را بر مکر پندارد اساس |
| ۲۷۸ | Q | ساحرانِ موسی از اِستیزه را | * | بر گرفته چون عصای او عصا |
| ۲۷۸ | N | ساحران موسی از استیزه را | * | بر گرفته چون عصای او عصا |
| ۲۷۹ | Q | زین عصا تا آن عصا فرقیست ژرف | * | زین عمل تا آن عمل راهی شگرف |
| ۲۷۹ | N | زین عصا تا آن عصا فرقی است ژرف | * | زین عمل تا آن عمل راهی شگرف |
| ۲۸۰ | Q | لَعنةُ الله این عمل را در قفا | * | رَحمةُ الله آن عمل را در وفا |
| ۲۸۰ | N | لعنة الله این عمل را در قفا | * | رحمه الله آن عمل را در وفا |
| ۲۸۱ | Q | کافران اندر مِری بوزینه‌طبع | * | آفتی آمد درونِ سینه طبع |
| ۲۸۱ | N | کافران اندر مری بوزینه طبع | * | آفتی آمد درون سینه طبع |
| ۲۸۲ | Q | هر چه مردم می‌کند بوزینه هَمْ | * | آن کند کز مرد بیند دَم بدَم |
| ۲۸۲ | N | هر چه مردم می‌کند بوزینه هم | * | آن کند کز مرد بیند دم‌به‌دم |
| ۲۸۳ | Q | او گمان بُرده که من کردم چو او | * | فرق را کَی داند آن اِستیزه رُو |
| ۲۸۳ | N | او گمان برده که من کژدم چو او | * | فرق را کی داند آن استیزه رو |
| ۲۸۴ | Q | این کند از امر و او بهرِ ستیز | * | بر سَرِ استیزه‌رویان خاک ریز |
| ۲۸۴ | N | این کند از امر و او بهر ستیز | * | بر سر استیزه رویان خاک ریز |
| ۲۸۵ | Q | آن مُنافِق با مُوافق در نماز | * | از پَیِ اِستیزه آید نه نیاز |
| ۲۸۵ | N | آن منافق با موافق در نماز | * | از پی استیزه آید نی نیاز |
| ۲۸۶ | Q | در نماز و روزه و حجّ و زکات | * | با منافق مومنان در بُرد و مات |
| ۲۸۶ | N | در نماز و روزه و حج و زکات | * | با منافق مومنان در برد و مات |
| ۲۸۷ | Q | مومنان را بُرد باشد عاقبت | * | بر منافق مات اندر آخرت |
| ۲۸۷ | N | مومنان را برد باشد عاقبت | * | بر منافق مات اندر آخرت |
| ۲۸۸ | Q | گر چه هر دو بر سَرِ یک بازی‌اند | * | هر دو با هم مَروزی و رازی‌اند |
| ۲۸۸ | N | گر چه هر دو بر سر یک بازی‌اند | * | هر دو با هم مروزی و رازی‌اند |
| ۲۸۹ | Q | هر یکی سوی مَقامِ خود رود | * | هر یکی بر وَفَقِ نامِ خود رود |
| ۲۸۹ | N | هر یکی سوی مقام خود رود | * | هر یکی بر وفق نام خود رود |
| ۲۹۰ | Q | مؤمنش خوانند جانش خَوش شود | * | ور منافق تیز و پُر آتش شود |
| ۲۹۰ | N | مومنش خوانند جانش خوش شود | * | ور منافق تیز و پر آتش شود |
| ۲۹۱ | Q | نامِ او محبوب از ذات وی است | * | نامِ این مبغوض از آفات وی است |
| ۲۹۱ | N | نام او محبوب از ذات وی است | * | نام این مبغوض از آفات وی است |
| ۲۹۲ | Q | میم و واو و میم و نون تشریف نیست | * | لفظِ مؤمن جز پَی تعریف نیست |
| ۲۹۲ | N | میم و واو و میم و نون تشریف نیست | * | لفظ مومن جز پی تعریف نیست |
| ۲۹۳ | Q | گر منافق خوانیش این نامِ دون | * | همچو کژدم می‌خَلَد در اندرون |
| ۲۹۳ | N | گر منافق خوانی‌اش این نام دون | * | همچو کژدم می‌خلد در اندرون |
| ۲۹۴ | Q | گرنه این نام اشتقاقِ دوزخست | * | پس چرا در وی مذاقِ دوزخست |
| ۲۹۴ | N | گرنه این نام اشتقاق دوزخ است | * | پس چرا در وی مذاق دوزخ است |
| ۲۹۵ | Q | زشتیِ آن نامِ بَد از حرف نیست | * | تلخیِ آن آبِ بحر از ظَرْف نیست |
| ۲۹۵ | N | زشتی آن نام بد از حرف نیست | * | تلخی آن آب بحر از ظرف نیست |
| ۲۹۶ | Q | حرفْ ظرف آمد درو معنی چو آب | * | بحرِ معنی عِنْدَهُ أُمُّ الْکِتاب |
| ۲۹۶ | N | حرف ظرف آمد در او معنی چو آب | * | بحر معنی عِنْدَهُ أُمُّ الْکِتابِ |
| ۲۹۷ | Q | بحرِ تلخ و بحرِ شیرین در جهان | * | در میانشان بَرْزَخٌ لا یَبْغِیان |
| ۲۹۷ | N | بحر تلخ و بحر شیرین در جهان | * | در میانشان بَرْزَخٌ لا یَبْغِیانِ |
| ۲۹۸ | Q | وانگه این هر دو ز یک اصلی روان | * | بر گذر زین هر دو رَوْ تا اصلِ آن |
| ۲۹۸ | N | وانگه این هر دو ز یک اصلی روان | * | بر گذر زین هر دو رو تا اصل آن |
| ۲۹۹ | Q | زرّ قلب و زرّ نیکو در عِیار | * | بی‌مِحک هرگز ندانی ز اعتبار |
| ۲۹۹ | N | زر قلب و زر نیکو در عیار | * | بی‌محک هرگز ندانی ز اعتبار |
| ۳۰۰ | Q | هر کرا در جان خدا بْنهد مِحَک | * | هر یقین را باز داند او ز شَک |
| ۳۰۰ | N | هر که را در جان خدا بنهد محک | * | هر یقین را باز داند او ز شک |
| ۳۰۱ | Q | در دهانِ زنده خاشاکی جُهد | * | آنگه آرامد که بیرونش نَهد |
| ۳۰۱ | N | در دهان زنده خاشاکی جهد | * | آن گه آرامد که بیرونش نهد |
| ۳۰۲ | Q | در هزاران لقمه یک خاشاکِ خُرْد | * | چون در آمد حِسِّ زنده پی بُبْرد |
| ۳۰۲ | N | در هزاران لقمه یک خاشاک خرد | * | چون در آمد حس زنده پی ببرد |
| ۳۰۳ | Q | حِسّ دنیا نردبانِ این جهان | * | حِسِّ دینی نردبانِ آسمان |
| ۳۰۳ | N | حس دنیا نردبان این جهان | * | حس دینی نردبان آسمان |
| ۳۰۴ | Q | صحّتِ این حِس بجویید از طبیب | * | صحّتِ آن حِس بخواهید از حبیب |
| ۳۰۴ | N | صحت این حس بجویید از طبیب | * | صحت آن حس بخواهید از حبیب |
| ۳۰۵ | Q | صحَّتِ این حِس ز معمورئ تن | * | صحَّتِ آن حس ز تخریبِ بدن |
| ۳۰۵ | N | صحت این حس ز معموری تن | * | صحت آن حس ز تخریب بدن |
| ۳۰۶ | Q | راهِ جان مر جسم را ویران کند | * | بعد از آن ویرانی آبادان کند |
| ۳۰۶ | N | راه جان مر جسم را ویران کند | * | بعد از آن ویرانی آبادان کند |
| ۳۰۷ | Q | کرد ویران خانه بهرِ گنجِ زر | * | وز همان گنجش کند معمورتر |
| ۳۰۷ | N | کرد ویران خانه بهر گنج زر | * | وز همان گنجش کند معمورتر |
| ۳۰۸ | Q | آب را بْبرید و جُو را پاک کرد | * | بعد ازان در جُو روان کرد آب خَورد |
| ۳۰۸ | N | آب را ببرید و جو را پاک کرد | * | بعد از آن در جو روان کرد آب خورد |
| ۳۰۹ | Q | پوست را بشْکافت و پیکان را کشید | * | پوستِ تازه بعد از آتش بر دمید |
| ۳۰۹ | N | پوست را بشکافت و پیکان را کشید | * | پوست تازه بعد از آتش بردمید |
| ۳۱۰ | Q | قلعه ویران کرد و از کافر سِتَد | * | بعد ازان بر ساختش صد بُرج و سَد |
| ۳۱۰ | N | قلعه ویران کرد و از کافر ستد | * | بعد از آن بر ساختش صد برج و سد |
| ۳۱۱ | Q | کارِ بی‌چون را که کیفّیت نَهد | * | اینکه گفتم این ضرورت می‌دهَد |
| ۳۱۱ | N | کار بی‌چون را که کیفیت نهد | * | این که گفتم هم ضرورت می‌دهد |
| ۳۱۲ | Q | گَه چنین بنْماید و گَه ضِدِّ این | * | جز که حیرانی نباشد کارِ دین |
| ۳۱۲ | N | گه چنین بنماید و گه ضد این | * | جز که حیرانی نباشد کار دین |
| ۳۱۳ | Q | نه چنان حیران که پشتش سوی اوست | * | بل چنان حیران و غرق و مستِ دوست |
| ۳۱۳ | N | نی چنان حیران که پشتش سوی اوست | * | بل چنین حیران و غرق و مست دوست |
| ۳۱۴ | Q | آن یکی را روی او شد سوی دوست | * | و آن یکی را روی او خود روی اوست |
| ۳۱۴ | N | آن یکی را روی او شد سوی دوست | * | و آن یکی را روی او خود روی دوست |
| ۳۱۵ | Q | روی هر یک می‌نگر می‌دار پاس | * | بُو که گردی تو ز خدمت روشِناس |
| ۳۱۵ | N | روی هر یک می‌نگر می‌دار پاس | * | بو که گردی تو ز خدمت رو شناس |
| ۳۱۶ | Q | چون بسی ابلیسِ آدم‌رُوی هست | * | پس بهَر دستی نشاید داد دست |
| ۳۱۶ | N | چون بسی ابلیس آدم روی هست | * | پس به هر دستی نشاید داد دست |
| ۳۱۷ | Q | زانکه صیَّاد آورد بانگِ صفیر | * | تا فریبد مرغ را آن مرغ‌گیر |
| ۳۱۷ | N | ز انکه صیاد آورد بانگ صفیر | * | تا فریبد مرغ را آن مرغ گیر |
| ۳۱۸ | Q | بشْنود آن مرغ بانگِ جنسِ خویش | * | از هوا آید بیابد دام و نیش |
| ۳۱۸ | N | بشنود آن مرغ بانگ جنس خویش | * | از هوا آید بیابد دام و نیش |
| ۳۱۹ | Q | حرفِ درویشان بُدزدد مردِ دون | * | تا بخواند بر سلیمی زان فسون |
| ۳۱۹ | N | حرف درویشان بدزدد مرد دون | * | تا بخواند بر سلیمی ز ان فسون |
| ۳۲۰ | Q | کارِ مردان روشنی و گرمیَست | * | کارِ دونان حیله و بی‌شرمیَست |
| ۳۲۰ | N | کار مردان روشنی و گرمی است | * | کار دونان حیله و بی‌شرمی است |
| ۳۲۱ | Q | شیرِ پشمین از برای گَدْ کنند | * | بُو مُسَیْلمِ را لقب احمد کنند |
| ۳۲۱ | N | شیر پشمین از برای کد کنند | * | بو مسیلم را لقب احمد کنند |
| ۳۲۲ | Q | بو مُسیلم را لقب کذَّاب ماند | * | مر محَّمد را اُولًو ٱلأَلباب ماند |
| ۳۲۲ | N | بو مسیلم را لقب کذاب ماند | * | مر محمد را اولو الالباب ماند |
| ۳۲۳ | Q | آن شرابِ حق خِتامش مُشکِ ناب | * | باده را خَتْمش بود گَنْد و عذاب |
| ۳۲۳ | N | آن شراب حق ختامش مشک ناب | * | باده را ختمش بود گند و عذاب |
block:1009
| ۳۲۴ | Q | بود شاهی در جهودان ظُلم‌ساز | * | دشمنِ عیسی و نصرانی‌گُداز |
| ۳۲۴ | N | بود شاهی در جهودان ظلم ساز | * | دشمن عیسی و نصرانی گداز |
| ۳۲۵ | Q | عهدِ عیسی بود و نوبت آنِ او | * | جانِ موسی او و موسی جانِ او |
| ۳۲۵ | N | عهد عیسی بود و نوبت آن او | * | جان موسی او و موسی جان او |
| ۳۲۶ | Q | شاهِ احوَل کرد در راهِ خدا | * | آن دو دَمسازِ خدایی را جُدا |
| ۳۲۶ | N | شاه احول کرد در راه خدا | * | آن دو دمساز خدایی را جدا |
| ۳۲۷ | Q | گفت استاد احولی را کاندر آ | * | رَوْ برون آر از وِثاق آن شیشه را |
| ۳۲۷ | N | گفت استاد احولی را کاندر آ | * | رو برون آر از وثاق آن شیشه را |
| ۳۲۸ | Q | گفت احول زان دو شیشه من کدام | * | پیشِ تو آرم بکن شرحِ تمام |
| ۳۲۸ | N | گفت احول ز ان دو شیشه من کدام | * | پیش تو آرم بکن شرح تمام |
| ۳۲۹ | Q | گفت استاد آن دو شیشه نیست رَو | * | احولی بگْذار و افزون‌بین مشَوْ |
| ۳۲۹ | N | گفت استاد آن دو شیشه نیست رو | * | احولی بگذار و افزون بین مشو |
| ۳۳۰ | Q | گفت ای اُستا مرا طعنه مزن | * | گفت اُستا زان دو یک را در شکن |
| ۳۳۰ | N | گفت ای استا مرا طعنه مزن | * | گفت استا ز ان دو یک را در شکن |
| ۳۳۱ | Q | چون یکی بشْکست هر دو شد ز چشم | * | مردِ احول گردد از مَیْلان و خشم |
| ۳۳۱ | N | شیشه یک بود و به چشمش دو نمود | * | چون شکست او شیشه را دیگر نبود |
| ۳۳۲ | Q | شیشه یک بود و به چشمش دو نمود | * | چون شکست او شیشه را دیگر نبود |
| ۳۳۲ | N | چون یکی بشکست هر دو شد ز چشم | * | مردم احول گردد از میلان و خشم |
| ۳۳۳ | Q | خشم و شهوت مرد را احول کند | * | ز اِستقامت روح را مُبدَل کند |
| ۳۳۳ | N | خشم و شهوت مرد را احول کند | * | ز استقامت روح را مبدل کند |
| ۳۳۴ | Q | چون غرض آمد هنر پوشیده شد | * | صد حجاب از دل به سوی دیده شد |
| ۳۳۴ | N | چون غرض آمد هنر پوشیده شد | * | صد حجاب از دل به سوی دیده شد |
| ۳۳۵ | Q | چون دهد قاضی به دل رشوت قرار | * | کَیْ شناسد ظالم از مظلومِ زار |
| ۳۳۵ | N | چون دهد قاضی به دل رشوت قرار | * | کی شناسد ظالم از مظلوم زار |
| ۳۳۶ | Q | شاه از حقدِ جهودانه چنان | * | گشت احول کالأَمان یا ربّ امان |
| ۳۳۶ | N | شاه از حقد جهودانه چنان | * | گشت احول کالامان یا رب امان |
| ۳۳۷ | Q | صد هزاران مؤمنِ مظلوم کُشت | * | که پناهم دینِ موسی را و پُشت |
| ۳۳۷ | N | صد هزاران مومن مظلوم کشت | * | که پناهم دین موسی را و پشت |
block:1010
| ۳۳۸ | Q | او وزیری داشت گبر و عِشوه‌دِه | * | کو بر آب از مکر بر بستی گِره |
| ۳۳۸ | N | او وزیری داشت گبر و عشوه‌ده | * | کاو بر آب از مکر بر بستی گره |
| ۳۳۹ | Q | گفت ترسایان پناهِ جان کنند | * | دینِ خود را از مَلِک پنهان کنند |
| ۳۳۹ | N | گفت ترسایان پناه جان کنند | * | دین خود را از ملک پنهان کنند |
| ۳۴۰ | Q | کم کُش ایشان را که کُشتن سود نیست | * | دین ندارد بُویْ مُشک و عود نیست |
| ۳۴۰ | N | کم کش ایشان را که کشتن سود نیست | * | دین ندارد بوی، مشک و عود نیست |
| ۳۴۱ | Q | سِرِّ پنهانست اندر صد غلاف | * | ظاهرش با تُست و باطن بَر خلاف |
| ۳۴۱ | N | سر پنهان است اندر صد غلاف | * | ظاهرش با تست و باطن بر خلاف |
| ۳۴۲ | Q | شاه گفتش پس بگو تدبیر چیست | * | چارهٔ آن مکر و آن تزویر چیست |
| ۳۴۲ | N | شاه گفتش پس بگو تدبیر چیست | * | چاره‌ی آن مکر و ان تزویر چیست |
| ۳۴۳ | Q | تا نماند در جهان نَصرانیی | * | نی هویدا دین و نه پنهانیی |
| ۳۴۳ | N | تا نماند در جهان نصرانیی | * | نی هویدا دین و نی پنهانیی |
| ۳۴۴ | Q | گفت ای شه گوش و دستم را بُبر | * | بینی‌ام بشْکاف و لب در حُکمِ مُر |
| ۳۴۴ | N | گفت ای شه گوش و دستم را ببر | * | بینی‌ام بشکاف و لب در حکم مر |
| ۳۴۵ | Q | بعد ازان در زیرِ دار آور مرا | * | تا بخواهد یک شفاعت‌گر مرا |
| ۳۴۵ | N | بعد از آن در زیر دار آور مرا | * | تا بخواهد یک شفاعت‌گر مرا |
| ۳۴۶ | Q | بر مُنادی‌گاه کن این کار تو | * | بر سرِ راهی که باشد چار سو |
| ۳۴۶ | N | بر منادی گاه کن این کار تو | * | بر سر راهی که باشد چار سو |
| ۳۴۷ | Q | انگهم از خود بران تا شهرِ دور | * | تا در اندازم در ایشان شرّ و شور |
| ۳۴۷ | N | آن گهم از خود بران تا شهر دور | * | تا در اندازم در ایشان شر و شور |
block:1011
| ۳۴۸ | Q | پس بگویم من به سر نصرانیم | * | ای خدای راز‌دان می‌دانیَم |
| ۳۴۸ | N | پس بگویم من به سر نصرانی‌ام | * | ای خدای راز دان می‌دانی‌ام |
| ۳۴۹ | Q | شاه واقف گشت از ایمانِ من | * | وز تعصُّب کرد قصدِ جانِ من |
| ۳۴۹ | N | شاه واقف گشت از ایمان من | * | وز تعصب کرد قصد جان من |
| ۳۵۰ | Q | خواستم تا دین ز شَه پنهان کنم | * | انکه دینِ اوست ظاهر آن کنم |
| ۳۵۰ | N | خواستم تا دین ز شه پنهان کنم | * | آن که دین اوست ظاهر آن کنم |
| ۳۵۱ | Q | شاه بویی بُرد از اسرارِ من | * | مُتَّهَم شد پیشِ شه گفتارِ من |
| ۳۵۱ | N | شاه بویی برد از اسرار من | * | متهم شد پیش شه گفتار من |
| ۳۵۲ | Q | گفت گفتِ تو چو در نان سوزنست | * | از دلِ من تا دلِ تو روزنست |
| ۳۵۲ | N | گفت گفت تو چو در نان سوزن است | * | از دل من تا دل تو روزن است |
| ۳۵۳ | Q | من ازان روزن بدیدم حالِ تو | * | حالِ تو دیدم ننوشم قالِ تو |
| ۳۵۳ | N | من از آن روزن بدیدم حال تو | * | حال تو دیدم ننوشم قال تو |
| ۳۵۴ | Q | گر نبودی جانِ عیسی چاره‌ام | * | او جهودانه بکردی پاره‌ام |
| ۳۵۴ | N | گر نبودی جان عیسی چاره‌ام | * | او جهودانه بکردی پاره‌ام |
| ۳۵۵ | Q | بهرِ عیسی جان سپارم سَر دهم | * | صد هزاران مَّنتش بر خود نهم |
| ۳۵۵ | N | بهر عیسی جان سپارم سر دهم | * | صد هزاران منتش بر خود نهم |
| ۳۵۶ | Q | جان دریغم نیست از عیسی ولیک | * | واقفم بر علمِ دینش نیک نیک |
| ۳۵۶ | N | جان دریغم نیست از عیسی و لیک | * | واقفم بر علم دینش نیک نیک |
| ۳۵۷ | Q | حیف می‌آمد مرا کان دینِ پاک | * | در میانِ جاهلان گردد هلاک |
| ۳۵۷ | N | حیف می‌آمد مرا کان دین پاک | * | در میان جاهلان گردد هلاک |
| ۳۵۸ | Q | شُکر ایزد را و عیسی را که ما | * | گشته‌ایم آن کیشِ حق را رَهنُما |
| ۳۵۸ | N | شکر ایزد را و عیسی را که ما | * | گشته‌ایم آن کیش حق را رهنما |
| ۳۵۹ | Q | از جهود و از جهودی رَسته‌ام | * | تا به زنَّاری میان را بسته‌ام |
| ۳۵۹ | N | از جهود و از جهودی رسته‌ام | * | تا به زناری میان را بسته‌ام |
| ۳۶۰ | Q | دَوْر دَوْرِ عیسی است ای مردمان | * | بشنوید اسرارِ کیشِ او به جان |
| ۳۶۰ | N | دور دور عیسی است ای مردمان | * | بشنوید اسرار کیش او به جان |
| ۳۶۱ | Q | کرد با وی شاه آن کاری که گفت | * | خلق حیران مانده زان مَکرِ نهفت |
| ۳۶۱ | N | کرد با وی شاه آن کاری که گفت | * | خلق حیران مانده ز ان مکر نهفت |
| ۳۶۲ | Q | رانْد او را جانبِ نصرانیان | * | کرد در دعوت شروع او بعد ازان |
| ۳۶۲ | N | راند او را جانب نصرانیان | * | کرد در دعوت شروع او بعد از آن |
block:1012
| ۳۶۳ | Q | صد هزاران مردِ ترسا سوی او | * | اندک اندک جمع شد در کوی او |
| ۳۶۳ | N | صد هزاران مرد ترسا سوی او | * | اندک اندک جمع شد در کوی او |
| ۳۶۴ | Q | او بیان می‌کرد با ایشان براز | * | سِرّ انگلیون و زُنَّار و نماز |
| ۳۶۴ | N | او بیان می‌کرد با ایشان به راز | * | سر انگلیون و زنار و نماز |
| ۳۶۵ | Q | او به ظاهر واعظِ احکام بود | * | لیک در باطن صفیر و دام بود |
| ۳۶۵ | N | او به ظاهر واعظ احکام بود | * | لیک در باطن صفیر و دام بود |
| ۳۶۶ | Q | بهرِ این بعضی صَحابه از رسول | * | مُلتَمِس بودند مکرِ نَفْسِ غول |
| ۳۶۶ | N | بهر این بعضی صحابه از رسول | * | ملتمس بودند مکر نفس غول |
| ۳۶۷ | Q | کو چه آمیزد ز اغراضِ نهان | * | در عبادتها و در اِخلاصِ جان |
| ۳۶۷ | N | کاو چه آمیزد ز اغراض نهان | * | در عبادتها و در اخلاص جان |
| ۳۶۸ | Q | فضلِ طاعت را نجُستندی ازو | * | عیبِ ظاهر را بجُستندی که کو |
| ۳۶۸ | N | فضل طاعت را نجستندی از او | * | عیب ظاهر را بجستندی که کو |
| ۳۶۹ | Q | مو بمو و ذرَّه ذرَّه مکرِ نَفْس | * | می‌شناسیدند چون گُل از کَرَفْس |
| ۳۶۹ | N | مو به مو و ذره ذره مکر نفس | * | می‌شناسیدند چون گل از کرفس |
| ۳۷۰ | Q | موشِکافانِ صحابه هم در آن | * | وعظِ ایشان خیره گشتندی به جان |
| ۳۷۰ | N | موشکافان صحابه هم در آن | * | وعظ ایشان خیره گشتندی به جان |
block:1013
| ۳۷۱ | Q | دل بدو دادند ترسایان تمام | * | خود چه باشد قوّتِ تقلیدِ عام |
| ۳۷۱ | N | دل بدو دادند ترسایان تمام | * | خود چه باشد قوت تقلید عام |
| ۳۷۲ | Q | در درونِ سینه مِهرش کاشتند | * | نایبِ عیسیش می‌پنداشتند |
| ۳۷۲ | N | در درون سینه مهرش کاشتند | * | نایب عیساش می‌پنداشتند |
| ۳۷۳ | Q | او بِسر دجَّالِ یک چشمِ لعین | * | ای خدا فریادَرس نِعْمَ المعُیِن |
| ۳۷۳ | N | او به سر دجال یک چشم لعین | * | ای خدا فریادرس نعم المعین |
| ۳۷۴ | Q | صد هزاران دام و دانه‌ست ای خدا | * | ما چو مرغانِ حریصِ بی‌نوا |
| ۳۷۴ | N | صد هزاران دام و دانه ست ای خدا | * | ما چو مرغان حریص بی‌نوا |
| ۳۷۵ | Q | دَم بدَم ما بستهٔ دامِ نَویم | * | هر یکی گر باز و سیمرغی شویم |
| ۳۷۵ | N | دم‌به‌دم ما بسته‌ی دام نویم | * | هر یکی گر باز و سیمرغی شویم |
| ۳۷۶ | Q | می‌رهانی هر دَمی ما را و باز | * | سوی دامی می‌رویم ای بی‌نیاز |
| ۳۷۶ | N | می‌رهانی هر دمی ما را و باز | * | سوی دامی می‌رویم ای بی‌نیاز |
| ۳۷۷ | Q | ما درین انبار گندم می‌کنیم | * | گندمِ جمع آمده گُم می‌کنیم |
| ۳۷۷ | N | ما در این انبار گندم می‌کنیم | * | گندم جمع آمده گم می‌کنیم |
| ۳۷۸ | Q | می‌نیندیشیم آخر ما به هوش | * | کین خلل در گندمست از مکرِ موش |
| ۳۷۸ | N | می‌نیندیشیم آخر ما به هوش | * | کین خلل در گندم است از مکر موش |
| ۳۷۹ | Q | موش تا انبارِ ما حُفره زَدست | * | وز فَنَش انبارِ ما ویران شدست |
| ۳۷۹ | N | موش تا انبار ما حفره زده ست | * | وز فنش انبار ما ویران شده ست |
| ۳۸۰ | Q | اوَّل ای جان دفعِ شَرِّ موش کن | * | وانگهان در جمعِ گندم جوش کن |
| ۳۸۰ | N | اول ای جان دفع شر موش کن | * | وانگهان در جمع گندم جوش کن |
| ۳۸۱ | Q | بشْنو از اخبارِ آن صدر الصُّدُور | * | لا صَلٰوة تَمَّ اِلّا بالُحضور |
| ۳۸۱ | N | بشنو از اخبار آن صدر الصدور | * | لا صلاة تم الا بالحضور |
| ۳۸۲ | Q | گر نه موشی دزد در انبارِ ماست | * | گندم اعمالِ چِل ساله کجاست |
| ۳۸۲ | N | گر نه موشی دزد در انبار ماست | * | گندم اعمال چل ساله کجاست |
| ۳۸۳ | Q | ریزه ریزه صدقِ هر روزه چرا | * | جمع می‌ناید درین انبارِ ما |
| ۳۸۳ | N | ریزه ریزه صدق هر روزه چرا | * | جمع می‌ناید در این انبار ما |
| ۳۸۴ | Q | بس ستارهٔ آتش از آهن جهید | * | وان دلِ سوزیده پُذرفت و کشید |
| ۳۸۴ | N | بس ستاره‌ی آتش از آهن جهید | * | و ان دل سوزیده پذرفت و کشید |
| ۳۸۵ | Q | لیک در ظلمت یکی دزدی نهان | * | می‌نهد انگشت بر اِسَتارگان |
| ۳۸۵ | N | لیک در ظلمت یکی دزدی نهان | * | می‌نهد انگشت بر استارگان |
| ۳۸۶ | Q | می‌کُشد استارگان را یک بیک | * | تا که نفروزد چراغی از فلک |
| ۳۸۶ | N | می‌کشد استارگان را یک به یک | * | تا که نفروزد چراغی از فلک |
| ۳۸۷ | Q | گر هزاران دام باشد در قدم | * | چون تو با مایی نباشد هیچ غم |
| ۳۸۷ | N | گر هزاران دام باشد در قدم | * | چون تو با مایی نباشد هیچ غم |
| ۳۸۸ | Q | هر شبی از دامِ تن ارواح را | * | می‌رهانی می‌کَنی الواح را |
| ۳۸۸ | N | هر شبی از دام تن ارواح را | * | می‌رهانی می‌کنی الواح را |
| ۳۸۹ | Q | می‌رهند ارواح هر شب زین قفَس | * | فارغان نه حاکم و محکوم کَس |
| ۳۸۹ | N | می‌رهند ارواح هر شب زین قفس | * | فارغان، نه حاکم و محکوم کس |
| ۳۹۰ | Q | شب ز زندان بی‌خبر زندانیان | * | شب ز دولت بی‌خبر سُلطانیان |
| ۳۹۰ | N | شب ز زندان بی‌خبر زندانیان | * | شب ز دولت بی‌خبر سلطانیان |
| ۳۹۱ | Q | نه غم و اندیشهٔ سود و زیان | * | نه خیالِ این فلان و آن فلان |
| ۳۹۱ | N | نه غم و اندیشه‌ی سود و زیان | * | نه خیال این فلان و آن فلان |
| ۳۹۲ | Q | حالِ عارف این بود بی‌خواب هم | * | گفت ایزد هُمْ رُقُودٌ زین مَرَم |
| ۳۹۲ | N | حال عارف این بود بی‌خواب هم | * | گفت ایزد هُمْ رُقُودٌ زین مرم |
| ۳۹۳ | Q | خُفته از احوالِ دنیا روز و شب | * | چون قلم در پنجهٔ تقلیبِ رَب |
| ۳۹۳ | N | خفته از احوال دنیا روز و شب | * | چون قلم در پنجه‌ی تقلیب رب |
| ۳۹۴ | Q | انکه او پنجه نبیند در رَقَم | * | فِعَل پندارد به جُنْبِش از قلَم |
| ۳۹۴ | N | آن که او پنجه نبیند در رقم | * | فعل پندارد به جنبش از قلم |
| ۳۹۵ | Q | شمّه‌ای زین حالِ عارف وانمود | * | خلق را هم خوابِ حسّی در رُبود |
| ۳۹۵ | N | شمه‌ای زین حال عارف وانمود | * | خلق را هم خواب حسی در ربود |
| ۳۹۶ | Q | رَفته در صحرای بی‌چون جانشان | * | روحشان آسوده و ابدانشان |
| ۳۹۶ | N | رفته در صحرای بی‌چون جانشان | * | روحشان آسوده و ابدانشان |
| ۳۹۷ | Q | وز صفیری باز دام اندر کشی | * | جمله را در داد و در داور کشی |
| ۳۹۷ | N | وز صفیری باز دام اندر کشی | * | جمله را در داد و در داور کشی |
| ۳۹۷(۲) | Q | چونک نور صبحدم سَر بر زند | * | کر کسی زرّین گردون پر زند |
| ۳۹۸ | Q | فالِقُ الْإِصْباحِ اسرافیل‌وار | * | جمله را در صورت آرد ز ان دیار |
| ۳۹۸ | N | فالِقُ الْإِصْباحِ اسرافیل‌وار | * | جمله را در صورت آرد ز ان دیار |
| ۳۹۹ | Q | رُوحهای منبسط را تن کند | * | هر تنی را باز آبستن کند |
| ۳۹۹ | N | روحهای منبسط را تن کند | * | هر تنی را باز آبستن کند |
| ۴۰۰ | Q | اسبِ جانها را کند عاری ز زین | * | سِرِّ آلَّنومُ اخ المَوتست این |
| ۴۰۰ | N | اسب جانها را کند عاری ز زین | * | سر النوم اخ الموت است این |
| ۴۰۱ | Q | لیک بهرِ انکه روز آیند باز | * | بر نهد بر پایشان بندِ دراز |
| ۴۰۱ | N | لیک بهر آن که روز آیند باز | * | بر نهد بر پایشان بند دراز |
| ۴۰۲ | Q | تا که روزش وا کَشَد زان مَرغزار | * | وز چراگاه آردش در زیرِ بار |
| ۴۰۲ | N | تا که روزش واکشد ز ان مرغزار | * | وز چراگاه آردش در زیر بار |
| ۴۰۳ | Q | کاش چون اصحابِ کهف این روح را | * | حفظ کردی یا چو کشتیْ نوح را |
| ۴۰۳ | N | کاش چون اصحاب کهف این روح را | * | حفظ کردی یا چو کشتی نوح را |
| ۴۰۴ | Q | تا ازاین طوفانِ بیداری و هوش | * | وارهیدی این ضمیر و چشم و گوش |
| ۴۰۴ | N | تا از این طوفان بیداری و هوش | * | وارهیدی این ضمیر چشم و گوش |
| ۴۰۵ | Q | ای بسی اصحابِ کهف اندر جهان | * | پهلوی تو پیشِ تو هست این زمان |
| ۴۰۵ | N | ای بسی اصحاب کهف اندر جهان | * | پهلوی تو پیش تو هست این زمان |
| ۴۰۶ | Q | یار با او غار با او در سُرود | * | مُهر بر چشمست و بر گوشت چه سود |
| ۴۰۶ | N | غار با او یار با او در سرود | * | مهر بر چشم است و بر گوشت چه سود |
block:1014
| ۴۰۷ | Q | گفت لیلی را خلیفه کان توی | * | کز تو مجنون شد پریشان و غوی |
| ۴۰۷ | N | گفت لیلی را خلیفه کان توی | * | کز تو مجنون شد پریشان و غوی |
| ۴۰۸ | Q | از دگر خوبان تو افزون نیستی | * | گفت خامش چون تو مجنون نیستی |
| ۴۰۸ | N | از دگر خوبان تو افزون نیستی | * | گفت خامش چون تو مجنون نیستی |
| ۴۰۹ | Q | هر که بیدارست او در خواب‌تر | * | هست بیداریش از خوابش بتر |
| ۴۰۹ | N | هر که بیدار است او در خواب‌تر | * | هست بیداریش از خوابش بتر |
| ۴۱۰ | Q | چون بحق بیدار نبود جانِ ما | * | هست بیداری چو در بندانِ ما |
| ۴۱۰ | N | چون به حق بیدار نبود جان ما | * | هست بیداری چو در بندان ما |
| ۴۱۱ | Q | جان همه روز از لگدکوبِ خیال | * | وز زیان و سود وز خوفِ زوال |
| ۴۱۱ | N | جان همه روز از لگدکوب خیال | * | وز زیان و سود وز خوف زوال |
| ۴۱۲ | Q | نی صفا می‌ماندش نی لطف و فَر | * | نی بسوی آسمان راهِ سفر |
| ۴۱۲ | N | نی صفا می‌ماندش نی لطف و فر | * | نی به سوی آسمان راه سفر |
| ۴۱۳ | Q | خفته آن باشد که او از هر خیال | * | دارد اومید و کند با او مقال |
| ۴۱۳ | N | خفته آن باشد که او از هر خیال | * | دارد اومید و کند با او مقال |
| ۴۱۴ | Q | دیو را چون حور بیند او بخواب | * | پس ز شهوت ریزد او با دیو آب |
| ۴۱۴ | N | دیو را چون حور بیند او به خواب | * | پس ز شهوت ریزد او با دیو آب |
| ۴۱۵ | Q | چونک تخمِ نسل را در شوره ریخت | * | او بخویش آمد خیال از وی گریخت |
| ۴۱۵ | N | چون که تخم نسل را در شوره ریخت | * | او به خویش آمد خیال از وی گریخت |
| ۴۱۶ | Q | ضعفِ سَر بیند از آن و تن پلید | * | آه ازان نقشِ پدیدِ ناپدید |
| ۴۱۶ | N | ضعف سر بیند از آن و تن پلید | * | آه از آن نقش پدید ناپدید |
| ۴۱۷ | Q | مرغ بر بالا و زیرِ آن سایه‌اش | * | می‌دود بر خاک پَرّان مرغ‌وش |
| ۴۱۷ | N | مرغ بر بالا و زیر آن سایه‌اش | * | می‌دود بر خاک پران مرغ‌وش |
| ۴۱۸ | Q | ابلهی صیَّادِ آن سایه شود | * | می‌دود چندانک بی‌مایه شود |
| ۴۱۸ | N | ابلهی صیاد آن سایه شود | * | می‌دود چندان که بی‌مایه شود |
| ۴۱۹ | Q | بی‌خبر کان عکسِ آن مرغِ هواست | * | بی‌خبر که اصلِ آن سایه کجاست |
| ۴۱۹ | N | بی‌خبر کان عکس آن مرغ هواست | * | بی‌خبر که اصل آن سایه کجاست |
| ۴۲۰ | Q | تیر اندازد بسوی سایه او | * | ترکشش خالی شود از جُست و جو |
| ۴۲۰ | N | تیر اندازد به سوی سایه او | * | ترکشش خالی شود از جستجو |
| ۴۲۱ | Q | ترکشِ عُمرش تهی شد عمر رفت | * | از دویدن در شکارِ سایه تَفْت |
| ۴۲۱ | N | ترکش عمرش تهی شد عمر رفت | * | از دویدن در شکار سایه تفت |
| ۴۲۲ | Q | سایهٔ یزدان چو باشد دایه‌اش | * | وا رهاند از خیال و سایه‌اش |
| ۴۲۲ | N | سایه‌ی یزدان چو باشد دایه‌اش | * | وارهاند از خیال و سایه‌اش |
| ۴۲۳ | Q | سایهٔ یزدان بود بندهٔ خدا | * | مرده او زین عالم و زندهٔ خدا |
| ۴۲۳ | N | سایه‌ی یزدان بود بنده‌ی خدا | * | مرده او زین عالم و زنده‌ی خدا |
| ۴۲۴ | Q | دامن او گیر زودتر بی‌گمان | * | تا رهی در دامنِ آخر زمان |
| ۴۲۴ | N | دامن او گیر زودتر بی‌گمان | * | تا رهی در دامن آخر زمان |
| ۴۲۵ | Q | کَیْفَ مَدَّ الظِّلَ نقشِ اولیاست | * | کو دلیلِ نورِ خورشیدِ خداست |
| ۴۲۵ | N | کَیْفَ مَدَّ الظِّلَ نقش اولیاست | * | کاو دلیل نور خورشید خداست |
| ۴۲۶ | Q | اندرین وادی مَرو بی‌این دلیل | * | لا أُحِبُّ الْآفِلِینَ گو چون خلیل |
| ۴۲۶ | N | اندر این وادی مرو بی‌این دلیل | * | لا أُحِبُّ الْآفِلِینَ گو چون خلیل |
| ۴۲۷ | Q | رَوْ ز سایه آفتابی را بیاب | * | دامنِ شه شمسِ تبریزی بتاب |
| ۴۲۷ | N | رو ز سایه آفتابی را بیاب | * | دامن شه شمس تبریزی بتاب |
| ۴۲۸ | Q | رَه ندانی جانبِ این سُور و عُرس | * | از ضِیاء الحق حُسامُ الدّین بپرس |
| ۴۲۸ | N | ره ندانی جانب این سور و عرس | * | از ضیاء الحق حسام الدین بپرس |
| ۴۲۹ | Q | ور حسد گیرد ترا در رَه گُلُو | * | در حَسد ابلیس را باشد غُلُو |
| ۴۲۹ | N | ور حسد گیرد ترا در ره گلو | * | در حسد ابلیس را باشد غلو |
| ۴۳۰ | Q | کو ز آدم ننگ دارد از حسد | * | با سعادت جنگ دارد از حسد |
| ۴۳۰ | N | کاو ز آدم ننگ دارد از حسد | * | با سعادت جنگ دارد از حسد |
| ۴۳۱ | Q | عقبه‌ای زین صعب‌تر در راه نیست | * | ای خُنُک آنکش حسد همراه نیست |
| ۴۳۱ | N | ای خنک آن کش حسد همراه نیست | * | عقبه‌ای زین صعب‌تر در راه نیست |
| ۴۳۲ | Q | این جَسَد خانهٔ حسد آمد بدان | * | از حسد آلوده باشد خاندان |
| ۴۳۲ | N | این جسد خانه‌ی حسد آمد بدان | * | از حسد آلوده باشد خاندان |
| ۴۳۳ | Q | گر جسد خانهٔ حسد باشد ولیک | * | آن جسد را پاک کرد الله نیک |
| ۴۳۳ | N | گر جسد خانه‌ی حسد باشد و لیک | * | آن جسد را پاک کرد اللَّه نیک |
| ۴۳۴ | Q | طَهِّرا بَیْتِیَ بیانِ پاکیَست | * | گنجِ نورست ار طِلِسمش خاکیَست |
| ۴۳۴ | N | طَهِّرا بَیْتِیَ بیان پاکی است | * | گنج نور است ار طلسمش خاکی است |
| ۴۳۵ | Q | چون کنی بر بی‌جسد مکر و حسد | * | زان حسد دل را سیاهیها رسد |
| ۴۳۵ | N | چون کنی بر بی‌جسد مکر و حسد | * | ز آن حسد دل را سیاهیها رسد |
| ۴۳۶ | Q | خاک شو مردانِ حق را زیرِ پا | * | خاک بر سر کن حسد را همچو ما |
| ۴۳۶ | N | خاک شو مردان حق را زیر پا | * | خاک بر سر کن حسد را همچو ما |
block:1015
| ۴۳۷ | Q | آن وزیرک از حسد بودش نژاد | * | تا بباطل گوش و بینی باد داد |
| ۴۳۷ | N | آن وزیرک از حسد بودش نژاد | * | تا به باطل گوش و بینی باد داد |
| ۴۳۸ | Q | بر امیدِ انک از نیشِ حسَد | * | زهرِ او در جانِ مسکینان رسد |
| ۴۳۸ | N | بر امید آن که از نیش حسد | * | زهر او در جان مسکینان رسد |
| ۴۳۹ | Q | هر کسی کبو از حسد بینی کَنَد | * | خویش را بی‌گوش و بی‌بینی کَند |
| ۴۳۹ | N | هر کسی کاو از حسد بینی کند | * | خویشتن بی‌گوش و بی‌بینی کند |
| ۴۴۰ | Q | بینی آن باشد که او بویی بَرَد | * | بوی او را جانب کویی بَرَد |
| ۴۴۰ | N | بینی آن باشد که او بویی برد | * | بوی او را جانب کویی برد |
| ۴۴۱ | Q | هر که بویش نیست بی‌بینی بود | * | بوی آن بوست است کان دینی بود |
| ۴۴۱ | N | هر که بویش نیست بی‌بینی بود | * | بوی آن بوی است کان دینی بود |
| ۴۴۲ | Q | چونک بویی بُرد و شُکر آن نکرد | * | کفرِ نعمت آمد و بینیش خَورد |
| ۴۴۲ | N | چون که بویی برد و شکر آن نکرد | * | کفر نعمت آمد و بینیش خورد |
| ۴۴۳ | Q | شکر کن مر شاکران را بنده باش | * | پیشِ ایشان مرده شَو پاینده باش |
| ۴۴۳ | N | شکر کن مر شاکران را بنده باش | * | پیش ایشان مرده شو پاینده باش |
| ۴۴۴ | Q | چون وزیر از ره‌زنی مایه مساز | * | خلق را تو بر میاور از نماز |
| ۴۴۴ | N | چون وزیر از ره زنی مایه مساز | * | خلق را تو بر میاور از نماز |
| ۴۴۵ | Q | ناصحِ دین گشته آن کافر وزیر | * | کرده او از مکر در گوزینه سیر |
| ۴۴۵ | N | ناصح دین گشته آن کافر وزیر | * | کرده او از مکر در لوزینه سیر |
block:1016
| ۴۴۶ | Q | هر که صاحب ذوق بود از گفتِ او | * | لذَّتی می‌دید و تلخی جُفتِ او |
| ۴۴۶ | N | هر که صاحب ذوق بود از گفت او | * | لذتی می‌دید و تلخی جفت او |
| ۴۴۷ | Q | نکته‌ها می‌گفت او آمیخته | * | در جُلابِ قند زهری ریخته |
| ۴۴۷ | N | نکته‌ها می‌گفت او آمیخته | * | در جلاب قند زهری ریخته |
| ۴۴۸ | Q | ظاهرش می‌گفت در ره چُست شَو | * | وز اَثر می‌گفت جان را سُست شَو |
| ۴۴۸ | N | ظاهرش می‌گفت در ره چیست شو | * | وز اثر می‌گفت جان را سست شو |
| ۴۴۹ | Q | ظاهرِ نُقره گر اِسپیدست و نُو | * | دست و جامه می سیه گردد ازو |
| ۴۴۹ | N | ظاهر نقره گر اسپید است و نو | * | دست و جامه می سیه گردد ازو |
| ۴۵۰ | Q | آتش ار چه سرخ رویست از شرر | * | تو ز فعلِ او سیه کاری نگر |
| ۴۵۰ | N | آتش ار چه سرخ روی است از شرر | * | تو ز فعل او سیه کاری نگر |
| ۴۵۱ | Q | برق اگر نوری نماید در نظَر | * | لیک هست از خاصیت دزدِ بصَر |
| ۴۵۱ | N | برق اگر نوری نماید در نظر | * | لیک هست از خاصیت دزد بصر |
| ۴۵۲ | Q | هر که جز آگاه و صاحب ذوق بود | * | گفتِ او در گردنِ او طَوْق بود |
| ۴۵۲ | N | هر که جز آگاه و صاحب ذوق بود | * | گفت او در گردن او طوق بود |
| ۴۵۳ | Q | مدَّتی شش سال در هجرانِ شاه | * | شد وزیر اَتْباعِ عیسی را پناه |
| ۴۵۳ | N | مدت شش سال در هجران شاه | * | شد وزیر اتباع عیسی را پناه |
| ۴۵۴ | Q | دین و دل را کل بدو بسْپرد خلق | * | پیشِ امر و حُکمِ او می‌مرد خلق |
| ۴۵۴ | N | دین و دل را کل بدو بسپرد خلق | * | پیش امر و حکم او می‌مرد خلق |
block:1017
| ۴۵۵ | Q | در میانِ شاه و او پیغامها | * | شاه را پنهان بدو آرامها |
| ۴۵۵ | N | در میان شاه و او پیغامها | * | شاه را پنهان بدو آرامها |
| ۴۵۶ | Q | پیشِ او بنوشت شه کای مُقْبِلم | * | وقت آمد زود فارغ کن دلم |
| ۴۵۶ | N | پیش او بنوشت شه کای مقبلم | * | وقت آمد زود فارغ کن دلم |
| ۴۵۷ | Q | گفت اینک اندران کارم شها | * | کافگنم در دینِ عیسی فتنه‌ها |
| ۴۵۷ | N | گفت اینک اندر آن کارم شها | * | کافکنم در دین عیسی فتنه‌ها |
block:1018
| ۴۵۸ | Q | قومِ عیسی را بُد اندر دار و گیر | * | حاکمانشان ده امیر و دو امیر |
| ۴۵۸ | N | قوم عیسی را بد اندر دار و گیر | * | حاکمانشان ده امیر و دو امیر |
| ۴۵۹ | Q | هر فریقی مر امیری را تَبَع | * | بنده گشته میرِ خود را از طَمَع |
| ۴۵۹ | N | هر فریقی مر امیری را تبع | * | بنده گشته میر خود را از طمع |
| ۴۶۰ | Q | این ده و این دو امیر و قومشان | * | گشته بَندِ آن وزیرِ بَدْنِشان |
| ۴۶۰ | N | این ده و این دو امیر و قومشان | * | گشته بند آن وزیر بدنشان |
| ۴۶۱ | Q | اعتمادِ جمله بر گفتارِ او | * | اقتدای جمله بر رفتارِ او |
| ۴۶۱ | N | اعتماد جمله بر گفتار او | * | اقتدای جمله بر رفتار او |
| ۴۶۲ | Q | پیشِ او در وقت و ساعت هر امیر | * | جان بدادی گر بدو گفتی بمیر |
| ۴۶۲ | N | پیش او در وقت و ساعت هر امیر | * | جان بدادی گر بدو گفتی بمیر |
block:1019
| ۴۶۳ | Q | ساخت طوماری به نامِ هر یکی | * | نقشِ هر طومار دیگر مَسْلَکی |
| ۴۶۳ | N | ساخت طوماری به نام هر یکی | * | نقش هر طومار دیگر مسلکی |
| ۴۶۴ | Q | حکم‌های هر یکی نوعی دگر | * | این خلاف آن ز پایان تا بسَر |
| ۴۶۴ | N | حکم‌های هر یکی نوعی دگر | * | این خلاف آن ز پایان تا به سر |
| ۴۶۵ | Q | در یکی راهِ ریاضت را و جوع | * | رکنِ توبه کرده و شرطِ رجوع |
| ۴۶۵ | N | در یکی راه ریاضت را و جوع | * | رکن توبه کرده و شرط رجوع |
| ۴۶۶ | Q | در یکی گفته ریاضت سود نیست | * | اندرین ره مَخْلَصی جز جود نیست |
| ۴۶۶ | N | در یکی گفته ریاضت سود نیست | * | اندر این ره مخلصی جز جود نیست |
| ۴۶۷ | Q | در یکی گفته که جوع و جودِ تو | * | شِرک باشد از تو با معبودِ تو |
| ۴۶۷ | N | در یکی گفته که جوع و جود تو | * | شرک باشد از تو با معبود تو |
| ۴۶۸ | Q | جز توکُّل جز که تسلیمِ تمام | * | در غم و راحت همه مکرست و دام |
| ۴۶۸ | N | جز توکل جز که تسلیم تمام | * | در غم و راحت همه مکر است و دام |
| ۴۶۹ | Q | در یکی گفته که واجب خدمتست | * | ورنه اندیشهٔ توکُّل تُهمتَست |
| ۴۶۹ | N | در یکی گفته که واجب خدمت است | * | ور نه اندیشه‌ی توکل تهمت است |
| ۴۷۰ | Q | در یکی گفته که امر و نَهیهاست | * | بهرِ کردن نیست شَرْحِ عجزِ ماست |
| ۴۷۰ | N | در یکی گفته که امر و نهیهاست | * | بهر کردن نیست شرح عجز ماست |
| ۴۷۱ | Q | تا که عجز خود ببینیم اندران | * | قدرتِ او را بدانیم آن زمان |
| ۴۷۱ | N | تا که عجز خود ببینیم اندر آن | * | قدرت حق را بدانیم آن زمان |
| ۴۷۲ | Q | در یکی گفته که عجزِ خود مبین | * | کفرِ نعمت کردنست آن عجز هین |
| ۴۷۲ | N | در یکی گفته که عجز خود مبین | * | کفر نعمت کردن است آن عجز هین |
| ۴۷۳ | Q | قدرتِ خود بین که این قدرت ازوست | * | قدرتِ تو نعمتِ او دان که هُوست |
| ۴۷۳ | N | قدرت خود بین که این قدرت از اوست | * | قدرت تو نعمت او دان که هوست |
| ۴۷۴ | Q | در یکی گفته کزین دو بر‌گذَر | * | بُت بود هر چه بگنجد در نظَر |
| ۴۷۴ | N | در یکی گفته کز این دو بر گذر | * | بت بود هر چه بگنجد در نظر |
| ۴۷۵ | Q | در یکی گفته مکُش این شمع را | * | کین نظر چون شمع آمد جمع را |
| ۴۷۵ | N | در یکی گفته مکش این شمع را | * | کین نظر چون شمع آمد جمع را |
| ۴۷۶ | Q | از نظر چون بگذری و از خیال | * | کُشته باشی نیم شب شمعِ وصال |
| ۴۷۶ | N | از نظر چون بگذری و از خیال | * | کشته باشی نیم شب شمع وصال |
| ۴۷۷ | Q | در یکی گفته بکُش باکی مدار | * | تا عوض بینی نظر را صد هزار |
| ۴۷۷ | N | در یکی گفته بکش باکی مدار | * | تا عوض بینی نظر را صد هزار |
| ۴۷۸ | Q | که ز کُشتن شمعِ جان افزون شود | * | لیلی‌ات از صبرِ تو مجنون شود |
| ۴۷۸ | N | که ز کشتن شمع جان افزون شود | * | لیلی‌ات از صبر تو مجنون شود |
| ۴۷۹ | Q | ترکِ دنیا هر که کرد از زهدِ خویش | * | بیش آید پیشِ او دنیا و پیش |
| ۴۷۹ | N | ترک دنیا هر که کرد از زهد خویش | * | بیش آید پیش او دنیا و پیش |
| ۴۸۰ | Q | در یکی گفته که آنچت داد حق | * | بر تو شیرین کرد در ایجاد حق |
| ۴۸۰ | N | در یکی گفته که آن چه‌ت داد حق | * | بر تو شیرین کرد در ایجاد حق |
| ۴۸۱ | Q | بر تو آسان کرد و خوش آن را بگیر | * | خویشتن را در مَیَفگن در زحیر |
| ۴۸۱ | N | بر تو آسان کرد و خوش آن را بگیر | * | خویشتن را در میفگن در زحیر |
| ۴۸۲ | Q | در یکی گفته که بگذار آنِ خَود | * | کان قبولِ طبعِ تو رَدّست و بَد |
| ۴۸۲ | N | در یکی گفته که بگذار آن خود | * | کان قبول طبع تو ردست و بد |
| ۴۸۳ | Q | راههای مختلف آسان شدست | * | هر یکی را مِلَّتی چون جان شدست |
| ۴۸۳ | N | راههای مختلف آسان شده ست | * | هر یکی را ملتی چون جان شده ست |
| ۴۸۴ | Q | گر میسَّر کردنِ حق ره بُدی | * | هر جُهود و گبر ازو آگه بُدی |
| ۴۸۴ | N | گر میسر کردن حق ره بدی | * | هر جهود و گبر از او آگه بدی |
| ۴۸۵ | Q | در یکی گفته میسَّر آن بود | * | که حیاتِ دل غذای جان بود |
| ۴۸۵ | N | در یکی گفته میسر آن بود | * | که حیات دل غذای جان بود |
| ۴۸۶ | Q | هر چه ذوقِ طبع باشد چون گذشت | * | بر نه آرد همچو شوره رَیْع و کَشت |
| ۴۸۶ | N | هر چه ذوق طبع باشد چون گذشت | * | بر نیارد همچو شوره ریع و کشت |
| ۴۸۷ | Q | جز پشیمانی نباشد رَیْعِ او | * | جز خسارت پیش نارد بَیْعِ او |
| ۴۸۷ | N | جز پشیمانی نباشد ریع او | * | جز خسارت پیش نارد بیع او |
| ۴۸۸ | Q | آن میسَّر نبود اندر عاقبت | * | نامِ او باشد معسَّر عاقبت |
| ۴۸۸ | N | آن میسر نبود اندر عاقبت | * | نام او باشد معسر عاقبت |
| ۴۸۹ | Q | تو معسَّر از میسَّر باز دان | * | عاقبت بنگر جمالِ این و آن |
| ۴۸۹ | N | تو معسر از میسر باز دان | * | عاقبت بنگر جمال این و آن |
| ۴۹۰ | Q | در یکی گفته که استادی طلب | * | عاقبت بینی نیابی در حَسَب |
| ۴۹۰ | N | در یکی گفته که استادی طلب | * | عاقبت بینی نیابی در حسب |
| ۴۹۱ | Q | عاقبت دیدند هر گون مِلّتی | * | لاجرم گشتند اسیرِ زلَّتی |
| ۴۹۱ | N | عاقبت دیدند هر گون ملتی | * | لاجرم گشتند اسیر زلتی |
| ۴۹۲ | Q | عاقبت دیدن نباشد دست‌باف | * | ور نه کَی بودی ز دینها اختلاف |
| ۴۹۲ | N | عاقبت دیدن نباشد دست‌باف | * | ور نه کی بودی ز دینها اختلاف |
| ۴۹۳ | Q | در یکی گفته که اُستا هم تویی | * | زانک اُستا را شناسا هم تویی |
| ۴۹۳ | N | در یکی گفته که استا هم تویی | * | ز انکه استا را شناسا هم تویی |
| ۴۹۴ | Q | مَرد باش و سُخرهٔ مَردان مشو | * | رَوْ سَرِ خود گیر و سَر‌گردان مشو |
| ۴۹۴ | N | مرد باش و سخره‌ی مردان مشو | * | رو سر خود گیر و سر گردان مشو |
| ۴۹۵ | Q | در یکی گفته که این جمله یکیست | * | هر که او دو بیند احول مَردَکیست |
| ۴۹۵ | N | در یکی گفته که این جمله یکی است | * | هر که او دو بیند احول مردکی است |
| ۴۹۶ | Q | در یکی گفته که صد یک چون بود | * | این کی اندیشد مگر مجنون بود |
| ۴۹۶ | N | در یکی گفته که صد یک چون بود | * | این کی اندیشد مگر مجنون بود |
| ۴۹۷ | Q | هر یکی قولیست ضِّد همدگر | * | چون یکی باشد یکی زهر و شکر |
| ۴۹۷ | N | هر یکی قولی است ضد همدگر | * | چون یکی باشد یکی زهر و شکر |
| ۴۹۸ | Q | تا ز زَهْر و از شکَر در نگذری | * | کَی تو از گلزار وحدت بو بَری |
| ۴۹۸ | N | تا ز زهر و از شکر در نگذری | * | کی تو از گلزار وحدت بر بری |
| ۴۹۹ | Q | این نمط وین نوع دَه طومار و دو | * | بر نوشت آن دینِ عیسی را عَدْو |
| ۴۹۹ | N | این نمط وین نوع ده طومار و دو | * | بر نوشت آن دین عیسی را عدو |
block:1020
| ۵۰۰ | Q | او ز یک رنگی عیسی بو نداشت | * | وز مزاجِ خُمِّ عیسی خو نداشت |
| ۵۰۰ | N | او ز یک رنگی عیسی بو نداشت | * | وز مزاج خم عیسی خو نداشت |
| ۵۰۱ | Q | جامهٔ صد رنگ از آن خُمِّ صفا | * | ساده و یک رنگ گشتی چون صبا |
| ۵۰۱ | N | جامه‌ی صد رنگ از آن خم صفا | * | ساده و یک رنگ گشتی چون صبا |
| ۵۰۲ | Q | نیست یک رنگی کزو خیزد ملال | * | بل مثالِ ماهی و آبِ زلال |
| ۵۰۲ | N | نیست یک رنگی کز او خیزد ملال | * | بل مثال ماهی و آب زلال |
| ۵۰۳ | Q | گر چه در خشکی هزاران رنگهاست | * | ماهیان را با یُبوسَتْ جنگهاست |
| ۵۰۳ | N | گر چه در خشکی هزاران رنگهاست | * | ماهیان را با یبوست جنگهاست |
| ۵۰۴ | Q | کیست ماهی چیست دریا در مَثَل | * | تا بدان ماند مَلِک عَزَّ وَ جَل |
| ۵۰۴ | N | کیست ماهی چیست دریا در مثل | * | تا بدان ماند ملک عز و جل |
| ۵۰۵ | Q | صد هزاران بحر و ماهی در وجود | * | سجده آرد پیشِ آن اِکرام و جُود |
| ۵۰۵ | N | صد هزاران بحر و ماهی در وجود | * | سجده آرد پیش آن اکرام و جود |
| ۵۰۶ | Q | چند باران عطا باران شده | * | تا بدان آن بحر دُرّافشان شده |
| ۵۰۶ | N | چند باران عطا باران شده | * | تا بدان آن بحر در افشان شده |
| ۵۰۷ | Q | چند خورشیدِ کرم افروخته | * | تا که ابر و بحر جود آموخته |
| ۵۰۷ | N | چند خورشید کرم افروخته | * | تا که ابر و بحر جود آموخته |
| ۵۰۸ | Q | پرتوِ دانش زده بر خاک و طین | * | تا که شد دانه پذیرنده زمین |
| ۵۰۸ | N | پرتو دانش زده بر آب و طین | * | تا شده دانه پذیرنده‌ی زمین |
| ۵۰۹ | Q | خاک امین و هر چه در وی کاشتی | * | بی‌خیانت جنسِ آن برداشتی |
| ۵۰۹ | N | خاک امین و هر چه در وی کاشتی | * | بی‌خیانت جنس آن برداشتی |
| ۵۱۰ | Q | این امانت زان امانت یافتست | * | کافتابِ عدل بر وَیْ تافتست |
| ۵۱۰ | N | این امانت ز آن امانت یافته ست | * | کافتاب عدل بر وی تافته ست |
| ۵۱۱ | Q | تا نشانِ حق نیارد نَو‌بهار | * | خاک سِرها را نکرده آشکار |
| ۵۱۱ | N | تا نشان حق نیارد نو بهار | * | خاک سرها را نکرده آشکار |
| ۵۱۲ | Q | آن جوادی که جمادی را بداد | * | این خبرها وین امانت وین سَداد |
| ۵۱۲ | N | آن جوادی که جمادی را بداد | * | این خبرها وین امانت وین سداد |
| ۵۱۳ | Q | مر جمادی را کند فضلش خبیر | * | عاقلان را کرده قهرِ او ضریر |
| ۵۱۳ | N | مر جمادی را کند فضلش خبیر | * | عاقلان را کرده قهر او ضریر |
| ۵۱۴ | Q | جان و دل را طاقتِ آن جوش نیست | * | با که گویم در جهان یک گوش نیست |
| ۵۱۴ | N | جان و دل را طاقت آن جوش نیست | * | با که گویم در جهان یک گوش نیست |
| ۵۱۵ | Q | هر کجا گوشی بُد از وی چشم گشت | * | هر کجا سنگی بُد از وی یَشم گشت |
| ۵۱۵ | N | هر کجا گوشی بد از وی چشم گشت | * | هر کجا سنگی بد از وی یشم گشت |
| ۵۱۶ | Q | کیمیاسازست چه بْوَد کیمیا | * | مُعْجِزه‌بخش است چه بْوَد سیمیا |
| ۵۱۶ | N | کیمیا ساز است چه بود کیمیا | * | معجزه بخش است چه بود سیمیا |
| ۵۱۷ | Q | این ثنا گفتن زِ من ترکِ ثناست | * | کین دلیلِ هستی و هستی خطاست |
| ۵۱۷ | N | این ثنا گفتن ز من ترک ثناست | * | کین دلیل هستی و هستی خطاست |
| ۵۱۸ | Q | پیشِ هستِ او بباید نیست بود | * | چیست هستی پیشِ او کور و کبود |
| ۵۱۸ | N | پیش هست او بباید نیست بود | * | چیست هستی پیش او کور و کبود |
| ۵۱۹ | Q | گر نبودی کور زو بگداختی | * | گرمیِ خورشید را بشناختی |
| ۵۱۹ | N | گر نبودی کور از او بگداختی | * | گرمی خورشید را بشناختی |
| ۵۲۰ | Q | ور نبودی او کبود از تَعْزِیَت | * | کَی فسردی همچو یخ این ناحیت |
| ۵۲۰ | N | ور نبودی او کبود از تعزیت | * | کی فسردی همچو یخ این ناحیت |
block:1021
| ۵۲۱ | Q | همچو شه نادان و غافل بُد وزیر | * | پنجه می‌زد با قدیم ناگُزیر |
| ۵۲۱ | N | همچو شه نادان و غافل بد وزیر | * | پنجه می‌زد با قدیم ناگزیر |
| ۵۲۲ | Q | با چنان قادر خدایی کز عدم | * | صد چو عالَم هست گرداند بدَم |
| ۵۲۲ | N | با چنان قادر خدایی کز عدم | * | صد چو عالم هست گرداند به دم |
| ۵۲۳ | Q | صد چو عالَم در نظر پیدا کند | * | چونک چشمت را بخود بینا کند |
| ۵۲۳ | N | صد چو عالم در نظر پیدا کند | * | چون که چشمت را به خود بینا کند |
| ۵۲۴ | Q | گر جهان پیشت بزرگ و بی‌بُنیست | * | پیشِ قدرت ذرّه‌ای می‌دان که نیست |
| ۵۲۴ | N | گر جهان پیشت بزرگ و بی‌بنی است | * | پیش قدرت ذره ای می‌دان که نیست |
| ۵۲۵ | Q | این جهان خود حبسِ جانهای شماست | * | هین روید آن سو که صحرای شماست |
| ۵۲۵ | N | این جهان خود حبس جانهای شماست | * | هین روید آن سو که صحرای شماست |
| ۵۲۶ | Q | این جهان محدود و آن خود بی‌حَدست | * | نقش و صورت پیشِ آن معنی سد‌ست |
| ۵۲۶ | N | این جهان محدود و آن خود بی‌حد است | * | نقش و صورت پیش آن معنی سد است |
| ۵۲۷ | Q | صد هزاران نیزهٔ فرعون را | * | در شکست از موسیی با یک عصا |
| ۵۲۷ | N | صد هزاران نیزه‌ی فرعون را | * | در شکست از موسیی با یک عصا |
| ۵۲۸ | Q | صد هزاران طِبِّ جالینوس بود | * | پیشِ عیسی و دَمش افسوس بود |
| ۵۲۸ | N | صد هزاران طب جالینوس بود | * | پیش عیسی و دمش افسوس بود |
| ۵۲۹ | Q | صد هزاران دفترِ اشعار بود | * | پیشِ حَرْفِ اُمِّیی‌اش عار بود |
| ۵۲۹ | N | صد هزاران دفتر اشعار بود | * | پیش حرف امیی آن عار بود |
| ۵۳۰ | Q | با چنین غالب خداوندی کسی | * | چون نمیرد گر نباشد او خسی |
| ۵۳۰ | N | با چنین غالب خداوندی کسی | * | چون نمیرد گر نباشد او خسی |
| ۵۳۱ | Q | بس دلِ چون کوه را انگیخت او | * | مرغِ زیرک با دو پا آویخت او |
| ۵۳۱ | N | بس دل چون کوه را انگیخت او | * | مرغ زیرک با دو پا آویخت او |
| ۵۳۲ | Q | فهم و خاطر تیز کردن نیست راه | * | جز شکسته می‌نگیرد فضلِ شاه |
| ۵۳۲ | N | فهم و خاطر تیز کردن نیست راه | * | جز شکسته می‌نگیرد فضل شاه |
| ۵۳۳ | Q | ای بسا گنج آگنانِ کُنج‌کاو | * | کان خیال‌اندیش را شد ریشِ گاو |
| ۵۳۳ | N | ای بسا گنج آگنان کنج کاو | * | کان خیال اندیش را شد ریش گاو |
| ۵۳۴ | Q | گاو که بْوَد تا تو ریشِ او شوی | * | خاک چه بْوَد تا حشیشِ او شوی |
| ۵۳۴ | N | گاو که بود تا تو ریش او شوی | * | خاک چه بود تا حشیش او شوی |
| ۵۳۵ | Q | چون زنی از کارِ بَد شد روی زرد | * | مَسْخ کرد او را خدا و زُهره کرد |
| ۵۳۵ | N | چون زنی از کار بد شد روی زرد | * | مسخ کرد او را خدا و زهره کرد |
| ۵۳۶ | Q | عورتی را زُهره کردن مسخ بود | * | خاک و گِل گشتن نه مسخست ای عنود |
| ۵۳۶ | N | عورتی را زهره کردن مسخ بود | * | خاک و گل گشتن نه مسخ است ای عنود |
| ۵۳۷ | Q | روح می‌بُردت سوی چرخِ برین | * | سوی آب و گل شدی در اَسفَلین |
| ۵۳۷ | N | روح می‌بردت سوی چرخ برین | * | سوی آب و گل شدی در اسفلین |
| ۵۳۸ | Q | خویشتن را مسخ کردی زین سُفول | * | زان وجودی که بُد آن رشکِ عقول |
| ۵۳۸ | N | خویشتن را مسخ کردی زین سفول | * | ز آن وجودی که بد آن رشک عقول |
| ۵۳۹ | Q | پس ببین کین مسخ کردن چون بود | * | پیشِ آن مسخ این به غایت دون بود |
| ۵۳۹ | N | پس ببین کین مسخ کردن چون بود | * | پیش آن مسخ این به غایت دون بود |
| ۵۴۰ | Q | اسبِ همَّت سوی اختر تاختی | * | آدمِ مسجود را نَشْناختی |
| ۵۴۰ | N | اسب همت سوی اختر تاختی | * | آدم مسجود را نشناختی |
| ۵۴۱ | Q | آخر آدم‌زاده‌ای ای ناخَلَف | * | چند پنداری تو پَستی را شرف |
| ۵۴۱ | N | آخر آدم زاده‌ای ای ناخلف | * | چند پنداری تو پستی را شرف |
| ۵۴۲ | Q | چند گویی من بگیرم عالَمی | * | این جهان را پر کنم از خود همی |
| ۵۴۲ | N | چند گویی من بگیرم عالمی | * | این جهان را پر کنم از خود همی |
| ۵۴۳ | Q | گر جهان پُر برف گردد سربسر | * | تابِ خور بگْدازدش با یک نظَر |
| ۵۴۳ | N | گر جهان پر برف گردد سربه‌سر | * | تاب خور بگدازدش با یک نظر |
| ۵۴۴ | Q | وِزْرِ او و صد وزیر و صد هزار | * | نیست گرداند خدا از یک شَرار |
| ۵۴۴ | N | وزر او و صد وزیر و صد هزار | * | نیست گرداند خدا از یک شرار |
| ۵۴۵ | Q | عینِ آن تخییل را حکمت کند | * | عینِ آن زهر‌آب را شربت کند |
| ۵۴۵ | N | عین آن تخییل را حکمت کند | * | عین آن زهر آب را شربت کند |
| ۵۴۶ | Q | آن گمان‌انگیز را سازد یقین | * | مِهرها رویاند از اسبابِ کین |
| ۵۴۶ | N | آن گمان انگیز را سازد یقین | * | مهرها رویاند از اسباب کین |
| ۵۴۷ | Q | پرورد در آتش ابراهیم را | * | ایمنی روح سازد بیم را |
| ۵۴۷ | N | پرورد در آتش ابراهیم را | * | ایمنی روح سازد بیم را |
| ۵۴۸ | Q | از سبب سوزیش من سوداییَم | * | در خیالاتش چو سوفسطاییَم |
| ۵۴۸ | N | از سبب سوزیش من سودایی‌ام | * | در خیالاتش چو سوفسطایی‌ام |
block:1022
| ۵۴۹ | Q | مکر دیگر آن وزیر از خود ببست | * | وعظ را بگْذاشت و در خلوت نشست |
| ۵۴۹ | N | مکر دیگر آن وزیر از خود ببست | * | وعظ را بگذاشت و در خلوت نشست |
| ۵۵۰ | Q | در مُریدان در فگند از شوق سوز | * | بود در خلوت چهل پنجاه روز |
| ۵۵۰ | N | در مریدان در فکند از شوق سوز | * | بود در خلوت چهل پنجاه روز |
| ۵۵۱ | Q | خلق دیوانه شدند از شوقِ او | * | از فراقِ حال و قال و ذوقِ او |
| ۵۵۱ | N | خلق دیوانه شدند از شوق او | * | از فراق حال و قال و ذوق او |
| ۵۵۲ | Q | لابه و زاری همی‌کردند و او | * | از ریاضت گشته در خلوت دو تو |
| ۵۵۲ | N | لابه و زاری همی‌کردند و او | * | از ریاضت گشته در خلوت دو تو |
| ۵۵۳ | Q | گفته ایشان نیست ما را بی‌تو نور | * | بی‌عصا‌کَش چون بود احوالِ کور |
| ۵۵۳ | N | گفته ایشان نیست ما را بی‌تو نور | * | بی‌عصا کش چون بود احوال کور |
| ۵۵۴ | Q | از سرِ اِکرام و از بهرِ خدا | * | بیش ازین ما را مدار از خود جدا |
| ۵۵۴ | N | از سر اکرام و از بهر خدا | * | بیش از این ما را مدار از خود جدا |
| ۵۵۵ | Q | ما چو طفلانیم و ما را دایه تو | * | بر سرِ ما گُستَران آن سایه تو |
| ۵۵۵ | N | ما چو طفلانیم و ما را دایه تو | * | بر سر ما گستران آن سایه تو |
| ۵۵۶ | Q | گفت جانم از مُحِّبان دور نیست | * | لیک بیرون آمدن دستور نیست |
| ۵۵۶ | N | گفت جانم از محبان دور نیست | * | لیک بیرون آمدن دستور نیست |
| ۵۵۷ | Q | آن امیران در شفاعت آمدند | * | وان مُریدان در شناعت آمدند |
| ۵۵۷ | N | آن امیران در شفاعت آمدند | * | و آن مریدان در شناعت آمدند |
| ۵۵۸ | Q | کاین چه بدبختیست ما را ای کریم | * | از دل و دین مانده ما بی‌تو یتیم |
| ۵۵۸ | N | کاین چه بد بختی است ما را ای کریم | * | از دل و دین مانده ما بی‌تو یتیم |
| ۵۵۹ | Q | تو بهانه می‌کنی و ما ز درد | * | می‌زنیم از سوزِ دل دمهای سَرد |
| ۵۵۹ | N | تو بهانه می‌کنی و ما ز درد | * | می‌زنیم از سوز دل دمهای سرد |
| ۵۶۰ | Q | ما بگفتارِ خوشت خو کرده‌ایم | * | ما ز شیرِ حکمتِ تو خَورده‌ایم |
| ۵۶۰ | N | ما به گفتار خوشت خو کرده‌ایم | * | ما ز شیر حکمت تو خورده‌ایم |
| ۵۶۱ | Q | الله الله این جفا با ما مکن | * | خیر کن امروز را فردا مکن |
| ۵۶۱ | N | اللَّه الله این جفا با ما مکن | * | خیر کن امروز را فردا مکن |
| ۵۶۲ | Q | می‌دهد دل مر ترا کاین بی‌دلان | * | بی‌تو گردند آخر از بی‌حاصلان |
| ۵۶۲ | N | می‌دهد دل مر ترا کاین بی‌دلان | * | بی‌تو گردند آخر از بی‌حاصلان |
| ۵۶۳ | Q | جمله در خشکی چو ماهی می‌طپند | * | آب را بگْشا ز جُو بر دار بند |
| ۵۶۳ | N | جمله در خشکی چو ماهی می‌تپند | * | آب را بگشا ز جو بر دار بند |
| ۵۶۴ | Q | ای که چون تو در زمانه نیست کس | * | الله الله خلق را فریاد رَس |
| ۵۶۴ | N | ای که چون تو در زمانه نیست کس | * | الله الله خلق را فریاد رس |
block:1023
| ۵۶۵ | Q | گفت هان ای سخرگان گفت‌وگو | * | وعظ و گفتارِ زبان و گوش جو |
| ۵۶۵ | N | گفت هان ای سخرگان گفت‌وگو | * | وعظ و گفتار زبان و گوش جو |
| ۵۶۶ | Q | پنبه اندر گوشِ حسِّ دون کنید | * | بندِ حسِّ از چشمِ خود بیرون کنید |
| ۵۶۶ | N | پنبه اندر گوش حس دون کنید | * | بند حس از چشم خود بیرون کنید |
| ۵۶۷ | Q | پنبهٔ آن گوشِ سِّر گوشِ سَرست | * | تا نگردد این کَر آن باطن کَرست |
| ۵۶۷ | N | پنبه‌ی آن گوش سر گوش سر است | * | تا نگردد این کر آن باطن کر است |
| ۵۶۸ | Q | بی‌حِس و بی‌گوش و بی‌فکرت شوید | * | تا خطابِ اِرْجِعِی را بِشْنوید |
| ۵۶۸ | N | بی‌حس و بی‌گوش و بی‌فکرت شوید | * | تا خطاب ارْجِعِی را بشنوید |
| ۵۶۹ | Q | تا بگفت‌وگوی بیداری دَری | * | تو ز گفتِ خواب بویی کَی بَری |
| ۵۶۹ | N | تا به گفت‌وگوی بیداری دری | * | تو ز گفت خواب بویی کی بری |
| ۵۷۰ | Q | سَیْرِ بیرونیست قول و فعلِ ما | * | سَیْرِ باطن هست بالای سَما |
| ۵۷۰ | N | سیر بیرونی است قول و فعل ما | * | سیر باطن هست بالای سما |
| ۵۷۱ | Q | حِسّ خشکی دید کز خشکی بزاد | * | عیسی جان پای بر دریا نهاد |
| ۵۷۱ | N | حس خشکی دید کز خشکی بزاد | * | عیسی جان پای بر دریا نهاد |
| ۵۷۲ | Q | سَیْرِ جسم خشک بر خشکی فتاد | * | سَیْرِ جان پا در دلِ دریا نهاد |
| ۵۷۲ | N | سیر جسم خشک بر خشکی فتاد | * | سیر جان پا در دل دریا نهاد |
| ۵۷۳ | Q | چونک عمر اندر رهِ خشکی گذشت | * | گاه کوه و گاه دریا گاه دشت |
| ۵۷۳ | N | چون که عمر اندر ره خشکی گذشت | * | گاه کوه و گاه صحرا گاه دشت |
| ۵۷۴ | Q | آبِ حیوان از کجا خواهی تو یافت | * | موجِ دریا را کجا خواهی شکافت |
| ۵۷۴ | N | آب حیوان از کجا خواهی تو یافت | * | موج دریا را کجا خواهی شکافت |
| ۵۷۵ | Q | موجِ خاکی وهم و فهم و فکرِ ماست | * | موج آبی محو و سُکَرست و فناست |
| ۵۷۵ | N | موج خاکی وهم و فهم و فکر ماست | * | موج آبی محو و سکر است و فناست |
| ۵۷۶ | Q | تا در این سکری از آن سکری تو دور | * | تا ازین مستی ازان جامی تو کور |
| ۵۷۶ | N | تا در این سکری از آن سکری تو دور | * | تا از این مستی از آن جامی تو دور |
| ۵۷۷ | Q | گفت و گویِ ظاهر آمد چون غبار | * | مدَّتی خاموش خُو کن هوش دار |
| ۵۷۷ | N | گفت‌وگوی ظاهر آمد چون غبار | * | مدتی خاموش خو کن هوش دار |
block:1024
| ۵۷۸ | Q | جمله گفتند ای حکیمِ رَخنه جُو | * | این فریب و این جفا با ما مگو |
| ۵۷۸ | N | جمله گفتند ای حکیم رخنه جو | * | این فریب و این جفا با ما مگو |
| ۵۷۹ | Q | چار پا را قدرِ طاقت بار نِه | * | بر ضعیفان قدرِ قُوَّت کار نِه |
| ۵۷۹ | N | چار پا را قدر طاقت بار نه | * | بر ضعیفان قدر قوت کار نه |
| ۵۸۰ | Q | دانهٔ هر مرغ اندازهٔ وَیَست | * | طُعْمهٔ هر مرغ انجیری کَیَست |
| ۵۸۰ | N | دانه‌ی هر مرغ اندازه‌ی وی است | * | طعمه‌ی هر مرغ انجیری کی است |
| ۵۸۱ | Q | طِفل را‌‌گر نان دهی بر جای شیر | * | طفلِ مسکین را از آن نان مرده گیر |
| ۵۸۱ | N | طفل را گر نان دهی بر جای شیر | * | طفل مسکین را از آن نان مرده گیر |
| ۵۸۲ | Q | چونک دندانها بر آرد بعد از آن | * | هم بخود گردد دلش جویای نان |
| ۵۸۲ | N | چون که دندانها بر آرد بعد از آن | * | هم بخود گردد دلش جویای نان |
| ۵۸۳ | Q | مرغِ پر نارُسته چون پَراّن شود | * | لقمهٔ هر گربهٔ دَرّان شود |
| ۵۸۳ | N | مرغ پر نارسته چون پران شود | * | لقمه‌ی هر گربه‌ی دران شود |
| ۵۸۴ | Q | چون بر آرد پَر بپَّرد او بخَود | * | بی‌تکلّف بی‌صفیرِ نیک و بد |
| ۵۸۴ | N | چون بر آرد پر بپرد او به خود | * | بی‌تکلف بی‌صفیر نیک و بد |
| ۵۸۵ | Q | دیو را نطقِ تو خامُش می‌کند | * | گوشِ ما را گفت تو هُش می‌کند |
| ۵۸۵ | N | دیو را نطق تو خامش می‌کند | * | گوش ما را گفت تو هش می‌کند |
| ۵۸۶ | Q | گوشِ ما هوشست چون گویا تویی | * | خشکِ ما بحرست چون دریا تویی |
| ۵۸۶ | N | گوش ما هوش است چون گویا تویی | * | خشک ما بحر است چون دریا تویی |
| ۵۸۷ | Q | با تو ما را خاک بهتر از فلک | * | ای سماک از تو منوَّر تا سَمَک |
| ۵۸۷ | N | با تو ما را خاک بهتر از فلک | * | ای سماک از تو منور تا سمک |
| ۵۸۸ | Q | بی‌تو ما را بر فلک تاریکییَست | * | با تو ای ماه این فلک باری کِیَست |
| ۵۸۸ | N | بی‌تو ما را بر فلک تاریکی است | * | با تو ای ماه این فلک باری کی است |
| ۵۸۹ | Q | صورتِ رفعت بود افلاک را | * | معنی رفعت روان پاک را |
| ۵۸۹ | N | صورت رفعت بود افلاک را | * | معنی رفعت روان پاک را |
| ۵۹۰ | Q | صورتِ رفعت برای جسمهاست | * | جسمها در پیشِ معنی اِسْمهاست |
| ۵۹۰ | N | صورت رفعت برای جسمهاست | * | جسمها در پیش معنی اسمهاست |
block:1025
| ۵۹۱ | Q | گفت حُجَّتهای خود کوته کنید | * | پند را در جان و در دل ره کنید |
| ۵۹۱ | N | گفت حجتهای خود کوته کنید | * | پند را در جان و در دل ره کنید |
| ۵۹۲ | Q | گر امینم مَّتهم نبْود امین | * | گر بگویم آسمان را من زمین |
| ۵۹۲ | N | گر امینم متهم نبود امین | * | گر بگویم آسمان را من زمین |
| ۵۹۳ | Q | گر کمالم با کمال اِنکار چیست | * | ور نِیَم این زحمت و آزار چیست |
| ۵۹۳ | N | گر کمالم با کمال انکار چیست | * | ور نیم این زحمت و آزار چیست |
| ۵۹۴ | Q | من نخواهم شد ازاین خلوت برون | * | زانک مشغولم به احوالِ درون |
| ۵۹۴ | N | من نخواهم شد از ین خلوت برون | * | ز آنکه مشغولم به احوال درون |
block:1026
| ۵۹۵ | Q | جمله گفتند ای وزیرِ انکار نیست | * | گفتِ ما چون گفتنِ اغیار نیست |
| ۵۹۵ | N | جمله گفتند ای وزیر انکار نیست | * | گفت ما چون گفتن اغیار نیست |
| ۵۹۶ | Q | اشکِ دیده‌ست از فراقِ تو دوان | * | آه آهست از میانِ جان روان |
| ۵۹۶ | N | اشک دیده‌ست از فراق تو دوان | * | آه آه است از میان جان روان |
| ۵۹۷ | Q | طفل با دایه نه اِستیزد ولیک | * | گِرْید او گر چه نه بَد داند نه نیک |
| ۵۹۷ | N | طفل با دایه نه استیزد و لیک | * | گرید او گر چه نه بد داند نه نیک |
| ۵۹۸ | Q | ما چون چنگیم و تو زخمه می‌زنی | * | زاری از ما نه تو زاری می‌کنی |
| ۵۹۸ | N | ما چون چنگیم و تو زخمه می‌زنی | * | زاری از ما نی تو زاری می‌کنی |
| ۵۹۹ | Q | ما چو ناییم و نوا در ما ز تُست | * | ما چو کوهیم و صدا در ما ز تُست |
| ۵۹۹ | N | ما چو ناییم و نوا در ما ز تست | * | ما چو کوهیم و صدا در ما ز تست |
| ۶۰۰ | Q | ما چو شطرنجیم اندر بُرد و مات | * | بُرد و ماتِ ما ز تُست ای خوش صِفات |
| ۶۰۰ | N | ما چو شطرنجیم اندر برد و مات | * | برد و مات ما ز تست ای خوش صفات |
| ۶۰۱ | Q | ما که باشیم ای تو ما را جانِ جان | * | تا که ما باشیم با تو در میان |
| ۶۰۱ | N | ما که باشیم ای تو ما را جان جان | * | تا که ما باشیم با تو در میان |
| ۶۰۲ | Q | ما عدمهاییم و هستیهای ما | * | تو وجودِ مُطلَقی فانی نُما |
| ۶۰۲ | N | ما عدمهاییم و هستیهای ما | * | تو وجود مطلقی فانی نما |
| ۶۰۳ | Q | ما همه شیران ولی شیرِ عَلَم | * | حَمله‌شان از باد باشد دَم‌بدَم |
| ۶۰۳ | N | ما همه شیران ولی شیر علم | * | حمله‌شان از باد باشد دم‌به‌دم |
| ۶۰۴ | Q | حمله شان پیداست و ناپیداست باد | * | آنک ناپیداست هرگز گم مباد |
| ۶۰۴ | N | حمله شان پیدا و ناپیداست باد | * | آن که ناپیداست هرگز کم مباد |
| ۶۰۵ | Q | بادِ ما و بودِ ما از دادِ تُست | * | هستیِ ما جمله از ایجادِ تُست |
| ۶۰۵ | N | باد ما و بود ما از داد تست | * | هستی ما جمله از ایجاد تست |
| ۶۰۶ | Q | لذّتِ هستی نمودی نیست را | * | عاشقِ خود کرده بودی نیست را |
| ۶۰۶ | N | لذت هستی نمودی نیست را | * | عاشق خود کرده بودی نیست را |
| ۶۰۷ | Q | لذّتِ اِنعامِ خود را وا مگیر | * | نُقل و باده و جامِ خود را وا مگیر |
| ۶۰۷ | N | لذت انعام خود را وامگیر | * | نقل و باده و جام خود را وامگیر |
| ۶۰۸ | Q | ور بگیری کیت جُست‌وجُو کند | * | نقش با نقَّاش چون نیرو کند |
| ۶۰۸ | N | ور بگیری کیت جستجو کند | * | نقش با نقاش چون نیرو کند |
| ۶۰۹ | Q | منگر اندر ما مکن در ما نظَر | * | اندر اِکرام و سخای خود نگر |
| ۶۰۹ | N | منگر اندر ما، مکن در ما نظر | * | اندر اکرام و سخای خود نگر |
| ۶۱۰ | Q | ما نبودیم و تقاضامان نبود | * | لُطفِ تو ناگفتهٔ ما می‌شنود |
| ۶۱۰ | N | ما نبودیم و تقاضامان نبود | * | لطف تو ناگفته‌ی ما می‌شنود |
| ۶۱۱ | Q | نقش باشد پیشِ نقَّاش و قلم | * | عاجز و بسته چو کودک در شکم |
| ۶۱۱ | N | نقش باشد پیش نقاش و قلم | * | عاجز و بسته چو کودک در شکم |
| ۶۱۲ | Q | پیشِ قُدرت خلقِ جملهٔ بارگه | * | عاجزان چون پیشِ سوزن کارگه |
| ۶۱۲ | N | پیش قدرت خلق جمله بارگه | * | عاجزان چون پیش سوزن کارگه |
| ۶۱۳ | Q | گاه نقشش دیو و گه آدم کند | * | گاه نقشش شادی و گه غم کند |
| ۶۱۳ | N | گاه نقشش دیو و گه آدم کند | * | گاه نقشش شادی و گه غم کند |
| ۶۱۴ | Q | دست نه تا دست جنباند بدفع | * | نطق نه تا دَم زند در ضَرّ و نفع |
| ۶۱۴ | N | دست نه تا دست جنباند به دفع | * | نطق نه تا دم زند در ضر و نفع |
| ۶۱۵ | Q | تو ز قرآن باز خوان تفسیرِ بَیْت | * | گفت ایزد ما رَمَیْتَ إِذْ رَمَیْت |
| ۶۱۵ | N | تو ز قرآن باز خوان تفسیر بیت | * | گفت ایزد ما رَمَیْتَ إِذْ رَمَیْت |
| ۶۱۶ | Q | گر بپّرانیم تیر آن نه ز ماست | * | ما کمان و تیراندازش خداست |
| ۶۱۶ | N | گر بپرانیم تیر آن نه ز ماست | * | ما کمان و تیر اندازش خداست |
| ۶۱۷ | Q | این نه جبر این معنی جبّاریَست | * | ذکرِ جبّاری برای زاریَست |
| ۶۱۷ | N | این نه جبر این معنی جباری است | * | ذکر جباری برای زاری است |
| ۶۱۸ | Q | زاریِ ما شد دلیلِ اضطرار | * | خجلتِ ما شد دلیلِ اختیار |
| ۶۱۸ | N | زاری ما شد دلیل اضطرار | * | خجلت ما شد دلیل اختیار |
| ۶۱۹ | Q | گر نبودی اختیار این شرم چیست | * | وین دریغ و خجلت و آزرم چیست |
| ۶۱۹ | N | گر نبودی اختیار این شرم چیست | * | وین دریغ و خجلت و آزرم چیست |
| ۶۲۰ | Q | زَجرِ شاگردان و استادان چراست | * | خاطر از تدبیرها گردان چراست |
| ۶۲۰ | N | زجر استادان و شاگردان چراست | * | خاطر از تدبیرها گردان چراست |
| ۶۲۱ | Q | ور تو گویی غافلست از جبرْ او | * | ماهِ حق پنهان کند در ابرْ رو |
| ۶۲۱ | N | ور تو گویی غافل است از جبر او | * | ماه حق پنهان کند در ابر رو |
| ۶۲۲ | Q | هست این را خوش جواب ار بشْنوی | * | بگْذری از کفر و در دین بگْروی |
| ۶۲۲ | N | هست این را خوش جواب ار بشنوی | * | بگذری از کفر و در دین بگروی |
| ۶۲۳ | Q | حسرت و زاری گهِ بیماریَست | * | وقتِ بیماری همه بیداریَست |
| ۶۲۳ | N | حسرت و زاری گه بیماری است | * | وقت بیماری همه بیداری است |
| ۶۲۴ | Q | آن زمان که می‌شوی بیمار تو | * | می‌کنی از جُرم استغفار تو |
| ۶۲۴ | N | آن زمان که می‌شوی بیمار تو | * | می‌کنی از جرم استغفار تو |
| ۶۲۵ | Q | می‌نماید بر تو زشتیِ گنه | * | می‌کنی نیّت که باز آیم برَه |
| ۶۲۵ | N | می‌نماید بر تو زشتی گنه | * | می‌کنی نیت که باز آیم به ره |
| ۶۲۶ | Q | عهد و پیمان می‌کنی که بعد ازین | * | جز که طاعت نَبْوَدم کارِ گزین |
| ۶۲۶ | N | عهد و پیمان می‌کنی که بعد از این | * | جز که طاعت نبودم کار گزین |
| ۶۲۷ | Q | پس یقین گشت این که بیماری ترا | * | می‌ببخشد هوش و بیداری ترا |
| ۶۲۷ | N | پس یقین گشت این که بیماری ترا | * | می‌ببخشد هوش و بیداری ترا |
| ۶۲۸ | Q | پس بدان این اصل را ای اصل‌جُو | * | هر کرا دردست او بُردست بُو |
| ۶۲۸ | N | پس بدان این اصل را ای اصل جو | * | هر که را درد است او برده ست بو |
| ۶۲۹ | Q | هر که او بیدارتر پُر دردتر | * | هر که او آگاه‌تر رُخ‌زردتر |
| ۶۲۹ | N | هر که او بیدارتر پر دردتر | * | هر که او آگاه‌تر رخ زردتر |
| ۶۳۰ | Q | گر ز جَبرش آگهی زاریت کو | * | بینشِ زنجیرِ جبّاریت کو |
| ۶۳۰ | N | گر ز جبرش آگهی زاریت کو | * | بینش زنجیر جباریت کو |
| ۶۳۱ | Q | بسته در زنجیر چون شادی کند | * | کَی اسیرِ حبس آزادی کند |
| ۶۳۱ | N | بسته در زنجیر چون شادی کند | * | کی اسیر حبس آزادی کند |
| ۶۳۲ | Q | ور تو می‌بینی که پایت بسته‌اند | * | بر تو سرهنگانِ شه بنْشسته‌اند |
| ۶۳۲ | N | ور تو می‌بینی که پایت بسته‌اند | * | بر تو سرهنگان شه بنشسته‌اند |
| ۶۳۳ | Q | پس تو سرهنگی مکن با عاجزان | * | زآنک نبْود طبع و خوی عاجز آن |
| ۶۳۳ | N | پس تو سرهنگی مکن با عاجزان | * | ز آن که نبود طبع و خوی عاجز آن |
| ۶۳۴ | Q | چون تو جبرِ او نمی‌بینی مگو | * | ور همی‌بینی نشانِ دید کو |
| ۶۳۴ | N | چون تو جبر او نمی‌بینی مگو | * | ور همی‌بینی نشان دید کو |
| ۶۳۵ | Q | در هر آن کاری که مَیلستت بدآن | * | قدرتِ خود را همی‌بینی عیان |
| ۶۳۵ | N | در هر آن کاری که میل استت بدان | * | قدرت خود را همی‌بینی عیان |
| ۶۳۶ | Q | واندر آن کاری که مَیْلت نیست و خواست | * | خویش را جَبْری کنی کاین از خداست |
| ۶۳۶ | N | و اندر آن کاری که میلت نیست و خواست | * | خویش را جبری کنی کاین از خداست |
| ۶۳۷ | Q | انبیا در کارِ دنیا جبری‌اند | * | کافران در کارِ عُقبیٰ جبری‌اند |
| ۶۳۷ | N | انبیا در کار دنیا جبری‌اند | * | کافران در کار عقبی جبری‌اند |
| ۶۳۸ | Q | انبیا را کارِ عُقبَی اختیار | * | جاهلان را کارِ دنیا اختیار |
| ۶۳۸ | N | انبیا را کار عقبی اختیار | * | جاهلان را کار دنیا اختیار |
| ۶۳۹ | Q | زانک هر مرغی بسوی جنسِ خویش | * | می‌پرد او در پس و جانْ پیش پیش |
| ۶۳۹ | N | ز آن که هر مرغی به سوی جنس خویش | * | می‌پرد او در پس و جان پیش پیش |
| ۶۴۰ | Q | کافران چون جنس سِجّین آمدند | * | سِجْنِ دنیا را خوش آیین آمدند |
| ۶۴۰ | N | کافران چون جنس سجین آمدند | * | سجن دنیا را خوش آیین آمدند |
| ۶۴۱ | Q | انبیا چون جنسِ علیّین بُدند | * | سوی عِلّیینِ جان و دل شدند |
| ۶۴۱ | N | انبیا چون جنس علیین بدند | * | سوی علیین جان و دل شدند |
| ۶۴۲ | Q | این سخن پایان ندارد لیک ما | * | باز گوییم آن تمام قصّه را |
| ۶۴۲ | N | این سخن پایان ندارد لیک ما | * | باز گوییم آن تمامی قصه را |
block:1027
| ۶۴۳ | Q | آن وزیر از اندرون آواز داد | * | کای مُریدان از من این معلوم باد |
| ۶۴۳ | N | آن وزیر از اندرون آواز داد | * | کای مریدان از من این معلوم باد |
| ۶۴۴ | Q | که مرا عیسی چنین پیغام کرد | * | کز همه یاران و خویشان باش فَرد |
| ۶۴۴ | N | که مرا عیسی چنین پیغام کرد | * | کز همه یاران و خویشان باش فرد |
| ۶۴۵ | Q | روی در دیوار کن تنها نشین | * | وز وجودِ خویش هم خلوت گُزین |
| ۶۴۵ | N | روی در دیوار کن تنها نشین | * | وز وجود خویش هم خلوت گزین |
| ۶۴۶ | Q | بعد ازین دستوریِ گفتار نیست | * | بعد ازین با گفت و گویم کار نیست |
| ۶۴۶ | N | بعد از این دستوری گفتار نیست | * | بعد از این با گفت و گویم کار نیست |
| ۶۴۷ | Q | الَوداع ای دوستان من مرده‌ام | * | رَخت بر چارم فلک بَر بُرده‌ام |
| ۶۴۷ | N | الوداع ای دوستان من مرده‌ام | * | رخت بر چارم فلک بر برده‌ام |
| ۶۴۸ | Q | تا بزیرِ چرخ ناری چون حَطَب | * | من نسوزم در عنا و در عَطَب |
| ۶۴۸ | N | تا به زیر چرخ ناری چون حطب | * | من نسوزم در عنا و در عطب |
| ۶۴۹ | Q | پهلوی عیسی نشینم بعد ازین | * | بر فرازِ آسمانِ چارمین |
| ۶۴۹ | N | پهلوی عیسی نشینم بعد از این | * | بر فراز آسمان چارمین |
block:1028
| ۶۵۰ | Q | و آنگهانی آن امیران را بخواند | * | یک بیک تنها بهر یک حرف راند |
| ۶۵۰ | N | و آنگهانی آن امیران را بخواند | * | یک به یک تنها به هر یک حرف راند |
| ۶۵۱ | Q | گفت هر یک را بدینِ عیسوی | * | نایبِ حقّ و خلیفهٔ من تُوی |
| ۶۵۱ | N | گفت هر یک را به دین عیسوی | * | نایب حق و خلیفه‌ی من توی |
| ۶۵۲ | Q | و آن امیرانِ دگر اتباعِ تو | * | کرد عیسی جمله را اَشْیاعِ تو |
| ۶۵۲ | N | و آن امیران دگر اتباع تو | * | کرد عیسی جمله را اشیاع تو |
| ۶۵۳ | Q | هر امیری کو کَشَد گردن بگیر | * | یا بکُش یا خود همی‌دارش اسیر |
| ۶۵۳ | N | هر امیری کو کشید گردن بگیر | * | یا بکش یا خود همی‌دارش اسیر |
| ۶۵۴ | Q | لیک تا من زنده‌ام این وا مگو | * | تا نمیرم این ریاست را مجُو |
| ۶۵۴ | N | لیک تا من زنده‌ام این وامگو | * | تا نمیرم این ریاست را مجو |
| ۶۵۵ | Q | تا نمیرم من تو این پیدا مکن | * | دعویِ شاهی و اِستیلا مکن |
| ۶۵۵ | N | تا نمیرم من تو این پیدا مکن | * | دعوی شاهی و استیلا مکن |
| ۶۵۶ | Q | اینک این طومار و احکامِ مسیح | * | یک بیک بر خوان تو بر اُمّت فصیح |
| ۶۵۶ | N | اینک این طومار و احکام مسیح | * | یک به یک بر خوان تو بر امت فصیح |
| ۶۵۷ | Q | هر امیری را چنین گفت او جدا | * | نیست نایب جز تو در دین خدا |
| ۶۵۷ | N | هر امیری را چنین گفت او جدا | * | نیست نایب جز تو در دین خدا |
| ۶۵۸ | Q | هر یکی را کرد او یک یک عزیز | * | هر چه آن را گفت این را گفت نیز |
| ۶۵۸ | N | هر یکی را کرد او یک یک عزیز | * | هر چه آن را گفت این را گفت نیز |
| ۶۵۹ | Q | هر یکی را او یکی طومار داد | * | هر یکی ضدِّ دگر بود المُراد |
| ۶۵۹ | N | هر یکی را او یکی طومار داد | * | هر یکی ضد دگر بود المراد |
| ۶۶۰ | Q | متن آن طومارها بُد مختلِف | * | چون حروف آن جمله تا یا از اَلِف |
| ۶۶۰ | N | جملگی طومارها بد مختلف | * | چون حروف آن جمله از یا تا الف |
| ۶۶۱ | Q | حکمِ این طومار ضدِّ حکمِ آن | * | پیش ازین کردیم این ضد را بیان |
| ۶۶۱ | N | حکم این طومار ضد حکم آن | * | پیش از این کردیم این ضد را بیان |
block:1029
| ۶۶۲ | Q | بعد از آن چِل روزِ دیگر در ببست | * | خویش کُشت و از وجودِ خود بَرست |
| ۶۶۲ | N | بعد از آن چل روز دیگر در ببست | * | خویش کشت و از وجود خود برست |
| ۶۶۳ | Q | چونک خلق از مرگِ او آگاه شد | * | بر سرِ گورش قیامتگاه شد |
| ۶۶۳ | N | چون که خلق از مرگ او آگاه شد | * | بر سر گورش قیامتگاه شد |
| ۶۶۴ | Q | خلقِ چندان جمع شد بر گورِ او | * | موکَنان جامه‌دران در شورِ او |
| ۶۶۴ | N | خلق چندان جمع شد بر گور او | * | موکنان جامه دران در شور او |
| ۶۶۵ | Q | کان عدد را هم خدا دانَد شمرد | * | از عرب وز تُرک و از رومی و کُرد |
| ۶۶۵ | N | کان عدد را هم خدا داند شمرد | * | از عرب وز ترک و از رومی و کرد |
| ۶۶۶ | Q | خاکِ او کردند بر سرهای خویش | * | دردِ او دیدند درمان جای خویش |
| ۶۶۶ | N | خاک او کردند بر سرهای خویش | * | درد او دیدند درمان جای خویش |
| ۶۶۷ | Q | آن خلایق بر سرِ گورش مَهی | * | کرده خون را از دو چشمِ خود رهی |
| ۶۶۷ | N | آن خلایق بر سر گورش مهی | * | کرده خون را از دو چشم خود رهی |
block:1030
| ۶۶۸ | Q | بعدِ ماهی خلق گفتند ای مهان | * | از امیران کیست بر جایش نشان |
| ۶۶۸ | N | بعد ماهی خلق گفتند ای مهان | * | از امیران کیست بر جایش نشان |
| ۶۶۹ | Q | تا بجای او شناسیمش امام | * | دست و دامن را بدستِ او دهیم |
| ۶۶۹ | N | تا به جای او شناسیمش امام | * | دست و دامن را بدست او دهیم |
| ۶۷۰ | Q | چونک شد خورشید و ما را کرد داغ | * | چاره نبْود بر مقامش از چراغ |
| ۶۷۰ | N | چون که شد خورشید و ما را کرد داغ | * | چاره نبود بر مقامش از چراغ |
| ۶۷۱ | Q | چونک شد از پیشِ دیده وصلِ یار | * | نایبی باید ازومان یادگار |
| ۶۷۱ | N | چونک شد از پیش دیده وصل یار | * | نایبی باید از او مان یادگار |
| ۶۷۲ | Q | چونک گُل بگْذشت و گُلشن شد خراب | * | بوی گُل را از که یابیم از گُلاب |
| ۶۷۲ | N | چون که گل بگذشت و گلشن شد خراب | * | بوی گل را از که یابیم از گلاب |
| ۶۷۳ | Q | چون خدا اندر نیاید در عیان | * | نایبِ حقّ‌اند این پیغمبران |
| ۶۷۳ | N | چون خدا اندر نیاید در عیان | * | نایب حق‌اند این پیغمبران |
| ۶۷۴ | Q | نه غلط گفتم که نایب با منوب | * | گر دو پنداری قبیح آید نه خوب |
| ۶۷۴ | N | نه غلط گفتم که نایب با منوب | * | گر دو پنداری قبیح آید نه خوب |
| ۶۷۵ | Q | نه دو باشد تا توی صورت پرست | * | پیشِ او یک گشت کز صورت بَرست |
| ۶۷۵ | N | نه دو باشد تا تویی صورت پرست | * | پیش او یک گشت کز صورت برست |
| ۶۷۶ | Q | چون بصورت بنگری چشمِ تو دُوست | * | تو بنورش در نگر کز چشم رُست |
| ۶۷۶ | N | چون به صورت بنگری چشم تو دست | * | تو به نورش درنگر کز چشم رست |
| ۶۷۷ | Q | نورِ هر دو چشم نتْوان فرق کرد | * | چونک در نورش نظر انداخت مَرد |
| ۶۷۷ | N | نور هر دو چشم نتوان فرق کرد | * | چون که در نورش نظر انداخت مرد |
| ۶۷۸ | Q | ده چراغ ار حاضر آید در مکان | * | هر یکی باشد بصورت غیر آن |
| ۶۷۸ | N | ده چراغ ار حاضر آید در مکان | * | هر یکی باشد به صورت غیر آن |
| ۶۷۹ | Q | فرق نتْوان کرد نورِ هر یکی | * | چون به نورش رُوی آری بی‌شکی |
| ۶۷۹ | N | فرق نتوان کرد نور هر یکی | * | چون به نورش روی آری بی‌شکی |
| ۶۸۰ | Q | گر تو صد سِیب و صد آبی بشْمری | * | صد نماند یک شود چون بفْشری |
| ۶۸۰ | N | گر تو صد سیب و صد آبی بشمری | * | صد نماند یک شود چون بفشری |
| ۶۸۱ | Q | در معانی قِسمت و اعداد نیست | * | در معانی تَجزِیَه و اَفراد نیست |
| ۶۸۱ | N | در معانی قسمت و اعداد نیست | * | در معانی تجزیه و افراد نیست |
| ۶۸۲ | Q | اِتّحادِ یار با یاران خَوشَست | * | پای معنی گیر صورت سرکشست |
| ۶۸۲ | N | اتحاد یار با یاران خوش است | * | پای معنی گیر صورت سرکش است |
| ۶۸۳ | Q | صورتِ سرکش گُدازان کن بَرنج | * | تا ببینی زیرِ او وحدت چو گَنج |
| ۶۸۳ | N | صورت سرکش گدازان کن به رنج | * | تا ببینی زیر او وحدت چو گنج |
| ۶۸۴ | Q | ور تو نگْذاری عنایتهای او | * | خود گدازد ای دلم مولای او |
| ۶۸۴ | N | ور تو نگذاری عنایتهای او | * | خود گدازد ای دلم مولای او |
| ۶۸۵ | Q | او نماید هم بدِلها خویش را | * | او بدوزد خرقهٔ درویش را |
| ۶۸۵ | N | او نماید هم به دلها خویش را | * | او بدوزد خرقه‌ی درویش را |
| ۶۸۶ | Q | منبسط بودیم و یک جوهر همه | * | بی‌سَر و بی‌پا بُدیم آن سَر همه |
| ۶۸۶ | N | منبسط بودیم و یک جوهر همه | * | بی‌سر و بی‌پا بدیم آن سر همه |
| ۶۸۷ | Q | یک گهر بودیم همچون آفتاب | * | بی‌گره بودیم و صافی همچو آب |
| ۶۸۷ | N | یک گهر بودیم همچون آفتاب | * | بی‌گره بودیم و صافی همچو آب |
| ۶۸۸ | Q | چون بصورت آمد آن نورِ سَرَه | * | شد عدد چون سایه‌های کنگره |
| ۶۸۸ | N | چون به صورت آمد آن نور سره | * | شد عدد چون سایه‌های کنگره |
| ۶۸۹ | Q | کنگره ویران کُنید از مَنْجَنیق | * | تا رود فرق از میانِ این فریق |
| ۶۸۹ | N | کنگره ویران کنید از منجنیق | * | تا رود فرق از میان این فریق |
| ۶۹۰ | Q | شرحِ این را گفتمی من از مِری | * | لیک ترسم تا نلغزد خاطری |
| ۶۹۰ | N | شرح این را گفتمی من از مری | * | لیک ترسم تا نلغزد خاطری |
| ۶۹۱ | Q | نُکته‌ها چون تیغِ پولادست تیز | * | گر نداری تو سپر واپس گریز |
| ۶۹۱ | N | نکته‌ها چون تیغ پولاد است تیز | * | گر نداری تو سپر واپس گریز |
| ۶۹۲ | Q | پیشِ این الماس بی اِسپَر مَیَا | * | کز بریدن تیغ را نبْود حیا |
| ۶۹۲ | N | پیش این الماس بی‌اسپر میا | * | کز بریدن تیغ را نبود حیا |
| ۶۹۳ | Q | زین سبب من تیغ کردم در غلاف | * | تا که کژخوانی نخواند بر خلاف |
| ۶۹۳ | N | زین سبب من تیغ کردم در غلاف | * | تا که کج خوانی نخواند بر خلاف |
| ۶۹۴ | Q | آمدیم اندر تمامی داستان | * | وز وفاداریْ جمعِ راستان |
| ۶۹۴ | N | آمدیم اندر تمامیِ داستان | * | وز وفاداری جمع راستان |
| ۶۹۵ | Q | کز پسِ این پیشوا برخاستند | * | بر مقامش نایبی می‌خواستند |
| ۶۹۵ | N | کز پس این پیشوا برخاستند | * | بر مقامش نایبی می‌خواستند |
block:1031
| ۶۹۶ | Q | یک امیری زان امیران پیش رفت | * | پیشِ آن قومِ وفااندیش رفت |
| ۶۹۶ | N | یک امیری ز آن امیران پیش رفت | * | پیش آن قوم وفا اندیش رفت |
| ۶۹۷ | Q | گفت اینک نایبِ آن مرد من | * | نایبِ عیسی منم اندر زمن |
| ۶۹۷ | N | گفت اینک نایب آن مرد من | * | نایب عیسی منم اندر زمن |
| ۶۹۸ | Q | اینک این طومار برهانِ منست | * | کین نیابت بعد ازو آنِ منست |
| ۶۹۸ | N | اینک این طومار برهان من است | * | کاین نیابت بعد از او آن من است |
| ۶۹۹ | Q | آن امیرِ دیگر آمد از کمین | * | دعویِ او در خلافت بُد همین |
| ۶۹۹ | N | آن امیر دیگر آمد از کمین | * | دعوی او در خلافت بد همین |
| ۷۰۰ | Q | از بغل او نیز طوماری نمود | * | تا بر آمد هر دو را خشمِ جهود |
| ۷۰۰ | N | از بغل او نیز طوماری نمود | * | تا بر آمد هر دو را خشم جهود |
| ۷۰۱ | Q | آن امیرانِ دگر یک یک قطار | * | بر کشیده تیغهای آبدار |
| ۷۰۱ | N | آن امیران دگر یک یک قطار | * | بر کشیده تیغهای آب دار |
| ۷۰۲ | Q | هر یکی را تیغ و طوماری بدست | * | درهم افتادند چون پیلانِ مست |
| ۷۰۲ | N | هر یکی را تیغ و طوماری به دست | * | درهم‌افتادند چون پیلان مست |
| ۷۰۳ | Q | صد هزاران مردِ ترسا کُشته شد | * | تا ز سَرهای بُریده پُشته شد |
| ۷۰۳ | N | صد هزاران مرد ترسا کشته شد | * | تا ز سرهای بریده پشته شد |
| ۷۰۴ | Q | خون روان شد همچو سیل از چپّ و راست | * | کوه کوه اندر هوا زین گَرد خاست |
| ۷۰۴ | N | خون روان شد همچو سیل از چپ و راست | * | کوه کوه اندر هوا زین گرد خاست |
| ۷۰۵ | Q | تخمهای فتنه‌ها کو کِشته بود | * | آفتِ سَرهای ایشان گشته بود |
| ۷۰۵ | N | تخمهای فتنه‌ها کاو کشته بود | * | آفت سرهای ایشان گشته بود |
| ۷۰۶ | Q | جَوْزها بشْکست و آن کان مغز داشت | * | بعدِ کُشتن روحِ پاکِ نغز داشت |
| ۷۰۶ | N | جوزها بشکست و آن کان مغز داشت | * | بعد کشتن روح پاک نغز داشت |
| ۷۰۷ | Q | کُشتن و مردن که بر نقشِ تنست | * | چون انار و سیب را بشکستنست |
| ۷۰۷ | N | کشتن و مردن که بر نقش تن است | * | چون انار و سیب را بشکستن است |
| ۷۰۸ | Q | آنچ شیرینست او شد ناردانگ | * | وآنک پوسیده‌ست نبْود غیرِ بانگ |
| ۷۰۸ | N | آن چه شیرین است او شد ناردانگ | * | و آن که پوسیده ست نبود غیر بانگ |
| ۷۰۹ | Q | آنچ با معنیست خود پیدا شود | * | وانچ پوسیده‌ست او رسوا شود |
| ۷۰۹ | N | آن چه با معنی است خود پیدا شود | * | و آن چه پوسیده ست او رسوا شود |
| ۷۱۰ | Q | رَو به معنی کوش ای صورت پَرست | * | زانک معنی بر تنِ صورت پَرَست |
| ۷۱۰ | N | رو به معنی کوش ای صورت پرست | * | ز آن که معنی بر تن صورت پر است |
| ۷۱۱ | Q | همنشینِ اهلِ معنی باش تا | * | هم عطا یابی و هم باشی فَتَی |
| ۷۱۱ | N | همنشین اهل معنی باش تا | * | هم عطا یابی و هم باشی فتا |
| ۷۱۲ | Q | جانِ بی‌معنیِ درین تن بی‌خلاف | * | هست همچون تیغِ چوبین در غلاف |
| ۷۱۲ | N | جان بی‌معنی در این تن بی‌خلاف | * | هست همچون تیغ چوبین در غلاف |
| ۷۱۳ | Q | تا غلاف اندر بود با قیمتست | * | چون برون شد سوختن را آلتست |
| ۷۱۳ | N | تا غلاف اندر بود با قیمت است | * | چون برون شد سوختن را آلت است |
| ۷۱۴ | Q | تیغِ چوبین را مبَر در کارزار | * | بنگر اوَّل تا نگردد کار زار |
| ۷۱۴ | N | تیغ چوبین را مبر در کارزار | * | بنگر اول تا نگردد کار زار |
| ۷۱۵ | Q | گر بود چوبین بَِرو دیگر طلب | * | ور بود الماس پیش آ با طَرب |
| ۷۱۵ | N | گر بود چوبین برو دیگر طلب | * | ور بود الماس پیش آ با طرب |
| ۷۱۶ | Q | تیغ در زرّادخانهٔ اولیاست | * | دیدنِ ایشان شما را کیمیاست |
| ۷۱۶ | N | تیغ در زرادخانه‌ی اولیاست | * | دیدن ایشان شما را کیمیاست |
| ۷۱۷ | Q | جمله دانایان همین گفته همین | * | هست دانا رَحْمَةً لِلْعالَمِین |
| ۷۱۷ | N | جمله دانایان همین گفته همین | * | هست دانا رَحْمَةً لِلْعالَمِینَ |
| ۷۱۸ | Q | گر اناری می‌خری خندان بخَر | * | تا دهد خنده ز دانهٔ او خَبر |
| ۷۱۸ | N | گر اناری می‌خری خندان بخر | * | تا دهد خنده ز دانه‌ی او خبر |
| ۷۱۹ | Q | ای مبارک خنده‌اش کو از دهان | * | می‌نماید دل چو دُرّ از دُرْجِ جان |
| ۷۱۹ | N | ای مبارک خنده‌اش کاو از دهان | * | می‌نماید دل چو در از درج جان |
| ۷۲۰ | Q | نامبارک خندهٔ آن لاله بود | * | کز دهانِ او سیاهی دل نمود |
| ۷۲۰ | N | نامبارک خنده‌ی آن لاله بود | * | کز دهان او سیاهی دل نمود |
| ۷۲۱ | Q | نارِ خندان باغ را خندان کند | * | صحبتِ مردانَت از مردان کند |
| ۷۲۱ | N | نار خندان باغ را خندان کند | * | صحبت مردانت از مردان کند |
| ۷۲۲ | Q | گر تو سنگِ صَخره و مَرمر شوی | * | چون بصاحب‌دل رسی گوهر شوی |
| ۷۲۲ | N | گر تو سنگ صخره و مرمر شوی | * | چون به صاحب دل رسی گوهر شوی |
| ۷۲۳ | Q | مِهِر پاکان در میانِ جان نشان | * | دل مده اَلّا بِمهرِ دلخوشان |
| ۷۲۳ | N | مهر پاکان در میان جان نشان | * | دل مده الا به مهر دل خوشان |
| ۷۲۴ | Q | کوی نومیدی مرَوْ امیدهاست | * | سوی تاریکی مرَوْ خورشیدهاست |
| ۷۲۴ | N | کوی نومیدی مرو امیدهاست | * | سوی تاریکی مرو خورشیدهاست |
| ۷۲۵ | Q | دل ترا در کوی اهلِ دل کَشد | * | تن ترا در حبسِ آب و گِل کَشد |
| ۷۲۵ | N | دل ترا در کوی اهل دل کشد | * | تن ترا در حبس آب و گل کشد |
| ۷۲۶ | Q | هین غذای دل بدِه از هم‌دلی | * | رَو بجُو اقبال را از مُقبِلی |
| ۷۲۶ | N | هین غذای دل بده از هم دلی | * | رو بجو اقبال را از مقبلی |
block:1032
| ۷۲۷ | Q | بود در انجیل نامِ مُصطفی | * | آن سرِ پیغامبران بحرِ صفا |
| ۷۲۷ | N | بود در انجیل نام مصطفی | * | آن سر پیغمبران بحر صفا |
| ۷۲۸ | Q | بود ذکرِ حِلیه‌ها و شکلِ او | * | بود ذکرِ غَزو و صَوْم و اَکلِ او |
| ۷۲۸ | N | بود ذکر حلیه‌ها و شکل او | * | بود ذکر غزو و صوم و اکل او |
| ۷۲۹ | Q | طایفهٔ نصرانیان بهرِ ثواب | * | چون رسیدندی بدان نام و خطاب |
| ۷۲۹ | N | طایفه‌ی نصرانیان بهر ثواب | * | چون رسیدندی بدان نام و خطاب |
| ۷۳۰ | Q | بوسه دادندی بران نامِ شریف | * | رُو نهادندی بران وصفِ لطیف |
| ۷۳۰ | N | بوسه دادندی بر آن نام شریف | * | رو نهادندی بر آن وصف لطیف |
| ۷۳۱ | Q | اندرین فتنه که گفتیم آن گروه | * | ایمن از فتنه بُدند و از شکوه |
| ۷۳۱ | N | اندر این فتنه که گفتیم آن گروه | * | ایمن از فتنه بدند و از شکوه |
| ۷۳۲ | Q | ایمن از شرِّ امیران و وزیر | * | در پناه نامِ احمد مُستجیر |
| ۷۳۲ | N | ایمن از شر امیران و وزیر | * | در پناه نام احمد مستجیر |
| ۷۳۳ | Q | نسلِ ایشان نیز هَم بسیار شد | * | نورِ احمد ناصِر آمد یار شد |
| ۷۳۳ | N | نسل ایشان نیز هم بسیار شد | * | نور احمد ناصر آمد یار شد |
| ۷۳۴ | Q | و آن گروهِ دیگر از نصرانیان | * | نامِ احمد داشتندی مُستهان |
| ۷۳۴ | N | و آن گروه دیگر از نصرانیان | * | نام احمد داشتندی مستهان |
| ۷۳۵ | Q | مستهان و خوار گشتند از فِتَن | * | از وزیرِ شوم‌رای شوم‌فَن |
| ۷۳۵ | N | مستهان و خوار گشتند از فتن | * | از وزیر شوم رای شوم فن |
| ۷۳۶ | Q | هم مُخبَّط دینشان و حُکمشان | * | از پیِ طومارهای کَژبیان |
| ۷۳۶ | N | هم مخبط دینشان و حکمشان | * | از پی طومارهای کژ بیان |
| ۷۳۷ | Q | نامِ احمد این چنین یاری کند | * | تا که نورش چون نگهداری کند |
| ۷۳۷ | N | نام احمد این چنین یاری کند | * | تا که نورش چون نگهداری کند |
| ۷۳۸ | Q | نامِ احمد چون حصاری شد حَصین | * | تا چه باشد ذاتِ آن رُوح الامین |
| ۷۳۸ | N | نام احمد چون حصاری شد حصین | * | تا چه باشد ذات آن روح الامین |
| ۷۳۹ | Q | بعد از این خون‌ریزِ درمان‌ناپذیر | * | کاندر افتاد از بلای آن وزیر |
| ۷۳۹ | N | بعد از این خون‌ریز درمان‌ناپذیر | * | کاندر افتاد از بلای آن وزیر |
block:1033
| ۷۴۰ | Q | یک شهِ دیگر ز نسلِ آن جُهود | * | در هلاکِ قومِ عیسی رُو نمود |
| ۷۴۰ | N | یک شه دیگر ز نسل آن جهود | * | در هلاک قوم عیسی رو نمود |
| ۷۴۱ | Q | گر خبر خواهی ازین دیگر خروج | * | سُوره بر خوان وَ السّما ذَاتِ البُرُوج |
| ۷۴۱ | N | گر خبر خواهی از این دیگر خروج | * | سوره بر خوان و السما ذات البروج |
| ۷۴۲ | Q | سنّتِ بد کز شهِ اوَّل بزاد | * | این شهِ دیگر قَدَم بر وی نهاد |
| ۷۴۲ | N | سنت بد کز شه اول بزاد | * | این شه دیگر قدم بر وی نهاد |
| ۷۴۳ | Q | هر که او بنهاد ناخوش سُنَّتی | * | سوی او نفرین رود هر ساعتی |
| ۷۴۳ | N | هر که او بنهاد ناخوش سنتی | * | سوی او نفرین رود هر ساعتی |
| ۷۴۴ | Q | نیکوان رفتند و سنَّتها بماند | * | وز لئیمان ظلم و لَعنتها بماند |
| ۷۴۴ | N | نیکوان رفتند و سنتها بماند | * | وز لئیمان ظلم و لعنتها بماند |
| ۷۴۵ | Q | تا قیامت هر که جنسِ آن بَدان | * | در وجود آید بود رُویش بدان |
| ۷۴۵ | N | تا قیامت هر که جنس آن بدان | * | در وجود آید بود رویش بدان |
| ۷۴۶ | Q | رگ رگست این آبِ شیرین و آبِ شور | * | در خلایق می‌رود تا نفخِ صور |
| ۷۴۶ | N | رگ رگ است این آب شیرین و آب شور | * | در خلایق می‌رود تا نفخ صور |
| ۷۴۷ | Q | نیکوان را هست میراث از خوش‌آب | * | آن چه میراثست أَوْرَثْنَا الْکِتاب |
| ۷۴۷ | N | نیکوان را هست میراث از خوش‌آب | * | آن چه میراث است أَوْرَثْنَا الْکِتابَ |
| ۷۴۸ | Q | شد نیازِ طالبان ار بنْگری | * | شعله‌ها از گوهرِ پیغامبری |
| ۷۴۸ | N | شد نیاز طالبان ار بنگری | * | شعله‌ها از گوهر پیغمبری |
| ۷۴۹ | Q | شعله‌ها با گوهران گردان بود | * | شعله آن جانب رود هم کان بود |
| ۷۴۹ | N | شعله‌ها با گوهران گردان بود | * | شعله آن جانب رود هم کان بود |
| ۷۵۰ | Q | نورِ روزن گِردِ خانه می‌دَود | * | زانک خور بُرجی ببُرجی می‌رود |
| ۷۵۰ | N | نور روزن گرد خانه می‌دود | * | ز آنکه خور برجی به برجی می‌رود |
| ۷۵۱ | Q | هر کرا با اختری پیوستگیست | * | مر ورا با اخترِ خود هم تگیست |
| ۷۵۱ | N | هر که را با اختری پیوستگی است | * | مر و را با اختر خود هم تگی است |
| ۷۵۲ | Q | طالعش گر زُهره باشد در طرب | * | مَیلِ کُلّی دارد و عشق و طلَب |
| ۷۵۲ | N | طالعش گر زهره باشد در طرب | * | میل کلی دارد و عشق و طلب |
| ۷۵۳ | Q | ور بود مِرّیخی خون‌ریزخُو | * | جنگ و بُهْتان و خصومت جوید او |
| ۷۵۳ | N | ور بود مریخی خون‌ریز خو | * | جنگ و بهتان و خصومت جوید او |
| ۷۵۴ | Q | اخترانند از ورای اختران | * | که احتراق و نَحْس نبْود اندر آن |
| ۷۵۴ | N | اخترانند از ورای اختران | * | که احتراق و نحس نبود اندر آن |
| ۷۵۵ | Q | سایران در آسمانهای دگر | * | غیرِ این هفت آسمانِ مُعتبر |
| ۷۵۵ | N | سایران در آسمانهای دگر | * | غیر این هفت آسمان معتبر |
| ۷۵۶ | Q | راسخان در تابِ انوارِ خدا | * | نه بهم پیوسته نه از هم جدا |
| ۷۵۶ | N | راسخان در تاب انوار خدا | * | نی بهم پیوسته نی از هم جدا |
| ۷۵۷ | Q | هر که باشد طالعِ او زان نجوم | * | نفسِ او کُفّار سوزد در رُجوم |
| ۷۵۷ | N | هر که باشد طالع او ز آن نجوم | * | نفس او کفار سوزد در رجوم |
| ۷۵۸ | Q | خشمِ مرّیخی نباشد خشمِ او | * | مُنقلِب‌رَوْ غالب و مغلوب‌خُو |
| ۷۵۸ | N | خشم مریخی نباشد خشم او | * | منقلب رو غالب و مغلوب خو |
| ۷۵۹ | Q | نورِ غالب ایمن از نقص و غََسَق | * | در میانِ اِصبَعَیْنِ نورِ حق |
| ۷۵۹ | N | نور غالب ایمن از نقص و غسق | * | در میان اصبعین نور حق |
| ۷۶۰ | Q | حق فشاند آن نور را بر جانها | * | مُقبِلان برداشته دامانها |
| ۷۶۰ | N | حق فشاند آن نور را بر جانها | * | مقبلان برداشته دامانها |
| ۷۶۱ | Q | و آن نثارِ نور را وایافته | * | روی از غیرِ خدا برتافته |
| ۷۶۱ | N | و آن نثار نور را وایافته | * | روی از غیر خدا بر تافته |
| ۷۶۲ | Q | هر کرا دامانِ عشقی نابُده | * | ز آن نثارِ نور بی‌بهره شده |
| ۷۶۲ | N | هر که را دامان عشقی نابده | * | ز آن نثار نور بی‌بهره شده |
| ۷۶۳ | Q | جُزْوها را رُویها سوی کُلست | * | بلبلان را عشق با روی گُلست |
| ۷۶۳ | N | جزوها را رویها سوی کل است | * | بلبلان را عشق با روی گل است |
| ۷۶۴ | Q | گاو را رنگ از برون و مرد را | * | از درون جُو رنگِ سرخ و زرد را |
| ۷۶۴ | N | گاو را رنگ از برون و مرد را | * | از درون جو رنگ سرخ و زرد را |
| ۷۶۵ | Q | رنگهای نیک از خُمِّ صفاست | * | رنگِ زشتان از سیاهابهٔ جفاست |
| ۷۶۵ | N | رنگهای نیک از خم صفاست | * | رنگ زشتان از سیاه‌آبه‌ی جفاست |
| ۷۶۶ | Q | صِبْغَةَ اللَّه نامِ آن رنگِ لطیف | * | لَعْنَةُ اللَّه بوی این رنگِ کثیف |
| ۷۶۶ | N | صِبْغَةَ اللَّهِ نام آن رنگ لطیف | * | لَعْنَةُ اللَّهِ بوی این رنگ کثیف |
| ۷۶۷ | Q | آنچ از دریا بدریا می‌رود | * | از همانجا کامد آن جا می‌رود |
| ۷۶۷ | N | آن چه از دریا به دریا می‌رود | * | از همانجا کامد آن جا می‌رود |
| ۷۶۸ | Q | از سَرِ کُه سیلهای تیزْرَو | * | وز تنِ ما جانِ عشق آمیزْ رَوْ |
| ۷۶۸ | N | از سر که سیلهای تیز رو | * | وز تن ما جان عشق آمیز رو |
block:1034
| ۷۶۹ | Q | آن جهودِ سگ ببین چه رای کرد | * | پهلوی آتش بتی بر پای کرد |
| ۷۶۹ | N | آن جهود سگ ببین چه رای کرد | * | پهلوی آتش بتی بر پای کرد |
| ۷۷۰ | Q | کانک این بُت را سجود آرد بِرَست | * | ور نیارد در دلِ آتش نشست |
| ۷۷۰ | N | کان که این بت را سجود آرد برست | * | ور نیارد در دل آتش نشست |
| ۷۷۱ | Q | چون سزای این بتِ نَفْس او نداد | * | از بتِ نفسش بتی دیگر بزاد |
| ۷۷۱ | N | چون سزای این بت نفس او نداد | * | از بت نفسش بتی دیگر بزاد |
| ۷۷۲ | Q | مادرِ بتها بتِ نفسِ شماست | * | زانک آن بت مار و این بت اژدهاست |
| ۷۷۲ | N | مادر بتها بت نفس شماست | * | ز آن که آن بت مار و این بت اژدهاست |
| ۷۷۳ | Q | آهن و سنگست نفس و بت شرار | * | آن شرار از آب می‌گیرد قرار |
| ۷۷۳ | N | آهن و سنگ است نفس و بت شرار | * | آن شرار از آب می‌گیرد قرار |
| ۷۷۴ | Q | سنگ و آهن ز آب کَی ساکن شود | * | آدمی با این دو کی ایمن بود |
| ۷۷۴ | N | سنگ و آهن ز آب کی ساکن شود | * | آدمی با این دو کی ایمن شود |
| ۷۷۵ | Q | بت سیاه‌ابه‌ست در کوزه نهان | * | نفس مر آبِ سیَه را چشمه دان |
| ۷۷۵ | N | بت سیاه‌آبه‌ست در کوزه نهان | * | نفس مر آب سیه را چشمه دان |
| ۷۷۶ | Q | آن بتِ منحوت چون سیلِ سیاه | * | نفسِ بُتگر چشمهای بر آب راه |
| ۷۷۶ | N | آن بت منحوت چون سیل سیاه | * | نفس بتگر چشمهای بر آب راه |
| ۷۷۷ | Q | صد سَبو را بشْکند یک پاره‌سنگ | * | و آبِ چشمه می‌زهاند بی‌درنگ |
| ۷۷۷ | N | صد سبو را بشکند یک پاره سنگ | * | و آب چشمه می‌زهاند بی‌درنگ |
| ۷۷۸ | Q | بت شکستن سهل باشد نیک سهل | * | سهل دیدن نفس را جهلست جهل |
| ۷۷۸ | N | بت شکستن سهل باشد نیک سهل | * | سهل دیدن نفس را جهل است جهل |
| ۷۷۹ | Q | صورتِ نفس ار بجویی ای پسر | * | قصّهٔ دوزخ بخوان با هفت دَر |
| ۷۷۹ | N | صورت نفس ار بجویی ای پسر | * | قصه‌ی دوزخ بخوان با هفت در |
| ۷۸۰ | Q | هر نَفَس مکری و در هر مکر زان | * | غرقه صد فرعون با فرعونیان |
| ۷۸۰ | N | هر نفس مکری و در هر مکر ز آن | * | غرقه صد فرعون با فرعونیان |
| ۷۸۱ | Q | در خدای موسی و موسی گریز | * | آبِ ایمان را ز فرعونی مریز |
| ۷۸۱ | N | در خدای موسی و موسی گریز | * | آب ایمان را ز فرعونی مریز |
| ۷۸۲ | Q | دست را اندر احد و احْمَد بزن | * | ای برادر وا رَه از بُو جَهْلِ تن |
| ۷۸۲ | N | دست را اندر احد و احمد بزن | * | ای برادر واره از بو جهل تن |
block:1035
| ۷۸۳ | Q | یک زنی با طفل آورد آن جهود | * | پیشِ آن بُت و آتش اندر شعله بود |
| ۷۸۳ | N | یک زنی با طفل آورد آن جهود | * | پیش آن بت و آتش اندر شعله بود |
| ۷۸۴ | Q | طفل ازو بستد در آتش در فکَند | * | زن بترسید و دل از ایمان بکَند |
| ۷۸۴ | N | طفل از او بستد در آتش در فکند | * | زن بترسید و دل از ایمان بکند |
| ۷۸۵ | Q | خواست تا او سجده آرد پیشِ بُت | * | بانگ زَد آن طفل إنّی لم أَمت |
| ۷۸۵ | N | خواست تا او سجده آرد پیش بت | * | بانگ زد آن طفل إنی لم أمت |
| ۷۸۶ | Q | اندر آ ای مادر اینجا من خَوشم | * | گرچه در صورت میانِ آتشم |
| ۷۸۶ | N | اندر آ ای مادر اینجا من خوشم | * | گر چه در صورت میان آتشم |
| ۷۸۷ | Q | چشم‌بندست آتش از بهرِ حجاب | * | رحمتست این سَر بر آورده ز جَیْب |
| ۷۸۷ | N | چشم بند است آتش از بهر حجاب | * | رحمت است این سر بر آورده ز جیب |
| ۷۸۸ | Q | اندر آ مادر ببین برهانِ حق | * | تا ببینی عِشرتِ خاصانِ حق |
| ۷۸۸ | N | اندر آ مادر ببین برهان حق | * | تا ببینی عشرت خاصان حق |
| ۷۸۹ | Q | اندر آ و آب بین آتش‌مثال | * | از جهانی کآتشست آبَش مثال |
| ۷۸۹ | N | اندر آ و آب بین آتش مثال | * | از جهانی کاتش است آبش مثال |
| ۷۹۰ | Q | اندر آ اسرارِ ابراهیم بین | * | کو در آتش یافت سرو و یاسمین |
| ۷۹۰ | N | اندر آ اسرار ابراهیم بین | * | کاو در آتش یافت سرو و یاسمین |
| ۷۹۱ | Q | مرگ می‌دیدم گَهِ زادن ز تو | * | سخت خوفم بود افتادن ز تو |
| ۷۹۱ | N | مرگ می‌دیدم گه زادن ز تو | * | سخت خوفم بود افتادن ز تو |
| ۷۹۲ | Q | چون بزادم رَستم از زندانِ تنگ | * | در جهانِ خوش هوای خوب رنگ |
| ۷۹۲ | N | چون بزادم رستم از زندان تنگ | * | در جهان خوش هوای خوب رنگ |
| ۷۹۳ | Q | من جهان را چون رَحِم دیدم کنون | * | چون درین آتش بدیدم این سکون |
| ۷۹۳ | N | من جهان را چون رحم دیدم کنون | * | چون در این آتش بدیدم این سکون |
| ۷۹۴ | Q | اندرین آتش بدیدم عالِمی | * | ذَرّه ذَرّه اندرو عیسی‌دَمی |
| ۷۹۴ | N | اندر این آتش بدیدم عالمی | * | ذره ذره اندر او عیسی دمی |
| ۷۹۵ | Q | نک جهانِ نیست شکلِ هست ذات | * | و آن جهانِ هست شکلِ بی‌ثبات |
| ۷۹۵ | N | نک جهان نیست شکل هست ذات | * | و آن جهان هست شکل بی‌ثبات |
| ۷۹۶ | Q | اندر آ مادر بحقّ مادری | * | بین که این آذر ندارد آذری |
| ۷۹۶ | N | اندر آ مادر به حق مادری | * | بین که این آذر ندارد آذری |
| ۷۹۷ | Q | اندر آ مادر که اقبال آمدست | * | اندر آ مادر مَدِه دولت زِ دست |
| ۷۹۷ | N | اندر آ مادر که اقبال آمده ست | * | اندر آ مادر مده دولت ز دست |
| ۷۹۸ | Q | قدرتِ آن سگ بدیدی اندر آ | * | تا ببینی قدرت و لطفِ خدا |
| ۷۹۸ | N | قدرت آن سگ بدیدی اندر آ | * | تا ببینی قدرت و لطف خدا |
| ۷۹۹ | Q | من ز رحمت می‌کشانم پای تو | * | کز طرب خود نیستم پروای تو |
| ۷۹۹ | N | من ز رحمت می‌کشانم پای تو | * | کز طرب خود نیستم پروای تو |
| ۸۰۰ | Q | اندر آ و دیگران را هم بخوان | * | کاندر آتش شاه بنْهادست خوان |
| ۸۰۰ | N | اندر آ و دیگران را هم بخوان | * | کاندر آتش شاه بنهاده ست خوان |
| ۸۰۱ | Q | اندر آیید ای مسلمانان همه | * | غیرِ عَذب دین عَذابست آن همه |
| ۸۰۱ | N | اندر آیید ای مسلمانان همه | * | غیر عذب دین عذاب است آن همه |
| ۸۰۲ | Q | اندر آیید ای همه پروانه‌وار | * | اندرین بَهْره که دارد صد بهار |
| ۸۰۲ | N | اندر آیید ای همه پروانه‌وار | * | اندر این بهره که دارد صد بهار |
| ۸۰۳ | Q | بانگ می‌زد در میانِ آن گروه | * | پُر همی‌شد جانِ خلقان از شِکوه |
| ۸۰۳ | N | بانگ می‌زد در میان آن گروه | * | پر همی‌شد جان خلقان از شکوه |
| ۸۰۴ | Q | خلق خود را بعد از آن بی‌خویشتن | * | می‌فگندند اندر آتش مرد و زن |
| ۸۰۴ | N | خلق خود را بعد از آن بی‌خویشتن | * | می‌فگندند اندر آتش مرد و زن |
| ۸۰۵ | Q | بی‌موکَلّ بی‌کَشِش از عشقِ دوست | * | زانک شیرین کردنِ هر تلخ ازوست |
| ۸۰۵ | N | بی‌موکل بی‌کشش از عشق دوست | * | ز آن که شیرین کردن هر تلخ از اوست |
| ۸۰۶ | Q | تا چنان شد کان عوانان خلق را | * | منع می‌کردند کاتش در مَیَا |
| ۸۰۶ | N | تا چنان شد کان عوانان خلق را | * | منع می‌کردند کاتش در میا |
| ۸۰۷ | Q | آن یهودی شد سِیَه‌رُو و خَجِل | * | شد پشیمان زین سبب بیمارْدل |
| ۸۰۷ | N | آن یهودی شد سیه رو و خجل | * | شد پشیمان زین سبب بیمار دل |
| ۸۰۸ | Q | کاندر ایمان خلق عاشق‌تر شدند | * | در فنای جسم صادق‌تر شدند |
| ۸۰۸ | N | کاندر ایمان خلق عاشق‌تر شدند | * | در فنای جسم صادق‌تر شدند |
| ۸۰۹ | Q | مکرِ شیطان هم درو پیچید شُکر | * | دیو هم خود را سِیَه‌رُو دید شُکر |
| ۸۰۹ | N | مکر شیطان هم در او پیچید شکر | * | دیو هم خود را سیه رو دید شکر |
| ۸۱۰ | Q | آنچ می‌مالید در روی کسان | * | جمع شد در چهرهٔ آن ناکس آن |
| ۸۱۰ | N | آن چه می‌مالید در روی کسان | * | جمع شد در چهره‌ی آن ناکس آن |
| ۸۱۱ | Q | آنک می‌درّید جامهٔ خلق چُست | * | شد دریده آنِ او ایشان دُرُست |
| ۸۱۱ | N | آنکه می‌درید جامه‌ی خلق چست | * | شد دریده آن او ایشان درست |
block:1036
| ۸۱۲ | Q | آن دهان کژ کرد و از تَسْخَر بخواند | * | مر محمد را دهانش کژ بماند |
| ۸۱۲ | N | آن دهان کژ کرد و از تسخر بخواند | * | مر محمد را دهانش کژ بماند |
| ۸۱۳ | Q | باز آمد کای محمّد عفو کن | * | ای ترا الطاف و علمِ مِنْ لَدُن |
| ۸۱۳ | N | باز آمد کای محمد عفو کن | * | ای ترا الطاف و علم من لدن |
| ۸۱۴ | Q | من ترا افسوس می‌کردم ز جَهل | * | من بُدم افسوس را منسوب و اهل |
| ۸۱۴ | N | من ترا افسوس می‌کردم ز جهل | * | من بدم افسوس را منسوب و اهل |
| ۸۱۵ | Q | چون خدا خواهد که پردهٔ کس دَرَد | * | مَیْلش اندر طعنهٔ پاکان بَرَد |
| ۸۱۵ | N | چون خدا خواهد که پرده‌ی کس درد | * | میلش اندر طعنه‌ی پاکان برد |
| ۸۱۶ | Q | ور خدا خواهد که پوشد عیبِ کس | * | کم زند در عیبِ معیوبان نَفَس |
| ۸۱۶ | N | چون خدا خواهد که پوشد عیب کس | * | کم زند در عیب معیوبان نفس |
| ۸۱۷ | Q | چون خدا خواهد که‌مان یاری کند | * | میلِ ما را جانبِ زاری کند |
| ۸۱۷ | N | چون خدا خواهد که‌مان یاری کند | * | میل ما را جانب زاری کند |
| ۸۱۸ | Q | ای خُنُک چشمی که آن گریانِ اوست | * | وی همایون دل که آن برْیانِ اوست |
| ۸۱۸ | N | ای خنک چشمی که آن گریان اوست | * | وی همایون دل که آن بریان اوست |
| ۸۱۹ | Q | آخرِ هر گرْیه آخِر خنده‌ایست | * | مردِ آخر بین مبارک بنده‌ایست |
| ۸۱۹ | N | آخر هر گریه آخر خنده‌ای است | * | مرد آخر بین مبارک بنده‌ای است |
| ۸۲۰ | Q | هر کجا آبِ روان سبزه بود | * | هر کجا اشکی روان رحمت شود |
| ۸۲۰ | N | هر کجا آب روان سبزه بود | * | هر کجا اشک روان رحمت شود |
| ۸۲۱ | Q | باش چون دولاب نالان چشم‌تر | * | تا ز صَحْنِ جانْت بر رُوید خُضَر |
| ۸۲۱ | N | باش چون دولاب نالان چشم تر | * | تا ز صحن جانت بر روید خضر |
| ۸۲۲ | Q | اشک خواهی رحم کن بر اشک‌بار | * | رحم خواهی بر ضعیفان رحم آر |
| ۸۲۲ | N | اشک خواهی رحم کن بر اشک بار | * | رحم خواهی بر ضعیفان رحم آر |
block:1037
| ۸۲۳ | Q | رُو بآتش کرد شه کای تُندخُو | * | آن جهان‌سوزِ طبیعی خُوت کو |
| ۸۲۳ | N | رو به آتش کرد شه کای تند خو | * | آن جهان سوز طبیعی خوت کو |
| ۸۲۴ | Q | چُون نمی‌سوزی چه شد خاصیَتت | * | یا ز بختِ ما دگر شد نیَّتت |
| ۸۲۴ | N | چون نمی‌سوزی چه شد خاصیتت | * | یا ز بخت ما دگر شد نیتت |
| ۸۲۵ | Q | می‌نبخشایی تو بر آتش‌پرست | * | آنک نپرستد ترا او چون بِرَست |
| ۸۲۵ | N | می‌نبخشایی تو بر آتش پرست | * | آن که نپرستد ترا او چون برست |
| ۸۲۶ | Q | هرگز ای آتش تو صابر نیستی | * | چون نسوزی چیست قادر نیستی |
| ۸۲۶ | N | هرگز ای آتش تو صابر نیستی | * | چون نسوزی چیست قادر نیستی |
| ۸۲۷ | Q | چشم بندست این عجب یا هوش‌بند | * | چون نسوزاند چنین شُعلهٔ بلند |
| ۸۲۷ | N | چشم بند است این عجب یا هوش بند | * | چون نسوزاند چنین شعله‌ی بلند |
| ۸۲۸ | Q | جادُوی کردت کسی یا سیمیاست | * | یا خلافِ طبعِ تو از بختِ ماست |
| ۸۲۸ | N | جادویی کردت کسی یا سیمیاست | * | یا خلاف طبع تو از بخت ماست |
| ۸۲۹ | Q | گفت آتش مَن هَمانم ای شَمن | * | اندر آ تا تو ببینی تابِ من |
| ۸۲۹ | N | گفت آتش من همانم ای شمن | * | اندر آ تو تا ببینی تاب من |
| ۸۳۰ | Q | طبعِ من دیگر نگشت و عُنصرم | * | تیغِ حقَّم هم بدستوری بُرَم |
| ۸۳۰ | N | طبع من دیگر نگشت و عنصرم | * | تیغ حقم هم به دستوری برم |
| ۸۳۱ | Q | بر دَرِ خرگه سگانِ تُرکمان | * | چاپلوسی کرده پیشِ میهمان |
| ۸۳۱ | N | بر در خرگه سگان ترکمان | * | چاپلوسی کرده پیش میهمان |
| ۸۳۲ | Q | ور بخرگه بگْذرد بیگانه‌رُو | * | حمله بیند از سگان شیرانه او |
| ۸۳۲ | N | ور به خرگه بگذرد بیگانه رو | * | حمله بیند از سگان شیرانه او |
| ۸۳۳ | Q | من ز سگ کم نیستم در بندگی | * | کم ز تُرکی نیست حق در زندگی |
| ۸۳۳ | N | من ز سگ کم نیستم در بندگی | * | کم ز ترکی نیست حق در زندگی |
| ۸۳۴ | Q | آتشِ طبعت اگر غمگین کند | * | سوزش از امرِ ملیکِ دین کند |
| ۸۳۴ | N | آتش طبعت اگر غمگین کند | * | سوزش از امر ملیک دین کند |
| ۸۳۵ | Q | آتشِ طبعت اگر شادی دهد | * | اندرو شادی ملیکِ دین نهد |
| ۸۳۵ | N | آتش طبعت اگر شادی دهد | * | اندر او شادی ملیک دین نهد |
| ۸۳۶ | Q | چونک غم بینی تو استغفار کن | * | غم بامَرِ خالق آمد کارکن |
| ۸۳۶ | N | چون که غم بینی تو استغفار کن | * | غم به امر خالق آمد کار کن |
| ۸۳۷ | Q | چون بخواهد عَینِ غم شادی شود | * | عین بَندِ پای، آزادی شود |
| ۸۳۷ | N | چون بخواهد عین غم شادی شود | * | عین بند پای، آزادی شود |
| ۸۳۸ | Q | باد و خاک و آب و آتش بنده‌اند | * | با من و تو مرده با حق زنده‌اند |
| ۸۳۸ | N | باد و خاک و آب و آتش بنده‌اند | * | با من و تو مرده با حق زنده‌اند |
| ۸۳۹ | Q | پیشِ حقّ آتش همیشه در قیام | * | همچو عاشق روز و شب پیچان مدام |
| ۸۳۹ | N | پیش حق آتش همیشه در قیام | * | همچو عاشق روز و شب پیچان مدام |
| ۸۴۰ | Q | سنگ بر آهن زنی بیرون جهد | * | هم بامرِ حق قدم بیرون نهد |
| ۸۴۰ | N | سنگ بر آهن زنی بیرون جهد | * | هم به امر حق قدم بیرون نهد |
| ۸۴۱ | Q | آهن و سنگِ ستم برهم مزن | * | کین دو می‌زایند همچون مرد و زن |
| ۸۴۱ | N | آهن و سنگ ستم بر هم مزن | * | کاین دو می‌زایند همچون مرد و زن |
| ۸۴۲ | Q | سنگ و آهن خود سبب آمد ولیک | * | تو ببالاتر نگر ای مَردِ نیک |
| ۸۴۲ | N | سنگ و آهن خود سبب آمد و لیک | * | تو به بالاتر نگر ای مرد نیک |
| ۸۴۳ | Q | کین سبب را آن سبب آورد پیش | * | بی‌سبب کَی شد سبب هرگز ز خویش |
| ۸۴۳ | N | کاین سبب را آن سبب آورد پیش | * | بی‌سبب کی شد سبب هرگز ز خویش |
| ۸۴۴ | Q | و آن سببها کانبیا را رهبرند | * | آن سببها زین سببها برترند |
| ۸۴۴ | N | و آن سببها کانبیا را رهبر است | * | آن سببها زین سببها برتر است |
| ۸۴۵ | Q | این سبب را آن سبب عامل کند | * | باز گاهی بی‌بَر و عاطل کند |
| ۸۴۵ | N | این سبب را آن سبب عامل کند | * | باز گاهی بی‌بر و عاطل کند |
| ۸۴۶ | Q | این سبب را مَحْرَم آمد عقلها | * | و آن سببها راست محرم انبیا |
| ۸۴۶ | N | این سبب را محرم آمد عقلها | * | و آن سببها راست محرم انبیا |
| ۸۴۷ | Q | این سبب چه بْوَد بتازی گو رَسَن | * | اندر این چَه این رسن آمد بفَن |
| ۸۴۷ | N | این سبب چه بود به تازی گو رسن | * | اندر این چه این رسن آمد به فن |
| ۸۴۸ | Q | گردِشِ چرخه رسن را علّتست | * | چرخه‌گردان را ندیدن زَلّتست |
| ۸۴۸ | N | گردش چرخه رسن را علت است | * | چرخه گردان را ندیدن زلت است |
| ۸۴۹ | Q | این رسنهای سببها در جهان | * | هان و هان زین چرخِ سرگردان مدان |
| ۸۴۹ | N | این رسنهای سببها در جهان | * | هان و هان زین چرخ سر گردان مدان |
| ۸۵۰ | Q | تا نمانی صِفْر و سرگردان چو چرخ | * | تا نسوزی تو ز بی‌مغزی چو مَرْخ |
| ۸۵۰ | N | تا نمانی صفر و سر گردان چو چرخ | * | تا نسوزی تو ز بی‌مغزی چو مرخ |
| ۸۵۱ | Q | باد آتش می‌خورد از امرِ حقّ | * | هر دو سرمست آمدند از خمرِ حق |
| ۸۵۱ | N | باد آتش می‌خورد از امر حق | * | هر دو سر مست آمدند از خمر حق |
| ۸۵۲ | Q | آبِ حِلم و آتشِ خشم ای پسر | * | هم ز حق بینی چو بگْشایی بصَر |
| ۸۵۲ | N | آب حلم و آتش خشم ای پسر | * | هم ز حق بینی چو بگشایی بصر |
| ۸۵۳ | Q | گر نبودی واقف از حق جانِ باد | * | فرق کَی کردی میانِ قومِ عاد |
| ۸۵۳ | N | گر نبودی واقف از حق جان باد | * | فرق کی کردی میان قوم عاد |
| ۸۵۴ | Q | هود گِردِ مومنان خطّی کشید | * | نرم می‌شد باد کانجا می‌رسید |
| ۸۵۴ | N | هود گرد مومنان خطی کشید | * | نرم می‌شد باد کانجا می‌رسید |
| ۸۵۵ | Q | هر که بیرون بود ز آن خط جمله را | * | پاره پاره می‌گُسست اندر هوا |
| ۸۵۵ | N | هر که بیرون بود ز آن خط جمله را | * | پاره پاره می‌گسست اندر هوا |
| ۸۵۶ | Q | همچنین شَیبانِ راعی می‌کشید | * | گِرد بر گِردِ رمه خَطّی پدید |
| ۸۵۶ | N | همچنین شیبان راعی می‌کشید | * | گرد بر گرد رمه خطی پدید |
| ۸۵۷ | Q | چون بجُمعه می‌شد او وقتِ نماز | * | تا نیارد گرگ آنجا تُرک‌تاز |
| ۸۵۷ | N | چون به جمعه می‌شد او وقت نماز | * | تا نیارد گرگ آن جا ترک تاز |
| ۸۵۸ | Q | هیچ گرگی در نرفتی اندر آن | * | گوسفندی هم نگشتی زان نشان |
| ۸۵۸ | N | هیچ گرگی در نرفتی اندر آن | * | گوسفندی هم نگشتی ز آن نشان |
| ۸۵۹ | Q | بادِ حرصِ گرگ و حرصِ گوسفند | * | دایرهٔ مردِ خدا را بود بند |
| ۸۵۹ | N | باد حرص گرگ و حرص گوسفند | * | دایره‌ی مرد خدا را بود بند |
| ۸۶۰ | Q | همچنین بادِ اَجل با عارفان | * | نرم و خوش همچون نسیمِ یُوسُفان |
| ۸۶۰ | N | همچنین باد اجل با عارفان | * | نرم و خوش همچون نسیم یوسفان |
| ۸۶۱ | Q | آتش ابراهیم را دندان نزد | * | چون گُزیدهٔ حق بود چونش گزد |
| ۸۶۱ | N | آتش ابراهیم را دندان نزد | * | چون گزیده‌ی حق بود چونش گزد |
| ۸۶۲ | Q | ز آتشِ شهوت نسوزد اهلِ دین | * | باقیان را بُرده تا قَعرِ زمین |
| ۸۶۲ | N | ز آتش شهوت نسوزد اهل دین | * | باقیان را برده تا قعر زمین |
| ۸۶۳ | Q | موجِ دریا چون باَمرِ حق بتاخت | * | اهلِ موسی را ز قِبْطی واشناخت |
| ۸۶۳ | N | موج دریا چون به امر حق بتاخت | * | اهل موسی را ز قبطی واشناخت |
| ۸۶۴ | Q | خاک قارون را چو فرمان دررسید | * | با زر و تختش بقعرِ خود کشید |
| ۸۶۴ | N | خاک قارون را چو فرمان در رسید | * | با زر و تختش به قعر خود کشید |
| ۸۶۵ | Q | آب و گِل چون از دَمِ عیسی چرید | * | بال و پر بگْشاد مرغی شد پرید |
| ۸۶۵ | N | آب و گل چون از دم عیسی چرید | * | بال و پر بگشاد مرغی شد پرید |
| ۸۶۶ | Q | هست تسبیحت بُخارِ آب و گِل | * | مرغِ جنَّت شد ز نَفخِ صِدقِ دل |
| ۸۶۶ | N | هست تسبیحت بخار آب و گل | * | مرغ جنت شد ز نفخ صدق دل |
| ۸۶۷ | Q | کوهِ طور از نورِ موسی شد برقص | * | صوفی کامل شد و رَست او ز نقص |
| ۸۶۷ | N | کوه طور از نور موسی شد به رقص | * | صوفی کامل شد و رست او ز نقص |
| ۸۶۸ | Q | چه عجب گر کوه صوفی شد عزیز | * | جسمِ موسی از کلوخی بود نیز |
| ۸۶۸ | N | چه عجب گر کوه صوفی شد عزیز | * | جسم موسی از کلوخی بود نیز |
block:1038
| ۸۶۹ | Q | این عجایب دید آن شاهِ جهود | * | جز که طنز و جز که اِنکارش نبود |
| ۸۶۹ | N | این عجایب دید آن شاه جهود | * | جز که طنز و جز که انکارش نبود |
| ۸۷۰ | Q | ناصحان گفتند از حد مگْذران | * | مَرْکَبِ استیزه را چندین مران |
| ۸۷۰ | N | ناصحان گفتند از حد مگذران | * | مرکب استیزه را چندین مران |
| ۸۷۱ | Q | ناصحان را دست بَست و بند کرد | * | ظلم را پیوند در پیوند کرد |
| ۸۷۱ | N | ناصحان را دست بست و بند کرد | * | ظلم را پیوند در پیوند کرد |
| ۸۷۲ | Q | بانگ آمد کار چون اینجا رسید | * | پای دار ای سگ که قهرِ ما رسید |
| ۸۷۲ | N | بانگ آمد کار چون اینجا رسید | * | پای دار ای سگ که قهر ما رسید |
| ۸۷۳ | Q | بعد از آن آتش چهل گز بر فروخت | * | حلقه گشت و آن جهودان را بسوخت |
| ۸۷۳ | N | بعد از آن آتش چهل گز بر فروخت | * | حلقه گشت و آن جهودان را بسوخت |
| ۸۷۴ | Q | اصلِ ایشان بود آتش ز ابتدا | * | سوی اصلِ خویش رفتند انتها |
| ۸۷۴ | N | اصل ایشان بود آتش ابتدا | * | سوی اصل خویش رفتند انتها |
| ۸۷۵ | Q | هم ز آتش زاده بودند آن فریق | * | جُزْوها را سوی کُلّ باشد طریق |
| ۸۷۵ | N | هم ز آتش زاده بودند آن فریق | * | جزوها را سوی کل باشد طریق |
| ۸۷۶ | Q | آتشی بودند مومن‌سوز و بس | * | سوخت خود را آتشِ ایشان چو خَس |
| ۸۷۶ | N | آتشی بودند مومن سوز و بس | * | سوخت خود را آتش ایشان چو خس |
| ۸۷۷ | Q | آنک بودست اُمُّهُ اَلْهاوِیَه | * | هاویه آمد مرو را زاویه |
| ۸۷۷ | N | آن که بوده ست امه الهاویه | * | هاویه آمد مر او را زاویه |
| ۸۷۸ | Q | مادرِ فرزند جویانِ ویَست | * | اصلها مر فرعها را در پَیَست |
| ۸۷۸ | N | مادر فرزند جویان وی است | * | اصلها مر فرعها را در پی است |
| ۸۷۹ | Q | آبها در حوض اگر زندانیَست | * | باد نَشْفش می‌کند کارکانیَست |
| ۸۷۹ | N | آب اندر حوض اگر زندانی است | * | باد نشفش می‌کند کار کانی است |
| ۸۸۰ | Q | می‌رهاند می‌بَرَد تا مَعْدَنش | * | اندک اندک تا نبینی بُرْدَنش |
| ۸۸۰ | N | می‌رهاند می‌برد تا معدنش | * | اندک اندک تا نبینی بردنش |
| ۸۸۱ | Q | وین نَفَس جانهای ما را همچنان | * | اندک اندک دزدد از حبسِ جهان |
| ۸۸۱ | N | وین نفس جانهای ما را همچنان | * | اندک اندک دزدد از حبس جهان |
| ۸۸۲ | Q | تا إِلَیْهِ یَصْعَدْ أطْیابُ اؐلْکَلِم | * | صاعِداً مِنَّا إِلَی حَیْثُ عَلِم |
| ۸۸۲ | N | تا إلیه یصعد أطیاب الکلم | * | صاعدا منا إلی حیث علم |
| ۸۸۳ | Q | تَرْتَقِی أَنْفَاسُنا بِالْمُنتقَی | * | مُتْحَفَّا مِنّا إِلَی دارِ الْبَقا |
| ۸۸۳ | N | ترتقی أنفاسنا بالمنتقی | * | متحفا منا إلی دار البقا |
| ۸۸۴ | Q | ثُمَّ تاتِینا مُکافاتُ اؐلْمَقال | * | ضِعْفُ ذاکَ رَحْمةً مِنْ ذِی اؐلْجَلال |
| ۸۸۴ | N | ثم تاتینا مکافات المقال | * | ضعف ذاک رحمة من ذی الجلال |
| ۸۸۵ | Q | ثُمَّ یُلْجِینا إِلَی أَمْثالِها | * | کَیْ یَنالَ اؐلْعَبْدُ مِمّا نالَها |
| ۸۸۵ | N | ثم یلجینا الی امثالها | * | کی ینال العبد مما نالها |
| ۸۸۶ | Q | هٰکَذا تَعْرُجْ وَ تَنْزِلْ دایما | * | ذا فَلا زِلْت عَلَیْهِ قائما |
| ۸۸۶ | N | هکذا تعرج و تنزل دایما | * | ذا فلا زلت علیه قائما |
| ۸۸۷ | Q | پارسی گوییم یعنی این کَشِش | * | زان طرف آید که آمد آن چَشِش |
| ۸۸۷ | N | پارسی گوییم یعنی این کشش | * | ز آن طرف آید که آمد آن چشش |
| ۸۸۸ | Q | چشمِ هر قومی به سویی مانده‌ست | * | کان طرف یک روز ذوقی رانده‌ست |
| ۸۸۸ | N | چشم هر قومی به سویی مانده است | * | کان طرف یک روز ذوقی رانده است |
| ۸۸۹ | Q | ذوقِ جنس از جنسِ خود باشد یقین | * | ذوقِ جُزْو از کُلِّ خود باشد ببین |
| ۸۸۹ | N | ذوق جنس از جنس خود باشد یقین | * | ذوق جزو از کل خود باشد ببین |
| ۸۹۰ | Q | یا مگر آن قابلِ جنسی بود | * | چون بدو پیوست جنسِ او شود |
| ۸۹۰ | N | یا مگر آن قابل جنسی بود | * | چون بدو پیوست جنس او شود |
| ۸۹۱ | Q | همچو آب و نان که جنس ما نبود | * | گشت جنسِ ما و اندر ما فزود |
| ۸۹۱ | N | همچو آب و نان که جنس ما نبود | * | گشت جنس ما و اندر ما فزود |
| ۸۹۲ | Q | نقشِ جنسیَّت ندارد آب و نان | * | ز اعتبارِ آخر آن را جنس دان |
| ۸۹۲ | N | نقش جنسیت ندارد آب و نان | * | ز اعتبار آخر آن را جنس دان |
| ۸۹۳ | Q | ور ز غیرِ جنس باشد ذوقِ ما | * | آن مگر مانند باشد جنس را |
| ۸۹۳ | N | ور ز غیر جنس باشد ذوق ما | * | آن مگر مانند باشد جنس را |
| ۸۹۴ | Q | آنک مانندست باشد عاریت | * | عاریت باقی نماند عاقبَت |
| ۸۹۴ | N | آن که مانند است باشد عاریت | * | عاریت باقی نماند عاقبت |
| ۸۹۵ | Q | مرغ را گر ذوق آید از صفیر | * | چونک جنسِ خود نیابد شد نَفیر |
| ۸۹۵ | N | مرغ را گر ذوق آید از صفیر | * | چون که جنس خود نیابد شد نفیر |
| ۸۹۶ | Q | تشنه را گر ذوق آید از سراب | * | چون رسد در وی گریزد جوید آب |
| ۸۹۶ | N | تشنه را گر ذوق آید از سراب | * | چون رسد در وی گریزد جوید آب |
| ۸۹۷ | Q | مُفْلسان هم خوش شوند از زَرِّ قَلْب | * | لیک آن رسوا شود در دارِ ضَرْب |
| ۸۹۷ | N | مفلسان هم خوش شوند از زر قلب | * | لیک آن رسوا شود در دار ضرب |
| ۸۹۸ | Q | تا زَرْاندودِیت از ره نفْگند | * | تا خیالِ کژ ترا چَه نفْگند |
| ۸۹۸ | N | تا زر اندودیت از ره نفگند | * | تا خیال کژ ترا چه نفگند |
| ۸۹۹ | Q | از کلیله باز جُو آن قصَّه را | * | و اندر آن قصّه طلب کن حصَّه را |
| ۸۹۹ | N | از کلیله باز جو آن قصه را | * | و اندر آن قصه طلب کن حصه را |
block:1039
| ۹۰۰ | Q | طایفهٔ نخجیر درّ وادی خَوش | * | بودشان از شیر دایم کَش مَکَش |
| ۹۰۰ | N | طایفه‌ی نخجیر در وادی خوش | * | بودشان از شیر دایم کش مکش |
| ۹۰۱ | Q | بس که آن شیر از کمین می‌درربود | * | آن چَرا بر جمله ناخوش گشته بود |
| ۹۰۱ | N | بس که آن شیر از کمین درمی‌ربود | * | آن چرا بر جمله ناخوش گشته بود |
| ۹۰۲ | Q | حیله کردند آمدند ایشان بشیر | * | کز وظیفه ما ترا داریم سیر |
| ۹۰۲ | N | حیله کردند آمدند ایشان بشیر | * | کز وظیفه ما ترا داریم سیر |
| ۹۰۳ | Q | بعد ازین اندر پی صیدی مَیا | * | تا نگردد تلخ بر ما این گِیا |
| ۹۰۳ | N | بعد از این اندر پی صیدی میا | * | تا نگردد تلخ بر ما این گیا |
block:1040
| ۹۰۴ | Q | گفت آری گر وفا بینم نه مکر | * | مکرها بس دیده‌ام از زَید و بَکْر |
| ۹۰۴ | N | گفت آری گر وفا بینم نه مکر | * | مکرها بس دیده‌ام از زید و بکر |
| ۹۰۵ | Q | من هلاکِ فعل و مکرِ مردمم | * | من گزیدهٔ زخمِ مار و کَژدُمم |
| ۹۰۵ | N | من هلاک فعل و مکر مردمم | * | من گزیده‌ی زخم مار و کژدمم |
| ۹۰۶ | Q | مردمِ نَفْس از درونم در کمین | * | از همه مردم بَتَر در مکر و کین |
| ۹۰۶ | N | مردم نفس از درونم در کمین | * | از همه مردم بتر در مکر و کین |
| ۹۰۷ | Q | گوشِ من لا یُلْدَغُ اؐلْمؤمِن شنید | * | قولِ پیغَامبر به جان و دل گُزید |
| ۹۰۷ | N | گوش من لا یلدغ المؤمن شنید | * | قول پیغمبر به جان و دل گزید |
block:1041
| ۹۰۸ | Q | جمله گفتند ای حکیم با خبر | * | الْحَذَرْ دَعْ لَیْسَ یُغْنِی عَن قدر |
| ۹۰۸ | N | جمله گفتند ای حکیم با خبر | * | الحذر دع لیس یغنی عن قدر |
| ۹۰۹ | Q | در حذر شوریدنِ شور و شَرست | * | رَوْ توکّل کن توکّل بهترست |
| ۹۰۹ | N | در حذر شوریدن شور و شر است | * | رو توکل کن توکل بهتر است |
| ۹۱۰ | Q | با قضا پنجه مزن ای تُند و تیز | * | تا نگیرد هم قضا با تو ستیز |
| ۹۱۰ | N | با قضا پنجه مزن ای تند و تیز | * | تا نگیرد هم قضا با تو ستیز |
| ۹۱۱ | Q | مرده باید بود پیشِ حکمِ حق | * | تا نیاید زخم از رَبّ الفَلَق |
| ۹۱۱ | N | مرده باید بود پیش حکم حق | * | تا نیاید زخم از رب الفلق |
block:1042
| ۹۱۲ | Q | گفت آری گر توکل رَهبَرست | * | این سَبب هم سُنَّتِ پیغمبرست |
| ۹۱۲ | N | گفت آری گر توکل رهبر است | * | این سبب هم سنت پیغمبر است |
| ۹۱۳ | Q | گفت پیغمبر به آواز بلند | * | با توکُّل زانوی اُشتُر ببند |
| ۹۱۳ | N | گفت پیغمبر بآواز بلند | * | با توکل زانوی اشتر ببند |
| ۹۱۴ | Q | رمزِ اَلْکاسِبْ حَبیبُ اؐللَّه شنو | * | از توکّل در سبب کاهل مشو |
| ۹۱۴ | N | رمز الکاسب حبیب اللَّه شنو | * | از توکل در سبب کاهل مشو |
block:1043
| ۹۱۵ | Q | قوم گفتندش که کسب از ضعفِ خَلْق | * | لقمهٔ تزویر دان بر قدرِ حلْق |
| ۹۱۵ | N | قوم گفتندش که کسب از ضعف خلق | * | لقمه‌ی تزویر دان بر قدر حلق |
| ۹۱۶ | Q | نیست کسبی از توکّل خوبتر | * | چیست از تسلیم خود محبوبتر |
| ۹۱۶ | N | نیست کسبی از توکل خوبتر | * | چیست از تسلیم خود محبوبتر |
| ۹۱۷ | Q | بس گریزند از بلا سوی بلا | * | بس جهند از مار سوی اژدها |
| ۹۱۷ | N | بس گریزند از بلا سوی بلا | * | بس جهند از مار سوی اژدها |
| ۹۱۸ | Q | حیله کرد اِنسان و حیله‌ش دام بود | * | آنک جان پنداشت خون‌آشام بود |
| ۹۱۸ | N | حیله کرد انسان و حیله‌ش دام بود | * | آن که جان پنداشت خون آشام بود |
| ۹۱۹ | Q | در ببست و دشمن اندر خانه بود | * | حیلهٔ فرعون زین افسانه بود |
| ۹۱۹ | N | در ببست و دشمن اندر خانه بود | * | حیله‌ی فرعون زین افسانه بود |
| ۹۲۰ | Q | صد هزاران طفل کُشت آن کینه کَش | * | وانک او می‌جُست اندر خانه‌اش |
| ۹۲۰ | N | صد هزاران طفل کشت آن کینه کش | * | و آن که او می‌جست اندر خانه‌اش |
| ۹۲۱ | Q | دیدهٔ ما چون بسی علَّت دروست | * | رَوْ فنا کن دیدِ خود در دیدِ دوست |
| ۹۲۱ | N | دیده‌ی ما چون بسی علت در اوست | * | رو فنا کن دید خود در دید دوست |
| ۹۲۲ | Q | دیدِ ما را دیدِ او نِعْمَ اؐلْعِوَض | * | یابی اندر دیدِ او کُلّ غَرَض |
| ۹۲۲ | N | دید ما را دید او نعم العوض | * | یابی اندر دید او کل غرض |
| ۹۲۳ | Q | طفل تا گیرا و تا پویا نبود | * | مَرْکَبش جز گردنِ بابا نبود |
| ۹۲۳ | N | طفل تا گیرا و تا پویا نبود | * | مرکبش جز گردن بابا نبود |
| ۹۲۴ | Q | چون فُضولی گشت و دست و پا نمود | * | در عَنا افتاد و در کُور و کبود |
| ۹۲۴ | N | چون فضولی گشت و دست و پا نمود | * | در عنا افتاد و در کور و کبود |
| ۹۲۵ | Q | جانهای خلق پیش از دست و پا | * | می‌پریدند از وفا اندر صفا |
| ۹۲۵ | N | جانهای خلق پیش از دست و پا | * | می‌پریدند از وفا اندر صفا |
| ۹۲۶ | Q | چون بامرِ اِهْبِطُوا بندی شدند | * | حبسِ خشم و حرص و خرسندی شدند |
| ۹۲۶ | N | چون به امر اهْبِطُوا بندی شدند | * | حبس خشم و حرص و خرسندی شدند |
| ۹۲۷ | Q | ما عیالِ حضرتیم و شیرخواه | * | گفت الخَلْقُ عِیالُ لِلإِلَه |
| ۹۲۷ | N | ما عیال حضرتیم و شیر خواه | * | گفت الخلق عیال للإله |
| ۹۲۸ | Q | آنک او از آسمان باران دهد | * | هم تواند کو ز رحمت نان دهد |
| ۹۲۸ | N | آنکه او از آسمان باران دهد | * | هم تواند کاو ز رحمت نان دهد |
block:1044
| ۹۲۹ | Q | گفت شیر آری ولی رَبُّ اؐلْعِباد | * | نردبانی پیشِ پای ما نهاد |
| ۹۲۹ | N | گفت شیر آری ولی رب العباد | * | نردبانی پیش پای ما نهاد |
| ۹۳۰ | Q | پایه پایه رفت باید سوی بام | * | هست جَبْری بودن اینجا طمعِ خام |
| ۹۳۰ | N | پایه پایه رفت باید سوی بام | * | هست جبری بودن اینجا طمع خام |
| ۹۳۱ | Q | پای داری چون کنی خود را تو لنگ | * | دست داری چون کنی پنهان تو چنگ |
| ۹۳۱ | N | پای داری چون کنی خود را تو لنگ | * | دست داری چون کنی پنهان تو چنگ |
| ۹۳۲ | Q | خواجه چون بیلی بدستِ بنده داد | * | بی‌زبان معلوم شد او را مُراد |
| ۹۳۲ | N | خواجه چون بیلی به دست بنده داد | * | بی‌زبان معلوم شد او را مراد |
| ۹۳۳ | Q | دست همچون بیل اشارتهای اوست | * | آخر اندیشی عبارتهای اوست |
| ۹۳۳ | N | دست همچون بیل اشارتهای اوست | * | آخر اندیشی عبارتهای اوست |
| ۹۳۴ | Q | چون اشارتهاش را بر جان نهی | * | در وفای آن اشارت جان دهی |
| ۹۳۴ | N | چون اشارتهاش را بر جان نهی | * | در وفای آن اشارت جان دهی |
| ۹۳۵ | Q | پس اشارتهای اسرارت دهد | * | بار بَردارد ز تو کارت دهد |
| ۹۳۵ | N | پس اشارتهای اسرارت دهد | * | بار بر دارد ز تو کارت دهد |
| ۹۳۶ | Q | حاملی محمول گرداند ترا | * | قابلی مقبول گرداند ترا |
| ۹۳۶ | N | حاملی محمول گرداند ترا | * | قابلی مقبول گرداند ترا |
| ۹۳۷ | Q | قابلِ امرِ وَیی قایل شوی | * | وصل جویی بعد از آن واصل شوی |
| ۹۳۷ | N | قابل امر ویی قایل شوی | * | وصل جویی بعد از آن واصل شوی |
| ۹۳۸ | Q | سعیِ شُکرِ نعمتش قُدْرت بود | * | جبرِ تو اِنکارِ آن نعمت بود |
| ۹۳۸ | N | سعی شکر نعمتش قدرت بود | * | جبر تو انکار آن نعمت بود |
| ۹۳۹ | Q | شکرِ قُدرت قدرتت افزون کند | * | جَبْر نعمت از کَفَت بیرون کند |
| ۹۳۹ | N | شکر قدرت قدرتت افزون کند | * | جبر نعمت از کفت بیرون کند |
| ۹۴۰ | Q | جَبرِ تو خفتن بود در ره مخُسپ | * | تا نبینی آن در و درگه مخُسپ |
| ۹۴۰ | N | جبر تو خفتن بود در ره مخسب | * | تا نبینی آن در و درگه مخسب |
| ۹۴۱ | Q | هان مخسپ ای کاهل بی‌اعتبار | * | جز بزیرِ آن درختِ میوه‌دار |
| ۹۴۱ | N | هان مخسب ای جبری بی‌اعتبار | * | جز به زیر آن درخت میوه‌دار |
| ۹۴۲ | Q | تا که شاخ‌افشان کند هر لحظه باد | * | بر سرِ خفته بریزد نُقل و زاد |
| ۹۴۲ | N | تا که شاخ افشان کند هر لحظه باد | * | بر سر خفته بریزد نقل و زاد |
| ۹۴۳ | Q | جَبر و خُفتن در میانِ ره‌زنان | * | مرغِ بی‌هنگام کی یابد امان |
| ۹۴۳ | N | جبر و خفتن در میان ره زنان | * | مرغ بی‌هنگام کی یابد امان |
| ۹۴۴ | Q | ور اشارتهاش را بینی زنی | * | مَرد پنداری و چون بینی زَنی |
| ۹۴۴ | N | ور اشارتهاش را بینی زنی | * | مرد پنداری و چون بینی زنی |
| ۹۴۵ | Q | این قَدَر عقلی که داری گُم شود | * | سر که عقل از وی بپرَّد دُم شود |
| ۹۴۵ | N | این قدر عقلی که داری گم شود | * | سر که عقل از وی بپرد دم شود |
| ۹۴۶ | Q | زانک بی‌شُکری بود شوم و شَنار | * | می‌بَرَد بی‌شُکر را در قَعرِ نار |
| ۹۴۶ | N | ز آن که بی‌شکری بود شوم و شنار | * | می‌برد بی‌شکر را در قعر نار |
| ۹۴۷ | Q | گر توکُّل می‌کنی در کار کن | * | کِشْت کن پس تکیه بر جبَّار کن |
| ۹۴۷ | N | گر توکل می‌کنی در کار کن | * | کشت کن پس تکیه بر جبار کن |
block:1045
| ۹۴۸ | Q | جمله با وَیْ بانگها بر داشتند | * | کان حریصان که سببها کاشتند |
| ۹۴۸ | N | جمله با وی بانگها برداشتند | * | کان حریصان که سببها کاشتند |
| ۹۴۹ | Q | صد هزار اندر هزار از مرد و زن | * | پس چرا محروم ماندند از زمَن |
| ۹۴۹ | N | صد هزار اندر هزار از مرد و زن | * | پس چرا محروم ماندند از زمن |
| ۹۵۰ | Q | صد هزاران قَرْن ز آغازِ جهان | * | همچو اژْدَرْها گشاده صد دهان |
| ۹۵۰ | N | صد هزاران قرن ز آغاز جهان | * | همچو اژدرها گشاده صد دهان |
| ۹۵۱ | Q | مکرها کردند آن دانا گروه | * | که ز بُن بر کنده شد ز آن مکر کوه |
| ۹۵۱ | N | مکرها کردند آن دانا گروه | * | که ز بن بر کنده شد ز آن مکر کوه |
| ۹۵۲ | Q | کرد وصفِ مکرهاشان ذُو اؐلْجلال | * | لِتَزُولَ مِنْهُ أَقْلالُ اؐلْجِبال |
| ۹۵۲ | N | کرد وصف مکرهاشان ذو الجلال | * | لتزول منه اقلال الجبال |
| ۹۵۳ | Q | جز که آن قسمت که رفت اندر ازل | * | رُوی ننْمود از شکار و از عمل |
| ۹۵۳ | N | جز که آن قسمت که رفت اندر ازل | * | روی ننمود از شکار و از عمل |
| ۹۵۴ | Q | جمله افتادند از تدبیر و کار | * | ماند کار و حُکم‌های کردگار |
| ۹۵۴ | N | جمله افتادند از تدبیر و کار | * | ماند کار و حکم‌های کردگار |
| ۹۵۵ | Q | کسب جز نامی مدان ای نامدار | * | جهد جز وهمی مپندار ای عَیار |
| ۹۵۵ | N | کسب جز نامی مدان ای نامدار | * | جهد جز وهمی مپندار ای عیار |
block:1046
| ۹۵۶ | Q | زاد مردی چاشتگاهی در رسید | * | در سرا عدلِ سُلَیمان در دوید |
| ۹۵۶ | N | زاد مردی چاشتگاهی در رسید | * | در سرا عدل سلیمان در دوید |
| ۹۵۷ | Q | رویش از غم زرد و هر دو لب کبود | * | پس سلیمان گفت ای خواجه چه بود |
| ۹۵۷ | N | رویش از غم زرد و هر دو لب کبود | * | پس سلیمان گفت ای خواجه چه بود |
| ۹۵۸ | Q | گفت عزراییل در من این چنین | * | یک نظر انداخت پُر از خشم و کین |
| ۹۵۸ | N | گفت عزراییل در من این چنین | * | یک نظر انداخت پر از خشم و کین |
| ۹۵۹ | Q | گفت هین اکنون چه می‌خواهی بخواه | * | گفت فرما باد را ای جان‌پناه |
| ۹۵۹ | N | گفت هین اکنون چه می‌خواهی بخواه | * | گفت فرما باد را ای جان پناه |
| ۹۶۰ | Q | تا مرا زینجا بهنْدُستان بَرَد | * | بُوکِ بنده کان طرف شد جان بَرَد |
| ۹۶۰ | N | تا مرا ز ینجا به هندستان برد | * | بو که بنده کان طرف شد جان برد |
| ۹۶۱ | Q | نک ز درویشی گریزانند خلق | * | لقمهٔ حرص و امل زآنند خلق |
| ۹۶۱ | N | نک ز درویشی گریزانند خلق | * | لقمه‌ی حرص و امل ز آنند خلق |
| ۹۶۲ | Q | ترسِ درویشی مثال آن هِراس | * | حرص و کوشش را تو هندستان شناس |
| ۹۶۲ | N | ترس درویشی مثال آن هراس | * | حرص و کوشش را تو هندستان شناس |
| ۹۶۳ | Q | باد را فرمود تا او را شتاب | * | بُرد سوی قعرِ هندستان بر آب |
| ۹۶۳ | N | باد را فرمود تا او را شتاب | * | برد سوی قعر هندستان بر آب |
| ۹۶۴ | Q | روزِ دیگر وقتِ دیوان و لِقا | * | پس سلیمان گفت عزراییل را |
| ۹۶۴ | N | روز دیگر وقت دیوان و لقا | * | پس سلیمان گفت عزراییل را |
| ۹۶۵ | Q | کان مسلمان را بِخشم از بهرِ آن | * | بنْگریدی تا شد آواره ز خان |
| ۹۶۵ | N | کان مسلمان را بخشم از چه چنان | * | بنگریدی تا شد آواره ز خان |
| ۹۶۶ | Q | گفت من از خشم کَی کردم نظر | * | از تعجُّب دیدمش در رَهْ‌گذر |
| ۹۶۶ | N | گفت من از خشم کی کردم نظر | * | از تعجب دیدمش در رهگذر |
| ۹۶۷ | Q | که مرا فرمود حق که امروز هان | * | جانِ او را تو بهندستان ستان |
| ۹۶۷ | N | که مرا فرمود حق که امروز هان | * | جان او را تو به هندستان ستان |
| ۹۶۸ | Q | از عجب گفتم گر او را صد پَرَست | * | او بهندستان شدن دُور اندَرَست |
| ۹۶۸ | N | از عجب گفتم گر او را صد پر است | * | او به هندستان شدن دور اندر است |
| ۹۶۹ | Q | تو همه کارِ جهان را همچنین | * | کن قیاس و چشم بگْشا و ببین |
| ۹۶۹ | N | تو همه کار جهان را همچنین | * | کن قیاس و چشم بگشا و ببین |
| ۹۷۰ | Q | از کی بگریزیم از خود ای مُحال | * | از کی بِرْباییم از حقّ ای وبال |
| ۹۷۰ | N | از که بگریزیم از خود ای محال | * | از که برباییم از حق ای وبال |
block:1047
| ۹۷۱ | Q | شیر گفت آری ولیکن هم ببین | * | جهدهای انبیا و مؤمنین |
| ۹۷۱ | N | شیر گفت آری و لیکن هم ببین | * | جهدهای انبیا و مومنین |
| ۹۷۲ | Q | حق تعالی جَهْدشان را راست کرد | * | آنچ دیدند از جفا و گرم و سرد |
| ۹۷۲ | N | حق تعالی جهدشان را راست کرد | * | آن چه دیدند از جفا و گرم و سرد |
| ۹۷۳ | Q | حیله‌هاشان جملهٔ حال آمد لطیف | * | کُلُّ شَیْءٍ مِنْ ظَریفٍ هُو ظَریف |
| ۹۷۳ | N | حیله‌هاشان جمله حال آمد لطیف | * | کل شی‌ء من ظریف هو ظریف |
| ۹۷۴ | Q | دامهاشان مرغِ گردونی گرفت | * | نقصهاشان جمله افزونی گرفت |
| ۹۷۴ | N | دامهاشان مرغ گردونی گرفت | * | نقصهاشان جمله افزونی گرفت |
| ۹۷۵ | Q | جهد می‌کن تا توانی ای کیا | * | در طریقِ انبیا و اولیا |
| ۹۷۵ | N | جهد می‌کن تا توانی ای کیا | * | در طریق انبیا و اولیا |
| ۹۷۶ | Q | با قضا پنجه زدن نبْود جِهاد | * | زانک این را هم قضا بر ما نهاد |
| ۹۷۶ | N | با قضا پنجه زدن نبود جهاد | * | ز آن که این را هم قضا بر ما نهاد |
| ۹۷۷ | Q | کافرم من گر زیان کردست کس | * | در رهِ ایمان و طاعت یک نَفَس |
| ۹۷۷ | N | کافرم من گر زیان کرده ست کس | * | در ره ایمان و طاعت یک نفس |
| ۹۷۸ | Q | سر شکسته نیست این سر را مبند | * | یک دو روزک جهد کن باقی بخند |
| ۹۷۸ | N | سر شکسته نیست این سر را مبند | * | یک دو روزک جهد کن باقی بخند |
| ۹۷۹ | Q | بد مَحالی جُست کو دنیا بجُست | * | نیک حالی جُست کاو عُقْبَی بجُست |
| ۹۷۹ | N | بد محالی جست کاو دنیا بجست | * | نیک حالی جست کاو عقبی بجست |
| ۹۸۰ | Q | مکرها در کسبِ دنیا باردست | * | مکرها در ترکِ دنیا واردست |
| ۹۸۰ | N | مکرها در کسب دنیا بارد است | * | مکرها در ترک دنیا وارد است |
| ۹۸۱ | Q | مکر آن باشد که زندان حُفره کرد | * | آنک حفره بست آن مکریست سرد |
| ۹۸۱ | N | مکر آن باشد که زندان حفره کرد | * | آن که حفره بست آن مکری ست سرد |
| ۹۸۲ | Q | این جهان زندان و ما زندانیان | * | حفره کن زندان و خود را وا رهان |
| ۹۸۲ | N | این جهان زندان و ما زندانیان | * | حفره کن زندان و خود را وارهان |
| ۹۸۳ | Q | چیست دنیا از خدا غافل بُدن | * | نی قماش و نقره و میزان و زن |
| ۹۸۳ | N | چیست دنیا از خدا غافل بدن | * | نی قماش و نقره و میزان و زن |
| ۹۸۴ | Q | مال را کز بهرِ دین باشی حَمُول | * | نِعْمَ مالٌ صالِحٌ خواندش رسول |
| ۹۸۴ | N | مال را کز بهر دین باشی حمول | * | نعم مال صالح خواندش رسول |
| ۹۸۵ | Q | آب در کَشتی هلاکِ کشتی است | * | آب اندر زیرِ کشتی پُشتی است |
| ۹۸۵ | N | آب در کشتی هلاک کشتی است | * | آب اندر زیر کشتی پشتی است |
| ۹۸۶ | Q | چونک مال و مُلک را از دل براند | * | ز آن سلیمان خویش جز مسکین نخواند |
| ۹۸۶ | N | چون که مال و ملک را از دل براند | * | ز آن سلیمان خویش جز مسکین نخواند |
| ۹۸۷ | Q | کوزهٔ سربسته اندر آبِ زَفت | * | از دلِ پُر باد فوقِ آب رفت |
| ۹۸۷ | N | کوزه‌ی سر بسته اندر آب زفت | * | از دل پر باد فوق آب رفت |
| ۹۸۸ | Q | بادِ درویشی چو در باطن بود | * | بر سرِ آبِ جهان ساکن بود |
| ۹۸۸ | N | باد درویشی چو در باطن بود | * | بر سر آب جهان ساکن بود |
| ۹۸۹ | Q | گرچه جملهٔ این جهان مُلکِ وَیَست | * | مُلک در چشم دلِ او لا شیَست |
| ۹۸۹ | N | گر چه جمله‌ی این جهان ملک وی است | * | ملک در چشم دل او لا شی است |
| ۹۹۰ | Q | پس دهانِ دل ببند و مُهر کن | * | پُر کُنَش از بادِ کبرِ مِنْ لَدُن |
| ۹۹۰ | N | پس دهان دل ببند و مهر کن | * | پر کنش از باد کبر من لدن |
| ۹۹۱ | Q | جهد حقّست و دوا حقّست و درد | * | مُنْکِر اندر نَفی جَهْدش جهد کرد |
| ۹۹۱ | N | جهد حق است و دوا حق است و درد | * | منکر اندر نفی جهدش جهد کرد |
block:1048
| ۹۹۲ | Q | زین نمط بسیار برهان گفت شیر | * | کز جواب آن جَبْریان گشتند سیر |
| ۹۹۲ | N | زین نمط بسیار برهان گفت شیر | * | کز جواب آن جبریان گشتند سیر |
| ۹۹۳ | Q | روبه و آهو و خرگوش و شغال | * | جبر را بگذاشتند و قیل و قال |
| ۹۹۳ | N | روبه و آهو و خرگوش و شغال | * | جبر را بگذاشتند و قیل و قال |
| ۹۹۴ | Q | عهدها کردند با شیرِ ژیان | * | کاندرین بَیْعت نَیُفْتد در زیان |
| ۹۹۴ | N | عهدها کردند با شیر ژیان | * | کاندر این بیعت نیفتد در زیان |
| ۹۹۵ | Q | قسمِ هر روزش بیاید بی جگر | * | حاجتش نبْود تقاضای دگر |
| ۹۹۵ | N | قسم هر روزش بیاید بی‌جگر | * | حاجتش نبود تقاضای دگر |
| ۹۹۶ | Q | قُرْعه بر هرک فتادی روز روز | * | سوی آن شیر او دویدی همچو یوز |
| ۹۹۶ | N | قرعه بر هر که فتادی روز روز | * | سوی آن شیر او دویدی همچو یوز |
| ۹۹۷ | Q | چون به خرگوش آمد این ساغر بدَوْر | * | بانگ زد خرگوش کاخر چند جَوْر |
| ۹۹۷ | N | چون به خرگوش آمد این ساغر به دور | * | بانگ زد خرگوش کاخر چند جور |
block:1049
| ۹۹۸ | Q | قوم گفتندش که چندین گاه ما | * | جان فدا کردیم در عهد و وفا |
| ۹۹۸ | N | قوم گفتندش که چندین گاه ما | * | جان فدا کردیم در عهد و وفا |
| ۹۹۹ | Q | تو مجو بدنامیِ ما ای عَنُود | * | تا نرنجد شیر رَوْ رَوْ زود زود |
| ۹۹۹ | N | تو مجو بد نامی ما ای عنود | * | تا نرنجد شیر رو رو زود زود |
block:1050
| ۱۰۰۰ | Q | گفت ای یاران مرا مُهلَت دهید | * | تا بمَکْرم از بلا بیرون جهید |
| ۱۰۰۰ | N | گفت ای یاران مرا مهلت دهید | * | تا به مکرم از بلا بیرون جهید |
| ۱۰۰۱ | Q | تا امان یابد بمکرم جانتان | * | مانَد این میراثِ فرزندانتان |
| ۱۰۰۱ | N | تا امان یابد به مکرم جانتان | * | ماند این میراث فرزندانتان |
| ۱۰۰۲ | Q | هر پَیَمبر اُمَّتان را در جهان | * | همچنین تا مَخْلَصی می‌خواندشان |
| ۱۰۰۲ | N | هر پیمبر امتان را در جهان | * | همچنین تا مخلصی می‌خواندشان |
| ۱۰۰۳ | Q | کز فلک راهِ بِرون شَوْ دیده بود | * | در نظر چون مردمک پیچیده بود |
| ۱۰۰۳ | N | کز فلک راه برون شو دیده بود | * | در نظر چون مردمک پیچیده بود |
| ۱۰۰۴ | Q | مردمش چون مردمک دیدند خُرْد | * | در بزرگیِ مردمک کس ره نبُرْد |
| ۱۰۰۴ | N | مردمش چون مردمک دیدند خرد | * | در بزرگی مردمک کس ره نبرد |
block:1051
| ۱۰۰۵ | Q | قوم گفتندش که ای خَر گوش دار | * | خویش را اندازهٔ خرگوش دار |
| ۱۰۰۵ | N | قوم گفتندش که ای خر گوش دار | * | خویش را اندازه‌ی خرگوش دار |
| ۱۰۰۶ | Q | هین چه لافست این که از تو بهتران | * | در نیاوردند اندر خاطر آن |
| ۱۰۰۶ | N | هین چه لاف است این که از تو بهتران | * | در نیاوردند اندر خاطر آن |
| ۱۰۰۷ | Q | مُعجِبی یا خود قضامان در پَیست | * | ورنه این دم لایقِ چون تو کَیست |
| ۱۰۰۷ | N | معجبی یا خود قضامان در پی است | * | ور نه این دم لایق چون تو کی است |
block:1052
| ۱۰۰۸ | Q | گفت ای یاران حَقَم اِلهام داد | * | مر ضعیفی را قوی رأیی فتاد |
| ۱۰۰۸ | N | گفت ای یاران حقم الهام داد | * | مر ضعیفی را قوی رایی فتاد |
| ۱۰۰۹ | Q | آنچ حقّ آموخت مر زنبور را | * | آن نباشد شیر را و گور را |
| ۱۰۰۹ | N | آن چه حق آموخت مر زنبور را | * | آن نباشد شیر را و گور را |
| ۱۰۱۰ | Q | خانه‌ها سازد پُر از حلوای تر | * | حق بَرو آن علْم را بگْشاد دَر |
| ۱۰۱۰ | N | خانه‌ها سازد پر از حلوای تر | * | حق بر او آن علم را بگشاد در |
| ۱۰۱۱ | Q | آنچ حقْ آموخت کِرْمِ پیله را | * | هیچ پیلی داند آن گون حیله را |
| ۱۰۱۱ | N | آن چه حق آموخت کرم پیله را | * | هیچ پیلی داند آن گون حیله را |
| ۱۰۱۲ | Q | آدمِ خاکی ز حقْ آموخت عِلْم | * | تا بهَفْتُم آسمان افروخت علْم |
| ۱۰۱۲ | N | آدم خاکی ز حق آموخت علم | * | تا به هفتم آسمان افروخت علم |
| ۱۰۱۳ | Q | نام و ناموسِ مَلَک را در شِکَست | * | کوریِ آن کس که در حق در شکَست |
| ۱۰۱۳ | N | نام و ناموس ملک را در شکست | * | کوری آن کس که در حق در شک است |
| ۱۰۱۴ | Q | زاهدِ ششصد هزاران ساله را | * | پُوزْبَندی ساخت آن گُوساله را |
| ۱۰۱۴ | N | زاهد چندین هزاران ساله را | * | پوز بندی ساخت آن گوساله را |
| ۱۰۱۵ | Q | تا نتاند شیرِ علْم دین کشید | * | تا نگردد گِردِ آن قصرِ مَشید |
| ۱۰۱۵ | N | تا نتاند شیر علم دین کشید | * | تا نگردد گرد آن قصر مشید |
| ۱۰۱۶ | Q | علْمهای اهلِ حِس شد پوزبند | * | تا نگیرد شیر از آن علْم بلند |
| ۱۰۱۶ | N | علمهای اهل حس شد پوز بند | * | تا نگیرد شیر ز آن علم بلند |
| ۱۰۱۷ | Q | قطرهٔ دل را یکی گوهر فتاد | * | کان بدریاها و گردونها نداد |
| ۱۰۱۷ | N | قطره‌ی دل را یکی گوهر فتاد | * | کان به دریاها و گردونها نداد |
| ۱۰۱۸ | Q | چند صورت آخر ای صورت‌پرست | * | جانِ بی‌معنیت از صورت نَرَست |
| ۱۰۱۸ | N | چند صورت آخر ای صورت پرست | * | جان بی‌معنیت از صورت نرست |
| ۱۰۱۹ | Q | گر بصورت آدمی اِنسان بُدی | * | احمد و بُو جَهْل خود یکسان بُدی |
| ۱۰۱۹ | N | گر به صورت آدمی انسان بدی | * | احمد و بو جهل خود یکسان بدی |
| ۱۰۲۰ | Q | نقش بر دیوار مثلِ آدمست | * | بنْگر از صورت چه چیزِ او کمَست |
| ۱۰۲۰ | N | نقش بر دیوار مثل آدم است | * | بنگر از صورت چه چیز او کم است |
| ۱۰۲۱ | Q | جان کمَست آن صورتِ با تاب را | * | رَوْ بجُو آن گوهرِ کَم‌یاب را |
| ۱۰۲۱ | N | جان کم است آن صورت با تاب را | * | رو بجو آن گوهر کمیاب را |
| ۱۰۲۲ | Q | شد سرِ شیرانِ عالَم جمله پست | * | چون سگِ اصحاب را دادند دست |
| ۱۰۲۲ | N | شد سر شیران عالم جمله پست | * | چون سگ اصحاب را دادند دست |
| ۱۰۲۳ | Q | چه زیانستش ازان نَقشِ نَفور | * | چونک جانش غرق شد در بَحْرِ نور |
| ۱۰۲۳ | N | چه زیان استش از آن نقش نفور | * | چون که جانش غرق شد در بحر نور |
| ۱۰۲۴ | Q | وصفِ صورت نیست اندر خامَها | * | عالِم و عادل بود در نامَها |
| ۱۰۲۴ | N | وصف صورت نیست اندر خامه‌ها | * | عالم و عادل بود در نامه‌ها |
| ۱۰۲۵ | Q | عالم و عادل همه معنیست بس | * | کِش نیابی در مکان و پیش و پس |
| ۱۰۲۵ | N | عالم و عادل همه معنی است بس | * | کش نیابی در مکان و پیش و پس |
| ۱۰۲۶ | Q | می‌زند بر تن ز سوی لامکان | * | می‌نگنجد در فلک خورشیدِ جان |
| ۱۰۲۶ | N | می‌زند بر تن ز سوی لامکان | * | می‌نگنجد در فلک خورشید جان |
block:1053
| ۱۰۲۷ | Q | این سخن پایان ندارد هوش دار | * | هوش سوی قصهٔ خرگوش دار |
| ۱۰۲۷ | N | این سخن پایان ندارد هوش دار | * | گوش سوی قصه‌ی خرگوش دار |
| ۱۰۲۸ | Q | گوشِ خَر بفْروش و دیگر گوشْ خَر | * | کین سخن را در نیابد گوشِ خَر |
| ۱۰۲۸ | N | گوش خر بفروش و دیگر گوش خر | * | کاین سخن را در نیابد گوش خر |
| ۱۰۲۹ | Q | رَوْ تو روبه‌بازیِ خرگوش بین | * | مکر و شیراندازی خرگوش بین |
| ۱۰۲۹ | N | رو تو روبه بازی خرگوش بین | * | مکر و شیر اندازی خرگوش بین |
| ۱۰۳۰ | Q | خاتم مُلک سُلیمانست عِلْم | * | جملهٔ عالَم صورت و جانست عِلْم |
| ۱۰۳۰ | N | خاتم ملک سلیمان است علم | * | جمله عالم صورت و جان است علم |
| ۱۰۳۱ | Q | آدمی را زین هنر بیچاره گشت | * | خلقِ دریاها و خلقِ کوه و دشت |
| ۱۰۳۱ | N | آدمی را زین هنر بیچاره گشت | * | خلق دریاها و خلق کوه و دشت |
| ۱۰۳۲ | Q | زو پلنگ و شیر ترسان همچو موش | * | زو نهنگ و بحر در صَفرا و جوش |
| ۱۰۳۲ | N | زو پلنگ و شیر ترسان همچو موش | * | زو نهنگ و بحر در صفرا و جوش |
| ۱۰۳۳ | Q | زو پری و دیو ساحلها گرفت | * | هر یکی در جای پنهان جا گرفت |
| ۱۰۳۳ | N | زو پری و دیو ساحلها گرفت | * | هر یکی در جای پنهان جا گرفت |
| ۱۰۳۴ | Q | آدمی را دشمنِ پنهان بسیست | * | آدمی با حذر عاقل کسیست |
| ۱۰۳۴ | N | آدمی را دشمن پنهان بسی است | * | آدمی با حذر عاقل کسی است |
| ۱۰۳۵ | Q | خَلقِ پنهان زشتشان و خوبشان | * | می‌زند در دل بهر دَم کوبشان |
| ۱۰۳۵ | N | خلق پنهان زشتشان و خوبشان | * | می‌زند در دل بهر دم کوبشان |
| ۱۰۳۶ | Q | بهرِ غُسل ار در رَوی در جویبار | * | بر تو آسیبی زند در آب خار |
| ۱۰۳۶ | N | بهر غسل ار در روی در جویبار | * | بر تو آسیبی زند در آب خار |
| ۱۰۳۷ | Q | گرچه پنهان خار در آبست پست | * | چونک در تو می‌خَلَد دانی که هست |
| ۱۰۳۷ | N | گر چه پنهان خار در آب است پست | * | چون که در تو می‌خلد دانی که هست |
| ۱۰۳۸ | Q | خار خار وَحیْها و وسْوسه | * | از هزاران کس بود نه یک کَسَه |
| ۱۰۳۸ | N | خار خار وحیها و وسوسه | * | از هزاران کس بود نی یک کسه |
| ۱۰۳۹ | Q | باش تا حِسْهای تو مُبْدَل شود | * | تا ببینیشان و مُشکلِ حَل شود |
| ۱۰۳۹ | N | باش تا حسهای تو مبدل شود | * | تا ببینیشان و مشکل حل شود |
| ۱۰۴۰ | Q | تا سخنهای کیان رَد کرده‌ای | * | تا کِیان را سَرْوَرِ خَود کرده‌ای |
| ۱۰۴۰ | N | تا سخنهای کیان رد کرده‌ای | * | تا کیان را سرور خود کرده‌ای |
block:1054
| ۱۰۴۱ | Q | بعد ازان گفتند کای خرگوشِ چُست | * | در میان آر آنچ در ادراکِ تست |
| ۱۰۴۱ | N | بعد از آن گفتند کای خرگوش چست | * | در میان آر آن چه در ادراک تست |
| ۱۰۴۲ | Q | ای که با شیری تو در پیچیده‌ای | * | باز گو رأیی که اندیشیده‌ای |
| ۱۰۴۲ | N | ای که با شیری تو در پیچیده‌ای | * | باز گو رایی که اندیشیده‌ای |
| ۱۰۴۳ | Q | مشورت ادراک و هشیاری دهد | * | عقلها مر عقل را یاری دهد |
| ۱۰۴۳ | N | مشورت ادراک و هشیاری دهد | * | عقلها مر عقل را یاری دهد |
| ۱۰۴۴ | Q | گفت پیغمبر بکن ای رأی‌زن | * | مشورت کاؐلْمُسْتَشارُ مُؤتَمَن |
| ۱۰۴۴ | N | گفت پیغمبر بکن ای رایزن | * | مشورت کالمستشار موتمن |
block:1055
| ۱۰۴۵ | Q | گفت هر رازی نشاید باز گفت | * | جُفت طاق آید گهی گه طاق جُفت |
| ۱۰۴۵ | N | گفت هر رازی نشاید باز گفت | * | جفت طاق آید گهی گه طاق جفت |
| ۱۰۴۶ | Q | از صفا گر دَم زنی با آینه | * | تیره گردد زود با ما آینه |
| ۱۰۴۶ | N | از صفا گر دم زنی با آینه | * | تیره گردد زود با ما آینه |
| ۱۰۴۷ | Q | در بیانِ این سه کم جُنبان لبت | * | از ذَهاب و از ذَهَب وز مَذْهَبَت |
| ۱۰۴۷ | N | در بیان این سه کم جنبان لبت | * | از ذهاب و از ذهب وز مذهبت |
| ۱۰۴۸ | Q | کین سه را خصمست بسیار و عدو | * | در کمینت ایستد چون داند او |
| ۱۰۴۸ | N | کین سه را خصم است بسیار و عدو | * | در کمینت ایستد چون داند او |
| ۱۰۴۹ | Q | ور بگویی با یکی دو اَلْوَدَاع | * | کُلُّ سِرٍّ جاوَزَ الإِثْنَیْنِ شاع |
| ۱۰۴۹ | N | ور بگویی با یکی دو الوداع | * | کل سر جاوز الاثنین شاع |
| ۱۰۵۰ | Q | گر دو سه پرّنده را بندی بهَم | * | بر زمین مانند محبوس از الم |
| ۱۰۵۰ | N | گر دو سه پرنده را بندی به هم | * | بر زمین مانند محبوس از الم |
| ۱۰۵۱ | Q | مشورت دارند سَرْپوشیده خوب | * | در کِنایت با غَلَط‌افکَن مشوب |
| ۱۰۵۱ | N | مشورت دارند سرپوشیده خوب | * | در کنایت با غلط افکن مشوب |
| ۱۰۵۲ | Q | مشورت کردی پَیَمْبَر بسته‌سَر | * | گفته ایشانش جواب و بی‌خبر |
| ۱۰۵۲ | N | مشورت کردی پیمبر بسته سر | * | گفته ایشانش جواب و بی‌خبر |
| ۱۰۵۳ | Q | در مثالی بسته گفتی رای را | * | تا نداند خصم از سَر پای را |
| ۱۰۵۳ | N | در مثالی بسته گفتی رای را | * | تا نداند خصم از سر پای را |
| ۱۰۵۴ | Q | او جوابِ خویش بگْرفتی ازو | * | وز سُؤالش می‌نبُردی غیرْ بُو |
| ۱۰۵۴ | N | او جواب خویش بگرفتی از او | * | وز سؤالش می‌نبردی غیر بو |
block:1056
| ۱۰۵۵ | Q | ساعتی تأخیر کرد اندر شدن | * | بعد ازان شد پیشِ شیرِ پنجه‌زن |
| ۱۰۵۵ | N | ساعتی تاخیر کرد اندر شدن | * | بعد از آن شد پیش شیر پنجه زن |
| ۱۰۵۶ | Q | ز آن سبب کاندر شدن او ماند دیر | * | خاک را می‌کَنْد و می‌غرّید شیر |
| ۱۰۵۶ | N | ز آن سبب کاندر شدن او ماند دیر | * | خاک را می‌کند و می‌غرید شیر |
| ۱۰۵۷ | Q | گفت من گفتم که عهدِ آن خَسان | * | خام باشد خام و سُست و نارَسان |
| ۱۰۵۷ | N | گفت من گفتم که عهد آن خسان | * | خام باشد خام و سست و نارسان |
| ۱۰۵۸ | Q | دمدمهٔ ایشان مرا از خَر فگند | * | چند بفْریبد مرا این دهر چند |
| ۱۰۵۸ | N | دمدمه‌ی ایشان مرا از خر فگند | * | چند بفریبد مرا این دهر چند |
| ۱۰۵۹ | Q | سخت درماند امیر سُست‌ریش | * | چون نه پس بیند نه پیش از احمقیش |
| ۱۰۵۹ | N | سخت درماند امیر سست ریش | * | چون نه پس بیند نه پیش از احمقیش |
| ۱۰۶۰ | Q | راه هموارست و زیرش دامها | * | قحطِ معنی در میانِ نامها |
| ۱۰۶۰ | N | راه هموار است و زیرش دامها | * | قحط معنی در میان نامها |
| ۱۰۶۱ | Q | لفظها و نامها چون دامهاست | * | لفظِ شیرین ریگِ آبِ عمرِ ماست |
| ۱۰۶۱ | N | لفظها و نامها چون دامهاست | * | لفظ شیرین ریگ آب عمر ماست |
| ۱۰۶۲ | Q | آن یکی ریگی که جوشد آب ازو | * | سخت کمیابست رَوْ آن را بجُو |
| ۱۰۶۲ | N | آن یکی ریگی که جوشد آب ازو | * | سخت کمیاب است رو آن را بجو |
| ۱۰۶۳ | Q | مَنْبَعِ حِکمت شود حِکمت‌طلب | * | فارغ آید او ز تحصیل و سبب |
| ۱۰۶۳ | N | منبع حکمت شود حکمت طلب | * | فارغ آید او ز تحصیل و سبب |
| ۱۰۶۴ | Q | لَوْحِ حافظ لوحِ محفوظی شود | * | عقلِ او از رُوح محظوظی شود |
| ۱۰۶۴ | N | لوح حافظ لوح محفوظی شود | * | عقل او از روح محظوظی شود |
| ۱۰۶۵ | Q | چون مُعَلِّم بود عقلش ز ابتدا | * | بعد ازین شد عقل شاگردی ورا |
| ۱۰۶۵ | N | چون معلم بود عقلش ز ابتدا | * | بعد از این شد عقل شاگردی و را |
| ۱۰۶۶ | Q | عقل چون جِبریل گوید احمدا | * | گر یکی گامی نِهَم سوزد مرا |
| ۱۰۶۶ | N | عقل چون جبریل گوید احمدا | * | گر یکی گامی نهم سوزد مرا |
| ۱۰۶۷ | Q | تو مرا بگْذار زین پس پیش ران | * | حدِّ من این بود ای سلطانِ جان |
| ۱۰۶۷ | N | تو مرا بگذار زین پس پیش ران | * | حد من این بود ای سلطان جان |
| ۱۰۶۸ | Q | هر که ماند از کاهلی بی‌شُکر و صبر | * | او همین داند که گیرد پای جَبْر |
| ۱۰۶۸ | N | هر که ماند از کاهلی بی‌شکر و صبر | * | او همین داند که گیرد پای جبر |
| ۱۰۶۹ | Q | هر که جبر آورد خود رنجور کرد | * | تا همان رنجوریَش در گور کرد |
| ۱۰۶۹ | N | هر که جبر آورد خود رنجور کرد | * | تا همان رنجوری‌اش در گور کرد |
| ۱۰۷۰ | Q | گفت پیغمبر که رنجوری بلاغ | * | رنج آرد تا بمیرد چون چراغ |
| ۱۰۷۰ | N | گفت پیغمبر که رنجوری به لاغ | * | رنج آرد تا بمیرد چون چراغ |
| ۱۰۷۱ | Q | جبر چه بْوَد بستنِ اِشکسته را | * | یا بپیوستن رگی بگُسسته را |
| ۱۰۷۱ | N | جبر چه بود بستن اشکسته را | * | یا بپیوستن رگی بگسسته را |
| ۱۰۷۲ | Q | چون درین ره پای خود نشْکسته‌ای | * | بر کی می‌خندی چه پا را بسته‌ای |
| ۱۰۷۲ | N | چون در این ره پای خود نشکسته‌ای | * | بر که می‌خندی چه پا را بسته‌ای |
| ۱۰۷۳ | Q | وانک پایش در رهِ کُوشِش شکست | * | در رسید او را بُراق و بر نشست |
| ۱۰۷۳ | N | و آن که پایش در ره کوشش شکست | * | در رسید او را براق و بر نشست |
| ۱۰۷۴ | Q | حاملِ دین بود او محمول شد | * | قابلِ فرمان بُد او مقبول شد |
| ۱۰۷۴ | N | حامل دین بود او محمول شد | * | قابل فرمان بد او مقبول شد |
| ۱۰۷۵ | Q | تا کنون فرمان پذیرفتی ز شاه | * | بعد ازین فرمان رساند بر سپاه |
| ۱۰۷۵ | N | تا کنون فرمان پذیرفتی ز شاه | * | بعد از این فرمان رساند بر سپاه |
| ۱۰۷۶ | Q | تا کنون اختر اثر کردی در او | * | بعد ازین باشد امیرِ اختر او |
| ۱۰۷۶ | N | تا کنون اختر اثر کردی در او | * | بعد از این باشد امیر اختر او |
| ۱۰۷۷ | Q | گر ترا اِشکال آید در نظر | * | پس تو شک داری در اِنْشَقَّ اؐلْقَمَر |
| ۱۰۷۷ | N | گر ترا اشکال آید در نظر | * | پس تو شک داری در انْشَقَّ الْقَمَرُ |
| ۱۰۷۸ | Q | تازه کن ایمان نی از گفتِ زبان | * | ای هوا را تازه کرده در نهان |
| ۱۰۷۸ | N | تازه کن ایمان نه از گفت زبان | * | ای هوا را تازه کرده در نهان |
| ۱۰۷۹ | Q | تا هوا تازه‌ست ایمان تازه نیست | * | کین هوا جز قفلِ آن دروازه نیست |
| ۱۰۷۹ | N | تا هوا تازه ست ایمان تازه نیست | * | کاین هوا جز قفل آن دروازه نیست |
| ۱۰۸۰ | Q | کرده‌ای تأویل حرفِ بِکر را | * | خویش را تأویل کن نه ذِکر را |
| ۱۰۸۰ | N | کرده‌ای تاویل حرف بکر را | * | خویش را تاویل کن نی ذکر را |
| ۱۰۸۱ | Q | بر هوا تاویلِ قرآن می‌کنی | * | پست و کژ شد از تو معنی سَنی |
| ۱۰۸۱ | N | بر هوا تاویل قرآن می‌کنی | * | پست و کژ شد از تو معنی سنی |
block:1057
| ۱۰۸۲ | Q | آن مگس بر برگِ کاه و بَوْلِ خَر | * | همچو کشتیبان همی‌افراشت سَر |
| ۱۰۸۲ | N | آن مگس بر برگ کاه و بول خر | * | همچو کشتیبان همی‌افراشت سر |
| ۱۰۸۳ | Q | گفت من دریا و کشتی خوانده‌ام | * | مدَّتی در فکرِ آن می‌مانده‌ام |
| ۱۰۸۳ | N | گفت من دریا و کشتی خوانده‌ام | * | مدتی در فکر آن می‌مانده‌ام |
| ۱۰۸۴ | Q | اینک این دریا و این کشتی و من | * | مردِ کشتیبان و اهل و رأی‌زن |
| ۱۰۸۴ | N | اینک این دریا و این کشتی و من | * | مرد کشتیبان و اهل و رایزن |
| ۱۰۸۵ | Q | بر سرِ دریا همی‌رانْد او عَمَد | * | می‌نمودش آن قَدَر بیرون ز حَد |
| ۱۰۸۵ | N | بر سر دریا همی‌راند او عمد | * | می‌نمودش آن قدر بیرون ز حد |
| ۱۰۸۶ | Q | بود بی‌حدّ آن چَمین نسبت بدو | * | آن نظر که بیند آن را راست کو |
| ۱۰۸۶ | N | بود بی‌حد آن چمین نسبت بدو | * | آن نظر که بیند آن را راست کو |
| ۱۰۸۷ | Q | عالَمش چندان بود کش بینِشَست | * | چشم چندین بحر هم چندینشَست |
| ۱۰۸۷ | N | عالمش چندان بود کش بینش است | * | چشم چندین بحر هم چندینش است |
| ۱۰۸۸ | Q | صاحبِ تأویلِ باطل چون مگس | * | وَهمِ او بَوْلِ خر و تصویرْ خَسْ |
| ۱۰۸۸ | N | صاحب تاویل باطل چون مگس | * | وهم او بول خر و تصویر خس |
| ۱۰۸۹ | Q | گر مگس تأویل بگْذارد برای | * | آن مگس را بخت گرداند هُمای |
| ۱۰۸۹ | N | گر مگس تاویل بگذارد به رای | * | آن مگس را بخت گرداند همای |
| ۱۰۹۰ | Q | آن مگس نبْود کش این عِبْرت بود | * | رُوحِ او نه در خورِ صورت بود |
| ۱۰۹۰ | N | آن مگس نبود کش این عبرت بود | * | روح او نی در خور صورت بود |
block:1058
| ۱۰۹۱ | Q | همچو آن خرگوش کو بر شیر زد | * | روحِ او کَی بود اندر خورْدِ قَد |
| ۱۰۹۱ | N | همچو آن خرگوش کاو بر شیر زد | * | روح او کی بود اندر خورد قد |
| ۱۰۹۲ | Q | شیر می‌گفت از سرِ تیزی و خشم | * | کز رهِ گوشم عدو بربست چشم |
| ۱۰۹۲ | N | شیر می‌گفت از سر تیزی و خشم | * | کز ره گوشم عدو بر بست چشم |
| ۱۰۹۳ | Q | مکرهای جَبْریانم بسته کرد | * | تیغِ چوبینشان تنم را خسته کرد |
| ۱۰۹۳ | N | مکرهای جبریانم بسته کرد | * | تیغ چوبینشان تنم را خسته کرد |
| ۱۰۹۴ | Q | زین سِپَس من نشْنوم آن دَمْدَمه | * | بانگِ دیوانست و غُولان آن همه |
| ۱۰۹۴ | N | زین سپس من نشنوم آن دمدمه | * | بانگ دیوان است و غولان آن همه |
| ۱۰۹۵ | Q | بر دَران ای دل تو ایشان را مَه‌ایست | * | پوستشان بر کَن کِشان جز پوست نیست |
| ۱۰۹۵ | N | بردران ای دل تو ایشان را مه‌ایست | * | پوستشان بر کن کشان جز پوست نیست |
| ۱۰۹۶ | Q | پوست چه بْوَد گفتهای رنگ رنگ | * | چون زِرِه بر آب کش نبْود درنگ |
| ۱۰۹۶ | N | پوست چه بود گفتهای رنگ رنگ | * | چون زره بر آب کش نبود درنگ |
| ۱۰۹۷ | Q | این سخن چون پوست و معنی مغز دان | * | این سخن چون نقش و معنی همچو جان |
| ۱۰۹۷ | N | این سخن چون پوست و معنی مغز دان | * | این سخن چون نقش و معنی همچو جان |
| ۱۰۹۸ | Q | پوست باشد مغزِ بَد را عیب‌پوش | * | مغزِ نیکو را ز غیرت غَیْب‌پوش |
| ۱۰۹۸ | N | پوست باشد مغز بد را عیب پوش | * | مغز نیکو را ز غیرت غیب پوش |
| ۱۰۹۹ | Q | چون قلم از باد بُد دفتر ز آب | * | هر چه بنْویسی فنا گردد شتاب |
| ۱۰۹۹ | N | چون قلم از باد بد دفتر ز آب | * | هر چه بنویسی فنا گردد شتاب |
| ۱۱۰۰ | Q | نقشِ آبست ار وفا جُویی ازان | * | باز گردی دستهای خود گزان |
| ۱۱۰۰ | N | نقش آب است ار وفا جویی از آن | * | باز گردی دستهای خود گزان |
| ۱۱۰۱ | Q | باد در مَردُم هوا و آرزوست | * | چون هوا بگْذاشتی پیغامِ هُوست |
| ۱۱۰۱ | N | باد در مردم هوا و آرزوست | * | چون هوا بگذاشتی پیغام هوست |
| ۱۱۰۲ | Q | خوش بود پیغامهای کِردگار | * | کو ز سر تا پای باشد پایدار |
| ۱۱۰۲ | N | خوش بود پیغامهای کردگار | * | کاو ز سر تا پای باشد پایدار |
| ۱۱۰۳ | Q | خُطبهٔ شاهان بگردد و آن کِیا | * | جز کیا و خُطبه‌های انبیا |
| ۱۱۰۳ | N | خطبه‌ی شاهان بگردد و آن کیا | * | جز کیا و خطبه‌های انبیا |
| ۱۱۰۴ | Q | زانک بَوْشِ پادشاهان از هُواست | * | بارنامهٔ انبیا از کبْریاست |
| ۱۱۰۴ | N | ز آن که بوش پادشاهان از هواست | * | بار نامه‌ی انبیا از کبریاست |
| ۱۱۰۵ | Q | از دِرَمها نامِ شاهان بر کَنَند | * | نامِ احمد تا ابد بر می‌زنند |
| ۱۱۰۵ | N | از درمها نام شاهان بر کنند | * | نام احمد تا ابد بر می‌زنند |
| ۱۱۰۶ | Q | نامِ احمد نامِ جملهٔ انبیاست | * | چونک صد آمد نَوَد هم پیشِ ماست |
| ۱۱۰۶ | N | نام احمد نام جمله انبیاست | * | چون که صد آمد نود هم پیش ماست |
block:1059
| ۱۱۰۷ | Q | در شدن خرگوش بس تأخیر کرد | * | مکر را با خویشتن تقریر کرد |
| ۱۱۰۷ | N | در شدن خرگوش بس تاخیر کرد | * | مکر را با خویشتن تقریر کرد |
| ۱۱۰۸ | Q | در ره آمد بعدِ تأخیرِ دراز | * | تا بگوشِ شیر گوید یک دو راز |
| ۱۱۰۸ | N | در ره آمد بعد تاخیر دراز | * | تا به گوش شیر گوید یک دو راز |
| ۱۱۰۹ | Q | تا چه عالَمهاست در سودای عقل | * | تا چه با پَهْناست این دریای عَقل |
| ۱۱۰۹ | N | تا چه عالمهاست در سودای عقل | * | تا چه با پهناست این دریای عقل |
| ۱۱۱۰ | Q | صورتِ ما اندرین بحرِ عذاب | * | می‌دود چون کاسه‌ها بر روی آب |
| ۱۱۱۰ | N | صورت ما اندر این بحر عذاب | * | می‌دود چون کاسه‌ها بر روی آب |
| ۱۱۱۱ | Q | تا نشد پُر بر سرِ دریا چو طَشْت | * | چونک پُر شد طَشت در وی غرق گشت |
| ۱۱۱۱ | N | تا نشد پر بر سر دریا چو طشت | * | چون که پر شد طشت در وی غرق گشت |
| ۱۱۱۲ | Q | عقل پنهانست و ظاهر عالَمی | * | صورتِ ما موج یا از وی نَمی |
| ۱۱۱۲ | N | عقل پنهان است و ظاهر عالمی | * | صورت ما موج یا از وی نمی |
| ۱۱۱۳ | Q | هر چه صورت می وسیلت سازدش | * | ز آن وسیلت بحر دُور اندازدش |
| ۱۱۱۳ | N | هر چه صورت می وسیلت سازدش | * | ز آن وسیلت بحر دور اندازدش |
| ۱۱۱۴ | Q | تا نبیند دل دهندهٔ راز را | * | تا نبیند تیر دُورانداز را |
| ۱۱۱۴ | N | تا نبیند دل دهنده‌ی راز را | * | تا نبیند تیر دور انداز را |
| ۱۱۱۵ | Q | اسپِ خود را یاوه داند وز ستیز | * | می‌دوانَد اسپِ خود در راه تیز |
| ۱۱۱۵ | N | اسب خود را یاوه داند وز ستیز | * | می‌دواند اسب خود در راه تیز |
| ۱۱۱۶ | Q | اسپِ خود را یاوه داند آن جَواد | * | و اسپْ خود او را کَشان کرده چو باد |
| ۱۱۱۶ | N | اسب خود را یاوه داند آن جواد | * | و اسب خود او را کشان کرده چو باد |
| ۱۱۱۷ | Q | در فغان و جُست‌وجُو آن خِیره سر | * | هر طرف پُرسان و جویان دَر بدر |
| ۱۱۱۷ | N | در فغان و جستجو آن خیره‌سر | * | هر طرف پرسان و جویان دربدر |
| ۱۱۱۸ | Q | کان که دزدید اسپِ ما را کو و کیست | * | این که زیرِ رانِ تُست ای خواجه چیست |
| ۱۱۱۸ | N | کان که دزدید اسب ما را کو و کیست | * | این که زیر ران تست ای خواجه چیست |
| ۱۱۱۹ | Q | آری این اسپست لیک این اسپ کو | * | با خود آی ای شَهْسَوارِ اسپ‌جو |
| ۱۱۱۹ | N | آری این اسب است لیک این اسب کو | * | با خود آ ای شهسوار اسب جو |
| ۱۱۲۰ | Q | جان ز پیدایی و نزدیکیست گُم | * | چون شِکَم پُر آب و لب خُشکی چو خُم |
| ۱۱۲۰ | N | جان ز پیدایی و نزدیکی است گم | * | چون شکم پر آب و لب خشکی چو خم |
| ۱۱۲۱ | Q | کَی ببینی سرخ و سبز و فُور را | * | تا نبینی پیش ازین سه نور را |
| ۱۱۲۱ | N | کی ببینی سرخ و سبز و فور را | * | تا نبینی پیش از این سه نور را |
| ۱۱۲۲ | Q | لیک چون در رنگ گُم شد هوشِ تو | * | شد ز نور آن رنگها روپوشِ تو |
| ۱۱۲۲ | N | لیک چون در رنگ گم شد هوش تو | * | شد ز نور آن رنگها رو پوش تو |
| ۱۱۲۳ | Q | چونک شب آن رنگها مستور بود | * | پس بدیدی دیدِ رنگ از نور بود |
| ۱۱۲۳ | N | چون که شب آن رنگها مستور بود | * | پس بدیدی دید رنگ از نور بود |
| ۱۱۲۴ | Q | نیست دیدِ رنگ بی‌نورِ برون | * | همچنین رنگِ خیالِ اندرون |
| ۱۱۲۴ | N | نیست دید رنگ بی‌نور برون | * | همچنین رنگ خیال اندرون |
| ۱۱۲۵ | Q | این برون از آفتاب و از سُها | * | و اندرون از عکسِ انوارِ عُلا |
| ۱۱۲۵ | N | این برون از آفتاب و از سها | * | و اندرون از عکس انوار علی |
| ۱۱۲۶ | Q | نورِ نورِ چشم خود نورِ دلست | * | نورِ چشم از نورِ دلها حاصلَست |
| ۱۱۲۶ | N | نور نور چشم خود نور دل است | * | نور چشم از نور دلها حاصل است |
| ۱۱۲۷ | Q | باز نورِ نورِ دل نورِ خداست | * | کو ز نورِ عقل و حس پاک و جُداست |
| ۱۱۲۷ | N | باز نور نور دل نور خداست | * | کاو ز نور عقل و حس پاک و جداست |
| ۱۱۲۸ | Q | شب نبُد نور و ندیدی رنگها | * | پس بضدِّ نور پیدا شد ترا |
| ۱۱۲۸ | N | شب نبد نوری ندیدی رنگها | * | پس به ضد نور پیدا شد ترا |
| ۱۱۲۹ | Q | دیدنِ نورست آنگه دیدِ رنگ | * | وین بضدِّ نور دانی بی‌درنگ |
| ۱۱۲۹ | N | دیدن نور است آن گه دید رنگ | * | وین به ضد نور دانی بی‌درنگ |
| ۱۱۳۰ | Q | رنج و غم را حق پیِ آن آفرید | * | تا بدین ضدّ خوش دلی آید پدید |
| ۱۱۳۰ | N | رنج و غم را حق پی آن آفرید | * | تا بدین ضد خوش دلی آید پدید |
| ۱۱۳۱ | Q | پس نهانیها بضد پیدا شود | * | چونک حق را نیست ضد پنهان بود |
| ۱۱۳۱ | N | پس نهانیها به ضد پیدا شود | * | چون که حق را نیست ضد پنهان بود |
| ۱۱۳۲ | Q | که نظر بر نور بود آنگه برنگ | * | ضد به ضد پیدا بود چون روم و زنگ |
| ۱۱۳۲ | N | که نظر بر نور بود آن گه به رنگ | * | ضد به ضد پیدا بود چون روم و زنگ |
| ۱۱۳۳ | Q | پس بضدِّ نور دانستی تو نور | * | ضدّ ضد را می‌نماید در صُدور |
| ۱۱۳۳ | N | پس به ضد نور دانستی تو نور | * | ضد ضد را می‌نماید در صدور |
| ۱۱۳۴ | Q | نورِ حق را نیست ضدّی در وُجود | * | تا بضدّ او را توان پیدا نمود |
| ۱۱۳۴ | N | نور حق را نیست ضدی در وجود | * | تا به ضد او را توان پیدا نمود |
| ۱۱۳۵ | Q | لاجَرَم أَبْصارُنا لا تُدْرِکُه | * | وَ هْوَ یُدْرِک بین تو از موسی و کُه |
| ۱۱۳۵ | N | لاجرم أبصارنا لا تدرکه | * | و هو یدرک بین تو از موسی و که |
| ۱۱۳۶ | Q | صورت از معنی چو شیر از بیشه دان | * | یا چو آواز و سخن ز اندیشه دان |
| ۱۱۳۶ | N | صورت از معنی چو شیر از بیشه دان | * | یا چو آواز و سخن ز اندیشه دان |
| ۱۱۳۷ | Q | این سخن و آواز از اندیشه خاست | * | تو ندانی بحرِ اندیشه کجاست |
| ۱۱۳۷ | N | این سخن و آواز از اندیشه خاست | * | تو ندانی بحر اندیشه کجاست |
| ۱۱۳۸ | Q | لیک چون موج سخن دیدی لطیف | * | بحرِ آن دانی که باشد هم شریف |
| ۱۱۳۸ | N | لیک چون موج سخن دیدی لطیف | * | بحر آن دانی که باشد هم شریف |
| ۱۱۳۹ | Q | چون ز دانِش موجِ اندیشه بتاخت | * | از سخن و آواز او صورت بساخت |
| ۱۱۳۹ | N | چون ز دانش موج اندیشه بتاخت | * | از سخن و آواز او صورت بساخت |
| ۱۱۴۰ | Q | از سخن صورت بزاد و باز مُرد | * | موج خود را باز اندر بحر بُرد |
| ۱۱۴۰ | N | از سخن صورت بزاد و باز مرد | * | موج خود را باز اندر بحر برد |
| ۱۱۴۱ | Q | صورت از بی‌صورتی آمد برون | * | باز شد که إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُون |
| ۱۱۴۱ | N | صورت از بی‌صورتی آمد برون | * | باز شد که إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ |
| ۱۱۴۲ | Q | پس ترا هر لحظه مرگ و رَجْعتیست | * | مُصْطَفَی فرمود دنیا ساعتیست |
| ۱۱۴۲ | N | پس ترا هر لحظه مرگ و رجعتی است | * | مصطفی فرمود دنیا ساعتی است |
| ۱۱۴۳ | Q | فکرِ ما تیریست از هُو در هَوا | * | در هوا کَی پاید آید تا خدا |
| ۱۱۴۳ | N | فکر ما تیری است از هو در هوا | * | در هوا کی پاید آید تا خدا |
| ۱۱۴۴ | Q | هر نَفَس نَو می‌شود دنیا و ما | * | بی‌خبر از نَو شدن اندر بقا |
| ۱۱۴۴ | N | هر نفس نو می‌شود دنیا و ما | * | بی‌خبر از نو شدن اندر بقا |
| ۱۱۴۵ | Q | عُمر همچون جُوی نَوْ نَوْ می‌رسد | * | مُسْتَمِری می‌نماید در جسَد |
| ۱۱۴۵ | N | عمر همچون جوی نو نو می‌رسد | * | مستمری می‌نماید در جسد |
| ۱۱۴۶ | Q | آن ز تیری مُستمر شکل آمده‌ست | * | چون شَرَر کش تیز جُنبانی بدَست |
| ۱۱۴۶ | N | آن ز تیری مستمر شکل آمده ست | * | چون شرر کش تیز جنبانی به دست |
| ۱۱۴۷ | Q | شاخِ آتش را بجنبانی بساز | * | در نظر آتش نماید بس دراز |
| ۱۱۴۷ | N | شاخ آتش را بجنبانی به ساز | * | در نظر آتش نماید بس دراز |
| ۱۱۴۸ | Q | این درازی مُدَّت از تیزی صُنع | * | می‌نماید سُرْعت‌انگیزی صُنع |
| ۱۱۴۸ | N | این درازی مدت از تیزی صنع | * | می‌نماید سرعت انگیزی صنع |
| ۱۱۴۹ | Q | طالبِ این سِرّ اگر علَّامه‌ایست | * | نک حُسامُ اؐلْدّین که سامی نامه‌ایست |
| ۱۱۴۹ | N | طالب این سر اگر علامه‌ای است | * | نک حسام الدین که سامی نامه‌ای است |
block:1060
| ۱۱۵۰ | Q | شیر اندر آتش و در خشم و شور | * | دید کآن خرگوش می‌آید ز دُور |
| ۱۱۵۰ | N | شیر اندر آتش و در خشم و شور | * | دید کان خرگوش می‌آید ز دور |
| ۱۱۵۱ | Q | می‌دود بی‌دهشت و گستاخ او | * | خشمگین و تند و تیز و تُرش‌رو |
| ۱۱۵۱ | N | می‌دود بی‌دهشت و گستاخ او | * | خشمگین و تند و تیز و ترش رو |
| ۱۱۵۲ | Q | کز شکسته آمدن تُهمت بود | * | وز دلیری دفعِ هر رِیبت بود |
| ۱۱۵۲ | N | کز شکسته آمدن تهمت بود | * | وز دلیری دفع هر ریبت بود |
| ۱۱۵۳ | Q | چون رسید او پیشتر نزدیکِ صف | * | بانگ بر زد شیر های ای ناخَلَف |
| ۱۱۵۳ | N | چون رسید او پیشتر نزدیک صف | * | بانگ بر زد شیرهای ای ناخلف |
| ۱۱۵۴ | Q | من که پیلان را ز هَم بدْریده‌ام | * | من که گوشِ شیر نر مالیده‌ام |
| ۱۱۵۴ | N | من که گاوان را ز هم بدریده‌ام | * | من که گوش پیل نر مالیده‌ام |
| ۱۱۵۵ | Q | نیمْ‌خرگوشی که باشد که چنین | * | امرِ ما را افگند او بر زمین |
| ۱۱۵۵ | N | نیم خرگوشی که باشد که چنین | * | امر ما را افکند او بر زمین |
| ۱۱۵۶ | Q | ترکِ خواب غفلتِ خرگوش کن | * | غُرّهٔ این شیر ای خَر گوش کن |
| ۱۱۵۶ | N | ترک خواب غفلت خرگوش کن | * | غره‌ی این شیر ای خر گوش کن |
block:1061
| ۱۱۵۷ | Q | گفت خرگوش الامان عُذریم هست | * | گر دهد عفوِ خداوندیت دست |
| ۱۱۵۷ | N | گفت خرگوش الامان عذریم هست | * | گر دهد عفو خداوندیت دست |
| ۱۱۵۸ | Q | گفت چه عذر ای قُصورِ ابلهان | * | این زمان آیند در پیشِ شهان |
| ۱۱۵۸ | N | گفت چه عذر ای قصور ابلهان | * | این زمان آیند در پیش شهان |
| ۱۱۵۹ | Q | مرغِ بی‌وقتی سَرَت باید بُرید | * | عذرِ احمق را نمی شاید شنید |
| ۱۱۵۹ | N | مرغ بی‌وقتی سرت باید برید | * | عذر احمق را نمی شاید شنید |
| ۱۱۶۰ | Q | عذرِ احمق بتّر از جُرمش بود | * | عذرِ نادان زهرِ هر دانش بود |
| ۱۱۶۰ | N | عذر احمق بدتر از جرمش بود | * | عذر نادان زهر هر دانش بود |
| ۱۱۶۱ | Q | عذرت ای خرگوش از دانش تهی | * | من چه خرگوشم که در گوشم نهی |
| ۱۱۶۱ | N | عذرت ای خرگوش از دانش تهی | * | من چه خرگوشم که در گوشم نهی |
| ۱۱۶۲ | Q | گفت ای شه ناکسی را کس شمار | * | عذرِ اِسْتَم دیده‌ای را گوش دار |
| ۱۱۶۲ | N | گفت ای شه ناکسی را کس شمار | * | عذر استم دیده‌ای را گوش دار |
| ۱۱۶۳ | Q | خاصّ از بهرِ زکاتِ جاهِ خود | * | گمرهی را تو مران از راهِ خود |
| ۱۱۶۳ | N | خاص از بهر زکات جاه خود | * | گمرهی را تو مران از راه خود |
| ۱۱۶۴ | Q | بحر کو آبی بهَر جُو می‌دهد | * | هر خسی را بر سَر و رُو می‌نهد |
| ۱۱۶۴ | N | بحر کاو آبی به هر جو می‌دهد | * | هر خسی را بر سر و رو می‌نهد |
| ۱۱۶۵ | Q | کم نخواهد گشت دریا زین کرم | * | از کرم دریا نگردد بیش و کم |
| ۱۱۶۵ | N | کم نخواهد گشت دریا زین کرم | * | از کرم دریا نگردد بیش و کم |
| ۱۱۶۶ | Q | گفت دارم من کرم بر جای او | * | جامهٔ هر کس بُرم بالای او |
| ۱۱۶۶ | N | گفت دارم من کرم بر جای او | * | جامه‌ی هر کس برم بالای او |
| ۱۱۶۷ | Q | گفت بشْنو گر نباشم جای لطف | * | سر نهادم پیشِ اژْدَرهای عُنْف |
| ۱۱۶۷ | N | گفت بشنو گر نباشم جای لطف | * | سر نهادم پیش اژدرهای عنف |
| ۱۱۶۸ | Q | من بوقتِ چاشت در راه آمدم | * | با رفیقِ خود سوی شاه آمدم |
| ۱۱۶۸ | N | من به وقت چاشت در راه آمدم | * | با رفیق خود سوی شاه آمدم |
| ۱۱۶۹ | Q | با من از بهرِ تو خرگوشی دگر | * | جُفت و همره کرده بودند آن نفر |
| ۱۱۶۹ | N | با من از بهر تو خرگوشی دگر | * | جفت و همره کرده بودند آن نفر |
| ۱۱۷۰ | Q | شیری اندر راه قصدِ بنده کرد | * | قصدِ هر دو همرهِ آینده کرد |
| ۱۱۷۰ | N | شیری اندر راه قصد بنده کرد | * | قصد هر دو همره آینده کرد |
| ۱۱۷۱ | Q | گفتمش ما بندهٔ شاهنشهیم | * | خواجه‌تاشانِ که آن دَرگَهیم |
| ۱۱۷۱ | N | گفتمش ما بنده‌ی شاهنشه‌ایم | * | خواجه‌تاشان که آن درگه‌ایم |
| ۱۱۷۲ | Q | گفت شاهنشه که باشد شرم دار | * | پیشِ من تو یاد هر ناکَس میار |
| ۱۱۷۲ | N | گفت شاهنشه که باشد شرم دار | * | پیش من تو یاد هر ناکس میار |
| ۱۱۷۳ | Q | هم ترا و هم شَهَت را بر دَرَم | * | گر تو با یارت بگردید از دَرَم |
| ۱۱۷۳ | N | هم ترا و هم شهت را بر درم | * | گر تو با یارت بگردید از درم |
| ۱۱۷۴ | Q | گفتمش بگْذار تا بارِ دگر | * | روی شه بینم بَرَم از تو خبر |
| ۱۱۷۴ | N | گفتمش بگذار تا بار دگر | * | روی شه بینم برم از تو خبر |
| ۱۱۷۵ | Q | گفت همره را گِرَو نِه پیشِ من | * | ور نه قُربانی تو اندر کیشِ من |
| ۱۱۷۵ | N | گفت همره را گرو نه پیش من | * | ور نه قربانی تو اندر کیش من |
| ۱۱۷۶ | Q | لابه کردیمش بسی سودی نکرد | * | یارِ من بِستَد مرا بگْذاشت فَرْد |
| ۱۱۷۶ | N | لابه کردیمش بسی سودی نکرد | * | یار من بستد مرا بگذاشت فرد |
| ۱۱۷۷ | Q | یارم از زفتی دو چندان بُد که من | * | هم بلطف و هم بخوبی هم بتن |
| ۱۱۷۷ | N | یارم از زفتی دو چندان بد که من | * | هم به لطف و هم به خوبی هم به تن |
| ۱۱۷۸ | Q | بعد ازین زان شیر این ره بسته شد | * | حال من این بود و با تو گفته شد |
| ۱۱۷۸ | N | بعد از این ز آن شیر این ره بسته شد | * | رشته‌ی ایمان ما بگسسته شد |
| ۱۱۷۹ | Q | از وظیفه بعد ازین اُومید بُر | * | حق همی‌گویم ترا و الحقُّ مُر |
| ۱۱۷۹ | N | از وظیفه بعد از این اومید بر | * | حق همی‌گویم ترا و الحق مر |
| ۱۱۸۰ | Q | گر وظیفه بایدت ره پاک کن | * | هین بیا و دفعِ آن بی‌باک کن |
| ۱۱۸۰ | N | گر وظیفه بایدت ره پاک کن | * | هین بیا و دفع آن بی‌باک کن |
block:1062
| ۱۱۸۱ | Q | گفت بِسمِ اللَّه بیا تا او کجاست | * | پیش در شَو گر همی‌گویی تو راست |
| ۱۱۸۱ | N | گفت بسم اللَّه بیا تا او کجاست | * | پیش در شو گر همی‌گویی تو راست |
| ۱۱۸۲ | Q | تا سزای او و صد چون او دهم | * | ور دروغست این سزای تو دهم |
| ۱۱۸۲ | N | تا سزای او و صد چون او دهم | * | ور دروغ است این سزای تو دهم |
| ۱۱۸۳ | Q | اندر آمد چون قلاووزی بپیش | * | تا برد او را بسوی دامِ خویش |
| ۱۱۸۳ | N | اندر آمد چون قلاووزی به پیش | * | تا برد او را به سوی دام خویش |
| ۱۱۸۴ | Q | سوی چاهی کو نشانش کرده بود | * | چاهِ مَغْ را دامِ جانش کرده بود |
| ۱۱۸۴ | N | سوی چاهی کاو نشانش کرده بود | * | چاه مغ را دام جانش کرده بود |
| ۱۱۸۵ | Q | می‌شدند این هر دو تا نزدیکِ چاه | * | اینْت خرگوشی چو آبی زیرِ کاه |
| ۱۱۸۵ | N | می‌شدند این هر دو تا نزدیک چاه | * | اینت خرگوشی چو آبی زیر کاه |
| ۱۱۸۶ | Q | آبْ کاهی را بهامون می‌بَرَد | * | آبْ کوهی را عجب چون می‌بَرَد |
| ۱۱۸۶ | N | آب کاهی را به هامون می‌برد | * | آب کوهی را عجب چون می‌برد |
| ۱۱۸۷ | Q | دامِ مکرِ او کمندِ شیر بود | * | طُرْفه خرگوشی که شیری می‌رُبود |
| ۱۱۸۷ | N | دام مکر او کمند شیر بود | * | طرفه خرگوشی که شیری می‌ربود |
| ۱۱۸۸ | Q | موسیی فرعون را با رودِ نیل | * | می‌کُشد با لشکر و جمعِ ثقیل |
| ۱۱۸۸ | N | موسیی فرعون را با رود نیل | * | می‌کشد با لشکر و جمع ثقیل |
| ۱۱۸۹ | Q | پشّه‌ای نمرود را با نیمِ پَر | * | می‌شکافد بی‌محابا درزِ سر |
| ۱۱۸۹ | N | پشه‌ای نمرود را با نیم پر | * | می‌شکافد بی‌محابا درز سر |
| ۱۱۹۰ | Q | حالِ آن کو قولِ دشمن را شنود | * | بین جزای آنک شد یارِ حسود |
| ۱۱۹۰ | N | حال آن کاو قول دشمن را شنود | * | بین جزای آن که شد یار حسود |
| ۱۱۹۱ | Q | حالِ فرعونی که هامان را شنود | * | حالِ نمرودی که شیطان را شنود |
| ۱۱۹۱ | N | حال فرعونی که هامان را شنود | * | حال نمرودی که شیطان را شنود |
| ۱۱۹۲ | Q | دشمن ارچه دوستانه گویدت | * | دام دان گر چه ز دانه گویدت |
| ۱۱۹۲ | N | دشمن ار چه دوستانه گویدت | * | دام دان گر چه ز دانه گویدت |
| ۱۱۹۳ | Q | گر ترا قَنْدی دهد آن زهر دان | * | گر بتن لطفی کند آن قهر دان |
| ۱۱۹۳ | N | گر ترا قندی دهد آن زهر دان | * | گر به تن لطفی کند آن قهر دان |
| ۱۱۹۴ | Q | چون قضا آید نبینی غیرِ پوست | * | دشمنان را بازنشْناسی ز دوست |
| ۱۱۹۴ | N | چون قضا آید نبینی غیر پوست | * | دشمنان را باز نشناسی ز دوست |
| ۱۱۹۵ | Q | چون چنین شد ابتهال آغاز کن | * | ناله و تسبیح و روزه ساز کن |
| ۱۱۹۵ | N | چون چنین شد ابتهال آغاز کن | * | ناله و تسبیح و روزه ساز کن |
| ۱۱۹۶ | Q | ناله می‌کن کای تو عَلَّام اؐلْغُیُوب | * | زیرِ سنگِ مکرِ بَد ما را مکوب |
| ۱۱۹۶ | N | ناله می‌کن کای تو علام الغیوب | * | زیر سنگ مکر بد ما را مکوب |
| ۱۱۹۷ | Q | گر سگی کردیم ای شیرآفرین | * | شیر را مگْمار بر ما زین کمین |
| ۱۱۹۷ | N | گر سگی کردیم ای شیر آفرین | * | شیر را مگمار بر ما زین کمین |
| ۱۱۹۸ | Q | آب خوش را صورتِ آتش مده | * | اندر آتش صورتِ آبی منِه |
| ۱۱۹۸ | N | آب خوش را صورت آتش مده | * | اندر آتش صورت آبی منه |
| ۱۱۹۹ | Q | از شراب قهر چون مستی دهی | * | نیستها را صورتِ هستی دهی |
| ۱۱۹۹ | N | از شراب قهر چون مستی دهی | * | نیستها را صورت هستی دهی |
| ۱۲۰۰ | Q | چیست مستی بندِ چشم از دیدِ چشم | * | تا نماید سنگ گوهر پَشمْ یَشم |
| ۱۲۰۰ | N | چیست مستی بند چشم از دید چشم | * | تا نماید سنگ گوهر پشم یشم |
| ۱۲۰۱ | Q | چیست مستی حِسّها مُبدَل شدن | * | چوبِ گز اندر نظر صَنْدَل شدن |
| ۱۲۰۱ | N | چیست مستی حسها مبدل شدن | * | چوب گز اندر نظر صندل شدن |
block:1063
| ۱۲۰۲ | Q | چون سلیمان را سراپرده زدند | * | جمله مرغانش بخدمت آمدند |
| ۱۲۰۲ | N | چون سلیمان را سراپرده زدند | * | جمله مرغانش به خدمت آمدند |
| ۱۲۰۳ | Q | هم زبان و مَحرَمِ خود یافتند | * | پیشِ او یک یک بجان بشْتافتند |
| ۱۲۰۳ | N | هم زبان و محرم خود یافتند | * | پیش او یک یک به جان بشتافتند |
| ۱۲۰۴ | Q | جمله مرغان ترک کرده جیک جیک | * | با سلیمان گشته أَفْصَحْ مِنْ أَخیک |
| ۱۲۰۴ | N | جمله مرغان ترک کرده جیک جیک | * | با سلیمان گشته افصح من اخیک |
| ۱۲۰۵ | Q | همزبانی خویشی و پیوندی است | * | مرد با نامَحْرَمان چون بندی است |
| ۱۲۰۵ | N | هم زبانی خویشی و پیوندی است | * | مرد با نامحرمان چون بندی است |
| ۱۲۰۶ | Q | ای بسا هندو و تُرکِ همزبان | * | ای بسا دو تُرک چون بیگانگان |
| ۱۲۰۶ | N | ای بسا هندو و ترک هم زبان | * | ای بسا دو ترک چون بیگانگان |
| ۱۲۰۷ | Q | پس زبانِ مَحْرَمی خود دیگرست | * | هم‌دلی از همزبانی بهترست |
| ۱۲۰۷ | N | پس زبان محرمی خود دیگر است | * | هم دلی از هم زبانی بهتر است |
| ۱۲۰۸ | Q | غیرِ نطق و غیرِ اِیما و سِجِل | * | صد هزاران ترجمان خیزد ز دل |
| ۱۲۰۸ | N | غیر نطق و غیر ایما و سجل | * | صد هزاران ترجمان خیزد ز دل |
| ۱۲۰۹ | Q | جمله مرغان هر یکی اسرارِ خود | * | از هنر وز دانش و از کارِ خود |
| ۱۲۰۹ | N | جمله مرغان هر یکی اسرار خود | * | از هنر وز دانش و از کار خود |
| ۱۲۱۰ | Q | با سلیمان یک بیک وامی‌نمود | * | از برای عرضه خود را می‌ستود |
| ۱۲۱۰ | N | با سلیمان یک به یک وامی‌نمود | * | از برای عرضه خود را می‌ستود |
| ۱۲۱۱ | Q | از تکبُّر نی و از هستی خویش | * | بهرِ آن تا ره دهد او را بپیش |
| ۱۲۱۱ | N | از تکبر نی و از هستی خویش | * | بهر آن تا ره دهد او را به پیش |
| ۱۲۱۲ | Q | چون بباید بَرْده را از خواجه‌ای | * | عرضه دارد از هنر دیباجه‌ای |
| ۱۲۱۲ | N | چون بباید برده‌ای را خواجه‌ای | * | عرضه دارد از هنر دیباجه‌ای |
| ۱۲۱۳ | Q | چونک دارد از خریداریش ننگ | * | خود کند بیمار و کَرّ و شَلّ و لنگ |
| ۱۲۱۳ | N | چون که دارد از خریداریش ننگ | * | خود کند بیمار و کر و شل و لنگ |
| ۱۲۱۴ | Q | نوبتِ هدهد رسید و پیشه‌اش | * | و آن بیانِ صنعت و اندیشه‌اش |
| ۱۲۱۴ | N | نوبت هدهد رسید و پیشه‌اش | * | و آن بیان صنعت و اندیشه‌اش |
| ۱۲۱۵ | Q | گفت ای شه یک هنر کان کِهتَرست | * | باز گویم گفتْ کوته بهترست |
| ۱۲۱۵ | N | گفت ای شه یک هنر کان کهتر است | * | باز گویم گفت کوته بهتر است |
| ۱۲۱۶ | Q | گفت بر گو تا کُدامست آن هنر | * | گفت من انگه که باشم اوج بَر |
| ۱۲۱۶ | N | گفت بر گو تا کدام است آن هنر | * | گفت من آن گه که باشم اوج بر |
| ۱۲۱۷ | Q | بنْگرم از اوج با چشمِ یقین | * | من ببینم آب در قعرِ زمین |
| ۱۲۱۷ | N | بنگرم از اوج با چشم یقین | * | من ببینم آب در قعر زمین |
| ۱۲۱۸ | Q | تا کجایست و چه عُمقستش چه رنگ | * | از چه می‌جوشد ز خاکی یا ز سنگ |
| ۱۲۱۸ | N | تا کجایست و چه عمق استش چه رنگ | * | از چه می‌جوشد ز خاکی یا ز سنگ |
| ۱۲۱۹ | Q | ای سلیمان بهرِ لشکرگاه را | * | در سفر می‌دار این آگاه را |
| ۱۲۱۹ | N | ای سلیمان بهر لشکرگاه را | * | در سفر می‌دار این آگاه را |
| ۱۲۲۰ | Q | پس سلیمان گفت ای نیکو رفیق | * | در بیابانهای بی‌آبِ عمیق |
| ۱۲۲۰ | N | پس سلیمان گفت ای نیکو رفیق | * | در بیابانهای بی‌آب عمیق |
block:1064
| ۱۲۲۱ | Q | زاغ چون بشْنود آمد از حسد | * | با سلیمان گفت کو کژ گفت و بَد |
| ۱۲۲۱ | N | زاغ چون بشنود آمد از حسد | * | با سلیمان گفت کاو کژ گفت و بد |
| ۱۲۲۲ | Q | از ادب نبود بپیشِ شه مقال | * | خاصّه خودلافِ دروغین و مُحال |
| ۱۲۲۲ | N | از ادب نبود به پیش شه مقال | * | خاصه خود لاف دروغین و محال |
| ۱۲۲۳ | Q | گر مر او را این نظر بودی مدام | * | چون ندیدی زیرِ مُشتی خاک دام |
| ۱۲۲۳ | N | گر مر او را این نظر بودی مدام | * | چون ندیدی زیر مشتی خاک دام |
| ۱۲۲۴ | Q | چون گرفتار آمدی در دامْ او | * | چون قفس اندر شدی ناکامْ او |
| ۱۲۲۴ | N | چون گرفتار آمدی در دام او | * | چون قفس اندر شدی ناکام او |
| ۱۲۲۵ | Q | پس سلیمان گفت ای هُدهد رواست | * | کز تو در اوَّل قَدَح این دُرد خاست |
| ۱۲۲۵ | N | پس سلیمان گفت ای هدهد رواست | * | کز تو در اول قدح این درد خاست |
| ۱۲۲۶ | Q | چون نمایی مستی ای خورده تو دوغ | * | پیشِ من لافی زنی آنگه دروغ |
| ۱۲۲۶ | N | چون نمایی مستی ای خورده تو دوغ | * | پیش من لافی زنی آن گه دروغ |
block:1065
| ۱۲۲۷ | Q | گفت ای شه بر منِ عُورِ گدای | * | قولِ دشمن مشْنو از بهرِ خدای |
| ۱۲۲۷ | N | گفت ای شه بر من عور گدای | * | قول دشمن مشنو از بهر خدای |
| ۱۲۲۸ | Q | گر ببطلانست دعوی کردنم | * | من نهادم سَر ببُرّ این گردنم |
| ۱۲۲۸ | N | گر به بطلان است دعوی کردنم | * | من نهادم سر ببر این گردنم |
| ۱۲۲۹ | Q | زاغ کو حکم قضا را مُنکِرست | * | گر هزاران عقل دارد کافرست |
| ۱۲۲۹ | N | زاغ کاو حکم قضا را منکر است | * | گر هزاران عقل دارد کافر است |
| ۱۲۳۰ | Q | در تو تا کافی بود از کافران | * | جای گَنْد و شهوتی چون کافِ ران |
| ۱۲۳۰ | N | در تو تا کافی بود از کافران | * | جای گند و شهوتی چون کاف ران |
| ۱۲۳۱ | Q | من ببینم دام را اندر هوا | * | گر نپوشد چشمِ عقلم را قضا |
| ۱۲۳۱ | N | من ببینم دام را اندر هوا | * | گر نپوشد چشم عقلم را قضا |
| ۱۲۳۲ | Q | چون قضا آید شود دانش بخواب | * | مَه سِیَه گردد بگیرد آفتاب |
| ۱۲۳۲ | N | چون قضا آید شود دانش به خواب | * | مه سیه گردد بگیرد آفتاب |
| ۱۲۳۳ | Q | از قضا این تَعبِیَه کَی نادِرَست | * | از قضا دان کو قضا را مُنْکِرست |
| ۱۲۳۳ | N | از قضا این تعبیه کی نادر است | * | از قضا دان کاو قضا را منکر است |
block:1066
| ۱۲۳۴ | Q | بُو اؐلْبَشَر کو عَلَّمَ اؐلأَسْما بَگست | * | صد هزاران عِلْمش اندر هر رگست |
| ۱۲۳۴ | N | بو البشر کاو علم الاسما بگ است | * | صد هزاران علمش اندر هر رگ است |
| ۱۲۳۵ | Q | اسمِ هر چیزی چنان کان چیز هست | * | تا بپایان جانِ او را داد دَست |
| ۱۲۳۵ | N | اسم هر چیزی چنان کان چیز هست | * | تا به پایان جان او را داد دست |
| ۱۲۳۶ | Q | هر لَقَب کو داد آن مُبْدَل نشد | * | آنک چُستش خوانْد او کاهِل نشد |
| ۱۲۳۶ | N | هر لقب کاو داد آن مبدل نشد | * | آن که چستش خواند او کاهل نشد |
| ۱۲۳۷ | Q | هر که اوّل مؤمنست اوَّل بدید | * | هر که آخر کافر او را شد پدید |
| ۱۲۳۷ | N | هر که آخر مومن است اول بدید | * | هر که آخر کافر او را شد پدید |
| ۱۲۳۸ | Q | اسمِ هر چیزی تو از دانا شنو | * | سِرّ رمزِ عَلَّمَ اؐلْأَسْما شنو |
| ۱۲۳۸ | N | اسم هر چیزی تو از دانا شنو | * | سر رمز علم الاسما شنو |
| ۱۲۳۹ | Q | اسمِ هر چیزی بر ما ظاهرش | * | اسمِ هر چیزی برِ خالق سِرش |
| ۱۲۳۹ | N | اسم هر چیزی بر ما ظاهرش | * | اسم هر چیزی بر خالق سرش |
| ۱۲۴۰ | Q | نزدِ موسی نامِ چوبش بُد عصا | * | نزدِ خالق بود نامش اژدَها |
| ۱۲۴۰ | N | نزد موسی نام چوبش بد عصا | * | نزد خالق بود نامش اژدها |
| ۱۲۴۱ | Q | بُد عُمَر را نام اینجا بُت‌پرست | * | لیک مؤمن بود نامش در أَلَسْت |
| ۱۲۴۱ | N | بد عمر را نام اینجا بت پرست | * | لیک مومن بود نامش در الست |
| ۱۲۴۲ | Q | آنک بُد نزدیکِ ما نامش مَنی | * | پیشِ حق این نقش بُد که با مَنی |
| ۱۲۴۲ | N | آن که بد نزدیک ما نامش منی | * | پیش حق این نقش بد که با منی |
| ۱۲۴۳ | Q | صورتی بود این منی اندر عدم | * | پیشِ حق موجود نه بیش و نه کم |
| ۱۲۴۳ | N | صورتی بود این منی اندر عدم | * | پیش حق موجود نه بیش و نه کم |
| ۱۲۴۴ | Q | حاصل آن آمد حقیقت نامِ ما | * | پیشِ حضرت کان بود انجامِ ما |
| ۱۲۴۴ | N | حاصل آن آمد حقیقت نام ما | * | پیش حضرت کان بود انجام ما |
| ۱۲۴۵ | Q | مرد را بر عاقبت نامی نهد | * | نی بر آن کو عاریت نامی نهد |
| ۱۲۴۵ | N | مرد را بر عاقبت نامی نهد | * | نه بر آن کاو عاریت نامی نهد |
| ۱۲۴۶ | Q | چشمِ آدم چون بنورِ پاک دید | * | جان و سِرِّ نامها گشتش پدید |
| ۱۲۴۶ | N | چشم آدم چون به نور پاک دید | * | جان و سر نامها گشتش پدید |
| ۱۲۴۷ | Q | چون مَلَک انوارِ حق در وی بیافت | * | در سجود افتاد و در خدمت شتافت |
| ۱۲۴۷ | N | چون ملک انوار حق در وی بیافت | * | در سجود افتاد و در خدمت شتافت |
| ۱۲۴۸ | Q | مدح این آدم که نامش می‌بَرم | * | قاصرم گر تا قیامت بشمرم |
| ۱۲۴۸ | N | مدح این آدم که نامش می‌برم | * | قاصرم گر تا قیامت بشمرم |
| ۱۲۴۹ | Q | این همه دانست و چون آمد قضا | * | دانشِ یک نَهْی شد بر وی خطا |
| ۱۲۴۹ | N | این همه دانست و چون آمد قضا | * | دانش یک نهی شد بر وی خطا |
| ۱۲۵۰ | Q | کای عجب نَهْی از پیِ تحریم بود | * | یا بتأویلی بُد و تَوْهیم بود |
| ۱۲۵۰ | N | کای عجب نهی از پی تحریم بود | * | یا به تاویلی بد و توهیم بود |
| ۱۲۵۱ | Q | در دلش تأویل چون ترجیح یافت | * | طبع در حیرت سوی گندم شتافت |
| ۱۲۵۱ | N | در دلش تاویل چون ترجیح یافت | * | طبع در حیرت سوی گندم شتافت |
| ۱۲۵۲ | Q | باغبان را خار چون در پای رَفت | * | دزد فرصت یافت کالا بُرد تَفْت |
| ۱۲۵۲ | N | باغبان را خار چون در پای رفت | * | دزد فرصت یافت، کالا برد تفت |
| ۱۲۵۳ | Q | چون ز حیرت رَست باز آمد براه | * | دید بُرده دزد رَخْت از کارگاه |
| ۱۲۵۳ | N | چون ز حیرت رست باز آمد به راه | * | دید برده دزد رخت از کارگاه |
| ۱۲۵۴ | Q | ربَّنا إِنَّا ظَلَمْنَا گفت و آه | * | یعنی آمد ظلمت و گم گشت راه |
| ۱۲۵۴ | N | ربنا إنا ظلمنا گفت و آه | * | یعنی آمد ظلمت و گم گشت راه |
| ۱۲۵۵ | Q | پس قضا ابری بود خورشیدپوش | * | شیر و اژدرها شود زو همچو موش |
| ۱۲۵۵ | N | پس قضا ابری بود خورشید پوش | * | شیر و اژدرها شود زو همچو موش |
| ۱۲۵۶ | Q | من اگر دامی نبینم گاهِ حُکم | * | من نه تنها جاهلم در راهِ حُکم |
| ۱۲۵۶ | N | من اگر دامی نبینم گاه حکم | * | من نه تنها جاهلم در راه حکم |
| ۱۲۵۷ | Q | ای خُنُک آن کو نکوکاری گرفت | * | زور را بگْذاشت او زاری گرفت |
| ۱۲۵۷ | N | ای خنک آن کاو نکو کاری گرفت | * | زور را بگذاشت او زاری گرفت |
| ۱۲۵۸ | Q | گر قضا پوشد سِیَه همچون شَبَت | * | هم قضا دستت بگیرد عاقبت |
| ۱۲۵۸ | N | گر قضا پوشد سیه همچون شبت | * | هم قضا دستت بگیرد عاقبت |
| ۱۲۵۹ | Q | گر قضا صد بار قصدِ جان کند | * | هم قضا جانت دهد درمان کند |
| ۱۲۵۹ | N | گر قضا صد بار قصد جان کند | * | هم قضا جانت دهد درمان کند |
| ۱۲۶۰ | Q | این قضا صد بار اگر راهت زند | * | بر فَرازِ چرخ خرگاهت زند |
| ۱۲۶۰ | N | این قضا صد بار اگر راهت زند | * | بر فراز چرخ خرگاهت زند |
| ۱۲۶۱ | Q | از کرم دان این که می‌ترساندت | * | تا بمُلکِ ایمنی بنْشاندت |
| ۱۲۶۱ | N | از کرم دان این که می‌ترساندت | * | تا به ملک ایمنی بنشاندت |
| ۱۲۶۲ | Q | این سخن پایان ندارد گشت دیر | * | گوش کن تو قصهٔ خرگوش و شیر |
| ۱۲۶۲ | N | این سخن پایان ندارد گشت دیر | * | گوش کن تو قصه‌ی خرگوش و شیر |
block:1067
| ۱۲۶۳ | Q | چونک نزدِ چاه آمد شیر دید | * | کز ره آن خرگوش مانْد و پا کشید |
| ۱۲۶۳ | N | چون که نزد چاه آمد شیر دید | * | کز ره آن خرگوش ماند و پا کشید |
| ۱۲۶۴ | Q | گفت پا وا پس کشیدی تو چرا | * | پای را وا پس مکش پیش اندر آ |
| ۱۲۶۴ | N | گفت پا واپس کشیدی تو چرا | * | پای را واپس مکش پیش اندر آ |
| ۱۲۶۵ | Q | گفت کو پایم که دست و پای رفت | * | جانِ من لرزید و دل از جای رفت |
| ۱۲۶۵ | N | گفت کو پایم که دست و پای رفت | * | جان من لرزید و دل از جای رفت |
| ۱۲۶۶ | Q | رنگِ رُویم را نمی‌بینی چو زَر | * | ز اندرون خود می‌دهد رنگم خبر |
| ۱۲۶۶ | N | رنگ رویم را نمی‌بینی چو زر | * | ز اندرون خود می‌دهد رنگم خبر |
| ۱۲۶۷ | Q | حق چو سیما را معرِّف خوانده‌ست | * | چشمِ عارف سوی سیما مانده‌ست |
| ۱۲۶۷ | N | حق چو سیما را معرف خوانده است | * | چشم عارف سوی سیما مانده است |
| ۱۲۶۸ | Q | رنگ و بو غّمَّاز آمد چون جَرَس | * | از فَرس آگه کند بانگِ فَرَس |
| ۱۲۶۸ | N | رنگ و بو غماز آمد چون جرس | * | از فرس آگه کند بانگ فرس |
| ۱۲۶۹ | Q | بانگِ هر چیزی رساند زو خبر | * | تا بدانی بانگِ خَر از بانگِ دَر |
| ۱۲۶۹ | N | بانگ هر چیزی رساند زو خبر | * | تا بدانی بانگ خر از بانگ در |
| ۱۲۷۰ | Q | گفت پیغامبر بتمییزِ کسان | * | مَرْٔ مَخْفِیٌّ لَدَی طَیِّ اؐللّسان |
| ۱۲۷۰ | N | گفت پیغمبر به تمییز کسان | * | مرء مخفی لدی طی اللسان |
| ۱۲۷۱ | Q | رنگِ رُو از حالِ دل دارد نشان | * | رحمتم کن مِهْرِ من در دل نشان |
| ۱۲۷۱ | N | رنگ رو از حال دل دارد نشان | * | رحمتم کن مهر من در دل نشان |
| ۱۲۷۲ | Q | رنگِ رُوی سرخ دارد بانگِ شُکْر | * | بانگِ روی زرد باشد صبر و نُکْر |
| ۱۲۷۲ | N | رنگ روی سرخ دارد بانگ شکر | * | بانگ روی زرد باشد صبر و نکر |
| ۱۲۷۳ | Q | در من آمد آن که دست و پا بَرَد | * | رنگ رو و قوَّت و سیما بَرَد |
| ۱۲۷۳ | N | در من آمد آن که دست و پا برد | * | رنگ رو و قوت و سیما برد |
| ۱۲۷۴ | Q | آنک در هرچِ در آید بشْکند | * | هر درخت از بیخ و بُن او بر کَنَد |
| ۱۲۷۴ | N | آن که در هر چه در آید بشکند | * | هر درخت از بیخ و بن او بر کند |
| ۱۲۷۵ | Q | در من آمد آنک از وی گشت مات | * | آدمی و جانوَر جامِد نَبات |
| ۱۲۷۵ | N | در من آمد آن که از وی گشت مات | * | آدمی و جانور جامد نبات |
| ۱۲۷۶ | Q | این خود اجْزایند کُلَّیات ازو | * | زرد کرده رنگ و فاسد کرده بو |
| ۱۲۷۶ | N | این خود اجزایند کلیات از او | * | زرد کرده رنگ و فاسد کرده بو |
| ۱۲۷۷ | Q | تا جهان گه صابرست و گه شکور | * | بوستان گه حُلَّه پوشد گاه عُور |
| ۱۲۷۷ | N | تا جهان گه صابر است و گه شکور | * | بوستان گه حله پوشد گاه عور |
| ۱۲۷۸ | Q | آفتابی کاو بر آید نارْگون | * | ساعتی دیگر شود او سرْنگون |
| ۱۲۷۸ | N | آفتابی کاو بر آید نارگون | * | ساعتی دیگر شود او سر نگون |
| ۱۲۷۹ | Q | اختران تافته بر چارطاق | * | لحظه لحظه مبتلای احتراق |
| ۱۲۷۹ | N | اختران تافته بر چار طاق | * | لحظه لحظه مبتلای احتراق |
| ۱۲۸۰ | Q | ماه کو افزود ز اختر در جمال | * | شد ز رنجِ دِقّ او همچون خیال |
| ۱۲۸۰ | N | ماه کاو افزود ز اختر در جمال | * | شد ز رنج دق او همچون خیال |
| ۱۲۸۱ | Q | این زمین با سکونِ با ادب | * | اندر آرد زلزله‌ش در لرزِ تَب |
| ۱۲۸۱ | N | این زمین با سکون با ادب | * | اندر آرد زلزله‌ش در لرز تب |
| ۱۲۸۲ | Q | ای بسا کُه زین بلای مُرْدَریگ | * | گشته است اندر جهان او خُرْد و ریگ |
| ۱۲۸۲ | N | ای بسا که زین بلای مرده‌ریگ | * | گشته است اندر جهان او خرد و ریگ |
| ۱۲۸۳ | Q | این هوا با رُوح آمد مُقْتَرِن | * | چون قضا آید وبا گشت و عَفِن |
| ۱۲۸۳ | N | این هوا با روح آمد مقترن | * | چون قضا آید وبا گشت و عفن |
| ۱۲۸۴ | Q | آب خِوش کو روح را همشیره شد | * | در غدیری زرد و تلخ و تیره شد |
| ۱۲۸۴ | N | آب خوش کاو روح را همشیره شد | * | در غدیری زرد و تلخ و تیره شد |
| ۱۲۸۵ | Q | آتشی کو باد دارد در بروت | * | هم یکی بادی برو خواند یموت |
| ۱۲۸۵ | N | آتشی کاو باد دارد در بروت | * | هم یکی بادی بر او خواند یموت |
| ۱۲۸۶ | Q | حالِ دریا ز اضطراب و جوش او | * | فهم کن تبدیلهای هوش او |
| ۱۲۸۶ | N | حال دریا ز اضطراب و جوش او | * | فهم کن تبدیلهای هوش او |
| ۱۲۸۷ | Q | چرخ سر گردان که اندر جست و جوست | * | حال او چون حال فرزندان اوست |
| ۱۲۸۷ | N | چرخ سر گردان که اندر جستجوست | * | حال او چون حال فرزندان اوست |
| ۱۲۸۸ | Q | گه حَضیض و گه میانه گاه اوج | * | اندرو از سعد و نحسی فوج فوج |
| ۱۲۸۸ | N | گه حضیض و گه میانه گاه اوج | * | اندر او از سعد و نحسی فوج فوج |
| ۱۲۸۹ | Q | از خود ای جزوی ز کلها مختلط | * | فهم می‌کن حالت هر مُنَبسط |
| ۱۲۸۹ | N | از خود ای جزوی ز کلها مختلط | * | فهم می‌کن حالت هر منبسط |
| ۱۲۹۰ | Q | چونك کلیّات را رنجست و درد | * | جزو ایشان چون نباشد روی زرد |
| ۱۲۹۰ | N | چون که کلیات را رنج است و درد | * | جزو ایشان چون نباشد روی زرد |
| ۱۲۹۱ | Q | خاصه جزوی کو ز اضدادست جمع | * | ز آب و خاک و آتش و بادست جمع |
| ۱۲۹۱ | N | خاصه جزوی کاو ز اضداد است جمع | * | ز آب و خاک و آتش و باد است جمع |
| ۱۲۹۲ | Q | این عجب نبود که میش از گرگ جَست | * | این عجب کین میش دل در گرگ بست |
| ۱۲۹۲ | N | این عجب نبود که میش از گرگ جست | * | این عجب کاین میش دل در گرگ بست |
| ۱۲۹۳ | Q | زندگانی آشتیی ضدَّهاست | * | مرگ آنك اندر میانشان جنگ خاست |
| ۱۲۹۳ | N | زندگانی آشتی ضدهاست | * | مرگ آن کاندر میانشان جنگ خاست |
| ۱۲۹۴ | Q | لطف حق این شیر را و گور را | * | ٱلْف داده ست این دو ضدّ دور را |
| ۱۲۹۴ | N | لطف حق این شیر را و گور را | * | الف داده ست این دو ضد دور را |
| ۱۲۹۵ | Q | چون جهان رنجور و زندانی بود | * | چه عجب رنجور اگر فانی بود |
| ۱۲۹۵ | N | چون جهان رنجور و زندانی بود | * | چه عجب رنجور اگر فانی بود |
| ۱۲۹۶ | Q | خواند بر شیر او از این رو پندها | * | گفت من پس مانده‌ام زین بندها |
| ۱۲۹۶ | N | خواند بر شیر او از این رو پندها | * | گفت من پس مانده‌ام زین بندها |
block:1068
| ۱۲۹۷ | Q | شیر گفتش تو ز اسباب مرض | * | این سبب گو خاص کاینستم غرض |
| ۱۲۹۷ | N | شیر گفتش تو ز اسباب مرض | * | این سبب گو خاص کاین استم غرض |
| ۱۲۹۸ | Q | گفت آن شیر اندر این چه ساکنست | * | اندرین قلعه ز آفات آیمنست |
| ۱۲۹۸ | N | گفت آن شیر اندر این چه ساکن است | * | اندر این قلعه ز آفات ایمن است |
| ۱۲۹۹ | Q | قعر چه بگزید هر کی عاقلست | * | ز انك در خلوت صفاهای دلست |
| ۱۲۹۹ | N | قعر چه بگزید هر کی عاقل است | * | ز آن که در خلوت صفاهای دل است |
| ۱۳۰۰ | Q | ظلمت چه به که ظلمتهای خلق | * | سر نبُرد آن کس که گیرد پای خلق |
| ۱۳۰۰ | N | ظلمت چه به که ظلمتهای خلق | * | سر نبرد آن کس که گیرد پای خلق |
| ۱۳۰۱ | Q | گفت پیش آ زخمم او را قاهرست | * | تو ببین کان شیر در چه حاضرست |
| ۱۳۰۱ | N | گفت پیش آ زخمم او را قاهر است | * | تو ببین کان شیر در چه حاضر است |
| ۱۳۰۲ | Q | گفت من سوزیده‌ام ز آن آتشی | * | تو مگر اندر بَر خویشم کشی |
| ۱۳۰۲ | N | گفت من سوزیده‌ام ز آن آتشی | * | تو مگر اندر بر خویشم کشی |
| ۱۳۰۳ | Q | تا بپُشت تو من ای کان کرم | * | چشم بگشایم به چه دَر بنگرم |
| ۱۳۰۳ | N | تا بپشت تو من ای کان کرم | * | چشم بگشایم به چه در بنگرم |
block:1069
| ۱۳۰۴ | Q | چونك شیر اندر بر خویشش کشید | * | در پناه شیر تا چه می‌دوید |
| ۱۳۰۴ | N | چونکه شیر اندر بر خویشش کشید | * | در پناه شیر تا چه می‌دوید |
| ۱۳۰۵ | Q | چونك در چه بنگریدند اندر آب | * | اندر آب از شیر و او در تافت تاب |
| ۱۳۰۵ | N | چونکه در چه بنگریدند اندر آب | * | اندر آب از شیر و او در تافت تاب |
| ۱۳۰۶ | Q | شیر عکس خویش دید از آب تفَت | * | شکل شیری در بَرش خرگوش زفت |
| ۱۳۰۶ | N | شیر عکس خویش دید از آب تفت | * | شکل شیری در برش خرگوش زفت |
| ۱۳۰۷ | Q | چونك خصم خویش را در آب دید | * | مر و را بگذاشت و اندر چه جهید |
| ۱۳۰۷ | N | چون که خصم خویش را در آب دید | * | مر و را بگذاشت و اندر چه جهید |
| ۱۳۰۸ | Q | در فتاد اندر چَهی کو کَنده بود | * | زانك ظلمش در سرش آینده بود |
| ۱۳۰۸ | N | در فتاد اندر چهی کاو کنده بود | * | ز آن که ظلمش در سرش آینده بود |
| ۱۳۰۹ | Q | چاهِ مُظلم گشت ظُلمِ ظالمان | * | این چنین گفتند جمله عالمان |
| ۱۳۰۹ | N | چاه مظلم گشت ظلم ظالمان | * | این چنین گفتند جمله عالمان |
| ۱۳۱۰ | Q | هر که ظالمتر چَهَش با هول‌تَرْ | * | عدل فرمودست بتَّر را بتَرْ |
| ۱۳۱۰ | N | هر که ظالمتر چهش با هول‌تر | * | عدل فرموده ست بدتر را بتر |
| ۱۳۱۱ | Q | ای که تو از چاه ظلمی می‌کنی | * | دانك بهر خویش چاهی می‌کنی |
| ۱۳۱۱ | N | ای که تو از ظلم چاهی می‌کنی | * | دان که بهر خویش دامی می‌کنی |
| ۱۳۱۲ | Q | گِرد خود چون کِرم پیله بر متَن | * | بهر خود چه می‌کنی اندازه کن |
| ۱۳۱۲ | N | گرد خود چون کرم پیله بر متن | * | بهر خود چه می‌کنی اندازه کن |
| ۱۳۱۳ | Q | مر ضعیفان را تو بی‌خصمی مدان | * | از نُبی ذَا جَاَءَ نَصَرُ ٱللهِ خوان |
| ۱۳۱۳ | N | مر ضعیفان را تو بی‌خصمی مدان | * | از نبی ذا جاء نصر اللَّه خوان |
| ۱۳۱۴ | Q | گر تو پیلی خصم تو از تو رمید | * | نک جزا طیرا ابابیلَت رسید |
| ۱۳۱۴ | N | گر تو پیلی خصم تو از تو رمید | * | نک جزا طیرا ابابیلت رسید |
| ۱۳۱۵ | Q | گر ضعیفی در زمین خواهد امان | * | غلغل افتد در سپاه آسمان |
| ۱۳۱۵ | N | گر ضعیفی در زمین خواهد امان | * | غلغل افتد در سپاه آسمان |
| ۱۳۱۶ | Q | گر بَدنْدانش گزی پرخون کنی | * | درد دندانت بگیرد چون کنی |
| ۱۳۱۶ | N | گر بدندانش گزی پر خون کنی | * | درد دندانت بگیرد چون کنی |
| ۱۳۱۷ | Q | شیر خود را دید در چه وز غلُو | * | خویش را نشناخت آن دم از عُدو |
| ۱۳۱۷ | N | شیر خود را دید در چه وز غلو | * | خویش را نشناخت آن دم از عدو |
| ۱۳۱۸ | Q | عکس خود را او عُدّو خویش دید | * | لا جرم بر خویش شمشیری کشید |
| ۱۳۱۸ | N | عکس خود را او عدوی خویش دید | * | لا جرم بر خویش شمشیری کشید |
| ۱۳۱۹ | Q | ای بَسا ظُلمی که بینی در کسان | * | خوی تو باشد دریشان ای فلان |
| ۱۳۱۹ | N | ای بسا ظلمی که بینی از کسان | * | خوی تو باشد در ایشان ای فلان |
| ۱۳۲۰ | Q | اندریشان تافته هَستی تو | * | از نِفاق و ظلم و بد مَستی تو |
| ۱۳۲۰ | N | اندر ایشان تافته هستی تو | * | از نفاق و ظلم و بد مستی تو |
| ۱۳۲۱ | Q | آن توی و آن زخم بر خود می‌زنی | * | بر خود آن دم تار لعنت می‌تنی |
| ۱۳۲۱ | N | آن تویی و آن زخم بر خود می‌زنی | * | بر خود آن دم تار لعنت می‌تنی |
| ۱۳۲۲ | Q | در خود آن بَد را نمی‌بینی عیان | * | ورنه دشمن بودیی خود را به جان |
| ۱۳۲۲ | N | در خود آن بد را نمی‌بینی عیان | * | ور نه دشمن بودیی خود را به جان |
| ۱۳۲۳ | Q | حمله بر خود می‌کنی ای ساده مرد | * | همچو آن شیری که بر خود حمله کرد |
| ۱۳۲۳ | N | حمله بر خود می‌کنی ای ساده مرد | * | همچو آن شیری که بر خود حمله کرد |
| ۱۳۲۴ | Q | چون بقعر خوی خود اندر رسی | * | پس بدانی کز تو بود آن ناکسی |
| ۱۳۲۴ | N | چون به قعر خوی خود اندر رسی | * | پس بدانی کز تو بود آن ناکسی |
| ۱۳۲۵ | Q | شیر را در قعر پیدا شد که بود | * | نقش او انکش دگر کس می‌نمود |
| ۱۳۲۵ | N | شیر را در قعر پیدا شد که بود | * | نقش او آن کش دگر کس می‌نمود |
| ۱۳۲۶ | Q | هر که دندانِ ضعیفی می‌کَند | * | کار آن شیر غلط بین می‌کند |
| ۱۳۲۶ | N | هر که دندان ضعیفی می‌کند | * | کار آن شیر غلط بین می‌کند |
| ۱۳۲۷ | Q | ای بدیده عکس بد بر روی عَمْ | * | بَد نه عمَّست آن توی از خود مَرم |
| ۱۳۲۷ | N | ای بدیده عکس بد بر روی عم | * | بد نه عم است آن تویی از خود مرم |
| ۱۳۲۸ | Q | مومنان آیینهٔ همدیگرند | * | این خبَر می‌از پیمبر آورند |
| ۱۳۲۸ | N | مومنان آیینه‌ی همدیگرند | * | این خبر می‌از پیمبر آورند |
| ۱۳۲۹ | Q | پیش چشمت داشتی شیشهٔ کبود | * | ز آن سبَب عالم کبودت می‌نمود |
| ۱۳۲۹ | N | پیش چشمت داشتی شیشه‌ی کبود | * | ز آن سبب عالم کبودت می‌نمود |
| ۱۳۳۰ | Q | گر نه کوری این کبودی دان ز خویش | * | خویش را بد گو، مگو کس را تو بیش |
| ۱۳۳۰ | N | گر نه کوری این کبودی دان ز خویش | * | خویش را بد گو، مگو کس را تو بیش |
| ۱۳۳۱ | Q | مومن ار ینظر بنور اللَّه نبود | * | غیب مومن را برهنه چون نمود |
| ۱۳۳۱ | N | مومن ار ینظر بنور اللَّه نبود | * | غیب مومن را برهنه چون نمود |
| ۱۳۳۲ | Q | چون که تو ینظر بنار الله بدی | * | در بدی از نیکویی غافل شدی |
| ۱۳۳۲ | N | چون که تو ینظر بنار اللَّه بدی | * | در بدی از نیکویی غافل شدی |
| ۱۳۳۳ | Q | اندک اندک آب بر آتش بزن | * | تا شود نار تو نور ای بو الحزن |
| ۱۳۳۳ | N | اندک اندک آب بر آتش بزن | * | تا شود نار تو نور ای بو الحزن |
| ۱۳۳۴ | Q | تو بزن یا ربَّنا آب طَهُور | * | تا شود این نار عالم جمله نور |
| ۱۳۳۴ | N | تو بزن یا ربنا آب طهور | * | تا شود این نار عالم جمله نور |
| ۱۳۳۵ | Q | آب دریا جمله در فرمانِ تُست | * | آب و آتش ای خداوند آن تُست |
| ۱۳۳۵ | N | آب دریا جمله در فرمان تست | * | آب و آتش ای خداوند آن تست |
| ۱۳۳۶ | Q | گر تو خواهی آتش آب خوش شود | * | ور نخواهی آب هم آتش شود |
| ۱۳۳۶ | N | گر تو خواهی آتش آب خوش شود | * | ور نخواهی آب هم آتش شود |
| ۱۳۳۷ | Q | این طلب در ما هم از ایجاد تُست | * | رَستن از بیداد یا رب داد تست |
| ۱۳۳۷ | N | این طلب در ما هم از ایجاد تست | * | رستن از بیداد یا رب داد تست |
| ۱۳۳۸ | Q | بی‌طلب تو این طلب‌مان داده‌ای | * | گنج احسان بر همه بگشاده‌ای |
| ۱۳۳۸ | N | بی‌طلب تو این طلب‌مان داده‌ای | * | گنج احسان بر همه بگشاده‌ای |
block:1070
| ۱۳۳۹ | Q | چونك خرگوش از رهایی شاد گشت | * | سوی نخجیران دوان شد تا بدشت |
| ۱۳۳۹ | N | چونکه خرگوش از رهایی شاد گشت | * | سوی نخجیران دوان شد تا به دشت |
| ۱۳۴۰ | Q | شیر را چون دید در چه کُشته زار | * | چرخ می‌زد شادمان تا مرغزار |
| ۱۳۴۰ | N | شیر را چون دید در چه کشته زار | * | چرخ می‌زد شادمان تا مرغزار |
| ۱۳۴۱ | Q | دست می‌زد چون رهید از دست مرك | * | سبز و رقصان در هوا چون شاخ و بَرك |
| ۱۳۴۱ | N | دست می‌زد چون رهید از دست مرگ | * | سبز و رقصان در هوا چون شاخ و برگ |
| ۱۳۴۲ | Q | شاخ و برك از حبس خاک آزاد شد | * | سَر بر آورد و حریف باد شد |
| ۱۳۴۲ | N | شاخ و برگ از حبس خاک آزاد شد | * | سر بر آورد و حریف باد شد |
| ۱۳۴۳ | Q | برگها چون شاخ را بشکافتَند | * | تا ببالای درخت اشتافتَند |
| ۱۳۴۳ | N | برگها چون شاخ را بشکافتند | * | تا به بالای درخت اشتافتند |
| ۱۳۴۴ | Q | با زبانِ شَطْاَهُ شکرِ خدا | * | می‌سراید هر بَر و بَرگی جدا |
| ۱۳۴۴ | N | با زبان شطاه شکر خدا | * | می‌سراید هر بر و برگی جدا |
| ۱۳۴۵ | Q | که بُپَرَوْرد اصلِ ما را ذو العَطا | * | تا درخت اسْتَغلَظ آمد و استوی |
| ۱۳۴۵ | N | که بپرورد اصل ما را ذو العطا | * | تا درخت استغلظ آمد و استوی |
| ۱۳۴۶ | Q | جانهای بَسته اندر آب و گِل | * | چون رَهند از آب و گِلها شاد دل |
| ۱۳۴۶ | N | جانهای بسته اندر آب و گل | * | چون رهند از آب و گلها شاد دل |
| ۱۳۴۷ | Q | در هوای عشقِ حق رقصان شوند | * | همچو قرصِ بَدْر بی‌نقصان شوند |
| ۱۳۴۷ | N | در هوای عشق حق رقصان شوند | * | همچو قرص بدر بی‌نقصان شوند |
| ۱۳۴۸ | Q | جِسمشان در رقص و جانها خود مپرس | * | وانك گردِ جان از آنها خود مپُرس |
| ۱۳۴۸ | N | جسمشان در رقص و جانها خود مپرس | * | و آن که گرد جان از آنها خود مپرس |
| ۱۳۴۹ | Q | شیر را خرگوش در زندان نِشاند | * | ننك شیری کو ز خرگوشی بماند |
| ۱۳۴۹ | N | شیر را خرگوش در زندان نشاند | * | ننگ شیری کاو ز خرگوشی بماند |
| ۱۳۵۰ | Q | در چنان ننگی وانگه این عجب | * | فخرِ دین خواهد که گویندش لقب |
| ۱۳۵۰ | N | در چنان ننگی و آن گه این عجب | * | فخر دین خواهد که گویندش لقب |
| ۱۳۵۱ | Q | ای تو شیری در تک این چاه فَرد | * | نفس چون خرگوشْ خونت ریخت و خورد |
| ۱۳۵۱ | N | ای تو شیری در تک این چاه فرد | * | نفس چون خرگوش خونت ریخت و خورد |
| ۱۳۵۲ | Q | نفس خرگوشت بصَحْرا در چرا | * | تو به قعرِ این چَه چون و چرا |
| ۱۳۵۲ | N | نفس خرگوشت به صحرا در چرا | * | تو به قعر این چه چون و چرا |
| ۱۳۵۳ | Q | سوی نخجیران دوید آن شیر گیر | * | کاَبْشِرُوا یا قَومِ إِذْ جَاءَ ٱلْبَشیر |
| ۱۳۵۳ | N | سوی نخجیران دوید آن شیر گیر | * | کابشروا یا قوم إذ جاء البشیر |
| ۱۳۵۴ | Q | مژده مژده ای گروهِ عیش‌ساز | * | کان سكِ دوزخ بدوزخ رفت باز |
| ۱۳۵۴ | N | مژده مژده ای گروه عیش‌ساز | * | کان سگ دوزخ به دوزخ رفت باز |
| ۱۳۵۵ | Q | مژده مژده کان عُدّوِ جانها | * | کَند قهر خالقش دندانها |
| ۱۳۵۵ | N | مژده مژده کان عدوی جانها | * | کند قهر خالقش دندانها |
| ۱۳۵۶ | Q | آنك از پنجه بسی سرها بکوفت | * | همچو خَس جاروب مَرگش هم بروفت |
| ۱۳۵۶ | N | آن که از پنجه بسی سرها بکوفت | * | همچو خس جاروب مرگش هم بروفت |
block:1071
| ۱۳۵۷ | Q | جمع گشتند آن زمان جمله وحوش | * | شاد و خندان از طرب در ذوق و جوش |
| ۱۳۵۷ | N | جمع گشتند آن زمان جمله وحوش | * | شاد و خندان از طرب در ذوق و جوش |
| ۱۳۵۸ | Q | حلقه کردند او چو شمعی در میان | * | سجده آوردند و گفتندش که هان |
| ۱۳۵۸ | N | حلقه کردند او چو شمعی در میان | * | سجده آوردند و گفتندش که هان |
| ۱۳۵۹ | Q | تو فرشتهٔ آسمانی یا پری | * | نی تو عزراییل شیران نری |
| ۱۳۵۹ | N | تو فرشته‌ی آسمانی یا پری | * | نی تو عزراییل شیران نری |
| ۱۳۶۰ | Q | هر چه هستی جان ما قربانِ تُست | * | دست بُردی دست و بازویت دُرُست |
| ۱۳۶۰ | N | هر چه هستی جان ما قربان تست | * | دست بردی دست و بازویت درست |
| ۱۳۶۱ | Q | راند حقّ این آب را در جوی تو | * | آفرین بر دست و بر بازوی تو |
| ۱۳۶۱ | N | راند حق این آب را در جوی تو | * | آفرین بر دست و بر بازوی تو |
| ۱۳۶۲ | Q | باز گو تا چون سگالیدی بمَکر | * | آن عوان را چون بمالیدی بمکر |
| ۱۳۶۲ | N | باز گو تا چون سگالیدی به مکر | * | آن عوان را چون بمالیدی به مکر |
| ۱۳۶۳ | Q | باز گو تا قِصّه درمانها شود | * | باز گو تا مرهم جانها شود |
| ۱۳۶۳ | N | باز گو تا قصه درمانها شود | * | باز گو تا مرهم جانها شود |
| ۱۳۶۴ | Q | باز گو کز ظلمِ آن اِستَم نُما | * | صد هزاران زخم دارد جان ما |
| ۱۳۶۴ | N | باز گو کز ظلم آن استم نما | * | صد هزاران زخم دارد جان ما |
| ۱۳۶۵ | Q | گفت تاییدِ خدا بُد ای مهان | * | ورنه خرگوشی که باشد در جهان |
| ۱۳۶۵ | N | گفت تایید خدا بود ای مهان | * | ور نه خرگوشی که باشد در جهان |
| ۱۳۶۶ | Q | قوّتم بخشید و دل را نور داد | * | نور دل مر دست و پا را زور داد |
| ۱۳۶۶ | N | قوتم بخشید و دل را نور داد | * | نور دل مر دست و پا را زور داد |
| ۱۳۶۷ | Q | از بَرِ حق می‌رسد تفضیلها | * | باز هم از حق رسد تبدیلها |
| ۱۳۶۷ | N | از بر حق می‌رسد تفضیلها | * | باز هم از حق رسد تبدیلها |
| ۱۳۶۸ | Q | حق بدَوْر و نَوْبت این تایید را | * | می‌نماید اهلِ ظنّ و دید را |
| ۱۳۶۸ | N | حق به دور و نوبت این تایید را | * | می‌نماید اهل ظن و دید را |
block:1072
| ۱۳۶۹ | Q | هین بمُلك نَوبتیِ شادی مکن | * | ای تو بستهٔ نوبت آزادی مکن |
| ۱۳۶۹ | N | هین به ملک نوبتی شادی مکن | * | ای تو بسته‌ی نوبت آزادی مکن |
| ۱۳۷۰ | Q | انك مُلکش برتر از نوبت تَنند | * | برتر از هفت اَنْجُمش نوبت زنند |
| ۱۳۷۰ | N | آن که ملکش برتر از نوبت تنند | * | برتر از هفت انجمش نوبت زنند |
| ۱۳۷۱ | Q | برتر از نوبت ملوک باقیند | * | دَوْرِ دایم روحها با ساقیند |
| ۱۳۷۱ | N | برتر از نوبت ملوک باقی‌اند | * | دور دایم روحها با ساقی‌اند |
| ۱۳۷۲ | Q | تركِ این شُرْب ار بگویی یک دو روز | * | در کنی اندر شرابِ خُلْد پوز |
| ۱۳۷۲ | N | ترک این شرب ار بگویی یک دو روز | * | در کنی اندر شراب خلد پوز |
block:1073
| ۱۳۷۳ | Q | ای شهان کُشتیم ما خصمِ برون | * | ماند خصمی زو بَتَر در اندرون |
| ۱۳۷۳ | N | ای شهان کشتیم ما خصم برون | * | ماند خصمی زو بتر در اندرون |
| ۱۳۷۴ | Q | کُشتنِ این کار عقل و هوش نیست | * | شیرِ باطن سخرهٔ خرگوش نیست |
| ۱۳۷۴ | N | کشتن این کار عقل و هوش نیست | * | شیر باطن سخره‌ی خرگوش نیست |
| ۱۳۷۵ | Q | دوزخست این نَفْس و دوزخ اژدهاست | * | کو بدریاها نگردد کم و کاست |
| ۱۳۷۵ | N | دوزخ است این نفس و دوزخ اژدهاست | * | کاو به دریاها نگردد کم و کاست |
| ۱۳۷۶ | Q | هفت دریا را در آشامد هنوز | * | کم نگردد سوزشِ آن خلق‌سوز |
| ۱۳۷۶ | N | هفت دریا را در آشامد هنوز | * | کم نگردد سوزش آن خلق سوز |
| ۱۳۷۷ | Q | سنگها و کافرانِ سنگدل | * | اندر آیند اندرو زار و خَجِل |
| ۱۳۷۷ | N | سنگها و کافران سنگ دل | * | اندر آیند اندر او زار و خجل |
| ۱۳۷۸ | Q | هم نگردد ساکن از چندین غذا | * | تا ز حقّ آید مرو را این ندا |
| ۱۳۷۸ | N | هم نگردد ساکن از چندین غذا | * | تا ز حق آید مر او را این ندا |
| ۱۳۷۹ | Q | سِیر گشتی سیر گوید نی هنوز | * | اینْت آتش اینْت تابِش اینْت سوز |
| ۱۳۷۹ | N | سیر گشتی سیر گوید نی هنوز | * | اینت آتش اینت تابش اینت سوز |
| ۱۳۸۰ | Q | عالمَی را لقمه کرد و در کشید | * | معده‌اش نعره زنان هَلْ مِنْ مَزِیدٍ |
| ۱۳۸۰ | N | عالمی را لقمه کرد و در کشید | * | معده‌اش نعره زنان هَلْ مِنْ مَزِیدٍ |
| ۱۳۸۱ | Q | حق قَدَم بر وَیْ نهد از لامکان | * | آنگه او ساکن شود از کُنْ فکان |
| ۱۳۸۱ | N | حق قدم بر وی نهد از لا مکان | * | آن گه او ساکن شود از کن فکان |
| ۱۳۸۲ | Q | چونك جُزوِ دوزخست این نَفسِ ما | * | طبعِ کُل دارد همیشه جُزوها |
| ۱۳۸۲ | N | چون که جزو دوزخ است این نفس ما | * | طبع کل دارد همیشه جزوها |
| ۱۳۸۳ | Q | این قدم حق را بود کو را کُشَد | * | غیرِ حق خود کِی کمانِ او کَشَد |
| ۱۳۸۳ | N | این قدم حق را بود کاو را کشد | * | غیر حق خود کی کمان او کشد |
| ۱۳۸۴ | Q | در کمان ننَهند اِلّا تیرِ راست | * | این کمان را باژگون کژ تیرهاست |
| ۱۳۸۴ | N | در کمان ننهند الا تیر راست | * | این کمان را باژگون کژ تیرهاست |
| ۱۳۸۵ | Q | راست شو چون تیر و وا رَه از کمان | * | کز کمان هر راست بجْهد بی‌گمان |
| ۱۳۸۵ | N | راست شو چون تیر و واره از کمان | * | کز کمان هر راست بجهد بی‌گمان |
| ۱۳۸۶ | Q | چونك واگشتم ز پیکارِ بُرون | * | روی آوردم بپیکارِ درون |
| ۱۳۸۶ | N | چون که واگشتم ز پیکار برون | * | روی آوردم به پیکار درون |
| ۱۳۸۷ | Q | قد رَجَعْنا من جِهَاد الأَصْغَریم | * | با نبی اندر جهادِ اکبریم |
| ۱۳۸۷ | N | قد رجعنا من جهاد الاصغریم | * | با نبی اندر جهاد اکبریم |
| ۱۳۸۸ | Q | قوّت از حق خواهم و توفیق و لاف | * | تا بسوزن بر کَنم این کوهِ قاف |
| ۱۳۸۸ | N | قوت از حق خواهم و توفیق و لاف | * | تا به سوزن بر کنم این کوه قاف |
| ۱۳۸۹ | Q | سهل شیری دان که صَفها بْشکند | * | شیر آنست آن که خود را بشْکند |
| ۱۳۸۹ | N | سهل شیری دان که صفها بشکند | * | شیر آن است آن که خود را بشکند |
block:1074
| ۱۳۹۰ | Q | تا عُمَر آمد ز قَیْصَر یک رسول | * | در مدینه از بیابانِ نُغُول |
| ۱۳۹۰ | N | تا عمر آمد ز قیصر یک رسول | * | در مدینه از بیابان نغول |
| ۱۳۹۱ | Q | گفت کو قصرِ خلیفه ای حشَم | * | تا من اسب و رخت را آنجا کَشَم |
| ۱۳۹۱ | N | گفت کو قصر خلیفه ای حشم | * | تا من اسب و رخت را آن جا کشم |
| ۱۳۹۲ | Q | قوم گفتندش که او را قصر نیست | * | مر عمر را قصرِ جانِ روشنیست |
| ۱۳۹۲ | N | قوم گفتندش که او را قصر نیست | * | مر عمر را قصر، جان روشنی است |
| ۱۳۹۳ | Q | گر چه از میری ورا آوازه‌ایست | * | همچو درویشان مر او را کازه‌ایست |
| ۱۳۹۳ | N | گر چه از میری و را آوازه‌ی ایست | * | همچو درویشان مر او را کازه‌ای است |
| ۱۳۹۴ | Q | ای برادر چون ببینی قَصرِ او | * | چونك در چشمِ دلت رُستست مو |
| ۱۳۹۴ | N | ای برادر چون ببینی قصر او | * | چون که در چشم دلت رسته ست مو |
| ۱۳۹۵ | Q | چشمِ دل از مو و عِلَّت پاک آر | * | وانگه آن دیدارِ قصرش چشم دار |
| ۱۳۹۵ | N | چشم دل از مو و علت پاک آر | * | و آن گهان دیدار قصرش چشم دار |
| ۱۳۹۶ | Q | هرک را هَست از هَوَسها جانِ پاک | * | زود بیند حضرت و ایوانِ پاک |
| ۱۳۹۶ | N | هر که را هست از هوسها جان پاک | * | زود بیند حضرت و ایوان پاک |
| ۱۳۹۷ | Q | چون محّمد پاک شد زین نار و دود | * | هر کجا رُو کرد وَجْهُ الله بود |
| ۱۳۹۷ | N | چون محمد پاک شد زین نار و دود | * | هر کجا رو کرد وجه اللَّه بود |
| ۱۳۹۸ | Q | چون رفیقی وسوسهٔ بَدخواه را | * | کَی بدانی ثُمَّ وَجْهُ ٱلله را |
| ۱۳۹۸ | N | چون رفیقی وسوسه‌ی بد خواه را | * | کی بدانی ثم وجه اللَّه را |
| ۱۳۹۹ | Q | هر کرا باشد ز سینه فَتْحِ باب | * | او ز هَر شهری ببیند آفتاب |
| ۱۳۹۹ | N | هر که را باشد ز سینه فتح باب | * | او ز هر شهری ببیند آفتاب |
| ۱۴۰۰ | Q | حق پدیدست از میانِ دیگران | * | همچو ماه اندر میانِ اختران |
| ۱۴۰۰ | N | حق پدید است از میان دیگران | * | همچو ماه اندر میان اختران |
| ۱۴۰۱ | Q | دو سرِ انگشت بر دو چشم نِه | * | هیچ بینی از جهان انصاف دِه |
| ۱۴۰۱ | N | دو سر انگشت بر دو چشم نه | * | هیچ بینی از جهان انصاف ده |
| ۱۴۰۲ | Q | گر نبینی این جهان معدوم نیست | * | عیب جز ز انگشتِ نَفْسِ شوم نیست |
| ۱۴۰۲ | N | گر نبینی این جهان معدوم نیست | * | عیب جز ز انگشت نفس شوم نیست |
| ۱۴۰۳ | Q | تو ز چشم انگشت را بردار هین | * | وانگهانی هر چه می‌خواهی ببین |
| ۱۴۰۳ | N | تو ز چشم انگشت را بردار هین | * | و آن گهانی هر چه می‌خواهی ببین |
| ۱۴۰۴ | Q | نوح را گفتند اُمَّت کو ثواب | * | گفت او زان سوی وَ ٱسْتَغْشَوا ثیاب |
| ۱۴۰۴ | N | نوح را گفتند امت کو ثواب | * | گفت او ز آن سوی و استغشوا ثیاب |
| ۱۴۰۵ | Q | رُو و سَر در جامه‌ها پیچیده‌اید | * | لاجرم با دیده و نادیده‌اید |
| ۱۴۰۵ | N | رو و سر در جامه‌ها پیچیده‌اید | * | لا جرم با دیده و نادیده‌اید |
| ۱۴۰۶ | Q | آدمی دیدست و باقی پوستست | * | دید آنست آن که دیدِ دوستست |
| ۱۴۰۶ | N | آدمی دید است و باقی پوست است | * | دید آن است آن که دید دوست است |
| ۱۴۰۷ | Q | چونك دیدِ دوست نبْود کُور بِه | * | دوست کو باقی نباشد دُور بِه |
| ۱۴۰۷ | N | چون که دید دوست نبود کور به | * | دوست کاو باقی نباشد دور به |
| ۱۴۰۸ | Q | چون رسولِ روم این الفاظِ تَر | * | در سماع آورد شد مشتاق‌تر |
| ۱۴۰۸ | N | چون رسول روم این الفاظ تر | * | در سماع آورد شد مشتاق‌تر |
| ۱۴۰۹ | Q | دیده را بر جُستنِ عُمَّر گماشت | * | رخت را و اسب را ضایع گذاشت |
| ۱۴۰۹ | N | دیده را بر جستن عمر گماشت | * | رخت را و اسب را ضایع گذاشت |
| ۱۴۱۰ | Q | هر طرف اندر پیِ آن مردِ کار | * | می‌شدی پُرسانِ او دیوانه‌وار |
| ۱۴۱۰ | N | هر طرف اندر پی آن مرد کار | * | می‌شدی پرسان او دیوانه‌وار |
| ۱۴۱۱ | Q | کین چنین مردی بود اندر جهان | * | وز جهان مانندِ جان باشد نهان |
| ۱۴۱۱ | N | کاین چنین مردی بود اندر جهان | * | وز جهان مانند جان باشد نهان |
| ۱۴۱۲ | Q | جُست او را تاش چون بنده بود | * | لاجرم جوینده یابنده بود |
| ۱۴۱۲ | N | جست او را تاش چون بنده بود | * | لا جرم جوینده یابنده بود |
| ۱۴۱۳ | Q | دید اعرابی زنی او را دَخیل | * | گفت عُمَّر نک بزیرِ آن نَخیل |
| ۱۴۱۳ | N | دید اعرابی زنی او را دخیل | * | گفت عمر نک به زیر آن نخیل |
| ۱۴۱۴ | Q | زیر خرمابُن ز خلقان او جُدا | * | زیرِ سایه خفته بین سایهٔ خدا |
| ۱۴۱۴ | N | زیر خرما بن ز خلقان او جدا | * | زیر سایه خفته بین سایه‌ی خدا |
block:1075
| ۱۴۱۵ | Q | آمد او آنجا و از دور ایستاد | * | مر عُمَر را دید و در لرز اوفتاد |
| ۱۴۱۵ | N | آمد او آن جا و از دور ایستاد | * | مر عمر را دید و در لرز اوفتاد |
| ۱۴۱۶ | Q | هیبتی زان خفته آمد بر رسول | * | حالتی خوش کرد بر جانش نُزول |
| ۱۴۱۶ | N | هیبتی ز آن خفته آمد بر رسول | * | حالتی خوش کرد بر جانش نزول |
| ۱۴۱۷ | Q | مِهْر و هیبت هست ضدِّ همدگر | * | این دو ضِد را دید جمع اندر جگر |
| ۱۴۱۷ | N | مهر و هیبت هست ضد همدگر | * | این دو ضد را دید جمع اندر جگر |
| ۱۴۱۸ | Q | گفت با خود من شهان را دیده‌ام | * | پیش سلطانان مِه و بگْزیده‌ام |
| ۱۴۱۸ | N | گفت با خود من شهان را دیده‌ام | * | پیش سلطانان مه و بگزیده‌ام |
| ۱۴۱۹ | Q | از شهانم هیبَت و ترسی نبود | * | هیبتِ این مرد هوشم را ربود |
| ۱۴۱۹ | N | از شهانم هیبت و ترسی نبود | * | هیبت این مرد هوشم را ربود |
| ۱۴۲۰ | Q | رفته‌ام در بیشهٔ شیر و پلنگ | * | رویِ من زیشان نگردانید رنگ |
| ۱۴۲۰ | N | رفته‌ام در بیشه‌ی شیر و پلنگ | * | روی من ز یشان نگردانید رنگ |
| ۱۴۲۱ | Q | بس شُدستم در مُصاف و کارزار | * | همچو شیر آن دم که باشد کار زار |
| ۱۴۲۱ | N | بس شده‌ستم در مصاف و کارزار | * | همچو شیر آن دم که باشد کار زار |
| ۱۴۲۲ | Q | بس که خوردم بس زدم زخمِ گران | * | دل قوی‌تر بوده‌ام از دیگران |
| ۱۴۲۲ | N | بس که خوردم بس زدم زخم گران | * | دل قوی تر بوده‌ام از دیگران |
| ۱۴۲۳ | Q | بی‌سلاح این مرد خفته بر زمین | * | من به هفت اندام لرزان چیست این |
| ۱۴۲۳ | N | بی‌سلاح این مرد خفته بر زمین | * | من به هفت اندام لرزان چیست این |
| ۱۴۲۴ | Q | هیبتِ حقَّست این از خلق نیست | * | هیبتِ این مردِ صاحب دلق نیست |
| ۱۴۲۴ | N | هیبت حق است این از خلق نیست | * | هیبت این مرد صاحب دلق نیست |
| ۱۴۲۵ | Q | هر که ترسید از حق و تقوی گُزید | * | ترسد از وی جِنّ و اِنْس و هر که دید |
| ۱۴۲۵ | N | هر که ترسید از حق و تقوی گزید | * | ترسد از وی جن و انس و هر که دید |
| ۱۴۲۶ | Q | اندرین فکرت به حرمت دست بست | * | بعد یک ساعت عمر از خواب جست |
| ۱۴۲۶ | N | اندر این فکرت به حرمت دست بست | * | بعد یک ساعت عمر از خواب جست |
| ۱۴۲۷ | Q | کرد خدمت مر عُمر را و سلام | * | گفت پیغمبر سلام آنگه کلام |
| ۱۴۲۷ | N | کرد خدمت مر عمر را و سلام | * | گفت پیغمبر سلام آن گه کلام |
| ۱۴۲۸ | Q | پس علیکش گفت و او را پیش خواند | * | ایمنش کرد و به پیشِ خود نشاند |
| ۱۴۲۸ | N | پس علیکش گفت و او را پیش خواند | * | ایمنش کرد و به پیش خود نشاند |
| ۱۴۲۹ | Q | لا تَخَافُوا هست نُزْلِ خایفان | * | هست در خَور از برای خایف آن |
| ۱۴۲۹ | N | لا تخافوا هست نزل خایفان | * | هست در خور از برای خایف آن |
| ۱۴۳۰ | Q | هر که ترسد مر و را ایمن کنند | * | مر دلِ ترسنده را ساکن کنند |
| ۱۴۳۰ | N | هر که ترسد مر و را ایمن کنند | * | مر دل ترسنده را ساکن کنند |
| ۱۴۳۱ | Q | آنك خوفش نیست چُون گویی مترس | * | درس چه دهی نیست او مُحتاجِ درس |
| ۱۴۳۱ | N | آن که خوفش نیست چون گویی مترس | * | درس چه دهی نیست او محتاج درس |
| ۱۴۳۲ | Q | آن دل از جا رفته را دل شاد کرد | * | خاطرِ ویرانش را آباد کرد |
| ۱۴۳۲ | N | آن دل از جا رفته را دل شاد کرد | * | خاطر ویرانش را آباد کرد |
| ۱۴۳۳ | Q | بعد از آن گفتش سخنهای دقیق | * | وز صفات پاکِ حق نعْمَ الرَّفیق |
| ۱۴۳۳ | N | بعد از آن گفتش سخنهای دقیق | * | وز صفات پاک حق نعم الرفیق |
| ۱۴۳۴ | Q | وز نوازشهای حق اَبْدال را | * | تا بداند او مقام و حال را |
| ۱۴۳۴ | N | وز نوازشهای حق ابدال را | * | تا بداند او مقام و حال را |
| ۱۴۳۵ | Q | حال چون جلوه ست زان زیبا عروس | * | وین مقام آن خلوت آمد با عروس |
| ۱۴۳۵ | N | حال چون جلوه ست ز آن زیبا عروس | * | وین مقام آن خلوت آمد با عروس |
| ۱۴۳۶ | Q | جلوه بیند شاه و غیرِ شاه نیز | * | وقتِ خلوت نیست جز شاهِ عزیز |
| ۱۴۳۶ | N | جلوه بیند شاه و غیر شاه نیز | * | وقت خلوت نیست جز شاه عزیز |
| ۱۴۳۷ | Q | جلوه کرده خاصّ و عامّان را عروس | * | خلوت اندر شاه باشد با عروس |
| ۱۴۳۷ | N | جلوه کرده خاص و عامان را عروس | * | خلوت اندر شاه باشد با عروس |
| ۱۴۳۸ | Q | هست بسیار اهلِ حال از صوفیان | * | نادِرست اهلِ مقام اندر میان |
| ۱۴۳۸ | N | هست بسیار اهل حال از صوفیان | * | نادر است اهل مقام اندر میان |
| ۱۴۳۹ | Q | از منازلهای جانش یاد داد | * | وز سفرهای روانش یاد داد |
| ۱۴۳۹ | N | از منازلهای جانش یاد داد | * | وز سفرهای روانش یاد داد |
| ۱۴۴۰ | Q | وز زمانی کز زمان خالی بُدست | * | وز مقامِ قُدس که اجلالی بُدست |
| ۱۴۴۰ | N | وز زمانی کز زمان خالی بده ست | * | وز مقام قدس که اجلالی بده ست |
| ۱۴۴۱ | Q | وز هوایی کاندر او سیمرغِ رُوح | * | پیش از این دیدست پرواز و فُتُوح |
| ۱۴۴۱ | N | وز هوایی کاندر او سیمرغ روح | * | پیش از این دیده ست پرواز و فتوح |
| ۱۴۴۲ | Q | هر یکی پروازش از آفاق بیش | * | وز امید و نَهمتِ مشتاقْ بیش |
| ۱۴۴۲ | N | هر یکی پروازش از آفاق بیش | * | وز امید و نهمت مشتاق بیش |
| ۱۴۴۳ | Q | چون عمر اَغْیارْرُو را یار یافت | * | جان او را طالبِ اسرار یافت |
| ۱۴۴۳ | N | چون عمر اغیار رو را یار یافت | * | جان او را طالب اسرار یافت |
| ۱۴۴۴ | Q | شیخ کامل بود و طالب مُشْتهی | * | مرد چابک بود و مَرْکَب دَرگَهی |
| ۱۴۴۴ | N | شیخ کامل بود و طالب مشتهی | * | مرد چابک بود و مرکب درگهی |
| ۱۴۴۵ | Q | دید آن مرشد که او ارشاد داشت | * | تخمِ پاک اندر زمینِ پاک کاشت |
| ۱۴۴۵ | N | دید آن مرشد که او ارشاد داشت | * | تخم پاک اندر زمین پاک کاشت |
block:1076
| ۱۴۴۶ | Q | مرد گفتش کای امیر المؤمنین | * | جان ز بالا چون در آمد در زمین |
| ۱۴۴۶ | N | مرد گفتش کای امیر المؤمنین | * | جان ز بالا چون در آمد در زمین |
| ۱۴۴۷ | Q | مرغِ بی‌اندازه چون شد در قفَص | * | گفت حق بر جان فسون خواند و قصص |
| ۱۴۴۷ | N | مرغ بی‌اندازه چون شد در قفص | * | گفت حق بر جان فسون خواند و قصص |
| ۱۴۴۸ | Q | بر عدمها کان ندارد چشم و گوش | * | چون فسون خواند همی‌آید بجوش |
| ۱۴۴۸ | N | بر عدمها کان ندارد چشم و گوش | * | چون فسون خواند همی‌آید به جوش |
| ۱۴۴۹ | Q | از فسونِ او عدمها زود زود | * | خوش مُعَلَّق می‌زند سوی وجود |
| ۱۴۴۹ | N | از فسون او عدمها زود زود | * | خوش معلق می‌زند سوی وجود |
| ۱۴۵۰ | Q | باز بر موجود افسونی چو خواند | * | زُو دْو اَسْبه در عدم موجود راند |
| ۱۴۵۰ | N | باز بر موجود افسونی چو خواند | * | زو دو اسبه در عدم موجود راند |
| ۱۴۵۱ | Q | گفت در گوشِ گُل و خندانْش کرد | * | گفت با سنگ و عقیقِ کانْش کرد |
| ۱۴۵۱ | N | گفت در گوش گل و خندانش کرد | * | گفت با سنگ و عقیق کانش کرد |
| ۱۴۵۲ | Q | گفت با جِسم آیتی تا جان شد او | * | گفت با خورشید تا رُخْشان شد او |
| ۱۴۵۲ | N | گفت با جسم آیتی تا جان شد او | * | گفت با خورشید تا رخشان شد او |
| ۱۴۵۳ | Q | باز در گوشش دمد نکتهٔ مخوف | * | در رخِ خورشید افتد صد کسوف |
| ۱۴۵۳ | N | باز در گوشش دمد نکته‌ی مخوف | * | در رخ خورشید افتد صد کسوف |
| ۱۴۵۴ | Q | تا بگوشِ ابر آن گویا چه خواند | * | کو چو مَشْک از دیدهٔ خود اشک راند |
| ۱۴۵۴ | N | تا به گوش ابر آن گویا چه خواند | * | کاو چو مشک از دیده‌ی خود اشک راند |
| ۱۴۵۵ | Q | تا بگوشِ خاک حق چه خوانده است | * | کو مراقب گشت و خامُش مانده است |
| ۱۴۵۵ | N | تا به گوش خاک حق چه خوانده است | * | کاو مراقب گشت و خامش مانده است |
| ۱۴۵۶ | Q | در تَرُّدد هر که او آشفته است | * | حق بگوشِ او مُعَمَّا گفته است |
| ۱۴۵۶ | N | در تردد هر که او آشفته است | * | حق به گوش او معما گفته است |
| ۱۴۵۷ | Q | تا کند محبوسش اندر دو گمان | * | آن کنم آن گفت یا خود ضدِّ آن |
| ۱۴۵۷ | N | تا کند محبوسش اندر دو گمان | * | آن کنم کاو گفت یا خود ضد آن |
| ۱۴۵۸ | Q | هم ز حق ترجیح یابد یک طرف | * | زان دو یک را بر گزیند زان کَنَف |
| ۱۴۵۸ | N | هم ز حق ترجیح یابد یک طرف | * | ز آن دو یک را بر گزیند ز آن کنف |
| ۱۴۵۹ | Q | گر نخواهی در تردُّد هوشِ جان | * | کم فشار این پنبه اندر گوشِ جان |
| ۱۴۵۹ | N | گر نخواهی در تردد هوش جان | * | کم فشار این پنبه اندر گوش جان |
| ۱۴۶۰ | Q | تا کنی فهم آن معَّماهاش را | * | تا کنی ادراک رمز و فاش را |
| ۱۴۶۰ | N | تا کنی فهم آن معماهاش را | * | تا کنی ادراک رمز و فاش را |
| ۱۴۶۱ | Q | پس مَحَلَّ وَحی گردد گوشِ جان | * | وحی چه بْوَد گفتنی از حِس نهان |
| ۱۴۶۱ | N | پس محل وحی گردد گوش جان | * | وحی چه بود گفتنی از حس نهان |
| ۱۴۶۲ | Q | گوشِ جان و چشمِ جان جز این حِس است | * | گوشِ عقل و گوش ظَن زین مُفلِس است |
| ۱۴۶۲ | N | گوش جان و چشم جان جز این حس است | * | گوش عقل و گوش ظن زین مفلس است |
| ۱۴۶۳ | Q | لفظِ جُبْرم عشق را بی‌صبر کرد | * | و انك عاشق نیست حبسِ جَبْر کرد |
| ۱۴۶۳ | N | لفظ جبرم عشق را بی‌صبر کرد | * | و آن که عاشق نیست حبس جبر کرد |
| ۱۴۶۴ | Q | این مَعَّیت با حقست و جبر نیست | * | این تجلّیِ مَه است این ابر نیست |
| ۱۴۶۴ | N | این معیت با حق است و جبر نیست | * | این تجلی مه است این ابر نیست |
| ۱۴۶۵ | Q | ور بود این جَبْر جبرِ عامه نیست | * | جبرِ آن امَّارهٔ خودکامه نیست |
| ۱۴۶۵ | N | ور بود این جبر جبر عامه نیست | * | جبر آن اماره‌ی خودکامه نیست |
| ۱۴۶۶ | Q | جبر را ایشان شناسند ای پسر | * | که خدا بگْشادشان در دل بصَر |
| ۱۴۶۶ | N | جبر را ایشان شناسند ای پسر | * | که خدا بگشادشان در دل بصر |
| ۱۴۶۷ | Q | غیب و آینده بر ایشان گشت فاش | * | ذکرِ ماضی پیشِ ایشان گشت لاش |
| ۱۴۶۷ | N | غیب و آینده بر ایشان گشت فاش | * | ذکر ماضی پیش ایشان گشت لاش |
| ۱۴۶۸ | Q | اختیار و جبرِ ایشان دیگرست | * | قطره‌ها اندر صدفها گوهرست |
| ۱۴۶۸ | N | اختیار و جبر ایشان دیگر است | * | قطره‌ها اندر صدفها گوهر است |
| ۱۴۶۹ | Q | هست بیرون قطرهٔ خُرد و بزرگ | * | در صدف آن دُرِّ خُردست و سُتُرگ |
| ۱۴۶۹ | N | هست بیرون قطره‌ی خرد و بزرگ | * | در صدف آن در خرد است و سترگ |
| ۱۴۷۰ | Q | طبعِ نافِ آهوَست آن قوم را | * | از برون خون و درونشان مُشکها |
| ۱۴۷۰ | N | طبع ناف آهو است آن قوم را | * | از برون خون و درونشان مشکها |
| ۱۴۷۱ | Q | تو مگو کاین مایه بیرون خون بود | * | چون رود در ناف مُشکی چون شود |
| ۱۴۷۱ | N | تو مگو کاین مایه بیرون خون بود | * | چون رود در ناف مشکی چون شود |
| ۱۴۷۲ | Q | تو مگو کاین مِس برون بُد مُحْتقَر | * | در دلِ اِکسیر چون گیرد گُهَر |
| ۱۴۷۲ | N | تو مگو کاین مس برون بد محتقر | * | در دل اکسیر چون گیرد گهر |
| ۱۴۷۳ | Q | اختیار و جَبْر در تو بُد خیال | * | چون دریشان رفت شد نورِ جلال |
| ۱۴۷۳ | N | اختیار و جبر در تو بد خیال | * | چون در ایشان رفت شد نور جلال |
| ۱۴۷۴ | Q | نان چو در سُفره‌ست باشد آن جَماد | * | در تنِ مردم شود او رُوحِ شاد |
| ۱۴۷۴ | N | نان چو در سفره ست باشد آن جماد | * | در تن مردم شود او روح شاد |
| ۱۴۷۵ | Q | در دلِ سفره نگردد مُستحیل | * | مستحیلش جان کند از سَلْسَبیل |
| ۱۴۷۵ | N | در دل سفره نگردد مستحیل | * | مستحیلش جان کند از سلسبیل |
| ۱۴۷۶ | Q | قوّتِ جانست این ای راست خوان | * | تا چه باشد قوَّتِ آن جانِ جان |
| ۱۴۷۶ | N | قوت جان است این ای راست خوان | * | تا چه باشد قوت آن جان جان |
| ۱۴۷۷ | Q | گوشت پارهٔ آدمی با عقل و جان | * | می‌شکافد کوه را با بحر و کان |
| ۱۴۷۷ | N | گوشت پاره‌ی آدمی با عقل و جان | * | می‌شکافد کوه را با بحر و کان |
| ۱۴۷۸ | Q | زورِ جانِ کوه کَن شَقِّ حْجَر | * | زورِ جان جان در اِنْشَقَّ ٱلْقَمَر |
| ۱۴۷۸ | N | زور جان کوه کن شق حجر | * | زور جان جان در انْشَقَّ الْقَمَرُ |
| ۱۴۷۹ | Q | گر گشاید دل سَرِ انبانِ راز | * | جان بسوی عرش سازد تُرک تاز |
| ۱۴۷۹ | N | گر گشاید دل سر انبان راز | * | جان به سوی عرش سازد ترک تاز |
block:1077
| ۱۴۸۰ | Q | کردِ حق و کردِ ما هر دو ببین | * | کردِ ما را هست دان پیداست این |
| ۱۴۸۰ | N | کرد حق و کرد ما هر دو ببین | * | کرد ما را هست دان پیداست این |
| ۱۴۸۱ | Q | گر نباشد فعلِ خَلق اندر میان | * | پس مگو کس را چرا کردی چنان |
| ۱۴۸۱ | N | گر نباشد فعل خلق اندر میان | * | پس مگو کس را چرا کردی چنان |
| ۱۴۸۲ | Q | خَلقِ حق افعال ما را مُوجِدست | * | فعل ما آثارِ خلقِ ایزدست |
| ۱۴۸۲ | N | خلق حق افعال ما را موجد است | * | فعل ما آثار خلق ایزد است |
| ۱۴۸۳ | Q | ناطقی یا حرف بیند یا غَرَض | * | کَی شود یک دم مُحیطِ دو عَرَض |
| ۱۴۸۳ | N | ناطقی یا حرف بیند یا غرض | * | کی شود یک دم محیط دو عرض |
| ۱۴۸۴ | Q | گر به معنی رفت شد غافل ز حَرف | * | پیش و پس یک دم نبیند هیچ طَرف |
| ۱۴۸۴ | N | گر به معنی رفت شد غافل ز حرف | * | پیش و پس یک دم نبیند هیچ طرف |
| ۱۴۸۵ | Q | آن زمان که پیش بینی آن زمان | * | تو پسِ خود کَیْ ببینی این بِدان |
| ۱۴۸۵ | N | آن زمان که پیش بینی آن زمان | * | تو پس خود کی ببینی این بدان |
| ۱۴۸۶ | Q | چون محیطِ حرف و معنی نیست جان | * | چُون بود جان خالقِ این هر دُوان |
| ۱۴۸۶ | N | چون محیط حرف و معنی نیست جان | * | چون بود جان خالق این هر دوان |
| ۱۴۸۷ | Q | حق مُحیطِ جمله آمد ای پسر | * | وا ندارَد کارش از کارِ دگر |
| ۱۴۸۷ | N | حق محیط جمله آمد ای پسر | * | وا ندارد کارش از کار دگر |
| ۱۴۸۸ | Q | گفت شیطان که بِما أَغْوَیْتَنِی | * | کرد فعلِ خود نهان دیوِ دَنی |
| ۱۴۸۸ | N | گفت شیطان که بِما أَغْوَیْتَنِی | * | کرد فعل خود نهان دیو دنی |
| ۱۴۸۹ | Q | گفت آدم که ظلَمْنا نَفَسَنا | * | او ز فِعلِ حق نَبُد غافل چو ما |
| ۱۴۸۹ | N | گفت آدم که ظلمنا نفسنا | * | او ز فعل حق نبد غافل چو ما |
| ۱۴۹۰ | Q | در گنه او اَزْ ادب پنهانش کرد | * | زان گنه بر خود زدن او بر بَخورد |
| ۱۴۹۰ | N | در گنه او از ادب پنهانش کرد | * | ز آن گنه بر خود زدن او بر بخورد |
| ۱۴۹۱ | Q | بعدِ توبه گفتش ای آدم نه من | * | آفریدم در تو آن جُرم و مِحَن |
| ۱۴۹۱ | N | بعد توبه گفتش ای آدم نه من | * | آفریدم در تو آن جرم و محن |
| ۱۴۹۲ | Q | نه که تقدیر و قضای من بُد آن | * | چون بوقتِ عذر کردی آن نهان |
| ۱۴۹۲ | N | نه که تقدیر و قضای من بد آن | * | چون به وقت عذر کردی آن نهان |
| ۱۴۹۳ | Q | گفت ترسیدم ادب نگْذاشتم | * | گفت هم من پاسِ آنت داشتم |
| ۱۴۹۳ | N | گفت ترسیدم ادب نگذاشتم | * | گفت هم من پاس آنت داشتم |
| ۱۴۹۴ | Q | هر که آرد حُرمت او حرمت بَرَد | * | هر که آرد قند لوَزیِنه خَورَد |
| ۱۴۹۴ | N | هر که آرد حرمت او حرمت برد | * | هر که آرد قند لوزینه خورد |
| ۱۴۹۵ | Q | طیّبات از بهرِ که لِلطَّیِبیِن | * | یار را خوش کن بَرنْجان و ببین |
| ۱۴۹۵ | N | طیبات از بهر که للطیبین | * | یار را خوش کن برنجان و ببین |
| ۱۴۹۶ | Q | یک مثال ای دل پیِ فرقی بیار | * | تا بدانی جبر را از اختیار |
| ۱۴۹۶ | N | یک مثال ای دل پی فرقی بیار | * | تا بدانی جبر را از اختیار |
| ۱۴۹۷ | Q | دست کان لرزان بود از ارتعاش | * | و تنك دستی را تو بلرزانی ز جاش |
| ۱۴۹۷ | N | دست کان لرزان بود از ارتعاش | * | و آن که دستی را تو لرزانی ز جاش |
| ۱۴۹۸ | Q | هر دو جُنْبِش آفریدهٔ حق شناس | * | لیک نتْوان کرد این با آن قیاس |
| ۱۴۹۸ | N | هر دو جنبش آفریده‌ی حق شناس | * | لیک نتوان کرد این با آن قیاس |
| ۱۴۹۹ | Q | زان پشیمانی که لرزانیدیَش | * | مُرتَعِش را کَی پشیمان دیدیَش |
| ۱۴۹۹ | N | ز آن پشیمانی که لرزانیدی‌اش | * | مرتعش را کی پشیمان دیدی‌اش |
| ۱۵۰۰ | Q | بحثِ عقلست این چه عقل آن حیله‌گر | * | تا ضعیفیِ ره بَرَد آنجا مگَرْ |
| ۱۵۰۰ | N | بحث عقل است این چه عقل آن حیله‌گر | * | تا ضعیفی ره برد آن جا مگر |
| ۱۵۰۱ | Q | بحثِ عقلی گر دُر و مرجان بود | * | آن دگر باشد که بحثِ جان بود |
| ۱۵۰۱ | N | بحث عقلی گر در و مرجان بود | * | آن دگر باشد که بحث جان بود |
| ۱۵۰۲ | Q | بحثِ جان اندر مقامی دیگرست | * | بادهٔ جان را قوامیِ دیگر است |
| ۱۵۰۲ | N | بحث جان اندر مقامی دیگر است | * | باده‌ی جان را قوامی دیگر است |
| ۱۵۰۳ | Q | آن زمان که بحثِ عقلی ساز بود | * | این عُمر با بو الحَکَم همراز بود |
| ۱۵۰۳ | N | آن زمان که بحث عقلی ساز بود | * | این عمر با بو الحکم هم راز بود |
| ۱۵۰۴ | Q | چون عُمَر از عقل آمد سوی جان | * | بوالحَکَمْ بوجَهْل شد در حُکم آن |
| ۱۵۰۴ | N | چون عمر از عقل آمد سوی جان | * | بو الحکم بو جهل شد در حکم آن |
| ۱۵۰۵ | Q | سوی حِسّ و سوی عقل او کاملست | * | گر چه خود نسبت بجان او جاهلست |
| ۱۵۰۵ | N | سوی حس و سوی عقل او کامل است | * | گر چه خود نسبت به جان او جاهل است |
| ۱۵۰۶ | Q | بحثِ عقل و حِسّ اَثَر دان یا سَبَب | * | بحثِ جانی یا عَجَب یا بُواَلعَجَب |
| ۱۵۰۶ | N | بحث عقل و حس اثر دان یا سبب | * | بحث جانی یا عجب یا بو العجب |
| ۱۵۰۷ | Q | ضَوِءِ جان آمد نمانْد ای مُسْتَضِی | * | لازم و ملزوم و نافیِ مُقْتَضِی |
| ۱۵۰۷ | N | ضوء جان آمد نماند ای مستضی | * | لازم و ملزوم و نافی مقتضی |
| ۱۵۰۸ | Q | زآنك بینایی که نورش بازغست | * | از دلیلِ چون عصا بس فارغست |
| ۱۵۰۸ | N | ز آن که بینایی که نورش بازغ است | * | از دلیل چون عصا بس فارغ است |
block:1078
| ۱۵۰۹ | Q | بارِ دیگر ما به قصَّه آمدیم | * | ما از آن قصّه برون خود کَی شدیم |
| ۱۵۰۹ | N | بار دیگر ما به قصه آمدیم | * | ما از آن قصه برون خود کی شدیم |
| ۱۵۱۰ | Q | گر بجهل آییم آن زندانِ اوست | * | ور بعلم آییم آن ایوانِ اوست |
| ۱۵۱۰ | N | گر به جهل آییم آن زندان اوست | * | ور به علم آییم آن ایوان اوست |
| ۱۵۱۱ | Q | ور بخواب آییم مستانِ وَییم | * | ور ببیداری به دستانِ وَییم |
| ۱۵۱۱ | N | ور به خواب آییم مستان وی‌ایم | * | ور به بیداری به دستان وی‌ایم |
| ۱۵۱۲ | Q | ور بگرییم ابرِ پر زرقِ وَییم | * | ور بخندیم آن زمان برقِ وَییم |
| ۱۵۱۲ | N | ور بگرییم ابر پر زرق وی‌ایم | * | ور بخندیم آن زمان برق وی‌ایم |
| ۱۵۱۳ | Q | ور بخشم و جنگ عکسِ قَهْرِ اوست | * | ور بصلح و عذر عکسِ مِهْرِ اوست |
| ۱۵۱۳ | N | ور به خشم و جنگ عکس قهر اوست | * | ور به صلح و عذر عکس مهر اوست |
| ۱۵۱۴ | Q | ما کییم اندر جهانِ پیچ پیچ | * | چون الف او خود چه دارد هیچ هیچ |
| ۱۵۱۴ | N | ما که‌ایم اندر جهان پیچ پیچ | * | چون الف او خود چه دارد هیچ هیچ |
block:1079
| ۱۵۱۵ | Q | گفت یا عمَّر چه حکمت بود و سِرْ | * | حبسِ آن صافی درین جایِ کَدِرْ |
| ۱۵۱۵ | N | گفت یا عمر چه حکمت بود و سر | * | حبس آن صافی در این جای کدر |
| ۱۵۱۶ | Q | آبِ صافی در گِلی پنهان شده | * | جانِ صافی بستهٔ ابدان شده |
| ۱۵۱۶ | N | آب صافی در گلی پنهان شده | * | جان صافی بسته‌ی ابدان شده |
| ۱۵۱۷ | Q | گفت تو بحثی شگرفی می‌کنی | * | معنیی را بندِ حَرْفی می‌کنی |
| ۱۵۱۷ | N | گفت تو بحثی شگرفی می‌کنی | * | معنیی را بند حرفی می‌کنی |
| ۱۵۱۸ | Q | حبس کردی معنی آزاد را | * | بندِ حرفی کردهٔ تو یاد را |
| ۱۵۱۸ | N | حبس کردی معنی آزاد را | * | بند حرفی کرده ای تو یاد را |
| ۱۵۱۹ | Q | از برای فایده این کردهٔ | * | تو که خود از فایده در پردهٔ |
| ۱۵۱۹ | N | از برای فایده این کرده‌ای | * | تو که خود از فایده در پرده‌ای |
| ۱۵۲۰ | Q | آنك از وی فایده زاییده شد | * | چون نبیند آنچ ما را دیده شد |
| ۱۵۲۰ | N | آن که از وی فایده زاییده شد | * | چون نبیند آن چه ما را دیده شد |
| ۱۵۲۱ | Q | صد هزاران فایدهست و هر یکی | * | صد هزاران پیشِ آن یک اندکی |
| ۱۵۲۱ | N | صد هزاران فایده ست و هر یکی | * | صد هزاران پیش آن یک اندکی |
| ۱۵۲۲ | Q | آن دَمِ نُطقت که جزوِ جزوهاست | * | فایده شد کُلِّ کُل خالی چراست |
| ۱۵۲۲ | N | آن دم نطقت که جزو جزوهاست | * | فایده شد کل کل خالی چراست |
| ۱۵۲۳ | Q | تو که جُزوی کارِ تو با فایدهست | * | پس چرا در طَعَنِ کُلّ آری تو دست |
| ۱۵۲۳ | N | تو که جزوی کار تو با فایده ست | * | پس چرا در طعن کل آری تو دست |
| ۱۵۲۴ | Q | گفت را گر فایده نبْود مگو | * | ور بود هِلْ اعتراض و شکر جو |
| ۱۵۲۴ | N | گفت را گر فایده نبود مگو | * | ور بود هل اعتراض و شکر جو |
| ۱۵۲۵ | Q | شکرِ یزدان طوقِ هر گردن بود | * | نی جدال و رُو تُرُش کردن بود |
| ۱۵۲۵ | N | شکر یزدان طوق هر گردن بود | * | نه جدال و رو ترش کردن بود |
| ۱۵۲۶ | Q | گر ترش رُو بودن آمد شکر و بس | * | پس چو سِرکه شُکر گویی نیست کس |
| ۱۵۲۶ | N | گر ترش رو بودن آمد شکر و بس | * | پس چو سرکه شکر گویی نیست کس |
| ۱۵۲۷ | Q | سرکه را گر راه باید در جگر | * | گو بشو سرکنگبین او از شَکَر |
| ۱۵۲۷ | N | سرکه را گر راه باید در جگر | * | گو بشو سرکنگبین او از شکر |
| ۱۵۲۸ | Q | معنی اندر شعر جز با خبط نیست | * | چون قلاسنگسست و اندر ضبط نیست |
| ۱۵۲۸ | N | معنی اندر شعر جز با خبط نیست | * | چون قلاسنگ است اندر ضبط نیست |
block:1080
| ۱۵۲۹ | Q | آن رسول از خود بشُد زین یک دو جام | * | نی رسالت یاد ماندش نی پیام |
| ۱۵۲۹ | N | آن رسول از خود بشد زین یک دو جام | * | نه رسالت یاد ماندش نه پیام |
| ۱۵۳۰ | Q | واله اندر قدرت اللَّه شد | * | آن رسول اینجا رسید و شاه شد |
| ۱۵۳۰ | N | واله اندر قدرت اللَّه شد | * | آن رسول اینجا رسید و شاه شد |
| ۱۵۳۱ | Q | سیل چون آمد بدریا بحر گشت | * | دانه چون آمد بمزرع گشت کشت |
| ۱۵۳۱ | N | سیل چون آمد به دریا بحر گشت | * | دانه چون آمد به مزرع گشت کشت |
| ۱۵۳۲ | Q | چون تعلُّق یافت نان با بو البشَر | * | نانِ مرده زنده گشت و با خبَر |
| ۱۵۳۲ | N | چون تعلق یافت نان با بو البشر | * | نان مرده زنده گشت و با خبر |
| ۱۵۳۳ | Q | موم و هیزم چون فدای نار شد | * | ذاتِ ظلمانی او انوار شد |
| ۱۵۳۳ | N | موم و هیزم چون فدای نار شد | * | ذات ظلمانی او انوار شد |
| ۱۵۳۴ | Q | سنگ سرمه چونك شد در دیدگان | * | گشت بینایی شد آنجا دیدبان |
| ۱۵۳۴ | N | سنگ سرمه چون که شد در دیده‌گان | * | گشت بینایی شد آن جا دیدبان |
| ۱۵۳۵ | Q | ای خنک آن مرد کز خود رسته شد | * | در وجود زنده‌ای پیوسته شد |
| ۱۵۳۵ | N | ای خنک آن مرد کز خود رسته شد | * | در وجود زنده‌ای پیوسته شد |
| ۱۵۳۶ | Q | وای آن زنده که با مرده نشَست | * | مرده گشت و زندگی از وی بجَست |
| ۱۵۳۶ | N | وای آن زنده که با مرده نشست | * | مرده گشت و زندگی از وی بجست |
| ۱۵۳۷ | Q | چون تو در قرآنِ حق بگریختی | * | با روانِ انبیا آمیختی |
| ۱۵۳۷ | N | چون تو در قرآن حق بگریختی | * | با روان انبیا آمیختی |
| ۱۵۳۸ | Q | هست قرآن حالهای انبیا | * | ماهیانِ بحرِ پاک کبریا |
| ۱۵۳۸ | N | هست قرآن حالهای انبیا | * | ماهیان بحر پاک کبریا |
| ۱۵۳۹ | Q | ور بخوانی و نهٔ قرآن پذیر | * | انبیا و اولیا را دیده گیر |
| ۱۵۳۹ | N | ور بخوانی و نه‌ای قرآن پذیر | * | انبیا و اولیا را دیده گیر |
| ۱۵۴۰ | Q | ور پذیرایی چو بر خوانی قصَص | * | مرغِ جانت تنگ آید در قفص |
| ۱۵۴۰ | N | ور پذیرایی چو بر خوانی قصص | * | مرغ جانت تنگ آید در قفص |
| ۱۵۴۱ | Q | مرغ کو اندر قفص زندانیَست | * | می‌نجوید رَستن از نادانیَست |
| ۱۵۴۱ | N | مرغ کاو اندر قفس زندانی است | * | می‌نجوید رستن از نادانی است |
| ۱۵۴۲ | Q | روحهایی کز قَفصها رَسته‌اند | * | انبیای رَهبرِ شایسته‌اند |
| ۱۵۴۲ | N | روحهایی کز قفسها رسته‌اند | * | انبیای رهبر شایسته‌اند |
| ۱۵۴۳ | Q | از برون آوازشان آید ز دین | * | که رَهِ رَستن ترا اینست این |
| ۱۵۴۳ | N | از برون آوازشان آید ز دین | * | که ره رستن ترا این است این |
| ۱۵۴۴ | Q | ما بدین رَستیم زین ننگین قفص | * | جز که این ره نیست چارهٔ این قفص |
| ۱۵۴۴ | N | ما به دین رستیم زین ننگین قفس | * | جز که این ره نیست چاره‌ی این قفس |
| ۱۵۴۵ | Q | خویش را رنجور سازی زارْ زار | * | تا ترا بیرون کنند از اِشتهار |
| ۱۵۴۵ | N | خویش را رنجور سازی زار زار | * | تا ترا بیرون کنند از اشتهار |
| ۱۵۴۶ | Q | که اشتهارِ خلق بندِ مُحْکَمست | * | در ره این از بندِ آهن کی کَمست |
| ۱۵۴۶ | N | که اشتهار خلق بند محکم است | * | در ره این از بند آهن کی کم است |
block:1081
| ۱۵۴۷ | Q | بود بازرگان و او را طوطیی | * | در قفَس محبوس زیبا طوطیی |
| ۱۵۴۷ | N | بود بازرگان و او را طوطیی | * | در قفس محبوس زیبا طوطیی |
| ۱۵۴۸ | Q | چونك بازرگان سفر را ساز کرد | * | سوی هندستان شدن آغاز کرد |
| ۱۵۴۸ | N | چون که بازرگان سفر را ساز کرد | * | سوی هندستان شدن آغاز کرد |
| ۱۵۴۹ | Q | هر غلام و هر کنیزک را ز جُود | * | گفت بهرِ تو چه آرم گوی زود |
| ۱۵۴۹ | N | هر غلام و هر کنیزک را ز جود | * | گفت بهر تو چه آرم گوی زود |
| ۱۵۵۰ | Q | هر یکی از وی مُرادی خواست کرد | * | جمله را وعده بداد آن نیك‌مرد |
| ۱۵۵۰ | N | هر یکی از وی مرادی خواست کرد | * | جمله را وعده بداد آن نیک مرد |
| ۱۵۵۱ | Q | گفت طوطی را چه خواهی ارمغان | * | کارمت از خِطّهٔ هندوستان |
| ۱۵۵۱ | N | گفت طوطی را چه خواهی ارمغان | * | کارمت از خطه‌ی هندوستان |
| ۱۵۵۲ | Q | گفتش آن طوطی که انجا طوطیان | * | چون ببینی کن ز حالِ من بیان |
| ۱۵۵۲ | N | گفتش آن طوطی که آن جا طوطیان | * | چون ببینی کن ز حال من بیان |
| ۱۵۵۳ | Q | کان فلان طوطی که مُشتاقِ شماست | * | از قضای آسمان در حبسِ ماست |
| ۱۵۵۳ | N | کان فلان طوطی که مشتاق شماست | * | از قضای آسمان در حبس ماست |
| ۱۵۵۴ | Q | بر شما کرد او سلام و داد خواست | * | وز شما چاره و رَهِ ارشاد خواست |
| ۱۵۵۴ | N | بر شما کرد او سلام و داد خواست | * | وز شما چاره و ره ارشاد خواست |
| ۱۵۵۵ | Q | گفت می‌شاید که من در اشتیاق | * | جان دهم اینجا بمیرم در فراق |
| ۱۵۵۵ | N | گفت می‌شاید که من در اشتیاق | * | جان دهم اینجا بمیرم در فراق |
| ۱۵۵۶ | Q | این روا باشد که من در بندِ سخت | * | گه شما بر سبزه گاهی بر درخت |
| ۱۵۵۶ | N | این روا باشد که من در بند سخت | * | گه شما بر سبزه گاهی بر درخت |
| ۱۵۵۷ | Q | این چنین باشد وفای دوستان | * | من درین حبس و شما در گلْستان |
| ۱۵۵۷ | N | این چنین باشد وفای دوستان | * | من در این حبس و شما در بوستان |
| ۱۵۵۸ | Q | یاد آرید ای مِهان زین مرغِ زار | * | یک صبوحی در میانِ مُرغزار |
| ۱۵۵۸ | N | یاد آرید ای مهان زین مرغ زار | * | یک صبوحی در میان مرغزار |
| ۱۵۵۹ | Q | یادِ یاران یار را مَیْمون بود | * | خاصّه کان لیلی و این مجنون بود |
| ۱۵۵۹ | N | یاد یاران یار را میمون بود | * | خاصه کان لیلی و این مجنون بود |
| ۱۵۶۰ | Q | ای حریفانِ بتِ موزونِ خود | * | من قدحها می‌خورم پر خونِ خود |
| ۱۵۶۰ | N | ای حریفان بت موزون خود | * | من قدحها می‌خورم پر خون خود |
| ۱۵۶۱ | Q | یک قدح مَیْ نوش کن بر یادِ من | * | گر همی‌خواهی که بدْهی دادِ من |
| ۱۵۶۱ | N | یک قدح می نوش کن بر یاد من | * | گر همی‌خواهی که بدهی داد من |
| ۱۵۶۲ | Q | یا بیادِ این فتادهٔ خاک بیز | * | چونك خوردی جرعهِٔ بر خاک ریز |
| ۱۵۶۲ | N | یا به یاد این فتاده‌ی خاک بیز | * | چون که خوردی جرعه ای بر خاک ریز |
| ۱۵۶۳ | Q | ای عجب آن عهد و آن سوگند کو | * | وعده‌های آن لبِ چون قند کو |
| ۱۵۶۳ | N | ای عجب آن عهد و آن سوگند کو | * | وعده‌های آن لب چون قند کو |
| ۱۵۶۴ | Q | گر فراقِ بنده از بنده از بَد بندگیست | * | چون تو با بَد بَد کنی پس فرق چیست |
| ۱۵۶۴ | N | گر فراق بنده از بنده از بد بندگی است | * | چون تو با بد بد کنی پس فرق چیست |
| ۱۵۶۵ | Q | ای بَدی که تو کنی در خشم و جنگ | * | با طرب‌تر از سماع و بانگِ چنگ |
| ۱۵۶۵ | N | ای بدی که تو کنی در خشم و جنگ | * | با طرب تر از سماع و بانگ چنگ |
| ۱۵۶۶ | Q | ای جفای تو ز دولت خوب تر | * | و انتقامِ تو ز جان محبوب تر |
| ۱۵۶۶ | N | ای جفای تو ز دولت خوبتر | * | و انتقام تو ز جان محبوبتر |
| ۱۵۶۷ | Q | نارِ تو اینست نورت چون بود | * | ماتم این تا خود که سورت چون بود |
| ۱۵۶۷ | N | نار تو این است نورت چون بود | * | ماتم این تا خود که سورت چون بود |
| ۱۵۶۸ | Q | از حلاوتها که دارد جَوْرِ تو | * | وز لطافت کس نیابد غَوْرِ تو |
| ۱۵۶۸ | N | از حلاوتها که دارد جور تو | * | وز لطافت کس نیابد غور تو |
| ۱۵۶۹ | Q | نالم و ترسم که او باوَر کند | * | وز کرم آن جور را کمتر کند |
| ۱۵۶۹ | N | نالم و ترسم که او باور کند | * | وز کرم آن جور را کمتر کند |
| ۱۵۷۰ | Q | عاشقم بر قهر و بر لطفش بجِد | * | بُوٱلْعَجَب من عاشقِ این هر دو ضِد |
| ۱۵۷۰ | N | عاشقم بر قهر و بر لطفش به جد | * | بو العجب من عاشق این هر دو ضد |
| ۱۵۷۱ | Q | والله ار زین خار در بُستان شوم | * | همچو بلبل زین سبب نالان شوم |
| ۱۵۷۱ | N | و الله ار زین خار در بستان شوم | * | همچو بلبل زین سبب نالان شوم |
| ۱۵۷۲ | Q | این عجب بلبل که بگْشاید دهان | * | تا خورد او خار را با گلْستان |
| ۱۵۷۲ | N | این عجب بلبل که بگشاید دهان | * | تا خورد او خار را با گلستان |
| ۱۵۷۳ | Q | این چه بلبل این نهنگِ آتشیست | * | جملهٔ ناخوشها ز عشق او را خوشیست |
| ۱۵۷۳ | N | این چه بلبل این نهنگ آتشی است | * | جمله ناخوشها ز عشق او را خوشی است |
| ۱۵۷۴ | Q | عاشقِ کُلَّست و خود کُلَّست او | * | عاشقِ خویشست و عشقِ خویش جُو |
| ۱۵۷۴ | N | عاشق کل است و خود کل است او | * | عاشق خویش است و عشق خویش جو |
block:1082
| ۱۵۷۵ | Q | قصهٔ طوطی جان زین سان بود | * | کو کسی کو مَحْرَمِ مرغان بود |
| ۱۵۷۵ | N | قصه‌ی طوطی جان زین سان بود | * | کو کسی کو محرم مرغان بود |
| ۱۵۷۶ | Q | کو یکی مرغی ضعیفی بی‌گناه | * | و اندرونِ او سلیمان با سپاه |
| ۱۵۷۶ | N | کو یکی مرغی ضعیفی بی‌گناه | * | و اندرون او سلیمان با سپاه |
| ۱۵۷۷ | Q | چون بنالد زار بی‌شُکر و گِله | * | افتد اندر هفت گردون غُلْغُله |
| ۱۵۷۷ | N | چون بنالد زار بی‌شکر و گله | * | افتد اندر هفت گردون غلغله |
| ۱۵۷۸ | Q | هر دَمش صد نامه صد پیک از خدا | * | یا رَبی زُو شصت لبَّیک از خدا |
| ۱۵۷۸ | N | هر دمش صد نامه صد پیک از خدا | * | یا ربی زو شصت لبیک از خدا |
| ۱۵۷۹ | Q | زلَّتِ او به ز طاعت نزدِ حق | * | پیشِ کفرش جملهٔ ایمانها خَلَق |
| ۱۵۷۹ | N | زلت او به ز طاعت نزد حق | * | پیش کفرش جمله ایمانها خلق |
| ۱۵۸۰ | Q | هر دَمی او را یکی مِعْراجِ خاص | * | بر سرِ تاجش نهد صد تاجِ خاص |
| ۱۵۸۰ | N | هر دمی او را یکی معراج خاص | * | بر سر تاجش نهد صد تاج خاص |
| ۱۵۸۱ | Q | صورتش بر خاک و جان بر لامکان | * | لامکانیِ فوقِ وَهم سالکان |
| ۱۵۸۱ | N | صورتش بر خاک و جان بر لامکان | * | لامکانی فوق وهم سالکان |
| ۱۵۸۲ | Q | لامکانی نه که در فهم آیدت | * | هر دمی در وی خیالی زایدت |
| ۱۵۸۲ | N | لامکانی نه که در فهم آیدت | * | هر دمی در وی خیالی زایدت |
| ۱۵۸۳ | Q | بل مکان و لامکان در حکمِ او | * | همچو در حکمِ بهشتی چار جو |
| ۱۵۸۳ | N | بل مکان و لامکان در حکم او | * | همچو در حکم بهشتی چارجو |
| ۱۵۸۴ | Q | شرحِ این کوته کن و رخ زین بتاب | * | دَم مزن و اللهُ أعْلَم بِالصَّواب |
| ۱۵۸۴ | N | شرح این کوته کن و رخ زین بتاب | * | دم مزن و الله اعلم بالصواب |
| ۱۵۸۵ | Q | باز می‌گردیم ما ای دوستان | * | سوی مرغ و تاجر و هندوستان |
| ۱۵۸۵ | N | باز می‌گردیم ما ای دوستان | * | سوی مرغ و تاجر و هندوستان |
| ۱۵۸۶ | Q | مردِ بازرگان پذیرفت این پیام | * | کو رساند سوی جنس از وی سلام |
| ۱۵۸۶ | N | مرد بازرگان پذیرفت این پیام | * | کاو رساند سوی جنس از وی سلام |
block:1083
| ۱۵۸۷ | Q | چونك تا اقصای هندوستان رسید | * | در بیابان طوطیی چندی بدید |
| ۱۵۸۷ | N | چون که تا اقصای هندوستان رسید | * | در بیابان طوطی چندی بدید |
| ۱۵۸۸ | Q | مرکب استانید پس آواز داد | * | آن سلام و آن امانت باز داد |
| ۱۵۸۸ | N | مرکب استانید پس آواز داد | * | آن سلام و آن امانت باز داد |
| ۱۵۸۹ | Q | طوطیی ز آن طوطیان لرزید بَس | * | اوفتاد و مرد و بگسستش نَفَس |
| ۱۵۸۹ | N | طوطیی ز آن طوطیان لرزید بس | * | اوفتاد و مرد و بگسستش نفس |
| ۱۵۹۰ | Q | شد پشیمان خواجه از گفتِ خَبَر | * | گفت رفتم در هلاکِ جانور |
| ۱۵۹۰ | N | شد پشیمان خواجه از گفت خبر | * | گفت رفتم در هلاک جانور |
| ۱۵۹۱ | Q | این مگر خویشست با آن طوطیک | * | این مگر دو جِسم بود و روح یَک |
| ۱۵۹۱ | N | این مگر خویش است با آن طوطیک | * | این مگر دو جسم بود و روح یک |
| ۱۵۹۲ | Q | این چرا کردم چرا دادم پیام | * | سوختم بیچاره را زین گفتِ خام |
| ۱۵۹۲ | N | این چرا کردم چرا دادم پیام | * | سوختم بیچاره را زین گفت خام |
| ۱۵۹۳ | Q | این زبان چون سنگ و هم آهن وَشست | * | و آنچ بجهد از زبان چون آتشست |
| ۱۵۹۳ | N | این زبان چون سنگ و هم آهن‌وش است | * | و آن چه بجهد از زبان چون آتش است |
| ۱۵۹۴ | Q | سنگ و آهن را مزن بر هم گزاف | * | گه ز روی نَقْل و گه از روی لاف |
| ۱۵۹۴ | N | سنگ و آهن را مزن بر هم گزاف | * | گه ز روی نقل و گاه از روی لاف |
| ۱۵۹۵ | Q | زانک تاریکست و هر سو پنبه‌زار | * | در میانِ پنبه چون باشد شرار |
| ۱۵۹۵ | N | ز آن که تاریک است و هر سو پنبه زار | * | در میان پنبه چون باشد شرار |
| ۱۵۹۶ | Q | ظالم آن قومی که چشمان دوختند | * | زان سخنها عالَمی را سوختند |
| ۱۵۹۶ | N | ظالم آن قومی که چشمان دوختند | * | ز آن سخنها عالمی را سوختند |
| ۱۵۹۷ | Q | عالمی را یک سخن ویران کند | * | روبهانِ مرده را شیران کند |
| ۱۵۹۷ | N | عالمی را یک سخن ویران کند | * | روبهان مرده را شیران کند |
| ۱۵۹۸ | Q | جانها در اَصْلِ خود عیسی‌دَمند | * | یک زمان زَخمند و گاهی مرهَمند |
| ۱۵۹۸ | N | جانها در اصل خود عیسی دمند | * | یک زمان زخمند و گاهی مرهمند |
| ۱۵۹۹ | Q | گر حجاب از جانها برخاستی | * | گفتِ هر جانی مسیح‌آساستی |
| ۱۵۹۹ | N | گر حجاب از جانها برخاستی | * | گفت هر جانی مسیح آساستی |
| ۱۶۰۰ | Q | گر سخن خواهی که گویی چون شکَر | * | صبر کن از حرص و این حلوا مَخور |
| ۱۶۰۰ | N | گر سخن خواهی که گویی چون شکر | * | صبر کن از حرص و این حلوا مخور |
| ۱۶۰۱ | Q | صبر باشد مُشتهای زیرکان | * | هست حلوا آرزوی کودکان |
| ۱۶۰۱ | N | صبر باشد مشتهای زیرکان | * | هست حلوا آرزوی کودکان |
| ۱۶۰۲ | Q | هر که صبر آورد گردون بر رود | * | هر که حلوا خورد واپس‌تر رود |
| ۱۶۰۲ | N | هر که صبر آورد گردون بر رود | * | هر که حلوا خورد واپس‌تر رود |
block:1084
| ۱۶۰۳ | Q | صاحبِ دل را ندارد آن زیان | * | گر خورد او زهرِ قاتل را عیان |
| ۱۶۰۳ | N | صاحب دل را ندارد آن زیان | * | گر خورد او زهر قاتل را عیان |
| ۱۶۰۴ | Q | ز انك صحَّت یافت و از پرهیز رَست | * | طالبِ مسکین میانِ تَب دَرَست |
| ۱۶۰۴ | N | ز آن که صحت یافت و از پرهیز رست | * | طالب مسکین میان تب در است |
| ۱۶۰۵ | Q | گفت پیغامبر که ای مرد جِری | * | هان مکن با هیچ مطلوبی مِری |
| ۱۶۰۵ | N | گفت پیغمبر که ای مرد جری | * | هان مکن با هیچ مطلوبی مری |
| ۱۶۰۶ | Q | در تو نمرودی است آتش در مرو | * | رفت خواهی اوَّل ابراهیم شَو |
| ۱۶۰۶ | N | در تو نمرودی است آتش در مرو | * | رفت خواهی اول ابراهیم شو |
| ۱۶۰۷ | Q | چون نهٔ سبَّاح و نه دریاییی | * | در مَیَفکن خویش از خودراییی |
| ۱۶۰۷ | N | چون نه‌ای سباح و نه دریاییی | * | در میفکن خویش از خود راییی |
| ۱۶۰۸ | Q | او ز آتش وَردِ احمر آورد | * | از زیانها سود بر سَر آورد |
| ۱۶۰۸ | N | او ز آتش ورد احمر آورد | * | از زیانها سود بر سر آورد |
| ۱۶۰۹ | Q | کاملی گر خاک گیرد زر شود | * | ناقص ار زر بُرد خاکستَر شود |
| ۱۶۰۹ | N | کاملی گر خاک گیرد زر شود | * | ناقص ار زر برد خاکستر شود |
| ۱۶۱۰ | Q | چون قبولِ حق بود آن مردِ راست | * | دستِ او در کارها دستِ خداست |
| ۱۶۱۰ | N | چون قبول حق بود آن مرد راست | * | دست او در کارها دست خداست |
| ۱۶۱۱ | Q | دستِ ناقص دستِ شیطانست و دیو | * | زانك اندر دامِ تکلیفست و رِیو |
| ۱۶۱۱ | N | دست ناقص دست شیطان است و دیو | * | ز آن که اندر دام تکلیف است و ریو |
| ۱۶۱۲ | Q | جهل آید پیشِ او دانش شود | * | جهل شد علمی که در مُنکِر رود |
| ۱۶۱۲ | N | جهل آید پیش او دانش شود | * | جهل شد علمی که در ناقص رود |
| ۱۶۱۳ | Q | هر چه گیرد علَّتی علَّت شود | * | کفر گیرد کاملی ملَّت شود |
| ۱۶۱۳ | N | هر چه گیرد علتی علت شود | * | کفر گیرد کاملی ملت شود |
| ۱۶۱۴ | Q | ای مِری کرده پیاده با سوار | * | سَر نخواهی بُرد اکنون پای دار |
| ۱۶۱۴ | N | ای مری کرده پیاده با سوار | * | سر نخواهی برد اکنون پای دار |
block:1085
| ۱۶۱۵ | Q | ساحران در عهدِ فرعونِ لعین | * | چون مِری کردند با موسی بکین |
| ۱۶۱۵ | N | ساحران در عهد فرعون لعین | * | چون مری کردند با موسی به کین |
| ۱۶۱۶ | Q | لیک موسی را مقدّم داشتند | * | ساحران او را مکَّرم داشتند |
| ۱۶۱۶ | N | لیک موسی را مقدم داشتند | * | ساحران او را مکرم داشتند |
| ۱۶۱۷ | Q | زانک گفتندش که فرمان آنِ تُست | * | گر همی‌خواهی عصا تو فْگَنْ نخست |
| ۱۶۱۷ | N | ز آن که گفتندش که فرمان آن تست | * | گر تو می‌خواهی عصا بفکن نخست |
| ۱۶۱۸ | Q | گفت نی اوَّل شما ای ساحران | * | افکنید آن مکرها را در میان |
| ۱۶۱۸ | N | گفت نی اول شما ای ساحران | * | افکنید آن مکرها را در میان |
| ۱۶۱۹ | Q | این قَدَر تعظیم دینْشان را خرید | * | کز مِری آن دست و پاهاشان بُرید |
| ۱۶۱۹ | N | این قدر تعظیم دینشان را خرید | * | کز مری آن دست و پاهاشان برید |
| ۱۶۲۰ | Q | ساحران چون حقِّ او بشْناختند | * | دست و پا در جُرمِ آن درباختند |
| ۱۶۲۰ | N | ساحران چون حق او بشناختند | * | دست و پا در جرم آن درباختند |
| ۱۶۲۱ | Q | لُقمه و نُکته‌ست کامل را حلال | * | تو نهٔ کامل مخور می‌باش لال |
| ۱۶۲۱ | N | لقمه و نکته ست کامل را حلال | * | تو نه‌ای کامل مخور می‌باش لال |
| ۱۶۲۲ | Q | چون تو گوشی او زبان نی جنسِ تو | * | گوشها را حق بفرمود أَنْصِتُوا |
| ۱۶۲۲ | N | چون تو گوشی او زبان نی جنس تو | * | گوشها را حق بفرمود أَنْصِتُوا |
| ۱۶۲۳ | Q | کودک اوّل چون بزاید شیرْنُوش | * | مدّتی خامش بود او جمله گوش |
| ۱۶۲۳ | N | کودک اول چون بزاید شیر نوش | * | مدتی خامش بود او جمله گوش |
| ۱۶۲۴ | Q | مدّتی می‌بایدش لب دوختن | * | از سُخَن تا او سخن آموختن |
| ۱۶۲۴ | N | مدتی می‌بایدش لب دوختن | * | از سخن تا او سخن آموختن |
| ۱۶۲۵ | Q | ور نباشد گوش و تی تی می‌کند | * | خویشتن را گُنگِ گیتی می‌کند |
| ۱۶۲۵ | N | ور نباشد گوش و تی‌تی می‌کند | * | خویشتن را گنگ گیتی می‌کند |
| ۱۶۲۶ | Q | کرِّ اصلی کش نبود آغاز گوش | * | لال باشد کی کند در نطق جوش |
| ۱۶۲۶ | N | کر اصلی کش نبود آغاز گوش | * | لال باشد کی کند در نطق جوش |
| ۱۶۲۷ | Q | زانک اوَّل سمع باید نطق را | * | سوی مَنْطِق از رهِ سمع اندرآ |
| ۱۶۲۷ | N | ز آن که اول سمع باید نطق را | * | سوی منطق از ره سمع اندر آ |
| ۱۶۲۸ | Q | وادْخُلُوا ٱلْأَبیات مِن أَبَوابها | * | واطلُبُوا ٱلْأَغْرَاضَ فِی أَسْبَابِهَا |
| ۱۶۲۸ | N | ادخلوا الأبیات من أبوابها | * | و اطلبوا الأغراض فی أسبابها |
| ۱۶۲۹ | Q | نطق کان موقوفِ راهِ سمع نیست | * | جز که نطقِ خالقِ بی‌طمع نیست |
| ۱۶۲۹ | N | نطق کان موقوف راه سمع نیست | * | جز که نطق خالق بی‌طمع نیست |
| ۱۶۳۰ | Q | مُبْدِعست او تابعِ اُستاد نیِ | * | مُسْنَدِ جمله ورا اِسناد نِی |
| ۱۶۳۰ | N | مبدع است او تابع استاد نی | * | مسند جمله و را اسناد نی |
| ۱۶۳۱ | Q | باقیان هم در حِرَف هم در مَقال | * | تابعِ استاد و مُحتاجِ مثال |
| ۱۶۳۱ | N | باقیان هم در حرف هم در مقال | * | تابع استاد و محتاج مثال |
| ۱۶۳۲ | Q | زین سخن گر نیستی بیگانهٔ | * | دَلق و اشَکی گیر در ویرانهٔ |
| ۱۶۳۲ | N | زین سخن گر نیستی بیگانه‌ای | * | دلق و اشکی گیر در ویرانه‌ای |
| ۱۶۳۳ | Q | زانك آدم زان عتاب از اشک رَست | * | اشکِ تر باشد دَمِ توبه پَرَست |
| ۱۶۳۳ | N | ز آن که آدم ز آن عتاب از اشک رست | * | اشک تر باشد دم توبه پرست |
| ۱۶۳۴ | Q | بهرِ گریه آمد آدم بر زمین | * | تا بود گریان و نالان و حزین |
| ۱۶۳۴ | N | بهر گریه آمد آدم بر زمین | * | تا بود گریان و نالان و حزین |
| ۱۶۳۵ | Q | آدم از فردوس و از بالای هفت | * | پای ماچان از برآی عذر رفت |
| ۱۶۳۵ | N | آدم از فردوس و از بالای هفت | * | پای ماچان از برای عذر رفت |
| ۱۶۳۶ | Q | گر ز پشتِ آدمی وز صُلبِ او | * | در طلب می‌باش هم در طُلبِ او |
| ۱۶۳۶ | N | گر ز پشت آدمی وز صلب او | * | در طلب می‌باش هم در طلب او |
| ۱۶۳۷ | Q | ز آتشِ دل و آبِ دیده نُقل ساز | * | بوستان از ابر و خورشیدست باز |
| ۱۶۳۷ | N | ز آتش دل و آب دیده نقل ساز | * | بوستان از ابر و خورشید است باز |
| ۱۶۳۸ | Q | تو چه دانی ذوقِ آبِ دیده‌گان | * | عاشقِ نانی تو چون نادیدگان |
| ۱۶۳۸ | N | تو چه دانی قدر آب دیده‌گان | * | عاشق نانی تو چون نادیدگان |
| ۱۶۳۹ | Q | گر تو این انبان ز نان خالی کنی | * | پُر ز گوهرهایِ اجلالی کنی |
| ۱۶۳۹ | N | گر تو این انبان ز نان خالی کنی | * | پر ز گوهرهای اجلالی کنی |
| ۱۶۴۰ | Q | طفلِ جان از شیرِ شیطان باز کن | * | بعد از آنش با مَلَک انباز کن |
| ۱۶۴۰ | N | طفل جان از شیر شیطان باز کن | * | بعد از آنش با ملک انباز کن |
| ۱۶۴۱ | Q | تا تو تاریک و ملول و تیرهٔ | * | دان که با دیوِ لعین همشیرهٔ |
| ۱۶۴۱ | N | تا تو تاریک و ملول و تیره‌ای | * | دان که با دیو لعین همشیره‌ای |
| ۱۶۴۲ | Q | لقمهٔ کو نور افزود و کمال | * | آن بود آورده از کَسبِ حلال |
| ۱۶۴۲ | N | لقمه‌ای کان نور افزود و کمال | * | آن بود آورده از کسب حلال |
| ۱۶۴۳ | Q | روغنی کاید چراغِ ما کُشَد | * | آب خوانش چون چراغی را کُشد |
| ۱۶۴۳ | N | روغنی کاید چراغ ما کشد | * | آب خوانش چون چراغی را کشد |
| ۱۶۴۴ | Q | علم و حکمت زاید از لقمهٔ حلال | * | عشق و رِقَّت آید از لقمهٔ حلال |
| ۱۶۴۴ | N | علم و حکمت زاید از لقمه‌ی حلال | * | عشق و رقت آید از لقمه‌ی حلال |
| ۱۶۴۵ | Q | چون ز لقمه تو حسَد بینی و دام | * | جهل و غفلت زاید آن را دان حرام |
| ۱۶۴۵ | N | چون ز لقمه تو حسد بینی و دام | * | جهل و غفلت زاید آن را دان حرام |
| ۱۶۴۶ | Q | هیچ گندم کاری و جَوْ بر دهد | * | دیدهٔ اسبی که کُرّهٔ خر دهد |
| ۱۶۴۶ | N | هیچ گندم کاری و جو بر دهد | * | دیده‌ای اسبی که کره‌ی خر دهد |
| ۱۶۴۷ | Q | لقمه تخمَست و بَرش اندیشه‌ها | * | لقمه بحر و گوهرش اندیشه‌ها |
| ۱۶۴۷ | N | لقمه تخم است و برش اندیشه‌ها | * | لقمه بحر و گوهرش اندیشه‌ها |
| ۱۶۴۸ | Q | زاید از لقمهٔ حلال اندر دهان | * | مَیْلِ خدمت عزمِ رفتن آن جهان |
| ۱۶۴۸ | N | زاید از لقمه‌ی حلال اندر دهان | * | میل خدمت عزم رفتن آن جهان |
block:1086
| ۱۶۴۹ | Q | کرد بازرگان تجارت را تمام | * | باز آمد سوی منزلِ دوستکام |
| ۱۶۴۹ | N | کرد بازرگان تجارت را تمام | * | باز آمد سوی منزل دوست کام |
| ۱۶۵۰ | Q | هر غلامی را بیاورد ارمغان | * | هر کنیزک را ببخشید او نشان |
| ۱۶۵۰ | N | هر غلامی را بیاورد ارمغان | * | هر کنیزک را ببخشید او نشان |
| ۱۶۵۱ | Q | گفت طوطی ارمغانِ بنده کو | * | آنچ دیدی و آنچ گفتی باز گو |
| ۱۶۵۱ | N | گفت طوطی ارمغان بنده کو | * | آن چه دیدی و آن چه گفتی باز گو |
| ۱۶۵۲ | Q | گفت نه من خود پشیمانم ازان | * | دستِ خود خایان و انگُشتان گزان |
| ۱۶۵۲ | N | گفت نی من خود پشیمانم از آن | * | دست خود خایان و انگشتان گزان |
| ۱۶۵۳ | Q | من چرا پیغامِ خامی از گزاف | * | بُردم از بی‌دانشی و از نشاف |
| ۱۶۵۳ | N | من چرا پیغام خامی از گزاف | * | بردم از بی‌دانشی و از نشاف |
| ۱۶۵۴ | Q | گفت ای خواجه پشیمانی ز چیست | * | چیست آن کین خشم و غم را مُقتضیست |
| ۱۶۵۴ | N | گفت ای خواجه پشیمانی ز چیست | * | چیست آن کاین خشم و غم را مقتضی است |
| ۱۶۵۵ | Q | گفت گفتم آن شکایتهای تو | * | با گروهی طوطیان همتای تو |
| ۱۶۵۵ | N | گفت گفتم آن شکایتهای تو | * | با گروهی طوطیان همتای تو |
| ۱۶۵۶ | Q | آن یکی طوطی ز دردت بُوی بُرد | * | زَهره‌اش بدْرید و لرزید و بمُرد |
| ۱۶۵۶ | N | آن یکی طوطی ز دردت بوی برد | * | زهره‌اش بدرید و لرزید و بمرد |
| ۱۶۵۷ | Q | من پشیمان گشتم این گفتن چه بود | * | لیک چون گفتم پشیمانی چه سود |
| ۱۶۵۷ | N | من پشیمان گشتم این گفتن چه بود | * | لیک چون گفتم پشیمانی چه سود |
| ۱۶۵۸ | Q | نکتهٔ کان جَست ناگه از زبان | * | همچو تیری دان که جَست آن از کمان |
| ۱۶۵۸ | N | نکته ای کان جست ناگه از زبان | * | همچو تیری دان که جست آن از کمان |
| ۱۶۵۹ | Q | وا نگردد از ره آن تیر ای پسر | * | بَند باید کرد سیلی را ز سَر |
| ۱۶۵۹ | N | وانگردد از ره آن تیر ای پسر | * | بند باید کرد سیلی را ز سر |
| ۱۶۶۰ | Q | چون گذشت از سَر جهانی را گرفت | * | گر جهان ویران کند نَبْود شگفت |
| ۱۶۶۰ | N | چون گذشت از سر جهانی را گرفت | * | گر جهان ویران کند نبود شگفت |
| ۱۶۶۱ | Q | فعل را در غیب اَثَرها زادنیست | * | و آن موالیدش به حکمِ خَلْق نیست |
| ۱۶۶۱ | N | فعل را در غیب اثرها زادنی است | * | و آن موالیدش به حکم خلق نیست |
| ۱۶۶۲ | Q | بی‌شریکی جمله مخلوقِ خداست | * | آن موالید ار چه نِسبتشان بماست |
| ۱۶۶۲ | N | بی‌شریکی جمله مخلوق خداست | * | آن موالید ار چه نسبتشان به ماست |
| ۱۶۶۳ | Q | زَیْد پَرّانید تیری سوی عَمْر | * | عَمْر را بگرفت تیرش همچو نَمْر |
| ۱۶۶۳ | N | زید پرانید تیری سوی عمر | * | عمر را بگرفت تیرش همچو نمر |
| ۱۶۶۴ | Q | مدّت سالی همی‌زایید درد | * | دردها را آفریند حق نه مَرد |
| ۱۶۶۴ | N | مدت سالی همی‌زایید درد | * | دردها را آفریند حق نه مرد |
| ۱۶۶۵ | Q | زیدِ رامی آن دَم ار مُرد از وَجَل | * | دردها می‌زاید آن جا تا اَجَل |
| ۱۶۶۵ | N | زید رامی آن دم ار مرد از وجل | * | دردها می‌زاید آن جا تا اجل |
| ۱۶۶۶ | Q | ز آن موالیدِ وَجَع چون مُرد او | * | زید را ز اوّل سبب قتّال گو |
| ۱۶۶۶ | N | ز آن موالید وجع چون مرد او | * | زید را ز اول سبب قتال گو |
| ۱۶۶۷ | Q | آن وَجَعها را بدو منسوب دار | * | گرچه هست آن جمله صُنعِ کردگار |
| ۱۶۶۷ | N | آن وجعها را بدو منسوب دار | * | گر چه هست آن جمله صنع کردگار |
| ۱۶۶۸ | Q | همچنین کِشْت و دَم و دام و جِماع | * | آن موالیدست حق را مستطاع |
| ۱۶۶۸ | N | همچنین کشت و دم و دام و جماع | * | آن موالید است حق را مستطاع |
| ۱۶۶۹ | Q | اولیا را هست قدرت از اِلٓه | * | تیرِ جَسته باز آرندش ز راه |
| ۱۶۶۹ | N | اولیا را هست قدرت از اله | * | تیر جسته باز آرندش ز راه |
| ۱۶۷۰ | Q | بسته دَرهای موالید از سبَب | * | چون پشیمان شد ولی ز آن دستِ رَب |
| ۱۶۷۰ | N | بسته درهای موالید از سبب | * | چون پشیمان شد ولی ز آن دست رب |
| ۱۶۷۱ | Q | گفته ناگفته کند از فتحِ باب | * | تا از آن نه سیخ سوزد نه کباب |
| ۱۶۷۱ | N | گفته ناگفته کند از فتح باب | * | تا از آن نه سیخ سوزد نه کباب |
| ۱۶۷۲ | Q | از همه دلها که آن نکته شنید | * | آن سخن را کرد مَحْو و ناپدید |
| ۱۶۷۲ | N | از همه دلها که آن نکته شنید | * | آن سخن را کرد محو و ناپدید |
| ۱۶۷۳ | Q | گرْت بُرهان باید و حُجَّت مِها | * | باز خوان مِنْ آیَةٍ أَوْ نُنْسِها |
| ۱۶۷۳ | N | گرت برهان باید و حجت مها | * | باز خوان مِنْ آیَةٍ أَوْ نُنْسِها |
| ۱۶۷۴ | Q | آیتِ أَنْسَوْکُمْ ذِکْرِی بخوان | * | قدرتِ نِسیان نهادنشان بدان |
| ۱۶۷۴ | N | آیت أَنْسَوْکُمْ ذِکْرِی بخوان | * | قدرت نسیان نهادنشان بدان |
| ۱۶۷۵ | Q | چون بتذکیر و بنسیان قادراند | * | بر همه دلهای خلقان قاهرند |
| ۱۶۷۵ | N | چون به تذکیر و به نسیان قادراند | * | بر همه دلهای خلقان قاهراند |
| ۱۶۷۶ | Q | چون بنسیانِ بست او راهِ نظر | * | کار نتْوان کرد ور باشد هنر |
| ۱۶۷۶ | N | چون به نسیان بست او راه نظر | * | کار نتوان کرد ور باشد هنر |
| ۱۶۷۷ | Q | خِلْتُمُ سُخْرَّیة اَهْلَ ٱلسُّمُو | * | از نُبی خوانید تا أَنْسَوْکُمُ |
| ۱۶۷۷ | N | خلتم سخریه اهل السمو | * | از نبی خوانید تا أَنْسَوْکُمْ |
| ۱۶۷۸ | Q | صاحبِ دِه پادشاهِ جسمهاست | * | صاحبِ دل شاهِ دلهای شماست |
| ۱۶۷۸ | N | صاحب ده پادشاه جسمهاست | * | صاحب دل شاه دلهای شماست |
| ۱۶۷۹ | Q | فَرْعِ دید آمد عمل بی‌هیچ شک | * | پس نباشد مردم الَّا مردمک |
| ۱۶۷۹ | N | فرع دید آمد عمل بی‌هیچ شک | * | پس نباشد مردم الا مردمک |
| ۱۶۸۰ | Q | من تمامِ این نیارم گفت از آن | * | منع می‌آید ز صاحب مَرَکَزان |
| ۱۶۸۰ | N | من تمام این نیارم گفت از آن | * | منع می‌آید ز صاحب مرکزان |
| ۱۶۸۱ | Q | چون فراموشی خلق و یادشان | * | با وَیَست و او رَسد فریادشان |
| ۱۶۸۱ | N | چون فراموشی خلق و یادشان | * | با وی است و او رسد فریادشان |
| ۱۶۸۲ | Q | صد هزاران نیک و بد را آن بَهی | * | می‌کند هر شب ز دلهاشان تهی |
| ۱۶۸۲ | N | صد هزاران نیک و بد را آن بهی | * | می‌کند هر شب ز دلهاشان تهی |
| ۱۶۸۳ | Q | روز دلها را از آن پُر می‌کند | * | آن صدفها را پُر از دُر می‌کند |
| ۱۶۸۳ | N | روز دلها را از آن پر می‌کند | * | آن صدفها را پر از در می‌کند |
| ۱۶۸۴ | Q | آن همه اندیشهٔ پیشانها | * | می‌شناسند از هدایت جانها |
| ۱۶۸۴ | N | آن همه اندیشه‌ی پیشانها | * | می‌شناسند از هدایت جانها |
| ۱۶۸۵ | Q | پیشه و فرهنگِ تو آید بتو | * | تا دَرِ اسباب بگْشاید بتو |
| ۱۶۸۵ | N | پیشه و فرهنگ تو آید به تو | * | تا در اسباب بگشاید به تو |
| ۱۶۸۶ | Q | پیشهٔ زرگر بآهنگر نشد | * | خوی این خوش‌خو با آن مُنکَر نشد |
| ۱۶۸۶ | N | پیشه‌ی زرگر به آهنگر نشد | * | خوی این خوش خوبه آن منکر نشد |
| ۱۶۸۷ | Q | پیشه‌ها و خُلقها همچون جماز | * | سوی خصم آیند روزِ رستخیز |
| ۱۶۸۷ | N | پیشه‌ها و خلقها همچون جهیز | * | سوی خصم آیند روز رستخیز |
| ۱۶۸۸ | Q | پیشه‌ها و خُلقها از بعدِ خواب | * | واپس آید هم بخصم خود شتاب |
| ۱۶۸۸ | N | پیشه‌ها و خلقها از بعد خواب | * | واپس آید هم به خصم خود شتاب |
| ۱۶۸۹ | Q | پیشه‌ها و اندیشه‌ها در وقتِ صبح | * | هم بدانجا شد که بود آن حُسن و قُبح |
| ۱۶۸۹ | N | پیشه‌ها و اندیشه‌ها در وقت صبح | * | هم بدانجا شد که بود آن حسن و قبح |
| ۱۶۹۰ | Q | چون کبوترهای پیک از شهرها | * | سوی شهرِ خویش آرد بهرها |
| ۱۶۹۰ | N | چون کبوترهای پیک از شهرها | * | سوی شهر خویش آرد بهرها |
block:1087
| ۱۶۹۱ | Q | چون شنید آن مرغ کان طوطی چه کرد | * | پس بلرزید اوفتاد و گشت سرد |
| ۱۶۹۱ | N | چون شنید آن مرغ کان طوطی چه کرد | * | پس بلرزید اوفتاد و گشت سرد |
| ۱۶۹۲ | Q | خواجه چون دیدش فتاده همچنین | * | بر جهید و زد کُله را بر زمین |
| ۱۶۹۲ | N | خواجه چون دیدش فتاده همچنین | * | بر جهید و زد کله را بر زمین |
| ۱۶۹۳ | Q | چون بدین رنگ و بدین حالش بدید | * | خواجه بر جَست و گریبان را درید |
| ۱۶۹۳ | N | چون بدین رنگ و بدین حالش بدید | * | خواجه بر جست و گریبان را درید |
| ۱۶۹۴ | Q | گفت ای طوطی خوبِ خوش‌حنین | * | این چه بودت این چرا گشتی چنین |
| ۱۶۹۴ | N | گفت ای طوطی خوب خوش حنین | * | این چه بودت این چرا گشتی چنین |
| ۱۶۹۵ | Q | ای دریغا مرغِ خوش‌آوازِ من | * | ای دریغا همدم و همرازِ من |
| ۱۶۹۵ | N | ای دریغا مرغ خوش آواز من | * | ای دریغا هم دم و هم راز من |
| ۱۶۹۶ | Q | ای دریغا مرغِ خوش‌الحانِ من | * | راحِ رُوح و روضه و ریحانِ من |
| ۱۶۹۶ | N | ای دریغا مرغ خوش الحان من | * | راح روح و روضه و ریحان من |
| ۱۶۹۷ | Q | گر سلیمان را چنین مرغی بُدی | * | کَیْ خود او مشغولِ آن مرغان شدی |
| ۱۶۹۷ | N | گر سلیمان را چنین مرغی بدی | * | کی خود او مشغول آن مرغان شدی |
| ۱۶۹۸ | Q | ای دریغا مرغ کارزان یافتم | * | زود روی از روی او بر تافتم |
| ۱۶۹۸ | N | ای دریغا مرغ کارزان یافتم | * | زود روی از روی او بر تافتم |
| ۱۶۹۹ | Q | ای زبان تو بَس زیانی بر وَرَی | * | چون توی گویا چه گویم من تُرا |
| ۱۶۹۹ | N | ای زبان تو بس زیانی بر وری | * | چون تویی گویا چه گویم من ترا |
| ۱۷۰۰ | Q | ای زبان هم آتش و هم خرمنی | * | چند این آتش درین خرمن زنی |
| ۱۷۰۰ | N | ای زبان هم آتش و هم خرمنی | * | چند این آتش در این خرمن زنی |
| ۱۷۰۱ | Q | در نهان جان از تو افغان می‌کند | * | گرچه هر چه گوییَش آن می‌کند |
| ۱۷۰۱ | N | در نهان جان از تو افغان می‌کند | * | گر چه هر چه گویی‌اش آن می‌کند |
| ۱۷۰۲ | Q | ای زبان هم گنجِ بی‌پایان توی | * | ای زبان هم رنجِ بی‌درمان توی |
| ۱۷۰۲ | N | ای زبان هم گنج بی‌پایان تویی | * | ای زبان هم رنج بی‌درمان تویی |
| ۱۷۰۳ | Q | هم صفیر و خُدعهٔ مرغان تویی | * | هم انیسِ وحشتِ هجران تویی |
| ۱۷۰۳ | N | هم صفیر و خدعه‌ی مرغان تویی | * | هم انیس وحشت هجران تویی |
| ۱۷۰۴ | Q | چند امانم می‌دهی ای بی‌امان | * | ای تو زِه کرده بکینِ من کمان |
| ۱۷۰۴ | N | چند امانم می‌دهی ای بی‌امان | * | ای تو زه کرده به کین من کمان |
| ۱۷۰۵ | Q | نک بپَّرانیده ای مرغِ مرا | * | در چَراگاهِ ستم کم کن چَرا |
| ۱۷۰۵ | N | نک بپرانیده ای مرغ مرا | * | در چراگاه ستم کم کن چرا |
| ۱۷۰۶ | Q | یا جوابِ من بگو یا داد دِه | * | یا مرا ز اسبابِ شادی یاد دِه |
| ۱۷۰۶ | N | یا جواب من بگو یا داد ده | * | یا مرا ز اسباب شادی یاد ده |
| ۱۷۰۷ | Q | ای دریغا نورِ ظُلمت‌سوزِ من | * | ای دریغا صبحِ روزافروزِ من |
| ۱۷۰۷ | N | ای دریغا نور ظلمت سوز من | * | ای دریغا صبح روز افروز من |
| ۱۷۰۸ | Q | ای دریغا مرغِ خوش‌پَروازِ من | * | ز انتها پرّیده تا آغازِ من |
| ۱۷۰۸ | N | ای دریغا مرغ خوش پرواز من | * | ز انتها پریده تا آغاز من |
| ۱۷۰۹ | Q | عاشقِ رنجست نادان تا ابَدْ | * | خیز لا أُقْسِمُ بخوان تا فِی کَبَد |
| ۱۷۰۹ | N | عاشق رنج است نادان تا ابد | * | خیز لا أُقْسِمُ بخوان تا فِی کَبَدٍ |
| ۱۷۱۰ | Q | از کَبَد فارغ بُدم با روی تو | * | وز زَبَد صافی بُدم در جوی تو |
| ۱۷۱۰ | N | از کبد فارغ بدم با روی تو | * | وز زبد صافی بدم در جوی تو |
| ۱۷۱۱ | Q | این دریغاها خیالِ دیدنست | * | وز وجودِ نقدِ خود بُبریدنست |
| ۱۷۱۱ | N | این دریغاها خیال دیدن است | * | وز وجود نقد خود ببریدن است |
| ۱۷۱۲ | Q | غیرتِ حق بُود و با حق چاره نیست | * | کو دلی کز عشقِ حق صد پاره نیست |
| ۱۷۱۲ | N | غیرت حق بود و با حق چاره نیست | * | کو دلی کز حکم حق صد پاره نیست |
| ۱۷۱۳ | Q | غیرت آن باشد که او غیرِ همه‌ست | * | آنك افزون از بیان و دَمْدَمه‌ست |
| ۱۷۱۳ | N | غیرت آن باشد که او غیر همه ست | * | آن که افزون از بیان و دمدمه ست |
| ۱۷۱۴ | Q | ای دریغا اشکِ من دریا بُدی | * | تا نِثارِ دلبر زیبا بُدی |
| ۱۷۱۴ | N | ای دریغا اشک من دریا بدی | * | تا نثار دل بر زیبا بدی |
| ۱۷۱۵ | Q | طوطی من مرغِ زیرکسارِ من | * | ترجمانِ فکرت و اسرارِ من |
| ۱۷۱۵ | N | طوطی من مرغ زیرکسار من | * | ترجمان فکرت و اسرار من |
| ۱۷۱۶ | Q | هر چه روزی داد و ناداد آیدم | * | او ز اوَّل گفته تا یاد آیدم |
| ۱۷۱۶ | N | هر چه روزی داد و ناداد آیدم | * | او ز اول گفته تا یاد آیدم |
| ۱۷۱۷ | Q | طوطیی کاید ز وَحْی آوازِ او | * | پیش از آغازِ وجود آغازِ او |
| ۱۷۱۷ | N | طوطیی کاید ز وحی آواز او | * | پیش از آغاز وجود آغاز او |
| ۱۷۱۸ | Q | اندرونِ تُست آن طوطی نهان | * | عکسِ او را دیده تو بر این و آن |
| ۱۷۱۸ | N | اندرون تست آن طوطی نهان | * | عکس او را دیده تو بر این و آن |
| ۱۷۱۹ | Q | می‌بَرَد شادیت را تو شاد ازو | * | می‌پذیری ظلم را چون داد ازو |
| ۱۷۱۹ | N | می‌برد شادیت را تو شاد از او | * | می‌پذیری ظلم را چون داد از او |
| ۱۷۲۰ | Q | ای که جان را بَهَرِ تن می‌سوختی | * | سوختی جان را و تن افروختی |
| ۱۷۲۰ | N | ای که جان را بهر تن می‌سوختی | * | سوختی جان را و تن افروختی |
| ۱۷۲۱ | Q | سوختم من سوخته خواهد کسی | * | تا ز من آتش زند اندر خَسی |
| ۱۷۲۱ | N | سوختم من سوخته خواهد کسی | * | تا ز من آتش زند اندر خسی |
| ۱۷۲۲ | Q | سوخته چون قابلِ آتش بود | * | سوخته بِستان که آتش‌کَش بود |
| ۱۷۲۲ | N | سوخته چون قابل آتش بود | * | سوخته بستان که آتش کش بود |
| ۱۷۲۳ | Q | ای دریغا ای دریغا ای دریغ | * | کانچنان ماهی نهان شد زیرِ میغ |
| ۱۷۲۳ | N | ای دریغا ای دریغا ای دریغ | * | کانچنان ماهی نهان شد زیر میغ |
| ۱۷۲۴ | Q | چون زنم دم کآتشِ دل تیز شد | * | شیرِ هَجْر آشفته و خون‌ریز شد |
| ۱۷۲۴ | N | چون زنم دم کاتش دل تیز شد | * | شیر هجر آشفته و خون ریز شد |
| ۱۷۲۵ | Q | آنك او هوشیار خود تُندست و مست | * | چون بود چون او قدح گیرد بدست |
| ۱۷۲۵ | N | آن که او هوشیار خود تند است و مست | * | چون بود چون او قدح گیرد به دست |
| ۱۷۲۶ | Q | شیرِ مستی کز صِفت بیرون بود | * | از بسیطِ مَرغزار افزون بود |
| ۱۷۲۶ | N | شیر مستی کز صفت بیرون بود | * | از بسیط مرغزار افزون بود |
| ۱۷۲۷ | Q | قافیه‌اندیشم و دل دارِ من | * | گویدم مندیش جز دیدارِ من |
| ۱۷۲۷ | N | قافیه اندیشم و دل دار من | * | گویدم مندیش جز دیدار من |
| ۱۷۲۸ | Q | خوش نشین ای قافیه‌اندیشِ من | * | قافیهٔ دولت توی در پیشِ من |
| ۱۷۲۸ | N | خوش نشین ای قافیه اندیش من | * | قافیه‌ی دولت تویی در پیش من |
| ۱۷۲۹ | Q | حرف چه بْوَد تا تو اندیشی از آن | * | حرف چه بْوَد خارِ دیوارِ رَزان |
| ۱۷۲۹ | N | حرف چه بود تا تو اندیشی از آن | * | حرف چه بود خار دیوار رزان |
| ۱۷۳۰ | Q | حرف و صَوْت و گفت را برهم زنم | * | تا که بی‌این هر سه با تو دَم زنم |
| ۱۷۳۰ | N | حرف و صوت و گفت را بر هم زنم | * | تا که بی‌این هر سه با تو دم زنم |
| ۱۷۳۱ | Q | آن دَمی کز آدمش کردم نهان | * | با تو گویم ای تو اسرارِ جهان |
| ۱۷۳۱ | N | آن دمی کز آدمش کردم نهان | * | با تو گویم ای تو اسرار جهان |
| ۱۷۳۲ | Q | آن دمی را که نگفتم با خلیل | * | وآن غمی را که نداند جبرئیل |
| ۱۷۳۲ | N | آن دمی را که نگفتم با خلیل | * | و آن غمی را که نداند جبرئیل |
| ۱۷۳۳ | Q | آن دمی کز وی مسیحا دَم نزَد | * | حق ز غیرت نیز بی ما هم نزَد |
| ۱۷۳۳ | N | آن دمی کز وی مسیحا دم نزد | * | حق ز غیرت نیز بی‌ما هم نزد |
| ۱۷۳۴ | Q | ما چه باشد در لُغَت اِثبات و نَفْی | * | من نه اِثباتم منم بی‌ذات و نَفْی |
| ۱۷۳۴ | N | ما چه باشد در لغت اثبات و نفی | * | من نه اثباتم منم بی‌ذات و نفی |
| ۱۷۳۵ | Q | من کَسی در ناکَسی دریافتم | * | پس کسی در ناکسی دربافتم |
| ۱۷۳۵ | N | من کسی در ناکسی دریافتم | * | پس کسی در ناکسی دربافتم |
| ۱۷۳۶ | Q | N/A | ||
| ۱۷۳۶ | N | جمله شاهان بنده‌ی بنده‌ی خودند | * | جمله خلقان مرده‌ی مرده‌ی خودند |
| ۱۷۳۷ | Q | جمله شاهان پَسْت، پستِ خویش را | * | جمله خلقان مَسْت مستِ خویش را |
| ۱۷۳۷ | N | جمله شاهان پست، پست خویش را | * | جمله خلقان مست، مست خویش را |
| ۱۷۳۸ | Q | می‌شود صیّاد، مرغان را شکار | * | تا کند ناگاه ایشان را شکار |
| ۱۷۳۸ | N | می‌شود صیاد، مرغان را شکار | * | تا کند ناگاه ایشان را شکار |
| ۱۷۳۹ | Q | بی‌دلان را دلبران جُسته بجان | * | جمله معشوقان شکارِ عاشقان |
| ۱۷۳۹ | N | بی‌دلان را دلبران جسته به جان | * | جمله معشوقان شکار عاشقان |
| ۱۷۴۰ | Q | هر که عاشق دیدیَش معشوق دان | * | کو بنِسبَت هست هم این و هم آن |
| ۱۷۴۰ | N | هر که عاشق دیدی‌اش معشوق دان | * | کو به نسبت هست هم این و هم آن |
| ۱۷۴۱ | Q | تشنگان گر آب جویند از جهان | * | آب جوید هم بعالَم تشنگان |
| ۱۷۴۱ | N | تشنگان گر آب جویند از جهان | * | آب جوید هم به عالم تشنگان |
| ۱۷۴۲ | Q | چونك عاشق اوست تو خاموش باش | * | او چو گوشَت می‌کشد تو گوش باش |
| ۱۷۴۲ | N | چون که عاشق اوست تو خاموش باش | * | او چو گوشت می‌کشد تو گوش باش |
| ۱۷۴۳ | Q | بند کن چون سیل سَیْلانی کند | * | ور نه رُسوایی و ویرانی کند |
| ۱۷۴۳ | N | بند کن چون سیل سیلانی کند | * | ور نه رسوایی و ویرانی کند |
| ۱۷۴۴ | Q | من چه غم دارم که ویرانی بود | * | زیرِ ویران گنجِ سلطانی بود |
| ۱۷۴۴ | N | من چه غم دارم که ویرانی بود | * | زیر ویران گنج سلطانی بود |
| ۱۷۴۵ | Q | غرقِ حق خواهد که باشد غرق‌تر | * | همچو موجِ بحر جان زیر و زبَر |
| ۱۷۴۵ | N | غرق حق خواهد که باشد غرق‌تر | * | همچو موج بحر جان زیر و زبر |
| ۱۷۴۶ | Q | زیرِ دریا خوشتر آید یا زَبَر | * | تیرِ او دلکش‌تر آید یا سپر |
| ۱۷۴۶ | N | زیر دریا خوشتر آید یا زبر | * | تیر او دل کش تر آید یا سپر |
| ۱۷۴۷ | Q | پاره کردهٔ وسوسه باشی دلا | * | گر طرب را باز دانی از بلا |
| ۱۷۴۷ | N | پاره کرده‌ی وسوسه باشی دلا | * | گر طرب را باز دانی از بلا |
| ۱۷۴۸ | Q | گر مُرادت را مَذاقِ شکَّرست | * | بی‌مُرادی نه مُرادِ دلبرست |
| ۱۷۴۸ | N | گر مرادت را مذاق شکر است | * | بی‌مرادی نه مراد دل بر است |
| ۱۷۴۹ | Q | هر ستاره‌ش خونبهای صد هلال | * | خونِ عالَم ریختن او را حلال |
| ۱۷۴۹ | N | هر ستاره‌ش خونبهای صد هلال | * | خون عالم ریختن او را حلال |
| ۱۷۵۰ | Q | ما بها و خونبها را یافتیم | * | جانبِ جان باختن بشْتافتیم |
| ۱۷۵۰ | N | ما بها و خونبها را یافتیم | * | جانب جان باختن بشتافتیم |
| ۱۷۵۱ | Q | ای حیاتِ عاشقان در مُردگی | * | دل نیابی جز که در دل‌بُردگی |
| ۱۷۵۱ | N | ای حیات عاشقان در مردگی | * | دل نیابی جز که در دل بردگی |
| ۱۷۵۲ | Q | من دلش جُسته بصد ناز و دلال | * | او بهانه کرده با من از مَلال |
| ۱۷۵۲ | N | من دلش جسته به صد ناز و دلال | * | او بهانه کرده با من از ملال |
| ۱۷۵۳ | Q | گفتم آخر غرقِ تُست این عقل و جان | * | گفت رَوْ رَوْ بر من این افسون مخوان |
| ۱۷۵۳ | N | گفتم آخر غرق تست این عقل و جان | * | گفت رو رو بر من این افسون مخوان |
| ۱۷۵۴ | Q | من ندانم آنچ اندیشیدهٔ | * | ای دو دیده دوست را چون دیدهٔ |
| ۱۷۵۴ | N | من ندانم آن چه اندیشیده‌ای | * | ای دو دیده دوست را چون دیده‌ای |
| ۱۷۵۵ | Q | ای گرانجان خوار دیده‌ستی ورا | * | زانك بس ارزان خریده‌ستی ورا |
| ۱۷۵۵ | N | ای گران جان خوار دیده ستی و را | * | ز آن که بس ارزان خریده ستی و را |
| ۱۷۵۶ | Q | هر که او ارزان خَرَد ارزان دهد | * | گوهری طفلی بقرصی نان دهد |
| ۱۷۵۶ | N | هر که او ارزان خرد ارزان دهد | * | گوهری طفلی به قرصی نان دهد |
| ۱۷۵۷ | Q | غرقِ عشقی‌ام که غرقست اندرین | * | عشقهای اوَّلین و آخرین |
| ۱۷۵۷ | N | غرق عشقی‌ام که غرق است اندر این | * | عشقهای اولین و آخرین |
| ۱۷۵۸ | Q | مَجْمَلَش گفتم نکردم ز آن بیان | * | ورنه هم افهام سوزد هم زبان |
| ۱۷۵۸ | N | مجملش گفتم نکردم ز آن بیان | * | ور نه هم افهام سوزد هم زبان |
| ۱۷۵۹ | Q | من چو لب گویم لبِ دریا بود | * | من چو لا گویم مُراد اِلّا بود |
| ۱۷۵۹ | N | من چو لب گویم لب دریا بود | * | من چو لا گویم مراد الا بود |
| ۱۷۶۰ | Q | من ز شیرینی نشستم روتُرش | * | من ز بسیاری گفتارم خمش |
| ۱۷۶۰ | N | من ز شیرینی نشستم رو ترش | * | من ز بسیاری گفتارم خمش |
| ۱۷۶۱ | Q | تا که شیرینی ما از دو جهان | * | در حجابِ رُو تُرُش باشد نهان |
| ۱۷۶۱ | N | تا که شیرینی ما از دو جهان | * | در حجاب رو ترش باشد نهان |
| ۱۷۶۲ | Q | تا که در هر گوش ناید این سخن | * | یک همی‌گویم ز صد سِرِّ لَدُن |
| ۱۷۶۲ | N | تا که در هر گوش ناید این سخن | * | یک همی‌گویم ز صد سر لدن |
block:1088
| ۱۷۶۳ | Q | جمله عالم زآن غیور آمد که حق | * | بُرد در غیرت برین عالم سبق |
| ۱۷۶۳ | N | جمله عالم ز آن غیور آمد که حق | * | برد در غیرت بر این عالم سبق |
| ۱۷۶۴ | Q | او چو جانست و جهان چون کالبَد | * | کالبد از جان پذیرد نیک و بَد |
| ۱۷۶۴ | N | او چو جان است و جهان چون کالبد | * | کالبد از جان پذیرد نیک و بد |
| ۱۷۶۵ | Q | هر که محرابِ نمازش گشت عین | * | سوی ایمان رفتنش می‌دان تو شَیْن |
| ۱۷۶۵ | N | هر که محراب نمازش گشت عین | * | سوی ایمان رفتنش می‌دان تو شین |
| ۱۷۶۶ | Q | هر که شد مر شاه را او جامه‌دار | * | هست خُسران بهرِ شاهش اِتّجار |
| ۱۷۶۶ | N | هر که شد مر شاه را او جامه‌دار | * | هست خسران بهر شاهش اتجار |
| ۱۷۶۷ | Q | هر که با سلطان شود او همنشین | * | بر درش نِشستن بود حیف و غَبین |
| ۱۷۶۷ | N | هر که با سلطان شود او همنشین | * | بر درش بودن بود حیف و غبین |
| ۱۷۶۸ | Q | دستبوسش چون رسید از پادشاه | * | گر گُزیند بوسِ پا باشد گناه |
| ۱۷۶۸ | N | دستبوسش چون رسید از پادشاه | * | گر گزیند بوس پا باشد گناه |
| ۱۷۶۹ | Q | گرچه سر بر پا نهادن خدمتست | * | پیشِ آن خدمت خطا و زلَّتست |
| ۱۷۶۹ | N | گر چه سر بر پا نهادن خدمت است | * | پیش آن خدمت خطا و زلت است |
| ۱۷۷۰ | Q | شاه را غیرت بود بر هر که او | * | بو گزیند بعد از آن که دید رُو |
| ۱۷۷۰ | N | شاه را غیرت بود بر هر که او | * | بو گزیند بعد از آن که دید رو |
| ۱۷۷۱ | Q | غیرتِ حق بر مَثَل گندم بود | * | کاهِ خرمن غیرتِ مَردم بود |
| ۱۷۷۱ | N | غیرت حق بر مثل گندم بود | * | کاه خرمن غیرت مردم بود |
| ۱۷۷۲ | Q | اصلِ غیرتها بدانید از الٓه | * | آنِ خلقان فرعِ حق بی‌اشتباه |
| ۱۷۷۲ | N | اصل غیرتها بدانید از اله | * | آن خلقان فرع حق بی‌اشتباه |
| ۱۷۷۳ | Q | شرحِ این بگْذارم و گیرم گِلَه | * | از جفای آن نگارِ دَه دِلَه |
| ۱۷۷۳ | N | شرح این بگذارم و گیرم گله | * | از جفای آن نگار ده دله |
| ۱۷۷۴ | Q | نالم ایرا ناله‌ها خوش آیدش | * | از دو عالَم ناله و غم بایدش |
| ۱۷۷۴ | N | نالم ایرا ناله‌ها خوش آیدش | * | از دو عالم ناله و غم بایدش |
| ۱۷۷۵ | Q | چون ننالم تلخ از دستانِ او | * | چون نِیَم در حلقهٔ مستانِ او |
| ۱۷۷۵ | N | چون ننالم تلخ از دستان او | * | چون نیم در حلقه‌ی مستان او |
| ۱۷۷۶ | Q | چون نباشم همچو شب بی‌روزِ او | * | بی‌وصالِ رویِ روز افروزِ او |
| ۱۷۷۶ | N | چون نباشم همچو شب بی‌روز او | * | بی‌وصال روی روز افروز او |
| ۱۷۷۷ | Q | ناخوشِ او خوش بود در جانِ من | * | نالم ایرا ناله‌ها خوش آیدش |
| ۱۷۷۷ | N | ناخوش او خوش بود در جان من | * | جان فدای یار دل رنجان من |
| ۱۷۷۸ | Q | عاشقم بر رنجِ خویش و دردِ خویش | * | بهرِ خشنودی شاهِ فَرْدِ خویش |
| ۱۷۷۸ | N | عاشقم بر رنج خویش و درد خویش | * | بهر خشنودی شاه فرد خویش |
| ۱۷۷۹ | Q | خاکِ غم را سُرمه سازم بهرِ چشم | * | تا ز گوهر پُر شود دو بحرِ چشم |
| ۱۷۷۹ | N | خاک غم را سرمه سازم بهر چشم | * | تا ز گوهر پر شود دو بحر چشم |
| ۱۷۸۰ | Q | اشک کان از بهرِ او بارند خلق | * | گوهرست و اشک پندارند خلق |
| ۱۷۸۰ | N | اشک کان از بهر او بارند خلق | * | گوهر است و اشک پندارند خلق |
| ۱۷۸۱ | Q | من ز جانِ جان شکایت می‌کنم | * | من نِیَم شاکی روایت می‌کنم |
| ۱۷۸۱ | N | من ز جان جان شکایت می‌کنم | * | من نیم شاکی روایت می‌کنم |
| ۱۷۸۲ | Q | دل همی‌گوید کزو رنجیده‌ام | * | وز نفاقِ سُست می‌خندیده‌ام |
| ۱۷۸۲ | N | دل همی‌گوید کز او رنجیده‌ام | * | وز نفاق سست می‌خندیده‌ام |
| ۱۷۸۳ | Q | راستی کن ای تو فخرِ راستان | * | ای تو صدر و من دَرَت را آستان |
| ۱۷۸۳ | N | راستی کن ای تو فخر راستان | * | ای تو صدر و من درت را آستان |
| ۱۷۸۴ | Q | آستانه و صدر در معنی کجاست | * | ما و من کو آن طرف کان یارِ ماست |
| ۱۷۸۴ | N | آستان و صدر در معنی کجاست | * | ما و من کو آن طرف کان یار ماست |
| ۱۷۸۵ | Q | ای رهیده جانِ تو از ما و من | * | ای لطیفهٔ روح اندر مرد و زَن |
| ۱۷۸۵ | N | ای رهیده جان تو از ما و من | * | ای لطیفه‌ی روح اندر مرد و زن |
| ۱۷۸۶ | Q | مرد و زن چون یک شود آن یک توی | * | چونك یکها محو شد آنک توی |
| ۱۷۸۶ | N | مرد و زن چون یک شود آن یک تویی | * | چون که یک جا محو شد آنک تویی |
| ۱۷۸۷ | Q | این من و ما بهرِ آن بر ساختی | * | تا تو با خود نَرَدِ خدمت باختی |
| ۱۷۸۷ | N | این من و ما بهر آن بر ساختی | * | تا تو با خود نرد خدمت باختی |
| ۱۷۸۸ | Q | تا من و توها همه یک جان شوند | * | عاقبت مُستغرقِ جانان شوند |
| ۱۷۸۸ | N | تا من و توها همه یک جان شوند | * | عاقبت مستغرق جانان شوند |
| ۱۷۸۹ | Q | این همه هست و بیا ای امر کُنْ | * | ای مُنَزَّه از بیا و از سخُن |
| ۱۷۸۹ | N | این همه هست و بیا ای امر کُنْ | * | ای منزه از بیان و از سخن |
| ۱۷۹۰ | Q | جسم جسمانه تواند دیدنت | * | در خیال آرد غم و خندیدنت |
| ۱۷۹۰ | N | جسم جسمانه تواند دیدنت | * | در خیال آرد غم و خندیدنت |
| ۱۷۹۱ | Q | دل که او بستهٔ غم و خندیدنست | * | تو مگو کو لایقِ آن دیدنست |
| ۱۷۹۱ | N | دل که او بسته‌ی غم و خندیدن است | * | تو مگو کاو لایق آن دیدن است |
| ۱۷۹۲ | Q | آنك او بستهٔ غم و خنده بود | * | او بدین دو عاریت زنده بود |
| ۱۷۹۲ | N | آن که او بسته‌ی غم و خنده بود | * | او بدین دو عاریت زنده بود |
| ۱۷۹۳ | Q | باغِ سبزِ عشق کو بی‌مُنتهاست | * | جز غم و شادی درو بس میوه‌هاست |
| ۱۷۹۳ | N | باغ سبز عشق کاو بی‌منتهاست | * | جز غم و شادی در او بس میوه‌هاست |
| ۱۷۹۴ | Q | عاشقی زین هر دو حالت برترست | * | بی‌بهار و بی‌خزان سبز و تَرست |
| ۱۷۹۴ | N | عاشقی زین هر دو حالت برتر است | * | بی‌بهار و بی‌خزان سبز و تر است |
| ۱۷۹۵ | Q | دِه زکاتِ روی خوب ای خوب‌رو | * | شرحِ جانِ شَرْحه شَرْحه باز گُو |
| ۱۷۹۵ | N | ده زکات روی خوب ای خوب رو | * | شرح جان شرحه شرحه باز گو |
| ۱۷۹۶ | Q | کز کرِشمِ غمزهٔ غمَّازهٔ | * | بر دلم بنهاد داغی تازهٔ |
| ۱۷۹۶ | N | کز کرشم غمزه‌ی غمازه‌ای | * | بر دلم بنهاد داغی تازه‌ای |
| ۱۷۹۷ | Q | من حلالش کردم از خونم بریخت | * | من همی‌گفتم حلال او می‌گریخت |
| ۱۷۹۷ | N | من حلالش کردم از خونم بریخت | * | من همی‌گفتم حلال او می‌گریخت |
| ۱۷۹۸ | Q | چون گریزانی ز نالهٔ خاکیان | * | غم چه ریزی بر دلِ غمناکیان |
| ۱۷۹۸ | N | چون گریزانی ز ناله‌ی خاکیان | * | غم چه ریزی بر دل غمناکیان |
| ۱۷۹۹ | Q | ای که هر صبحی که از مشرق بتافت | * | همچو چشمهٔ مُشرِقت در جوش یافت |
| ۱۷۹۹ | N | ای که هر صبحی که از مشرق بتافت | * | همچو چشمه‌ی مشرقت در جوش یافت |
| ۱۸۰۰ | Q | چون بهانه دادی این شیدات را | * | ای بها نه شَّکرِ لبهات را |
| ۱۸۰۰ | N | چون بهانه دادی این شیدات را | * | ای بهانه شکر لبهات را |
| ۱۸۰۱ | Q | ای جهانِ کهنه را تو جانِ نَوْ | * | از تنِ بی‌جان و دل افغان شنو |
| ۱۸۰۱ | N | ای جهان کهنه را تو جان نو | * | از تن بی‌جان و دل افغان شنو |
| ۱۸۰۲ | Q | شرحِ گُل بگْذار از بهرِ خدا | * | شرحِ بلبل گو که شد از گُل جُدا |
| ۱۸۰۲ | N | شرح گل بگذار از بهر خدا | * | شرح بلبل گو که شد از گل جدا |
| ۱۸۰۳ | Q | از غم و شادی نباشد جوشِ ما | * | با خیال و وهم نَبْود هوشِ ما |
| ۱۸۰۳ | N | از غم و شادی نباشد جوش ما | * | با خیال و وهم نبود هوش ما |
| ۱۸۰۴ | Q | حالتی دیگر بود کان نادِرست | * | تو مشو مُنْکرِ که حق بس قادرست |
| ۱۸۰۴ | N | حالتی دیگر بود کان نادر است | * | تو مشو منکر که حق بس قادر است |
| ۱۸۰۵ | Q | تو قیاس از حالتِ انسان مکن | * | منزل اندر جَوَر و در احسان مکن |
| ۱۸۰۵ | N | تو قیاس از حالت انسان مکن | * | منزل اندر جور و در احسان مکن |
| ۱۸۰۶ | Q | جور و احسان رنج و شادی حادثست | * | حادثان میرند و حَقشان وارثست |
| ۱۸۰۶ | N | جور و احسان رنج و شادی حادث است | * | حادثان میرند و حقشان وارث است |
| ۱۸۰۷ | Q | صبح شد ای صبح را صُبْح و پناه | * | عذرِ مخدومی حُسام الدّین بخواه |
| ۱۸۰۷ | N | صبح شد ای صبح را پشت و پناه | * | عذر مخدومی حسام الدین بخواه |
| ۱۸۰۸ | Q | عذر خواهِ عقلِ کلّ و جان تویی | * | جانِ جان و تابشِ مرجان تویی |
| ۱۸۰۸ | N | عذر خواه عقل کل و جان تویی | * | جان جان و تابش مرجان تویی |
| ۱۸۰۹ | Q | تافت نورِ صبح و ما از نورِ تو | * | در صَبوحی با مَیِ منصورِ تو |
| ۱۸۰۹ | N | تافت نور صبح و ما از نور تو | * | در صبوحی با می منصور تو |
| ۱۸۱۰ | Q | دادهٔ تو چون چنین دارد مرا | * | باده کی بود کو طرب آرد مرا |
| ۱۸۱۰ | N | داده‌ی تو چون چنین دارد مرا | * | باده که بود کاو طرب آرد مرا |
| ۱۸۱۱ | Q | باده در جوشش گدای جوشِ ماست | * | چرخ در گردش گدای هوش ماست |
| ۱۸۱۱ | N | باده در جوشش گدای جوش ماست | * | چرخ در گردش گدای هوش ماست |
| ۱۸۱۲ | Q | باده از ما مست شد نه ما ازو | * | قالب از ما هست شد نه ما ازو |
| ۱۸۱۲ | N | باده از ما مست شد نی ما از او | * | قالب از ما هست شد نی ما از او |
| ۱۸۱۳ | Q | ما چو زنبوریم و قالبها چو موم | * | خانه خانه کرده قالب را چو موم |
| ۱۸۱۳ | N | ما چو زنبوریم و قالبها چو موم | * | خانه خانه کرده قالب را چو موم |
block:1089
| ۱۸۱۴ | Q | بس درازست این حدیث خواجه گو | * | تا چه شد احوالِ آن مردِ نکو |
| ۱۸۱۴ | N | بس دراز است این حدیث خواجه گو | * | تا چه شد احوال آن مرد نکو |
| ۱۸۱۵ | Q | خواجه اندر آتش و درد و حنین | * | صد پراکنده همی‌گفت این‌چنین |
| ۱۸۱۵ | N | خواجه اندر آتش و درد و حنین | * | صد پراکنده همی‌گفت این چنین |
| ۱۸۱۶ | Q | گه تناقض گاه ناز و گه نیاز | * | گاه سودایِ حقیقت گه مَجاز |
| ۱۸۱۶ | N | گه تناقض گاه ناز و گه نیاز | * | گاه سودای حقیقت گه مجاز |
| ۱۸۱۷ | Q | مردِ غرقه گشته جانی می‌کَنَد | * | دست را در هر گیاهی می‌زند |
| ۱۸۱۷ | N | مرد غرقه گشته جانی می‌کند | * | دست را در هر گیاهی می‌زند |
| ۱۸۱۸ | Q | تا کدامش دست گیرد در خطَر | * | دست و پایی می‌زند از بیمِ سَر |
| ۱۸۱۸ | N | تا کدامش دست گیرد در خطر | * | دست و پایی می‌زند از بیم سر |
| ۱۸۱۹ | Q | دوست دارد یار این آشفتگی | * | کوششِ بیهوده به از خفتگی |
| ۱۸۱۹ | N | دوست دارد یار این آشفتگی | * | کوشش بیهوده به از خفتگی |
| ۱۸۲۰ | Q | آنك او شاهست او بی‌کار نیست | * | ناله از وی طُرفه کو بیمار نیست |
| ۱۸۲۰ | N | آن که او شاه است او بی‌کار نیست | * | ناله از وی طرفه کاو بیمار نیست |
| ۱۸۲۱ | Q | بهرِ این فرمود رحمان ای پسر | * | کُلَّ یَوْمٍ هُوَ فِی شَأْنٍ ای پسر |
| ۱۸۲۱ | N | بهر این فرمود رحمان ای پسر | * | کُلَّ یَوْمٍ هُوَ فِی شَأْنٍ ای پسر |
| ۱۸۲۲ | Q | اندرینِ ره می‌تراش و می‌خراش | * | تا دَمِ آخر دمی فارغ مباش |
| ۱۸۲۲ | N | اندر این ره می‌تراش و می‌خراش | * | تا دم آخر دمی فارغ مباش |
| ۱۸۲۳ | Q | تا دمِ آخر دمی آخر بود | * | که عنایت با تو صاحب سِر بود |
| ۱۸۲۳ | N | تا دم آخر دمی آخر بود | * | که عنایت با تو صاحب سر بود |
| ۱۸۲۴ | Q | هر چه می‌کوشند اگر مرد و زنست | * | گوش و چشم شاه جان بر روزنست |
| ۱۸۲۴ | N | هر چه می‌کوشند اگر مرد و زن است | * | گوش و چشم شاه جان بر روزن است |
block:1090
| ۱۸۲۵ | Q | بعد از آنش از قفس بیرون فگند | * | طوطیک پّرید تا شاخِ بلند |
| ۱۸۲۵ | N | بعد از آنش از قفس بیرون فگند | * | طوطیک پرید تا شاخ بلند |
| ۱۸۲۶ | Q | طوطی مرده چنان پرواز کرد | * | کآفتابِ از شرق ترکی تاز کرد |
| ۱۸۲۶ | N | طوطی مرده چنان پرواز کرد | * | کافتاب از چرخ ترکی تاز کرد |
| ۱۸۲۷ | Q | خواجه حیران گشت اندر کارِ مرغ | * | بی‌خبر ناگه بدید اسرارِ مرغ |
| ۱۸۲۷ | N | خواجه حیران گشت اندر کار مرغ | * | بی‌خبر ناگه بدید اسرار مرغ |
| ۱۸۲۸ | Q | روی بالا کرد و گفت ای عندلیب | * | از بَیانِ حال خودْمان دِه نصیب |
| ۱۸۲۸ | N | روی بالا کرد و گفت ای عندلیب | * | از بیان حال خودمان ده نصیب |
| ۱۸۲۹ | Q | او چه کرد آنجا که تو آموختی | * | ساختی مکری و ما را سوختی |
| ۱۸۲۹ | N | او چه کرد آن جا که تو آموختی | * | ساختی مکری و ما را سوختی |
| ۱۸۳۰ | Q | گفت طوطی کو بفعلم پند داد | * | که رها کن لطفِ آواز و وداد |
| ۱۸۳۰ | N | گفت طوطی کاو به فعلم پند داد | * | که رها کن لطف آواز و وداد |
| ۱۸۳۱ | Q | زانك آوازت ترا در بند کرد | * | خویشتن مُرده پیِ این پَند کرد |
| ۱۸۳۱ | N | ز آن که آوازت ترا در بند کرد | * | خویشتن مرده پی این پند کرد |
| ۱۸۳۲ | Q | یعنی ای مُطْرِب شده با عام و خاص | * | مُرده شَو چون من که تا یابی خلاص |
| ۱۸۳۲ | N | یعنی ای مطرب شده با عام و خاص | * | مرده شو چون من که تا یابی خلاص |
| ۱۸۳۳ | Q | دانه باشی مُرغکانت بر چِنند | * | غنچه باشی کودکانت بر کَنند |
| ۱۸۳۳ | N | دانه باشی مرغکانت بر چنند | * | غنچه باشی کودکانت بر کنند |
| ۱۸۳۴ | Q | دانه پنهان کُن بکُلّی دام شَوْ | * | غنچه پنهان کن گیاهِ بام شَوْ |
| ۱۸۳۴ | N | دانه پنهان کن بکلی دام شو | * | غنچه پنهان کن گیاه بام شو |
| ۱۸۳۵ | Q | هر که داد او حُسنِ خود را در مَزاد | * | صد قضای بَد سوی او رُو نهاد |
| ۱۸۳۵ | N | هر که داد او حسن خود را در مزاد | * | صد قضای بد سوی او رو نهاد |
| ۱۸۳۶ | Q | چَشمها و خشمها و رَشکها | * | بر سَرش ریزد چو آب از مَشکها |
| ۱۸۳۶ | N | چشمها و خشمها و رشکها | * | بر سرش ریزد چو آب از مشکها |
| ۱۸۳۷ | Q | دشمنان او را ز غیرت می‌دِرَند | * | دوستان هم روزگارش می‌برند |
| ۱۸۳۷ | N | دشمنان او را ز غیرت می‌درند | * | دوستان هم روزگارش می‌برند |
| ۱۸۳۸ | Q | آنك غافل بود از کِشت و بهار | * | کو چه داند قیمت این روزگار |
| ۱۸۳۸ | N | آن که غافل بود از کشت بهار | * | او چه داند قیمت این روزگار |
| ۱۸۳۹ | Q | در پناهِ لطفِ حق باید گریخت | * | کو هزاران لطف بر ارواح ریخت |
| ۱۸۳۹ | N | در پناه لطف حق باید گریخت | * | کاو هزاران لطف بر ارواح ریخت |
| ۱۸۴۰ | Q | تا پناهی یابی آنگه چون پناه | * | آب و آتش مر ترا گردد سپاه |
| ۱۸۴۰ | N | تا پناهی یابی آن گه چون پناه | * | آب و آتش مر ترا گردد سپاه |
| ۱۸۴۱ | Q | نوح و موسی را نه دریا یار شُد | * | نه بر اُعداشان بکین قَهّار شد |
| ۱۸۴۱ | N | نوح و موسی را نه دریا یار شد | * | نه بر اعداشان به کین قهار شد |
| ۱۸۴۲ | Q | آتش ابراهیم را نه قلعه بود | * | تا بر آورد از دلِ نمرود دود |
| ۱۸۴۲ | N | آتش ابراهیم را نی قلعه بود | * | تا بر آورد از دل نمرود دود |
| ۱۸۴۳ | Q | کوه یحیی را نه سوی خویش خواند | * | قاصدانش را بزخمِ سنگ راند |
| ۱۸۴۳ | N | کوه یحیی را نه سوی خویش خواند | * | قاصدانش را به زخم سنگ راند |
| ۱۸۴۴ | Q | گفت ای یحیی بیا در من گریز | * | تا پناهت باشم از شمشیرِ تیز |
| ۱۸۴۴ | N | گفت ای یحیی بیا در من گریز | * | تا پناهت باشم از شمشیر تیز |
block:1091
| ۱۸۴۵ | Q | یک دو پندش داد طوطی بی‌نفاق | * | بعد از آن گفتش سلامُ اَلْفِراق |
| ۱۸۴۵ | N | یک دو پندش داد طوطی بی‌نفاق | * | بعد از آن گفتش سلام الفراق |
| ۱۸۴۶ | Q | خواجه گفتش فی أمانِ الله برَو | * | مر مرا اکنون نمودی راهِ نو |
| ۱۸۴۶ | N | خواجه گفتش فی أمان الله برو | * | مر مرا اکنون نمودی راه نو |
| ۱۸۴۷ | Q | خواجه با خود گفت کین پندِ منست | * | راهِ او گیرم که این ره روشنست |
| ۱۸۴۷ | N | خواجه با خود گفت کاین پند من است | * | راه او گیرم که این ره روشن است |
| ۱۸۴۸ | Q | جانِ من کمتر ز طوطی کَی بود | * | جان چنین باید که نیکوپَی بود |
| ۱۸۴۸ | N | جان من کمتر ز طوطی کی بود | * | جان چنین باید که نیکو پی بود |
block:1092
| ۱۸۴۹ | Q | تن قفص شکلست تن شد خارِ جان | * | در فریبِ داخلان و خارجان |
| ۱۸۴۹ | N | تن قفس شکل است تن شد خار جان | * | در فریب داخلان و خارجان |
| ۱۸۵۰ | Q | اینْش گوید من شوم همرازِ تو | * | و آنش گوید نی منم انبازِ تو |
| ۱۸۵۰ | N | اینش گوید من شوم هم راز تو | * | و آنش گوید نی منم انباز تو |
| ۱۸۵۱ | Q | اینش گوید نیست چون تو در وجود | * | در جمال و فضل و در احسان و جود |
| ۱۸۵۱ | N | اینش گوید نیست چون تو در وجود | * | در جمال و فضل و در احسان و جود |
| ۱۸۵۲ | Q | آنش گوید هر دو عالم آنِ تست | * | جمله جانهامان طُفَیل جانِ تست |
| ۱۸۵۲ | N | آنش گوید هر دو عالم آن تست | * | جمله جانهامان طفیل جان تست |
| ۱۸۵۳ | Q | او چو بیند خلق را سر مستِ خویش | * | از تکبُّر می‌رود از دستِ خویش |
| ۱۸۵۳ | N | او چو بیند خلق را سر مست خویش | * | از تکبر می‌رود از دست خویش |
| ۱۸۵۴ | Q | او نداند که هزاران را چو او | * | دیو افکنده‌ست اندر آبِ جو |
| ۱۸۵۴ | N | او نداند که هزاران را چو او | * | دیو افکنده ست اندر آب جو |
| ۱۸۵۵ | Q | لطف و سالوسِ جهان خَوش لقمه ایست | * | کمترش خور کان پُر آتش لقمه ایست |
| ۱۸۵۵ | N | لطف و سالوس جهان خوش لقمه‌ای است | * | کمترش خور کان پر آتش لقمه‌ای است |
| ۱۸۵۶ | Q | آتشش پنهان و ذوقش آشکار | * | دودِ او ظاهر شود پایانِ کار |
| ۱۸۵۶ | N | آتشش پنهان و ذوقش آشکار | * | دود او ظاهر شود پایان کار |
| ۱۸۵۷ | Q | تو مگو آن مدح را من کَیْ خَورم | * | از طمع می‌گوید او پَی می‌بَرَم |
| ۱۸۵۷ | N | تو مگو آن مدح را من کی خورم | * | از طمع می‌گوید او پی می‌برم |
| ۱۸۵۸ | Q | مادحت گر هجو گوید بر مَلا | * | روزها سوزد دلت زآن سوزها |
| ۱۸۵۸ | N | مادحت گر هجو گوید بر ملا | * | روزها سوزد دلت ز آن سوزها |
| ۱۸۵۹ | Q | گرچه دانی کاو ز حُرمان گفت آن | * | کان طمع که داشت از تو شد زیان |
| ۱۸۵۹ | N | گر چه دانی کاو ز حرمان گفت آن | * | کان طمع که داشت از تو شد زیان |
| ۱۸۶۰ | Q | آن اثر می‌ماندت در اندرون | * | در مدیح این حالتت هست آزمون |
| ۱۸۶۰ | N | آن اثر می‌ماندت در اندرون | * | در مدیح این حالتت هست آزمون |
| ۱۸۶۱ | Q | آن اثر هم روزها باقی بود | * | مایهٔ کِبر و خِداعِ جان شود |
| ۱۸۶۱ | N | آن اثر هم روزها باقی بود | * | مایه‌ی کبر و خداع جان شود |
| ۱۸۶۲ | Q | لیک نْنماید چو شیرینست مَدْح | * | بَد نماید ز آنك تلخ افتاد قَدْح |
| ۱۸۶۲ | N | لیک ننماید چو شیرین است مدح | * | بد نماید ز آن که تلخ افتاد قدح |
| ۱۸۶۳ | Q | همچو مطبوخست و حَب کان را خَوری | * | تا بدیری شورش و رنج اندری |
| ۱۸۶۳ | N | همچو مطبوخ است و حب کان را خوری | * | تا به دیری شورش و رنج اندری |
| ۱۸۶۴ | Q | ور خوری حلوا بود ذوقش دَمی | * | این اثر چون آن نمی‌پاید همی |
| ۱۸۶۴ | N | ور خوری حلوا بود ذوقش دمی | * | این اثر چون آن نمی‌پاید همی |
| ۱۸۶۵ | Q | چون نمی‌پاید همی‌پاید نهان | * | هر ضِدی را تو بضِدِّ او بدان |
| ۱۸۶۵ | N | چون نمی‌پاید همی‌پاید نهان | * | هر ضدی را تو به ضد او بدان |
| ۱۸۶۶ | Q | چون شَکَر پاید نهان تاثیرِ او | * | بعدِ حینی دُمَّل آرد نیش‌جُو |
| ۱۸۶۶ | N | چون شکر پاید نهان تاثیر او | * | بعد حینی دمل آرد نیش جو |
| ۱۸۶۷ | Q | نفس از بَس مدحها فرعون شد | * | کُنْ ذَلیلَ ٱلنَّفسِ هَوَنَا لا تَسُد |
| ۱۸۶۷ | N | نفس از بس مدحها فرعون شد | * | کن ذلیل النفس هونا لا تسد |
| ۱۸۶۸ | Q | تا توانی بنده شو سلطان مباش | * | زخم کَش چون گوی شَو چوگان مباش |
| ۱۸۶۸ | N | تا توانی بنده شو سلطان مباش | * | زخم کش چون گوی شو چوگان مباش |
| ۱۸۶۹ | Q | ورنه چون لطفت نمانْد وین جمال | * | از تو آید آن حریفان را ملال |
| ۱۸۶۹ | N | ور نه چون لطفت نماند وین جمال | * | از تو آید آن حریفان را ملال |
| ۱۸۷۰ | Q | آن جماعت کِت همی‌دادند ریو | * | چون ببینندت بگویندت که دیو |
| ۱۸۷۰ | N | آن جماعت کت همی‌دادند ریو | * | چون ببینندت بگویندت که دیو |
| ۱۸۷۱ | Q | جمله گویندت چو بینندت بدَر | * | مردهٔ از گورْ خود بر کرد سَر |
| ۱۸۷۱ | N | جمله گویندت چو بینندت به در | * | مرده‌ای از گور خود بر کرد سر |
| ۱۸۷۲ | Q | همچو اَمَرَد که خدا نامش کنند | * | تا بدین سالوس در دامش کنند |
| ۱۸۷۲ | N | همچو امرد که خدا نامش کنند | * | تا بدین سالوس در دامش کنند |
| ۱۸۷۳ | Q | چونك در بد نامی آمد ریشِ او | * | دیو را ننگ آید از تفتیشِ او |
| ۱۸۷۳ | N | چون که در بد نامی آمد ریش او | * | دیو را ننگ آید از تفتیش او |
| ۱۸۷۴ | Q | دیو سوی آدمی شد بهرِ شَر | * | سوی تو ناید که از دیوی بَتَر |
| ۱۸۷۴ | N | دیو سوی آدمی شد بهر شر | * | سوی تو ناید که از دیوی بتر |
| ۱۸۷۵ | Q | تا تو بودی آدمی دیو از پَیَت | * | می‌دوید و می‌چَشانید او مَیَت |
| ۱۸۷۵ | N | تا تو بودی آدمی دیو از پی‌ات | * | می‌دوید و می‌چشانید او می‌ات |
| ۱۸۷۶ | Q | چون شدی در خوی دیوی اُستُوار | * | می‌گریزد از تو دیوِ نابکار |
| ۱۸۷۶ | N | چون شدی در خوی دیوی استوار | * | می‌گریزد از تو دیو نابکار |
| ۱۸۷۷ | Q | آنك اندر دامنت آویخت او | * | چون چنین گشتی ز تو بگریخت او |
| ۱۸۷۷ | N | آن که اندر دامنت آویخت او | * | چون چنین گشتی ز تو بگریخت او |
block:1093
| ۱۸۷۸ | Q | این همه گفتیم لیک اندر بَسیچ | * | بی‌عنایاتِ خدا هیچیم هیچ |
| ۱۸۷۸ | N | این همه گفتیم لیک اندر بسیچ | * | بی‌عنایات خدا هیچیم هیچ |
| ۱۸۷۹ | Q | بی‌عنایاتِ حق و خاصّانِ حق | * | گر مَلَک باشد سیاهَستش ورق |
| ۱۸۷۹ | N | بی‌عنایات حق و خاصان حق | * | گر ملک باشد سیاه استش ورق |
| ۱۸۸۰ | Q | ای خدا ای فضلِ تو حاجت روا | * | با تو یادِ هیچ کس نبْود روا |
| ۱۸۸۰ | N | ای خدا ای فضل تو حاجت روا | * | با تو یاد هیچ کس نبود روا |
| ۱۸۸۱ | Q | این قَدَر اِرشاد تو بخشیدهٔ | * | تا بدین بَس عیبِ ما پوشیدهٔ |
| ۱۸۸۱ | N | این قدر ارشاد تو بخشیده‌ای | * | تا بدین بس عیب ما پوشیده‌ای |
| ۱۸۸۲ | Q | قطرهٔ دانش که بخشیدی ز پیش | * | مُتَّصل گردان بدریاهای خویش |
| ۱۸۸۲ | N | قطره‌ای دانش که بخشیدی ز پیش | * | متصل گردان به دریاهای خویش |
| ۱۸۸۳ | Q | قطرهٔ عِلمست اندر جانِ من | * | وا رَهانش از هوا وز خاکِ تن |
| ۱۸۸۳ | N | قطره‌ای علم است اندر جان من | * | وارهانش از هوا وز خاک تن |
| ۱۸۸۴ | Q | پیش از آن کین خاکها خَسْفش کنند | * | پیش از آن کین بادها نَشْفش کنند |
| ۱۸۸۴ | N | پیش از آن کاین خاکها خسفش کنند | * | پیش از آن کاین بادها نشفش کنند |
| ۱۸۸۵ | Q | گرچه چون نَشْفش کند تو قادری | * | کِش ازیشان وا ستانی وا خَری |
| ۱۸۸۵ | N | گر چه چون نشفش کند تو قادری | * | کش از ایشان واستانی واخری |
| ۱۸۸۶ | Q | قطرهٔ کو در هوا شد یا که ریخت | * | از خزینهٔ قدرت تو کَیْ گریخت |
| ۱۸۸۶ | N | قطره‌ای کاو در هوا شد یا که ریخت | * | از خزینه‌ی قدرت تو کی گریخت |
| ۱۸۸۷ | Q | گر در آید در عدم یا صد عدَم | * | چون بخوانیش او کند از سَر قَدَم |
| ۱۸۸۷ | N | گر در آید در عدم یا صد عدم | * | چون بخوانیش او کند از سر قدم |
| ۱۸۸۸ | Q | صد هزاران ضِدّ ضِد را می‌کُشد | * | بازشان حکمِ تو بیرون می‌کَشد |
| ۱۸۸۸ | N | صد هزاران ضد ضد را می‌کشد | * | بازشان حکم تو بیرون می‌کشد |
| ۱۸۸۹ | Q | از عدمها سوی هستی هر زمان | * | هست یا رب کاروان در کاروان |
| ۱۸۸۹ | N | از عدمها سوی هستی هر زمان | * | هست یا رب کاروان در کاروان |
| ۱۸۹۰ | Q | خاصّه هر شب جملهٔ افکار و عُقول | * | نیست گردد غرق در بحرِ نُغُول |
| ۱۸۹۰ | N | خاصه هر شب جمله افکار و عقول | * | نیست گردد غرق در بحر نغول |
| ۱۸۹۱ | Q | باز وقتِ صبح آن اللَّهیان | * | بر زَنند از بحر سَرْ چون ماهیان |
| ۱۸۹۱ | N | باز وقت صبح آن اللهیان | * | بر زنند از بحر سر چون ماهیان |
| ۱۸۹۲ | Q | در خزان آن صد هزاران شاخ و برگ | * | از هزیمت رفته در دریای مرگ |
| ۱۸۹۲ | N | در خزان آن صد هزاران شاخ و برگ | * | از هزیمت رفته در دریای مرگ |
| ۱۸۹۳ | Q | زاغ پوشیده سِیَه چون نوحه‌گر | * | در گلسْتان نوحه کرده بر خُضَر |
| ۱۸۹۳ | N | زاغ پوشیده سیه چون نوحه‌گر | * | در گلستان نوحه کرده بر خضر |
| ۱۸۹۴ | Q | باز فرمان آید از سالارِ دِه | * | مر عدم را کانچ خوردی باز دِه |
| ۱۸۹۴ | N | باز فرمان آید از سالار ده | * | مر عدم را کانچه خوردی باز ده |
| ۱۸۹۵ | Q | آنچ خوردی وا ده ای مرگِ سیاه | * | از نبات و دارو و بَرگ و گیاه |
| ۱۸۹۵ | N | آن چه خوردی واده ای مرگ سیاه | * | از نبات و دارو و برگ و گیاه |
| ۱۸۹۶ | Q | ای برادر عقل یکدم با خود آر | * | دَم بدَم در تو خزانست و بهار |
| ۱۸۹۶ | N | ای برادر عقل یک دم با خود آر | * | دم به دم در تو خزان است و بهار |
| ۱۸۹۷ | Q | باغِ دل را سبز و ترّ و تازه بین | * | پُر ز غُنچه و وَرد و سَرو و یاسمین |
| ۱۸۹۷ | N | باغ دل را سبز و تر و تازه بین | * | پر ز غنچه‌ی ورد و سرو و یاسمین |
| ۱۸۹۸ | Q | زانُبهی برگ پنهان گشته شاخ | * | زانُبهی گل نهان صحرا و کاخ |
| ۱۸۹۸ | N | ز انبهی برگ پنهان گشته شاخ | * | ز انبهی گل نهان صحرا و کاخ |
| ۱۸۹۹ | Q | این سخنهایی که از عقلِ کُلست | * | بویِ آن گُلزار و سرو و سُنبلَست |
| ۱۸۹۹ | N | این سخنهایی که از عقل کل است | * | بوی آن گلزار و سرو و سنبل است |
| ۱۹۰۰ | Q | بوی گُل دیدی که آنجا گُل نبود | * | جوشِ مُل دیدی که آنجا مُل نبود |
| ۱۹۰۰ | N | بوی گل دیدی که آن جا گل نبود | * | جوش مل دیدی که آن جا مل نبود |
| ۱۹۰۱ | Q | بو قلاووزست و رَهْبَر مر ترا | * | می‌برد تا خُلد و کَوْثَر مر ترا |
| ۱۹۰۱ | N | بو قلاووز است و رهبر مر ترا | * | می‌برد تا خلد و کوثر مر ترا |
| ۱۹۰۲ | Q | بو دوای چشم باشد نورساز | * | شد ز بویی دیدهٔ یعقوب باز |
| ۱۹۰۲ | N | بو دوای چشم باشد نور ساز | * | شد ز بویی دیده‌ی یعقوب باز |
| ۱۹۰۳ | Q | بویِ بَد مر دیده را تاری کند | * | بویِ یوسف دیده را یاری کند |
| ۱۹۰۳ | N | بوی بد مر دیده را تاری کند | * | بوی یوسف دیده را یاری کند |
| ۱۹۰۴ | Q | تو که یوسف نیستی یعقوب باش | * | همچو او با گریه و آشوب باش |
| ۱۹۰۴ | N | تو که یوسف نیستی یعقوب باش | * | همچو او با گریه و آشوب باش |
| ۱۹۰۵ | Q | بشنو این پند از حکیمِ غزنوی | * | تا بیابی در تنِ کُهنه نَوی |
| ۱۹۰۵ | N | بشنو این پند از حکیم غزنوی | * | تا بیابی در تن کهنه نوی |
| ۱۹۰۶ | Q | ناز را رویی بباید همچو وَرْد | * | چون نداری گِردِ بَدخویی مگرد |
| ۱۹۰۶ | N | ناز را رویی بباید همچو ورد | * | چون نداری گرد بد خویی مگرد |
| ۱۹۰۷ | Q | زشت باشد رویِ نازیبا و ناز | * | سخت باشد چشمِ نابینا و درد |
| ۱۹۰۷ | N | زشت باشد روی نازیبا و ناز | * | سخت باشد چشم نابینا و درد |
| ۱۹۰۸ | Q | پیشِ یوسف نازشِ و خوبی مکن | * | جز نیاز و آهِ یعقوبی مکن |
| ۱۹۰۸ | N | پیش یوسف نازش و خوبی مکن | * | جز نیاز و آه یعقوبی مکن |
| ۱۹۰۹ | Q | معنی مردن ز طوطی بُد نیاز | * | در نیاز و فقر خود را مرده ساز |
| ۱۹۰۹ | N | معنی مردن ز طوطی بد نیاز | * | در نیاز و فقر خود را مرده ساز |
| ۱۹۱۰ | Q | تا دمِ عیسی ترا زنده کند | * | همچو خویشت خوب و فرخنده کند |
| ۱۹۱۰ | N | تا دم عیسی ترا زنده کند | * | همچو خویشت خوب و فرخنده کند |
| ۱۹۱۱ | Q | از بهاران کَی شود سرسبز سنگ | * | خاک شو تا گُل برویی رنگ رنگ |
| ۱۹۱۱ | N | از بهاران کی شود سر سبز سنگ | * | خاک شو تا گل برویی رنگ رنگ |
| ۱۹۱۲ | Q | سالها تو سنگ بودی دل خراش | * | آزمون را یک زمانی خاک باش |
| ۱۹۱۲ | N | سالها تو سنگ بودی دل خراش | * | آزمون را یک زمانی خاک باش |
block:1094
| ۱۹۱۳ | Q | آن شنیدستی که در عهدِ عُمَر | * | بود چنگی مُطرِبی با کرّ و فَر |
| ۱۹۱۳ | N | آن شنیده ستی که در عهد عمر | * | بود چنگی مطربی با کر و فر |
| ۱۹۱۴ | Q | بلبل از آوازِ او بی‌خَود شدی | * | یک طرب ز آوازِ خوبش صَد شدی |
| ۱۹۱۴ | N | بلبل از آواز او بی‌خود شدی | * | یک طرب ز آواز خوبش صد شدی |
| ۱۹۱۵ | Q | مجلس و مَجْمَع دَمش آراستی | * | وز نوای او قیامت خاستی |
| ۱۹۱۵ | N | مجلس و مجمع دمش آراستی | * | وز نوای او قیامت خاستی |
| ۱۹۱۶ | Q | همچو اسرافیل کآوازش بفَنْ | * | مردگان را جان در آرد در بَدَن |
| ۱۹۱۶ | N | همچو اسرافیل کاوازش به فن | * | مردگان را جان در آرد در بدن |
| ۱۹۱۷ | Q | یا رَسِیلی بود اسرافیل را | * | کز سماعش پر برُستی فیل را |
| ۱۹۱۷ | N | یا رسیلی بود اسرافیل را | * | کز سماعش پر برستی فیل را |
| ۱۹۱۸ | Q | سازد اسرافیل روزی ناله را | * | جان دهد پوسیدهٔ صد ساله را |
| ۱۹۱۸ | N | سازد اسرافیل روزی ناله را | * | جان دهد پوسیده‌ی صد ساله را |
| ۱۹۱۹ | Q | انبیا را در درون هم نغمه‌هاست | * | طالبان را زان حیات بی‌بهاست |
| ۱۹۱۹ | N | انبیا را در درون هم نغمه‌هاست | * | طالبان را ز آن حیات بی‌بهاست |
| ۱۹۲۰ | Q | نشْنود آن نغمه‌ها را گوشِ حِس | * | کز سِتَمها گوشِ حِس باشد نَجِس |
| ۱۹۲۰ | N | نشنود آن نغمه‌ها را گوش حس | * | کز ستمها گوش حس باشد نجس |
| ۱۹۲۱ | Q | نشنود نغمهٔ پری را آدمی | * | کو بود ز اسرار پریان اعجمی |
| ۱۹۲۱ | N | نشنود نغمه‌ی پری را آدمی | * | کاو بود ز اسرار پریان اعجمی |
| ۱۹۲۲ | Q | گرچه هم نغمهٔ پری زین عالمَست | * | نغمهٔ دلِ بَرتر از هر دو دَمست |
| ۱۹۲۲ | N | گر چه هم نغمه‌ی پری زین عالم است | * | نغمه‌ی دل برتر از هر دو دم است |
| ۱۹۲۳ | Q | که پری و آدمی زندانیَند | * | هر دُو در زندانِ این نادانیَند |
| ۱۹۲۳ | N | که پری و آدمی زندانی‌اند | * | هر دو در زندان این نادانی‌اند |
| ۱۹۲۴ | Q | مَعْشَرَ ٱلْجِن سورهٔ رحمان بخوان | * | تَستَطِیعُوا تَنْفُذوا را باز دان |
| ۱۹۲۴ | N | معشر الجن سوره‌ی رحمان بخوان | * | تستطیعوا تنفذوا را باز دان |
| ۱۹۲۵ | Q | نَغْمه‌های اندرونِ اولیا | * | اوَّلا گوید که ای اجزای لا |
| ۱۹۲۵ | N | نغمه‌های اندرون اولیا | * | اولا گوید که ای اجزای لا |
| ۱۹۲۶ | Q | هین ز لای نَفْی سَرها برزنید | * | این خیال و وهم یک سو افکنید |
| ۱۹۲۶ | N | هین ز لای نفی سرها بر زنید | * | این خیال و وهم یک سو افکنید |
| ۱۹۲۷ | Q | ای همه پوسیده در کَوْن و فساد | * | جانِ باقیتان نرویید و نزاد |
| ۱۹۲۷ | N | ای همه پوسیده در کون و فساد | * | جان باقیتان نرویید و نزاد |
| ۱۹۲۸ | Q | گر بگویم شّمهٔ زان نَغْمه‌ها | * | جانها سر بر زنند از دَخمه‌ها |
| ۱۹۲۸ | N | گر بگویم شمه‌ای ز آن نغمه‌ها | * | جانها سر بر زنند از دخمه‌ها |
| ۱۹۲۹ | Q | گوش را نزدیک کن کان دُور نیست | * | لیک نَقْلِ آن بتو دستور نیست |
| ۱۹۲۹ | N | گوش را نزدیک کن کان دور نیست | * | لیک نقل آن به تو دستور نیست |
| ۱۹۳۰ | Q | هین که اسرافیلِ وقتند اولیا | * | مُرده را زیشان حیاتست و نما |
| ۱۹۳۰ | N | هین که اسرافیل وقت‌اند اولیا | * | مرده را ز یشان حیات است و حیا |
| ۱۹۳۱ | Q | جان هر یک مردهٔ از گورِ تَن | * | برجهد ز آوازشان اندر کفَنْ |
| ۱۹۳۱ | N | جان هر یک مرده‌ای از گور تن | * | بر جهد ز آوازشان اندر کفن |
| ۱۹۳۲ | Q | گوید این آواز ز آواها جداست | * | زنده کردن کارِ آوازِ خداست |
| ۱۹۳۲ | N | گوید این آواز ز آوازها جداست | * | زنده کردن کار آواز خداست |
| ۱۹۳۳ | Q | ما بمُردیم و بکُلّی کاستیم | * | بانگِ حق آمد همه برخاستیم |
| ۱۹۳۳ | N | ما بمردیم و بکلی کاستیم | * | بانگ حق آمد همه برخاستیم |
| ۱۹۳۴ | Q | بانگِ حقّ اندر حجاب و بی‌حجاب | * | آن دهد کو داد مریم را ز جَیْب |
| ۱۹۳۴ | N | بانگ حق اندر حجاب و بی‌حجاب | * | آن دهد کو داد مریم را ز جیب |
| ۱۹۳۵ | Q | ای فناتان نیست کرده زیرِ پوست | * | باز گردید از عدم ز آواز دوست |
| ۱۹۳۵ | N | ای فناتان نیست کرده زیر پوست | * | باز گردید از عدم ز آواز دوست |
| ۱۹۳۶ | Q | مُطَلق آن آواز خود از شَه بود | * | گرچه از حُلقومِ عبدالله بود |
| ۱۹۳۶ | N | مطلق آن آواز خود از شه بود | * | گر چه از حلقوم عبد الله بود |
| ۱۹۳۷ | Q | گفته او را من زبان و چشمِ تو | * | من حواسّ و من رضا و خشمِ تو |
| ۱۹۳۷ | N | گفته او را من زبان و چشم تو | * | من حواس و من رضا و خشم تو |
| ۱۹۳۸ | Q | رو که بی‌یَسْمَع و بی‌یُبْصِر توی | * | سِر تویی چه جایِ صاحب سر توی |
| ۱۹۳۸ | N | رو که بی‌یسمع و بی‌یبصر تویی | * | سر تویی چه جای صاحب سر تویی |
| ۱۹۳۹ | Q | چون شدی مَنْ کانَ لِله از وَلَه | * | من ترا باشم که کانَ ٱللهُ لَه |
| ۱۹۳۹ | N | چون شدی من کان لله از وله | * | من ترا باشم که کان اللَّه له |
| ۱۹۴۰ | Q | گه توی گویم ترا گاهی منم | * | هر چه گویم آفتاب روشنم |
| ۱۹۴۰ | N | گه تویی گویم ترا گاهی منم | * | هر چه گویم آفتاب روشنم |
| ۱۹۴۱ | Q | هر کجا تابم ز مِشْکاتِ دَمی | * | حَل شد آن جا مُشکِلاتِ عالَمی |
| ۱۹۴۱ | N | هر کجا تابم ز مشکات دمی | * | حل شد آن جا مشکلات عالمی |
| ۱۹۴۲ | Q | ظلمتی را کآفتابش بر نداشت | * | از دَمِ ما گردد آن ظلمت چو چاشت |
| ۱۹۴۲ | N | ظلمتی را کافتابش بر نداشت | * | از دم ما گردد آن ظلمت چو چاشت |
| ۱۹۴۳ | Q | آدمی را او بخویش اَسْما نمود | * | دیگران را ز آدم اَسْما می‌گشود |
| ۱۹۴۳ | N | آدمی را او به خویش اسما نمود | * | دیگران را ز آدم اسما می‌گشود |
| ۱۹۴۴ | Q | خواه ز آدم گیر نورش خواه ازو | * | خواه از خُم گیر مَیْ‌خواه از کَدُو |
| ۱۹۴۴ | N | خواه ز آدم گیر نورش خواه از او | * | خواه از خم گیر می‌خواه از کدو |
| ۱۹۴۵ | Q | کین کدو با خنب پیوستست سخت | * | نی چو تو شاذّ آن کدوی نیکبخت |
| ۱۹۴۵ | N | کاین کدو با خنب پیوسته ست سخت | * | نی چو تو شاد آن کدوی نیک بخت |
| ۱۹۴۶ | Q | گفت طُوبَی مَنْ رَآنی مصطفا | * | وَٱلَّذی یُبْصِر َلِمن وَجْهی رَأَی |
| ۱۹۴۶ | N | گفت طوبی من رآنی مصطفا | * | و الذی یبصر لمن وجهی رأی |
| ۱۹۴۷ | Q | چون چراغی نورِ شمعی را کشید | * | هر که دید آن را یقین آن شمع دید |
| ۱۹۴۷ | N | چون چراغی نور شمعی را کشید | * | هر که دید آن را یقین آن شمع دید |
| ۱۹۴۸ | Q | همچنین تا صد چراغ ار نقل شد | * | دیدنِ آخر لِقای اَصْل شد |
| ۱۹۴۸ | N | همچنین تا صد چراغ ار نقل شد | * | دیدن آخر لقای اصل شد |
| ۱۹۴۹ | Q | خواه از نورِ پسین بِسْتان تو آن | * | هیچ فرقی نیست خواه از شمع جان |
| ۱۹۴۹ | N | خواه از نور پسین بستان تو آن | * | هیچ فرقی نیست خواه از شمع‌دان |
| ۱۹۵۰ | Q | خواه بین نور از چراغِ آخرین | * | خواه بین نورش ز شمعِ غابرین |
| ۱۹۵۰ | N | خواه بین نور از چراغ آخرین | * | خواه بین نورش ز شمع غابرین |
block:1095
| ۱۹۵۱ | Q | گفت پیغامبر که نَفْحتهای حق | * | اندر این ایَّام می‌آرد سبَق |
| ۱۹۵۱ | N | گفت پیغمبر که نفحتهای حق | * | اندر این ایام می‌آرد سبق |
| ۱۹۵۲ | Q | گوش و هُش دارید این اوقات را | * | در رُبایید این چنین نَفْحات را |
| ۱۹۵۲ | N | گوش و هش دارید این اوقات را | * | در ربایید این چنین نفحات را |
| ۱۹۵۳ | Q | نفحه آمد مر شما را دید و رفت | * | هر کرا می خواست جان بخشید و رفت |
| ۱۹۵۳ | N | نفحه آمد مر شما را دید و رفت | * | هر که را که خواست جان بخشید و رفت |
| ۱۹۵۴ | Q | نفحهٔ دیگر رسید آگاه باش | * | تا ازین هم وا نمانی خواجه‌تاش |
| ۱۹۵۴ | N | نفحه‌ی دیگر رسید آگاه باش | * | تا از این هم وانمانی خواجه‌تاش |
| ۱۹۵۵ | Q | جانِ ناری یافت از وی انطِفا | * | مُرده پوشید از بقای او قَبا |
| ۱۹۵۵ | N | جان ناری یافت از وی انطفا | * | مرده پوشید از بقای او قبا |
| ۱۹۵۶ | Q | تازگی و جُنْبِشِ طوبیست این | * | همچو جُنبشهای حیوان نیست این |
| ۱۹۵۶ | N | تازگی و جنبش طوبی است این | * | همچو جنبشهای حیوان نیست این |
| ۱۹۵۷ | Q | گر در افتد در زمین و آسمان | * | زَهْرَه‌هاشان آب گردد در زمان |
| ۱۹۵۷ | N | گر در افتد در زمین و آسمان | * | زهره‌هاشان آب گردد در زمان |
| ۱۹۵۸ | Q | خود ز بیمِ این دَم بی‌مُنْتَها | * | باز خوان فَأَبَیْنَ أَنْ یَحْمِلْنَها |
| ۱۹۵۸ | N | خود ز بیم این دم بی‌منتها | * | باز خوان فَأَبَیْنَ أَنْ یَحْمِلْنَها |
| ۱۹۵۹ | Q | ورنه خود أَشْفَقْنَ مِنْها چون بُدی | * | گرنه از بیمش دلِ کُه خون شدی |
| ۱۹۵۹ | N | ور نه خود أَشْفَقْنَ مِنْها چون بدی | * | گرنه از بیمش دل که خون شدی |
| ۱۹۶۰ | Q | دوش دیگر لَون این می‌داد دست | * | لقمهٔ چندی در آمد ره ببست |
| ۱۹۶۰ | N | دوش دیگر لون این می‌داد دست | * | لقمه‌ی چندی در آمد ره ببست |
| ۱۹۶۱ | Q | بهرِ لُقمه گشته لُقْمانی گِرَو | * | وقتِ لقمانست ای ُلقمه بِرُو |
| ۱۹۶۱ | N | بهر لقمه گشته لقمانی گرو | * | وقت لقمان است ای لقمه برو |
| ۱۹۶۲ | Q | از هوای لُقمهٔ این خارخار | * | از کفِ لقمان همی‌جویید خار |
| ۱۹۶۲ | N | از هوای لقمه‌ی این خار خار | * | از کف لقمان همی‌جویید خار |
| ۱۹۶۳ | Q | در کفِ او خار و سایه‌ش نیز نیست | * | لیکتان از حرص آن تمییز نیست |
| ۱۹۶۳ | N | در کف او خار و سایه‌ش نیز نیست | * | لیکتان از حرص آن تمییز نیست |
| ۱۹۶۴ | Q | خار دان آن را که خرما دیدهٔ | * | زانک بس نان کور و بس نادیده‌ٔ |
| ۱۹۶۴ | N | خار دان آن را که خرما دیده‌ای | * | ز آن که بس نان کور و بس نادیده‌ای |
| ۱۹۶۵ | Q | جانِ لُقمان که گلستانِ خداست | * | پایِ جانش خستهٔ خاری چراست |
| ۱۹۶۵ | N | جان لقمان که گلستان خداست | * | پای جانش خسته‌ی خاری چراست |
| ۱۹۶۶ | Q | اُشتُر آمد این وجودِ خارخوار | * | مُصْطَفَی‌زادی بر این اُشتر سوار |
| ۱۹۶۶ | N | اشتر آمد این وجود خار خوار | * | مصطفی زادی بر این اشتر سوار |
| ۱۹۶۷ | Q | اُشترا تنگِ گُلی بر پُشتِ تُست | * | کز نسیمش در تو صد گُلزار رُست |
| ۱۹۶۷ | N | اشترا تنگ گلی بر پشت تست | * | کز نسیمش در تو صد گلزار رست |
| ۱۹۶۸ | Q | مَیْلِ تو سوی مُغیلانست و ریگ | * | تا چه گُل چینی ز خارِ مُرد‌ریگ |
| ۱۹۶۸ | N | میل تو سوی مغیلان است و ریگ | * | تا چه گل چینی ز خار مرده‌ریگ |
| ۱۹۶۹ | Q | ای بگشته زین طلب از کو بکو | * | چند گویی کین گلستان کو و کو |
| ۱۹۶۹ | N | ای بگشته زین طلب از کو به کو | * | چند گویی کین گلستان کو و کو |
| ۱۹۷۰ | Q | پیش از آن کین خارِ پا بیرون کُنی | * | چشم تاریکست جَوَلان چون کُنی |
| ۱۹۷۰ | N | پیش از آن کین خار پا بیرون کنی | * | چشم تاریک است جولان چون کنی |
| ۱۹۷۱ | Q | آدمی کو می‌نگنجد در جهان | * | در سَرِ خاری همی‌گردد نهان |
| ۱۹۷۱ | N | آدمی کاو می‌نگنجد در جهان | * | در سر خاری همی‌گردد نهان |
| ۱۹۷۲ | Q | مُصطَفَی آمد که سازد هَمدَمی | * | کَلِّمِینی یا حُمَیْراء کَلِّمی |
| ۱۹۷۲ | N | مصطفی آمد که سازد هم دمی | * | کلمینی یا حمیراء کلمی |
| ۱۹۷۳ | Q | ای حُمَیْرا آتش اندر نِه تو نَعْل | * | تاز نَعْلِ تو شود این کوه لَعل |
| ۱۹۷۳ | N | ای حمیراء اندر آتش نه تو نعل | * | ناز نعل تو شود این کوه لعل |
| ۱۹۷۴ | Q | این حُمَیْرا لفظِ تأنیثست و جان | * | نامِ تأنیثش نهند این تازیان |
| ۱۹۷۴ | N | این حمیراء لفظ تانیث است و جان | * | نام تانیث‌اش نهند این تازیان |
| ۱۹۷۵ | Q | لیک از تأنیث جان را باک نیست | * | روح را با مرد و زن اِشراک نیست |
| ۱۹۷۵ | N | لیک از تانیث جان را باک نیست | * | روح را با مرد و زن اشراک نیست |
| ۱۹۷۶ | Q | از مونَّث وز مذکَّر برترست | * | این نه آن جانست کز خُشْک و تَرست |
| ۱۹۷۶ | N | از مونث وز مذکر برتر است | * | این نه آن جان است کز خشک و تر است |
| ۱۹۷۷ | Q | این نه آن جانست کافزاید ز نان | * | یا گهی باشد چُنین گاهی چنان |
| ۱۹۷۷ | N | این نه آن جان است کافزاید ز نان | * | یا گهی باشد چنین گاهی چنان |
| ۱۹۷۸ | Q | خوش کُننده‌ست و خوش و عَیْنِ خَوشی | * | بی‌خوشی نبود خوشی ای مَرْتَشی |
| ۱۹۷۸ | N | خوش کننده ست و خوش و عین خوشی | * | بی‌خوشی نبود خوشی ای مرتشی |
| ۱۹۷۹ | Q | چون تو شیرین از شَکَر باشی بود | * | کان شَکَر گاهی ز تو غایب شود |
| ۱۹۷۹ | N | چون تو شیرین از شکر باشی بود | * | کان شکر گاهی ز تو غایب شود |
| ۱۹۸۰ | Q | چون شَکَر گردی ز تأثیرِ وفا | * | پس شکَر کَیْ از شکَر باشد جدا |
| ۱۹۸۰ | N | چون شکر گردی ز تاثیر وفا | * | پس شکر کی از شکر باشد جدا |
| ۱۹۸۱ | Q | عاشق از خود چون غذا یابد رَحیق | * | عقل آن جا گُم شود گُم ای رفیق |
| ۱۹۸۱ | N | عاشق از خود چون غذا یابد رحیق | * | عقل آن جا گم شود گم ای رفیق |
| ۱۹۸۲ | Q | عقلِ جُزوی عشق را مُنکِر بود | * | گرچه بنْماید که صاحب سِر بود |
| ۱۹۸۲ | N | عقل جزوی عشق را منکر بود | * | گر چه بنماید که صاحب سر بود |
| ۱۹۸۳ | Q | زیرک و داناست امَّا نیست نیست | * | تا فرشته لا نشُد آهَرْمَنیست |
| ۱۹۸۳ | N | زیرک و داناست اما نیست نیست | * | تا فرشته لا نشد اهریمنی است |
| ۱۹۸۴ | Q | او بقَوْل و فعل یارِ ما بود | * | چون بحُکم حال آیی لا بود |
| ۱۹۸۴ | N | او به قول و فعل یار ما بود | * | چون به حکم حال آیی لا بود |
| ۱۹۸۵ | Q | لا بود چون او نشد از هست نیست | * | چونک طَوْعاً لا نشُد کُرْهاً بَسیست |
| ۱۹۸۵ | N | لا بود چون او نشد از هست نیست | * | چون که طوعا لا نشد کرها بسی است |
| ۱۹۸۶ | Q | جان کمالست و ندای او کمال | * | مُصْطَفَی گویان أَرِحْنا یا بِلال |
| ۱۹۸۶ | N | جان کمال است و ندای او کمال | * | مصطفی گویان ارحنا یا بلال |
| ۱۹۸۷ | Q | ای بلال اَفْراز بانگِ سِلْسِلَت | * | زان دمی کاندر دمیدم در دلت |
| ۱۹۸۷ | N | ای بلال افراز بانگ سلسلت | * | ز آن دمی کاندر دمیدم در دلت |
| ۱۹۸۸ | Q | زان دمی کآدم از آن مدهوش گشت | * | هوشِ اهلِ آسمان بی‌هوش گشت |
| ۱۹۸۸ | N | ز آن دمی کادم از آن مدهوش گشت | * | هوش اهل آسمان بی‌هوش گشت |
| ۱۹۸۹ | Q | مصطفی بی‌خویش شد ز آن خوب صوت | * | شد نمازش از شبِ تَعْریس فوت |
| ۱۹۸۹ | N | مصطفی بی‌خویش شد ز آن خوب صوت | * | شد نمازش از شب تعریس فوت |
| ۱۹۹۰ | Q | سَر از آن خوابِ مبارکِ برنداشت | * | تا نمازِ صبحدم آمد بچاشت |
| ۱۹۹۰ | N | سر از آن خواب مبارک بر نداشت | * | تا نماز صبحدم آمد به چاشت |
| ۱۹۹۱ | Q | در شبِ تعریس پیشِ آن عروس | * | یافت جانِ پاکِ ایشان دستْبوس |
| ۱۹۹۱ | N | در شب تعریس پیش آن عروس | * | یافت جان پاک ایشان دستبوس |
| ۱۹۹۲ | Q | عشق و جان هَر دُو نهانند و ستیر< |